Unraveling the role of Ascl1a within the enteric nervous system development in zebrafish (Danio rerio)
NTS-identificatiecode
NTS-BE-347396 v.1, 08-05-2025
Nationale identificatiecode van de NTS
Veld wordt niet gepubliceerd.
Land
België
Taal
nl
Indiening bij EU
Veld wordt niet gepubliceerd.
ja
Duur van het project, uitgedrukt in maanden.
48
Trefwoorden
Development
Enteric nervous system
Differentiation
Specification
Gastroenterology
Doel(en) van het project
Fundamenteel onderzoek: Zenuwstelsel
Fundamenteel onderzoek: Gastro-intestinaal stelsel met inbegrip van de lever
Fundamenteel onderzoek: Ontwikkelingsbiologie
Doelstellingen en verwachte voordelen van het project
Beschrijf de doelstellingen van het project (bijvoorbeeld het aanpakken van bepaalde wetenschappelijke onduidelijkheden, of wetenschappelijke of klinische behoeften).
De ontwikkeling van het enterisch zenuwstelsel van het maag-darm systeem is al goed in kaart gebracht. Echter, de kennis omtrent bepaalde specifieke stappen ontbreekt. In deze studie onderzoeken we of Ascl1a een rol speelt in de ontwikkeling van de darmzenuwcellen.
Welke potentiële voordelen kan dit project opleveren? Leg uit hoe de wetenschap vooruit kan worden geholpen of mensen, dieren of het milieu uiteindelijk voordeel kunnen hebben bij het project. Maak, waar van toepassing, een onderscheid tussen voordelen op korte termijn (binnen de looptijd van het project) en voordelen op lange termijn (die mogelijk pas worden bereikt nadat het project is afgerond).
Dit onderzoek zal bijdragen tot een beter inzicht in de betrokkenheid van ons targetgen Ascl1a in de ontwikkeling van een gezond enterisch zenuwstelsel. Dit draagt bij tot het ontwikkelen van betere therapeutische strategieën betreffende de behandeling van aandoeningen van het enterisch zenuwstelsel.
Voorspelde schade
In welke procedures worden de dieren gewoonlijk gebruikt (bijvoorbeeld injecties, chirurgische procedures)? Vermeld het aantal en de duur van deze procedures.
We maken gebruik van de zebravis als proefdiermodel omdat dit model voor dit type onderzoek veel specifieke voordelen vertoont, zoals een snelle ontwikkeling van het zenuwstelsel, transparantie, eenvoudig te manipuleren en een eenvoudig te observeren ontwikkeling. De zebravissen worden gebruikt tijdens twee types van kleuringen: immunofluorescentie en RNAscope. Met deze kleurtechnieken wordt nagegaan of enkel ons targetgen Ascl1a voorkomt in het enterische zenuwstelsel in een gezonde darm, of ook het ohnoloog (Ascl1b). Vervolgens wordt gekeken hoe de deletie van ons targetgen een invloed heeft op de ontwikkeling van het enterisch zenuwstelsel. Er wordt meer bepaald gekeken naar het verschil in aantal neuronen in het algemeen, het aantal gedifferentieerde subtype neuronen, en het tijdsstip van de ontwikkeling van het enterische zenuwstelsel.
Voorafgaand aan de procedures, worden de zebravissen eerst verdoofd aan de hand van een hypothermische shock door ze over te brengen van embryomedium met een temperatuur van ± 27ºC, naar embryomedium met een temperatuur van ± 4ºC.
Wat zijn de verwachte gevolgen/nadelige effecten voor de dieren, bijvoorbeeld pijn, gewichtsverlies, inactiviteit/verminderde mobiliteit, stress, abnormaal gedrag, en wat is de duur van die effecten?
De dieren worden op humane wijze gedood voor beide kleur-methodes (immunofluorescentie en RNAscope). Doding op humane wijze gebeurt met behulp van een overdosis anaestheticum.
Welke soorten en aantallen dieren zullen naar verwachting worden gebruikt? Wat zijn de verwachte ernstgraden en de aantallen dieren in elke ernstcategorie (per soort)?
Soort:
Totaal aantal
Geraamde aantallen naar ernstgraad
Terminaal
Licht
Matig
Ernstig
Zebravissen (Danio rerio)
3800
3800
0
0
0
Wat gebeurt er met de dieren die aan het einde van de procedure in leven worden gehouden?
Soort:
Geraamd aantal te hergebruiken, in het habitat-/houderijsysteem terug te plaatsen of voor adoptie vrij te geven dieren
Hergebruikt
Teruggeplaatst
Geadopteerd
Geef de redenen voor het geplande lot van de dieren na de procedure.
