Titel
(overeenkomstig de niet-technische projectsamenvatting)
Moleculen afgeleid van cannabis ter bestrijding van epilepsie
BA-identificatiecode
RA-BE-440200 v.1, 05-03-2025
Nationale identificatiecode van de BA
Veld wordt niet gepubliceerd.
NTS-identificatiecode
NTS-BE-412174
Nationale identificatiecode van de NTS
Veld wordt niet gepubliceerd.
Land
België
Taal
nl
Indiening bij EU
Veld wordt niet gepubliceerd.
ja
Reden voor de beoordeling achteraf
Bevat ernstige procedures
Maakt gebruik van niet-menselijke primaten
Andere reden
ja
Toelichting van de andere reden voor de beoordeling achteraf
Eigenlijk is dit een project voor orgaancollectie, maar toen het project werd geschreven in 2019, was er nog geen specifieke template hiervoor. Vandaar dat deze aanvraag werd gedaan als een experimenteel project.
Verwezenlijking van doelstellingen
Leg kort uit of en in hoeverre de doelstellingen van het toegelaten project zijn bereikt. Vermeld de redenen indien de doelstellingen niet zijn bereikt. Zijn er andere belangrijke bevindingen? Welke voordelen heeft het werk tot dusver opgeleverd en zijn er nog meer voordelen te verwachten? Zijn de resultaten van dit project verspreid, ook indien de hypothesen niet zijn bewezen? Zo ja, beschrijf dan hoe. Zo niet, geef dan aan hoe en wanneer de resultaten naar verwachting bekend zullen worden gemaakt.
Dit project kadert in een groter onderzoeksproject waarin we met fotofarmacologie willen aantonen dat lokale epileptische aanvallen in een hersenregio (hippocampus) kunnen onderdrukt worden. We gebruiken hiervoor een inactief cannabinoid derivaat dat slechts actief wordt door belichting met een welbepaalde golflengte. Fotofarmacologie is dus een farmacologisch effect proberen bekomen uitsluitend na fotoactivatie; de voordelen zijn dat er minder neveneffecten verwacht worden van zo'n therapie op termijn, omdat je de molecule alleen zal activeren op de plaats waar nodig en wanneer het nodig is. De doelstelling van dit project was om voorbereidend ex vivo werk te leveren (testen van het principe van fotoactivatie, effect nagaan in een ex vivo setting, eerste idee dosis-respons) in een model met hippocampale slices.
Werkelijke schade
Aantal dieren naar werkelijke ernst
Soort:
Totaal aantal
Aantal dieren naar werkelijke ernst
Terminaal
Licht
Matig
Ernstig
Muizen (Mus musculus)
183
183
0
0
0
Hoe staan de aantallen gebruikte dieren en de werkelijke ernstgraden in verhouding tot de geraamde aantallen? Als de werkelijke aantallen hoger zijn dan de geraamde aantallen, licht dit dan toe. Als de werkelijke aantallen lager zijn, licht dit dan toe, tenzij dat verschil het gevolg is van vermindering of verfijning.
We hebben 183 muizen gebruikt voor orgaancollectie (hersenen om hippocampale slices te bekomen) terwijl we initieel 490 muizen hadden geschat. Het lagere aantal is te verklaren omwille van twee redenen. Ten eerste, we zijn nooit geraakt aan het tweede experiment met de veldpotentialen, omdat de experimenten met patch clamping van één specifiek neuron (experiment 1) veel langer hebben geduurd dan ingeschat. Ten tweede, we bekomen van elke muis verschillende, bruikbare hippocampale slices, en hierdoor hebben we het aantal proefdieren danig kunnen verminderen.
Hoe is het lot van de dieren die aan het einde van de studie in leven worden gehouden in vergelijking met het geschatte lot? Geef een toelichting.
Niet van toepassing, was orgaancollectie.
Eventuele elementen die kunnen bijdragen tot de verdere toepassing van de drie V’s:
1. Vervanging
Zijn met de kennis die uit dit project is verkregen nieuwe benaderingen geïdentificeerd/ontwikkeld die het gebruik van dieren in soortgelijke projecten geheel of gedeeltelijk zouden kunnen vervangen (met inbegrip van de ontwikkeling/validering van nieuw in-vitro- of in-silicotechnieken)?
Het was al een project met orgaancollectie en zonder experimentele procedures op proefdieren. We hebben echter nog steeds muizen nodig om hersenslices voor ex vivo experimenten te bekomen. Vervanging is niet mogelijk.
2. Vermindering
Kan met de uit dit project verkregen kennis de opzet van het experiment worden verbeterd om een verdere vermindering van het gebruik van dieren mogelijk te maken, en zo ja, hoe? Licht toe indien het aantal gebruikte dieren lager was dan oorspronkelijk geraamd.
Het is duidelijk uit bovenstaande dat werken met hippocampale slices proefdieren spaart, je kan immers verschillende slices bekomen uit één muis en hierin verschillende afzonderlijke neuronen patchen over het verloop van de dag. Tegen de avond is de kwaliteit van de slices wel danig achteruit gegaan en het is dan ook niet mogelijk om deze de volgende dag nog te gebruiken. Men benoemt deze experimenten als zijnde "acute living slices".
3. Verfijning
Licht toe indien de werkelijke ernst lager was dan oorspronkelijk geraamd. Zijn de gebruikte diermodellen met de nieuwe kennis die uit dit project is verkregen nog steeds het meest geschikt? Specificeer per soort/model, indien van toepassing. Vermeld alle nieuwe verfijningen die tijdens het project werden aangebracht om de schade voor de dieren te beperken of het welzijn van de dieren te verbeteren. Wat zijn de potentiële mogelijkheden voor verdere verfijning in de toekomst, bijvoorbeeld opkomende technologieën, technieken, verbeterde welzijnsbeoordelingsmethoden, eerdere eindpunten, huisvestings-/houderijmaatregelen?
We proberen zoveel mogelijk data te bekomen van een proefdier uit afzonderlijke cellen en afzonderlijke slices, doch je hebt steeds een bevestiging nodig in weefsel van verschillende muizen dat de resultaten reproduceerbaar zijn.
4. Overige
Hoe worden de bevindingen voor de verdere toepassing van de drie V’s verspreid?
Niet van toepassing.
Aanvullende velden
Nationaal veld 1
Veld wordt niet gepubliceerd.
Nationaal veld 2
Veld wordt niet gepubliceerd.
Nationaal veld 3
Veld wordt niet gepubliceerd.
Nationaal veld 4
Veld wordt niet gepubliceerd.
Nationaal veld 5
Veld wordt niet gepubliceerd.
Link naar de eerdere versie van de BA buiten het EC-systeem.
Link naar de niet in het EC-systeem opgenomen NTS waarnaar deze BA verwijst.