NIET-TECHNISCHE PROJECTSAMENVATTING
Naam van het project
Verbeterde darmgezondheid van vleeskuikens via voeding
NTS-identificatiecode
NTS-NL-130957 v.1, 05-10-2021
Nationale identificatiecode van de NTS
Veld wordt niet gepubliceerd.
Land
Nederland
Taal
nl
Indiening bij EU
Veld wordt niet gepubliceerd.
ja
Duur van het project, uitgedrukt in maanden.
60
Trefwoorden
Vleeskuikens
Darmgezondheid
Voeding
Doel(en) van het project
Omzettinggericht en toegepast onderzoek: Ziekten en aandoeningen van dieren
Omzettinggericht en toegepast onderzoek: Diervoeding
Doelstellingen en verwachte voordelen van het project
Beschrijf de doelstellingen van het project (bijvoorbeeld het aanpakken van bepaalde wetenschappelijke onduidelijkheden, of wetenschappelijke of klinische behoeften).
De vraag naar kippenvlees zal de komende jaren sterk toenemen door de groei van de wereldbevolking en de toenemende welvaart. In het belang van mens, dier en milieu is het nodig, dat kippenvlees zo duurzaam mogelijk wordt geproduceerd. De voeding van de kip speelt hierbij een belangrijke rol. Kippen krijgen vooral granen, zaden en soja te eten. De kosten van het voer worden laag gehouden om de kosten van het kippenvlees in de winkel laag te houden. Dit heeft als risico dat de vertering van het voer soms niet optimaal is, waardoor de kippen ziek kunnen worden. Ze krijgen dan diarree. Dit heeft een aantal nadelige gevolgen. Ten eerste is het niet prettig voor de kippen dat ze diarree hebben. Door de diarree wordt het strooisel nat, waardoor de leefomgeving van de kip en de werkomgeving van de pluimveehouder niet comfortabel is. Verder heeft het als gevolg dat de pluimveehouder soms antibioticum aan de kippen moet geven, waardoor antibioticumresistentie kan ontstaan. Dit is nadelig voor de veiligheid van kippenvlees voor de mens. Diarree heeft ook als gevolg dat het kippenvoer niet goed wordt verteerd, waardoor de pluimveehouder meer kippenvoer moet inkopen en waardoor meer mest wordt geproduceerd. Diarree bij kippen leidt daardoor tot hogere kosten en een hogere milieubelasting. Aanpassing van de voeding van de kip kan bovengenoemde problemen verminderen. Dit kan bijvoorbeeld door andere grondstoffen of hulpstoffen te gebruiken. Dit wordt in het project onderzocht. Een aanpassing van de voeding verhoogt de kostprijs van kippenvlees, maar het blijkt dat de consument van tegenwoordig bereid is om meer te betalen voor duurzaam geproduceerd kippenvlees. Het onderzoek is verder nodig om te kunnen begrijpen hoe de verschillende stoffen in de darmen werken. Als we weten hoe deze stoffen werken, dan kunnen we in de toekomst nog beter zorgen dat de kippen op een gezonde manier gehouden kunnen worden.
Welke potentiële voordelen kan dit project opleveren? Leg uit hoe de wetenschap vooruit kan worden geholpen of mensen, dieren of het milieu uiteindelijk voordeel kunnen hebben bij het project. Maak, waar van toepassing, een onderscheid tussen voordelen op korte termijn (binnen de looptijd van het project) en voordelen op lange termijn (die mogelijk pas worden bereikt nadat het project is afgerond).
Dit onderzoeksproject heeft als voordeel dat het bijdraagt aan de ontwikkeling van een duurzame pluimveehouderij over de hele wereld. De opdrachtgevers voor dit project zijn namelijk over de hele wereld werkzaam. Het project richt zich op het vinden van stoffen en manieren om de gezondheid van de kippendarm te verbeteren. Dat is een verbetering voor de kip, voor de mens en voor het milieu. De voordelen zijn van een betere gezondheid van de kippendarm is als volgt te specificeren. (1) De kippen zullen zich prettiger voelen en minder snel ziek worden. Het strooisel in de stal blijft mooi droog, waardoor ze kunnen scharrelen en stofbaden kunnen nemen. (2) De pluimveehouder hoeft zich minder zorgen te maken dat de kippen ziek worden, hoeft geen antibiotica in te zetten, kan werken met gezonde kippen en in een stal met droog strooisel. (3) De voerfabriek, die het kippenvoer maakt, kan een bijdrage leveren aan een duurzame pluimveehouderij en is daardoor beter voorbereid op de toekomst. (4) Als minder vaak een antibioticum hoeft te worden ingezet, ontstaan minder resistente bacteriën. Hierdoor worden mensen en dieren sneller beter na een antibioticumkuur. (5) Gezonde kippen produceren minder mest. Dit bespaart kosten en is beter voor het milieu. (6) De wetenschap kan de nieuwe kennis gebruiken voor het ontwikkelen van stoffen of manieren om beter voer voor andere diersoorten te maken of om de voeding van mensen te verbeteren. (7) Het ontwikkelen van kennis is goed voor de werkgelegenheid en voor de economie in Nederland.
