Omzettinggericht en toegepast onderzoek: Ziekten en aandoeningen van dieren
Gebruik op grond van regelgeving en voor routineproductie: Toxiciteits- en andere veiligheidstests met inbegrip van farmacologie
Doelstellingen en verwachte voordelen van het project
Beschrijf de doelstellingen van het project (bijvoorbeeld het aanpakken van bepaalde wetenschappelijke onduidelijkheden, of wetenschappelijke of klinische behoeften).
Dit project richt zich op zowel onderzoek als ontwikkeling van nieuwe kattenvaccins. Het omvat onderzoek naar vaccins tegen ziekteverwekkers waar momenteel nog geen vaccins voor beschikbaar zijn, evenals verbetering van bestaande vaccins. Deze verbeteringen kunnen gericht zijn op aanpassingen aan veranderde ziekteverwekkers, het bieden van betere bescherming, het verminderen van bijwerkingen, het optimaliseren van toedieningsroutes, of het combineren van bestaande vaccins om het aantal vaccinatiemomenten te verminderen. Studies binnen dit project zijn van essentieel belang om te voldoen aan de eisen voor Europese productregistratie van (nieuwe) vaccins.
Bij de ontwikkeling van kattenvaccins worden naast katten ook andere diersoorten ingezet. Dit gebeurt om te onderzoeken of een nieuw vaccin veilig is voor andere dieren waarmee katten in contact kunnen komen. Door het vaccin op deze dieren te testen, kan worden bepaald of het vaccin veilig kan worden gebruikt in een omgeving waar verschillende diersoorten samenleven. Ook worden andere diersoorten ingezet voor het verkrijgen van materialen die gebruikt worden voor de ontwikkeling van laboratoriumtesten om de werkzaamheid en kwaliteit van vaccins te bepalen zonder dat daarbij dieren nodig zijn.
Welke potentiële voordelen kan dit project opleveren? Leg uit hoe de wetenschap vooruit kan worden geholpen of mensen, dieren of het milieu uiteindelijk voordeel kunnen hebben bij het project. Maak, waar van toepassing, een onderscheid tussen voordelen op korte termijn (binnen de looptijd van het project) en voordelen op lange termijn (die mogelijk pas worden bereikt nadat het project is afgerond).
Vaccinatie vormt de meest effectieve methode om infectieziekten te voorkomen. Het uitvoeren van onderzoek en ontwikkeling naar verbeterde kattenvaccins zal dan ook leiden tot een vermindering van ziekten bij katten en een verbetering van hun gezondheid en welzijn. Bovendien kunnen bepaalde ziekten die bij katten voorkomen, zoals hondsdolheid, mogelijk worden overgedragen op andere dieren en mensen. Dit betekent dat verbeterde kattenvaccins niet alleen gunstig zijn voor katten zelf, maar ook voor hun omgeving. Daarnaast zal het combineren van vaccins en/of het toepassen van meer diervriendelijke toedieningsmethoden resulteren in een vermindering van het aantal vereiste vaccinatiemomenten en het ongemak dat dit met zich meebrengt.
Voorspelde schade
In welke procedures worden de dieren gewoonlijk gebruikt (bijvoorbeeld injecties, chirurgische procedures)? Vermeld het aantal en de duur van deze procedures.
Vaccinaties zullen worden toegediend via de neus, mond of middels injecties. Tijdens de studies zullen meerdere keren bloed en neusuitstrijkjes bij de dieren worden afgenomen. Ook zullen de dieren regelmatig worden gewogen en zal hun temperatuur worden gemeten. Voor het testen van de werkzaamheid van vaccins worden verplichte infectiestudies uitgevoerd, waarbij de dieren worden geïnfecteerd met de specifieke ziekteverwekkers waartegen het vaccin gericht is.
Wat zijn de verwachte gevolgen/nadelige effecten voor de dieren, bijvoorbeeld pijn, gewichtsverlies, inactiviteit/verminderde mobiliteit, stress, abnormaal gedrag, en wat is de duur van die effecten?
