NIET-TECHNISCHE PROJECTSAMENVATTING
Naam van het project
Het immuunsysteem inschakelen voor de herstelling van het omhulsel van de zenuwen met behulp van BDNF ontworpen regulatoire T-cellen
NTS-identificatiecode
NTS-BE-528297 v.1, 01-08-2024
Nationale identificatiecode van de NTS
Veld wordt niet gepubliceerd.
Land
België
Taal
nl
Indiening bij EU
Veld wordt niet gepubliceerd.
ja
Duur van het project, uitgedrukt in maanden.
16
Trefwoorden
Multiple sclerosis
Hersenafgeleide neurotrofe factor (BDNF)
oligodendrocyt progenitor cell differentiatie
Herstelling van de myelineomhulling
Doel(en) van het project
Omzettinggericht en toegepast onderzoek: Zenuwziekten en psychische aandoeningen van de mens
Doelstellingen en verwachte voordelen van het project
Beschrijf de doelstellingen van het project (bijvoorbeeld het aanpakken van bepaalde wetenschappelijke onduidelijkheden, of wetenschappelijke of klinische behoeften).
Multiple sclerose (MS) is een neurologische ziekte van het centrale zenuwstelsel, gekenmerkt door ontstekingsaanvallen tegen het isolerend omhulsel van de zenuwen. Er is grote vooruitgang geboekt bij het vertragen of voorkomen van verergering van Relapsing Remitting MS (RRMS) door het ontwikkelen van ontstekingsremmende therapieën. Terwijl patiënten met progressieve MS, wat een veel zwaardere vorm is, geen baat hebben aan deze behandelingen. Progressieve MS wordt namelijk gekenmerkt door afnemende spierkracht. Bij deze vorm is het belangrijk om een behandeling te vinden die zou zorgen voor het herstellen van de omhulling rond de zenuwen (ofwel remyelinisatie genoemd), waardoor de zenuwen niet zullen afsterven. Het gebruik van de hersenafgeleide neurotrofe factor (BDNF) als therapie voor progressieve MS is een veelbelovend onderzoeksgebied. Het eiwit BDNF zou een sleutelrol spelen in het remyelinisatieproces als belangrijke speler voor de productie van cellen te stimuleren die belangrijk zijn voor de aanmaak van het isolerend omhulsel rond de zenuwen. Hier volgen enkele concrete doelstellingen die dit onderzoek nastreeft: 1. Remmen van Ziekteprogressie: Het belangrijkste doel is het vertragen of stoppen van de ziekteprogressie bij patiënten met progressieve MS. De therapie zou moeten streven naar het behoud van myeline en het voorkomen van verdere beschadiging van myeline en axonale schade. 2. Bescherming van Neuronen: Een belangrijk doel is het beschermen van zenuwcellen (neuronen) tegen degeneratie. BDNF kan mogelijk dienen als een neuroprotectieve factor, wat kan bijdragen aan het behoud van de neuronale integriteit. 3. Verbetering van Herstelmechanismen: BDNF kan de regeneratieve processen in de hersenen en het ruggenmerg stimuleren. Het doel is om deze regeneratieve mechanismen te verbeteren, zoals remyelinisatie en axonale regeneratie, om de functie te herstellen. 4. Verbetering van Symptomen: Een belangrijke doelstelling is het verbeteren van de kwaliteit van leven van patiënten door de symptomen van progressieve MS te verminderen. Dit kan symptomen omvatten zoals vermoeidheid, cognitieve problemen, mobiliteitsproblemen en andere neurologische uitdagingen.
Welke potentiële voordelen kan dit project opleveren? Leg uit hoe de wetenschap vooruit kan worden geholpen of mensen, dieren of het milieu uiteindelijk voordeel kunnen hebben bij het project. Maak, waar van toepassing, een onderscheid tussen voordelen op korte termijn (binnen de looptijd van het project) en voordelen op lange termijn (die mogelijk pas worden bereikt nadat het project is afgerond).
De kortetermijnsvoordelen zijn dat dit project ons zal helpen om de functies van het BDNF eiwit beter te begrijpen. We zullen gebruik maken van een geïnactiveerd virus als vervoersmiddel van BDNF om nadien met verschillende technieken naar de status van de myeline omhulsel te kijken. De langetermijnvoordelen is dat we streven naar betere vooruitzichten voor patiënten die lijden aan progressieve MS om deuren te openen voor een effectieve behandeling. Met dit project willen we een myeline herstellende behandeling ontwikkelen voor MS-patiënten die momenteel nog niet ontwikkeld is.
