Hart- en vaatziekten (HVZ) drukken in grote mate op onze maatschappij, zowel economisch als sociaal. Niet alleen doordat mensen ziek worden maar ook door de kosten van uitval van zieken door HVZ, en door preventieve behandelingen en behandelingen die genezing als doel hebben van patiënten met HVZ of met een hoog risico op HVZ. HVZ worden vooral veroorzaakt door slagaderverkalking (atherosclerose), het dichtslibben van de grote bloedvaten. Ontstekingsprocessen veroorzaakt door activatie van ons afweersysteem, dragen in grote mate bij aan het ontstaan van atherosclerose. Manieren om deze ontstekingsprocessen te verminderen, zouden mogelijk nieuwe manieren kunnen zijn om atherosclerose en daarmee HVZ te behandelen. In dit project willen we dat gaan onderzoeken. Dit doen we door in muismodellen manieren te gaan ontdekken en te testen die zich richten op het afweersysteem om daarmee atherosclerose in dieren te kunnen verminderen. In het bijzonder richten we ons op de monocyten en macrofagen, belangrijke afweercellen die nauw betrokken zijn bij het ontstaan van een ontsteking in de bloedvaten bij atherosclerose.

Aan het begin van de proef wordt er een klein stukje oor afgeknipt ter identificatie van de dieren. Voor het ontwikkelen van ziekte worden ze maximaal 20 weken op dieet gezet, eventueel gecombineerd met een beenmergtransplantatie, waarbij de dieren tweemaal bestraald worden en vervolgens worden geïnjecteerd met beenmerg (verkregen uit donordieren). Gedurende de proef wordt maximaal 4 keer (met minimaal 2 weken tussenpozen) bloed afgenomen, soms gecombineerd met 4 uur vasten gedurende de lichtperiode. Indien de dieren behandeld worden, worden ze maximaal 10 weken dagelijks geïnjecteerd. Een deel van de dieren zal zonder voorafgaande handeling worden gedood om cellen te verkrijgen om te bestuderen of om beenmerg te verzamelen.

Mogelijke therapieën worden over het algemeen eerst in celmodellen onderzocht om een indruk te krijgen van het mechanisme. Hierdoor kunnen we betere keuzes maken in de te kiezen proeven en mogelijke therapieën. Dit zorgt voor een verlaging van het aantal proefdieren dat gebruikt wordt. Parallel aan de studies met muismodellen worden in de onderzoeksgroep ook studies gedaan met cellen van mensen en materialen (zoals bloed) uit patiënten om in een vroeg stadium een relatie van bevindingen en de ziekte in mensen te kunnen leggen. Echter, het bestuderen van ziekteontwikkeling zoals atherosclerose (aderverkalking) is zo complex dat een andere aanpak dan diermodellen niet mogelijk is. De complexiteit zit hem in veelheid aan celtypen (o.a. macrofagen gladde spiercellen, endotheelcellen, neutrofielen, T-cellen) en factoren in het bloed (cytokines, lipiden die bv afkomstig zijn uit verschillende organen zoals de lever, vetweefsel etc.) die samenwerken om atherosclerose te mediëren. De interventies (genetisch of farmacologisch) zijn niet uit te voeren in mensen omdat dit praktisch niet uitvoerbaar is of te risicovol is.