Voorspelde schade
In welke procedures worden de dieren gewoonlijk gebruikt (bijvoorbeeld injecties, chirurgische procedures)? Vermeld het aantal en de duur van deze procedures.
De kippen in het onderzoek worden op dezelfde manier gehouden zoals ze op een gewoon pluimveebedrijf worden gehouden. Dat is belangrijk om het onderzoek toepasbaar te maken voor de pluimveehouderij. Om het effect van de behandelingen op de gezondheid van de kippendarm goed te kunnen meten, veroorzaken we een lichte diarree. Want je kunt geen verbetering van de darmgezondheid meten als er geen probleem is. Daarvoor brengen we op een aantal dagen wat parasieten en bacteriën in de krop van de kippen. De krop is een natuurlijke uitstulping van de slokdarm, waarin het voer en het drinkwater terecht komen, voordat het in de maag komt. Als een aanpassing van het voer goed werkt, dan is de kip gezonder en krijgt de kip minder diarree. Dat meten we door de kip en de voeropname regelmatig te wegen. Verder meten we de inwendige gezondheid van de kip. Hiervoor worden een aantal kippen op een diervriendelijke manier geëuthanaseerd. Om de ontwikkeling en het gedrag van de kippen per kip te kunnen volgen, krijgende kippen een vleugelmerk met een nummer. In de praktijk komen kuikens steeds vaker in de stal uit het ei (in plaats van in de broederij). Het uitkomen in de stal lijkt beter te zijn voor het dierenwelzijn. In sommige proeven zullen we ook kuikens laten uitkomen in de stal. Omdat sommige eieren niet uitkomen, hebben we daarom wat meer eieren nodig, dan het aantal kuikens dat we nodig hebben voor de proef
Wat zijn de verwachte gevolgen/nadelige effecten voor de dieren, bijvoorbeeld pijn, gewichtsverlies, inactiviteit/verminderde mobiliteit, stress, abnormaal gedrag, en wat is de duur van die effecten?
De kippen worden gehouden onder gewone praktijkomstandigheden en dus niet zoals die in de Wet op de Proefdieren wordt aangegeven. De kippen hebben bijvoorbeeld geen zitstokken, als ze dit in een gewone kippenstal ook niet hebben. We doen dit bewust omdat we willen aantonen dat nieuwe oplossingen de gezondheid van de darmen van kippen in gewone kippenstallen verbeteren. De kippen krijgen een vleugelmerk in de huidplooi van de vleugel. Het aanbrengen van het vleugelmerk is niet leuk voor de kip, maar ze zijn er meestal na een half uur aan gewend. De kippen krijgen een aantal keren een slangetje in de keel. Dan moeten ze worden vastgehouden en dat vinden kippen meestal niet fijn. Dit duurt maar 15 seconden, omdat de dierverzorgers die dit doen veel ervaring hebben. Ze kunnen dit doen zonder de kippen veel te stressen. We weten uit andere onderzoeken dat ongeveer 6% van de kippen in de proef gedurende een week lichte diarree zal krijgen en daardoor een aantal dagen waarschijnlijk minder zal eten en drinken. We verwachten dat ongeveer 94% van de kippen geen diarree zal krijgen. De kippen die diarree hebben, hebben ze waarschijnlijk wat buikpijn. Dit kunnen we goed in de gaten houden, omdat we werken met ervaren dierverzorgers en omdat we de kippen individueel kunnen herkennen. De kippen met een afwijkend gedrag zullen we lichamelijk onderzoeken. We schatten dan in dan of een kip wel of niet beter zal worden of dat een kip geëuthanaseerd moet worden om dierenleed te voorkomen. We weten uit andere onderzoeken dat er waarschijnlijk geen kippen zullen sterven ten gevolge van de proef. Als er tegen de verwachting in toch kippen zullen sterven ten gevolge van de proef dan kunnen we hier van leren, omdat alle gestorven kippen worden onderzocht om te zien wat de doodsoorzaak is geweest. Op verschillende tijdstippen wordt een deel van de kippen op een diervriendelijke manier geëuthanaseerd. Dat is nodig om de inwendige gezondheid te meten en om monsters te nemen. Het kan gebeuren dat kippen in sommige proeven het voer niet lusten, omdat bijvoorbeeld de smaak niet lekker is. Als dit gebeurt dan wordt het testvoer met gewoon voer verdund, zodat de smaakafwijking minder wordt en waardoor de kippen het wel zullen eten.
Welke soorten en aantallen dieren zullen naar verwachting worden gebruikt? Wat zijn de verwachte ernstgraden en de aantallen dieren in elke ernstcategorie (per soort)?