Voorspelde schade
In welke procedures worden de dieren gewoonlijk gebruikt (bijvoorbeeld injecties, chirurgische procedures)? Vermeld het aantal en de duur van deze procedures.
Voor dit onderzoek zullen er 60 muizen in totaal gebruikt worden, waarbij 30 muizen een speciaal dieet krijgen (cuprizone dieet) gedurende zeven weken. Door deze cuprizone dieet zullen deze dieren verschillende belangrijke kenmerken vertonen van progressieve MS. De andere helft krijgt gewone voeding. De dieren zullen dagelijks gecontroleerd worden door bekwaam en opgeleid personeel om de welzijn van de dieren in de gaten te houden. Na 7 weken cuprizone dieet zullen ook deze muizen terug op gewone voeding gezet worden. Na het stoppen van het cuprizone dieet zullen de muizen een injectie krijgen met ofwel de therapie (BDNF) ofwel een injectie met een zoutoplossing of een fluorescent eiwit om nadien deze groepen te vergelijken met elkaar, in de veronderstelling dat de muizen die het cuprizone dieet alsook de therapie krijgen met BDNF, het beter zullen doen op vlak van remyelinisatie dan de muizen zonder BDNF injectie. Om dit te onderzoeken zullen we gebruiken maken van verschillende technieken om de myeline omhulsel te analyseren.
Wat zijn de verwachte gevolgen/nadelige effecten voor de dieren, bijvoorbeeld pijn, gewichtsverlies, inactiviteit/verminderde mobiliteit, stress, abnormaal gedrag, en wat is de duur van die effecten?
De muizen zullen een injectie krijgen in een specifieke regio in de hersenen (corpus callosum), nadat de muizen een uur op voorhand een injectie krijgen met een pijnstiller (Buprenorfine-Vetergesic® multidose 0,3 mg/mL) en voor dat de operatie begint zullen de muizen gesedeerd worden met isofluraan (Isoflutec®). De ernst van het experiment wordt geschat op matig, aangezien door eerdere ervaringen we geen problemen zagen zoals gewichtsverlies of tekenen van veel pijn. Mocht dit wel zo zijn worden de nodige maatregelen genomen zoals extra pijnstilling geven. De dieren worden ook voor 5 dagen na de operatie dagelijks opgevolgd en gewogen. Injecties met virale vectoren in muizen, zoals adeno-associated viruses (AAVs), worden vaak gebruikt in ons labo en hier zijn geen ernstige nadelige effecten gezien. Wij houden wel altijd rekening met volgende mogelijke gevolgen en nadelige effecten. - Ontsteking: Injecties zelf kunnen lokale ontstekingsreacties veroorzaken op de injectieplaats. Deze ontstekingsreacties zijn meestal mild, maar ze moeten worden gecontroleerd, vooral als ze de gezondheid van de muis beïnvloeden. Mocht er een infectie zijn wordt deze opnieuw ontsmet met een ontsmettingsmiddel (bijvoorbeeld Iso-Betadine) - Infectierisico: Er is een potentieel risico op infectie als virale vectoren niet grondig zijn gezuiverd en steriel worden toegediend. Dit benadrukt het belang van aseptische technieken bij injecties. - Toxiciteit: In sommige gevallen kunnen virale vectoren zelf toxisch zijn voor de cellen waarin ze worden afgeleverd. Dit kan schadelijke effecten hebben op de gezondheid en het welzijn van de muis. Om de nadelige effecten van virale vectorinjecties te minimaliseren, worden strikte protocollen gevolgd en wordt de gezondheid van de muizen nauwlettend gecontroleerd. Dit omvat het gebruik van steriele technieken, kwaliteitscontrole van virale vectoren, monitoring van de gezondheid van de muizen na injectie en het nemen van passende voorzorgsmaatregelen om nadelige effecten te minimaliseren.
Welke soorten en aantallen dieren zullen naar verwachting worden gebruikt? Wat zijn de verwachte ernstgraden en de aantallen dieren in elke ernstcategorie (per soort)?
Soort:
Totaal aantal
Geraamde aantallen naar ernstgraad
Terminaal
Licht
Matig
Ernstig
Muizen (Mus musculus)
60
0
0
60
0
Wat gebeurt er met de dieren die aan het einde van de procedure in leven worden gehouden?