Verwacht wordt dat de toediening van (kandidaat) vaccins weinig tot zeer weinig nadelige effecten zal hebben op de dieren. Hetzelfde geldt voor de bemonsteringen tijdens de studies. Gedurende de infectie studies, zullen de ongevaccineerde dieren - afhankelijk van de ziekteverwekker - naar verwachting voor een korte periode lichte tot ernstige ziektesymptomen ervaren zoals verminderde eetlust, diarree, overgeven, koorts, stress, gewichtsverlies, sloomheid, lusteloosheid, geelzucht, onwillekeurige bewegingen etc.
Welke soorten en aantallen dieren zullen naar verwachting worden gebruikt? Wat zijn de verwachte ernstgraden en de aantallen dieren in elke ernstcategorie (per soort)?
Soort:
Totaal aantal
Geraamde aantallen naar ernstgraad
Terminaal
Licht
Matig
Ernstig
Muizen (Mus musculus)
135
0
120
15
0
Ratten (Rattus norvegicus)
80
0
80
0
0
Cavia’s (Cavia porcellus)
48
0
0
48
0
Syrische goudhamsters (Mesocricetus auratus)
540
0
54
432
54
Konijnen (Oryctolagus cuniculus)
110
0
110
0
0
Katten (Felis catus)
997
0
644
305
48
Honden (Canis familiaris)
32
0
32
0
0
Paarden, ezels en kruisingen daarvan (Equidae)
32
0
32
0
0
Huishoenders (Gallus gallus domesticus)
120
0
120
0
0
Wat gebeurt er met de dieren die aan het einde van de procedure in leven worden gehouden?
Soort:
Geraamd aantal te hergebruiken, in het habitat-/houderijsysteem terug te plaatsen of voor adoptie vrij te geven dieren
Hergebruikt
Teruggeplaatst
Geadopteerd
Konijnen (Oryctolagus cuniculus)
15
0
15
Katten (Felis catus)
25
0
300
Honden (Canis familiaris)
16
0
16
Paarden, ezels en kruisingen daarvan (Equidae)
0
32
0
Geef de redenen voor het geplande lot van de dieren na de procedure.
Indien mogelijk (afhankelijk van de test), worden dieren na afronding van een studie opnieuw ingezet of herplaatst. In gevallen waarbij dieren ernstig ziek zijn of waarbij het welzijn onverwachts is aangetast, worden zij op een humane en pijnloze wijze gedood volgens geaccepteerde en wettelijk toegestane methoden.
Toepassing van de drie V’s
1. Vervanging
Beschrijf welke diervrije alternatieven op dit gebied voorhanden zijn en waarom zij niet voor het project kunnen worden gebruikt.
De werkzaamheid van een vaccin hangt af van de reactie van het immuunsysteem van het dier op het vaccin en het vermogen van het geactiveerde immuunsysteem om later in de tijd een infectie te overwinnen. Dit is een dermate complex systeem dat er op dit moment in de meeste gevallen geen betrouwbare vervangende laboratoriumtesten voor zijn.
Als er een verband bestaat tussen de immuunrespons (hoe goed het lichaam antilichamen produceert) en bescherming tegen ziekte, dan zijn er mogelijk minder infectiestudies nodig om de werkzaamheid van het vaccin aan te tonen. Daarom wordt er voor elke ziekte waarvoor een vaccin wordt of is ontwikkeld onderzoek gedaan om zo’n verband aan te tonen om zo infectie studies te voorkomen.
Daarnaast zijn voor de meeste vaccins labtesten ontwikkeld die de hoeveelheid werkzame stof in een vaccin kunnen bepalen, zonder daarvoor dierproeven te hoeven uitvoeren. Voor nieuwe vaccins zal altijd onderzocht worden of een laboratoriumtest in plaats van een diertest mogelijk is. Indien echter een diertest nodig blijkt, wordt er geprobeerd een bloedtest te ontwikkelen waarmee relevante antistoffen aangetoond kunnen worden om zo infectiestudies te vermijden.