Soort:
Totaal aantal
Geraamde aantallen naar ernstgraad
Terminaal
Licht
Matig
Ernstig
Huishoenders (Gallus gallus domesticus)
73440
0
73440
0
0
Wat gebeurt er met de dieren die aan het einde van de procedure in leven worden gehouden?
Soort:
Geraamd aantal te hergebruiken, in het habitat-/houderijsysteem terug te plaatsen of voor adoptie vrij te geven dieren
Hergebruikt
Teruggeplaatst
Geadopteerd
Geef de redenen voor het geplande lot van de dieren na de procedure.
Een aantal dieren wordt op een diervriendelijke manier geëuthanaseerd om monsters te nemen van de darm om de darminfectie te beoordelen. Ook kunnen monsters voor andere analyses worden genomen. Aan het eind van de proef worden kuikens die hier niet voor zijn gebruikt geslacht als normale vleeskuikens.
Toepassing van de drie V’s
1. Vervanging
Beschrijf welke diervrije alternatieven op dit gebied voorhanden zijn en waarom zij niet voor het project kunnen worden gebruikt.
De testen worden uitgevoerd om het voer van kippen te verbeteren, zodat darmgezondheidsproblemen minder of niet meer voorkomen. Om de effectiviteit van de aanpassingen aan het voer te testen, en het werkingsmechnisme te bestuderen, moeten kippen worden gebruikt. Dat kan niet in bijvoorbeeld computermodellen.
2. Vermindering
Leg uit hoe de aantallen dieren voor dit project zijn bepaald. Beschrijf de stappen die zijn genomen om het aantal te gebruiken dieren te verminderen en de beginselen die zijn gebruikt bij het opzetten van de studies. Beschrijf, waar van toepassing, de praktijken die gedurende het hele project zullen worden toegepast om het aantal dieren die in overeenstemming met de wetenschappelijke doelstellingen werden gebruikt, tot een minimum te beperken. Deze praktijken kunnen bijvoorbeeld bestaan uit proefprojecten, computermodellen, het delen van weefsel en hergebruik.
Het aantal dieren dat wordt gebruikt is geschat op basis van onze kennis en mogelijkheden om bepaalde effecten aan te kunnen tonen. We kijken wel steeds of we met minder dieren toe kunnen. Bijvoorbeeld door nieuwe technieken toe te passen. Als die net zo goed zijn als wat we nu doen gaan we ze gebruiken.
3. Verfijning
Geef voorbeelden van de specifieke maatregelen (bv. verscherpte monitoring, postoperatieve behandeling, pijnbestrijding, training van dieren) die in verband met de procedures moeten worden genomen om de welzijnskosten (schade) voor de dieren tot een minimum te beperken. Beschrijf de mechanismen om gedurende de looptijd van het project nieuwe verfijningstechnieken in gebruik te nemen.
De kippen worden in een groep gehuisvest, in een goed geventileerde omgeving. Ze hebben onbeperkt toegang tot voer en vers water. Als er kippen ziek worden, anders dan door de darmontsteking, worden ze gedood. Kippen met darmontsteking die erg ziek worden, worden ook gedood. Doordat de dierverzorgers en onderzoekers heel ervaren zijn, zien ze snel welke dieren ziek zijn, en weten ze moeten doen. Verder volgen we de literatuur op dit gebied en proberen te leren van anderen. Als er betere methoden komen om dit type onderzoek te doen, proberen we het uit. Als het goed werkt gaan we dat toepassen.
Licht de keuze van de soorten en de bijbehorende levensstadia toe
Het doeldier van het project is het vleeskuiken. Daarom doen we alle proeven daarmee. Ze worden ongeveer net zo lang gehouden als in de praktijk. Dit is gemiddeld 42 dagen.
Voor een beoordeling achteraf geselecteerd project
Project geselecteerd voor BA?
nee
Termijn voor BA
Reden voor de beoordeling achteraf
Bevat ernstige procedures
Maakt gebruik van niet-menselijke primaten
Andere reden
Toelichting van de andere reden voor de beoordeling achteraf
Aanvullende velden
Nationaal veld 1
Veld wordt niet gepubliceerd.
Nationaal veld 2
Veld wordt niet gepubliceerd.
Nationaal veld 3
Veld wordt niet gepubliceerd.
Nationaal veld 4
Veld wordt niet gepubliceerd.
Nationaal veld 5
Veld wordt niet gepubliceerd.
Startdatum project
Veld wordt niet gepubliceerd.
Einddatum project
Veld wordt niet gepubliceerd.
Goedkeuringsdatum project
Veld wordt niet gepubliceerd.
ICD-code 1
Veld wordt niet gepubliceerd.
ICD-code 2
Veld wordt niet gepubliceerd.
ICD-code 3
Veld wordt niet gepubliceerd.
Link naar de eerdere versie van de NTS buiten het EC-systeem