Soort:
Geraamd aantal te hergebruiken, in het habitat-/houderijsysteem terug te plaatsen of voor adoptie vrij te geven dieren
Hergebruikt
Teruggeplaatst
Geadopteerd
Geef de redenen voor het geplande lot van de dieren na de procedure.
De dieren zullen opgeofferd worden voor verder onderzoek op de hersenen.
Toepassing van de drie V’s
1. Vervanging
Beschrijf welke diervrije alternatieven op dit gebied voorhanden zijn en waarom zij niet voor het project kunnen worden gebruikt.
Alle testen worden uitgevoerd op muizen omdat het gebruikte ziektemodel het best beschreven zijn bij deze diersoort. Muizen zijn de steunpilaar van immunologische experimenten en in veel opzichten weerspiegelen ze de biologie van de mens opmerkelijk goed. Alsook voor de uiteindelijke behandeling is het van belang dat het virus zich verspreid in de hersenen. De verspreiding van het virus door de hersenen kan niet worden nagebootst met celculturen. Ook kan het remyelinisatie proces van BDNF niet volledig geëvalueerd en onderzocht worden in celculturen.
2. Vermindering
Leg uit hoe de aantallen dieren voor dit project zijn bepaald. Beschrijf de stappen die zijn genomen om het aantal te gebruiken dieren te verminderen en de beginselen die zijn gebruikt bij het opzetten van de studies. Beschrijf, waar van toepassing, de praktijken die gedurende het hele project zullen worden toegepast om het aantal dieren die in overeenstemming met de wetenschappelijke doelstellingen werden gebruikt, tot een minimum te beperken. Deze praktijken kunnen bijvoorbeeld bestaan uit proefprojecten, computermodellen, het delen van weefsel en hergebruik.
Om te bepalen hoeveel dieren nodig zijn, werden bestaande literatuur als indicatie gebruikt waarin vergelijkbare methodes zijn toegepast. Er werd gebruik gemaakt van een statistische tool om te berekenen hoeveel dieren exact nodig zijn voor de verschillende experimenten.
3. Verfijning
Geef voorbeelden van de specifieke maatregelen (bv. verscherpte monitoring, postoperatieve behandeling, pijnbestrijding, training van dieren) die in verband met de procedures moeten worden genomen om de welzijnskosten (schade) voor de dieren tot een minimum te beperken. Beschrijf de mechanismen om gedurende de looptijd van het project nieuwe verfijningstechnieken in gebruik te nemen.
De muizen zijn gehuisvest in groepjes van 4-8 muizen in de kooien met nest materialen en tunnels als verrijking. Het welzijn en de gezondheid van dieren worden gecontroleerd door middel van visuele beoordeling. De dieren worden enkele minuten in hun kooi geobserveerd, er wordt gelet op hun houding en hun individuele en sociale gedrag. Het gewicht en het comfort van het dier zal enkele dagen na de operatie opgevolgd worden en er zal pijnstilling gegeven worden wanneer het dier ongemak ervaart.
Licht de keuze van de soorten en de bijbehorende levensstadia toe
Muizen weerspiegelen in veel opzichten de menselijke biologie opmerkelijk goed. Muizen zijn klein en relatief zuinig in onderhoud, waardoor ze het ideale proefdiermodel zijn.
Voor een beoordeling achteraf geselecteerd project
Project geselecteerd voor BA?
ja
Termijn voor BA
31-12-2024
Reden voor de beoordeling achteraf
Bevat ernstige procedures
Maakt gebruik van niet-menselijke primaten
Andere reden
ja
Toelichting van de andere reden voor de beoordeling achteraf
vereist volgens regelgeving
Aanvullende velden
Nationaal veld 1
Veld wordt niet gepubliceerd.
Nationaal veld 2
Veld wordt niet gepubliceerd.
Nationaal veld 3
Veld wordt niet gepubliceerd.
Nationaal veld 4
Veld wordt niet gepubliceerd.
Nationaal veld 5
Veld wordt niet gepubliceerd.
Startdatum project
Veld wordt niet gepubliceerd.
Einddatum project
Veld wordt niet gepubliceerd.
Goedkeuringsdatum project
Veld wordt niet gepubliceerd.
ICD-code 1
Veld wordt niet gepubliceerd.
ICD-code 2
Veld wordt niet gepubliceerd.
ICD-code 3
Veld wordt niet gepubliceerd.
Link naar de eerdere versie van de NTS buiten het EC-systeem