2. Vermindering
Leg uit hoe de aantallen dieren voor dit project zijn bepaald. Beschrijf de stappen die zijn genomen om het aantal te gebruiken dieren te verminderen en de beginselen die zijn gebruikt bij het opzetten van de studies. Beschrijf, waar van toepassing, de praktijken die gedurende het hele project zullen worden toegepast om het aantal dieren die in overeenstemming met de wetenschappelijke doelstellingen werden gebruikt, tot een minimum te beperken. Deze praktijken kunnen bijvoorbeeld bestaan uit proefprojecten, computermodellen, het delen van weefsel en hergebruik.
Het aantal dieren dat vereist is voor testen tijdens de ontwikkelingsfase van vaccins staat vastgelegd in officiële richtlijnen van overheidsinstanties met betrekking tot vaccins. Waar mogelijk zullen testen worden gecombineerd om het aantal benodigde dieren te verminderen. Daarnaast wordt ernaar gestreefd om dieren te hergebruiken, uiteraard met inachtneming van het welzijn van de dieren.
3. Verfijning
Geef voorbeelden van de specifieke maatregelen (bv. verscherpte monitoring, postoperatieve behandeling, pijnbestrijding, training van dieren) die in verband met de procedures moeten worden genomen om de welzijnskosten (schade) voor de dieren tot een minimum te beperken. Beschrijf de mechanismen om gedurende de looptijd van het project nieuwe verfijningstechnieken in gebruik te nemen.
In alle dierverblijven zijn voorzieningen aanwezig om tegemoet te komen aan de behoefte van de dieren en om de handelingen uit te voeren met zo min mogelijk stress bij de dieren. Indien de toepassing van een behandeling, zoals pijnstilling, het experiment niet beïnvloed zal deze eveneens worden toegepast. Daarnaast worden de dierproeven stopgezet zodra de benodigde resultaten of doelstellingen bereikt zijn om zo onnodig ongerief en lijden van dieren zo veel mogelijk te beperken.
Licht de keuze van de soorten en de bijbehorende levensstadia toe
Bij vaccinontwikkeling dienen de veiligheid en werkzaamheid van een vaccin te worden aangetoond in het dier waar het vaccin voor bedoeld is, in dit geval de kat. Voor werkzaamheidstesten of veiligheidstesten van sommige vaccins kunnen voor bepaalde vraagstellingen ook hamsters, muizen, ratten, cavia’s, konijnen, kippen, paarden of honden worden ingezet. De meeste testen worden uitgevoerd in jonge dieren, omdat deze meer gevoelig zijn dan volwassen dieren en omdat de vaccinatieschema's vaak zijn afgestemd op jonge dieren.
Voor een beoordeling achteraf geselecteerd project
Project geselecteerd voor BA?
ja
Termijn voor BA
31-12-2029
Reden voor de beoordeling achteraf
Bevat ernstige procedures
ja
Maakt gebruik van niet-menselijke primaten
Andere reden
Toelichting van de andere reden voor de beoordeling achteraf
Aanvullende velden
Nationaal veld 1
Veld wordt niet gepubliceerd.
Nationaal veld 2
Veld wordt niet gepubliceerd.
Nationaal veld 3
Veld wordt niet gepubliceerd.
Nationaal veld 4
Veld wordt niet gepubliceerd.
Nationaal veld 5
Veld wordt niet gepubliceerd.
Startdatum project
Veld wordt niet gepubliceerd.
Einddatum project
Veld wordt niet gepubliceerd.
Goedkeuringsdatum project
Veld wordt niet gepubliceerd.
ICD-code 1
Veld wordt niet gepubliceerd.
ICD-code 2
Veld wordt niet gepubliceerd.
ICD-code 3
Veld wordt niet gepubliceerd.
Link naar de eerdere versie van de NTS buiten het EC-systeem