Tijdens de procedures worden alle zebravissen op humane wijze gedood. Doding op humane wijze gebeurt met behulp van een overdosis anaestheticum.
Toepassing van de drie V’s
1. Vervanging
Beschrijf welke diervrije alternatieven op dit gebied voorhanden zijn en waarom zij niet voor het project kunnen worden gebruikt.
We gaan kijken naar de vroege ontwikkeling binnen een systeem. In silico en in vitro methodes kunnen hier geen volledige kadering geven. Het volledige systeem is nodig om alle ontwikkelingsfactoren optimaal te laten verlopen. Ascl1a werd eerst zo goed mogelijk gescreend in de bestaande databanken (zfin, ncbi, ...) alvorens de experimenten op te starten.
2. Vermindering
Leg uit hoe de aantallen dieren voor dit project zijn bepaald. Beschrijf de stappen die zijn genomen om het aantal te gebruiken dieren te verminderen en de beginselen die zijn gebruikt bij het opzetten van de studies. Beschrijf, waar van toepassing, de praktijken die gedurende het hele project zullen worden toegepast om het aantal dieren die in overeenstemming met de wetenschappelijke doelstellingen werden gebruikt, tot een minimum te beperken. Deze praktijken kunnen bijvoorbeeld bestaan uit proefprojecten, computermodellen, het delen van weefsel en hergebruik.
Optimalisatie van de technieken en handelingen gebruikt tijdens de kleuringen zorgen ervoor dat de morfologie van de zebravissen tijdens de procedures zo goed mogelijk onbeschadigd blijft. Dit zou ervoor zorgen dat er minder zebravissen per kleuring moeten meegenomen worden om zeker een voldoende aantal aan morfologische intacte zebravissen over te houden.
3. Verfijning
Geef voorbeelden van de specifieke maatregelen (bv. verscherpte monitoring, postoperatieve behandeling, pijnbestrijding, training van dieren) die in verband met de procedures moeten worden genomen om de welzijnskosten (schade) voor de dieren tot een minimum te beperken. Beschrijf de mechanismen om gedurende de looptijd van het project nieuwe verfijningstechnieken in gebruik te nemen.
De zebravis is een goed model omdat de vorming van de darm en het enterische zenuwstelsel reeds vroeg bestudeerd kan worden op vrij eenvoudige wijze. Het enterisch zenuwstelsel van de zebravis is gelijkaardig aan dat in zoogdiermodellen, maar het is minder complex waardoor het eenvoudiger te onderzoeken is.
Licht de keuze van de soorten en de bijbehorende levensstadia toe
De zebravis als proefdiermodel biedt vele voordelen. De voor ons belangrijkste voordelen hiervan zijn: snelle ontwikkeling, transparantie vroeg in de ontwikkeling, 70% genetische overeenkomsten met de mens. We kiezen ervoor om de vorming van het enterisch zenuwstelsel al reeds vroeg in de ontwikkeling te bestuderen (tussen 3 dagen na fertilisatie tot 30 dagen na fertilisatie) omdat dan de belangrijkste processen van de vorming gebeuren (migratie, proliferatie, differentiatie en subtype specificatie). Het is voor ons belangrijk om te weten tijdens welke fase een probleem optreedt om de functie van Ascl1a te bepalen.
Voor een beoordeling achteraf geselecteerd project
Project geselecteerd voor BA?
nee
Termijn voor BA
Reden voor de beoordeling achteraf
Bevat ernstige procedures
Maakt gebruik van niet-menselijke primaten
Andere reden
Toelichting van de andere reden voor de beoordeling achteraf
Aanvullende velden
Nationaal veld 1
Veld wordt niet gepubliceerd.
Nationaal veld 2
Veld wordt niet gepubliceerd.
Nationaal veld 3
Veld wordt niet gepubliceerd.
Nationaal veld 4
Veld wordt niet gepubliceerd.
Nationaal veld 5
Veld wordt niet gepubliceerd.
Startdatum project
Veld wordt niet gepubliceerd.
Einddatum project
Veld wordt niet gepubliceerd.
Goedkeuringsdatum project
Veld wordt niet gepubliceerd.
ICD-code 1
Veld wordt niet gepubliceerd.
ICD-code 2
Veld wordt niet gepubliceerd.
ICD-code 3
Veld wordt niet gepubliceerd.
Link naar de eerdere versie van de NTS buiten het EC-systeem