Φανταστείτε μια κατάσταση κατά την οποία αντιδικείτε με κάποιον στη χώρα σας ή στο εξωτερικό και επιθυμείτε να παραπέμψετε την υπόθεση στο δικαστήριο, ή μια κατάσταση κατά την οποία η αντίπαλη πλευρά ανέλαβε την πρωτοβουλία να προσφύγει στο δικαστήριο εναντίον σας και πρέπει να υπερασπιστείτε τον εαυτό σας. Φανταστείτε μια κατάσταση κατά την οποία κατηγορείστε για ποινικά αδικήματα στη χώρα σας ή στο εξωτερικό και δεν είστε σε θέση να πληρώσετε για παροχή νομικών συμβουλών ή/και εκπροσώπηση ενώπιον ποινικού δικαστηρίου. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις μπορείτε να υποβάλετε αίτηση για νομική συνδρομή.

Το δικαίωμα στη νομική συνδρομή αναγνωρίζεται:

• στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων: Το άρθρο 6, παράγραφος 3, εδάφιο γ της ΕΣΑΔ κατοχυρώνει το δικαίωμα του εναγομένου να αναθέσει την υπεράσπισή του σε συνήγορο και σε περίπτωση που δεν διαθέτει τα μέσα να πληρώσει συνήγορο, να του παρασχεθεί αυτός δωρεάν, όταν τούτο ενδείκνυται από το συμφέρον της δικαιοσύνης.
• στον Χάρτη των θεμελιωδών δικαιωμάτων της ΕΕ: Το άρθρο 47 του Χάρτη ορίζει ότι σε όσους δεν διαθέτουν επαρκείς πόρους, παρέχεται νομική συνδρομή, εφόσον η συνδρομή αυτή είναι αναγκαία για να εξασφαλισθεί η αποτελεσματική πρόσβαση στη δικαιοσύνη.

Νομική συνδρομή σε αστικές διαδικασίες

Εθνικές διαφορές

Όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ διαθέτουν σύστημα νομικής συνδρομής. Εάν βρίσκεστε σε αντιδικία με εταιρεία, επαγγελματία, εργοδότη ή άλλο πρόσωπο στη χώρα κατοικίας σας και δεν διαθέτετε επαρκείς οικονομικούς πόρους για να ανταποκριθείτε στο κόστος της προσφυγής στο δικαστήριο, μπορείτε να υποβάλετε αίτηση για νομική συνδρομή βάσει των υφιστάμενων εθνικών κανονισμών.

Η σύγκριση των εθνικών συστημάτων νομικής συνδρομής αποκαλύπτει, ωστόσο, ότι υπάρχουν θεμελιώδεις διαφορές ως προς τη φιλοσοφία, την οργάνωση και τη διαχείριση των συστημάτων νομικής συνδρομής μεταξύ των κρατών μελών. Όσον αφορά τη φιλοσοφία των συστημάτων, ο γενικότερος στόχος σε ορισμένα κράτη φαίνεται να είναι η πρόσβαση στις νομικές υπηρεσίες και τη δικαιοσύνη για όλους, ενώ σε άλλα νομική συνδρομή παρέχεται μόνο στους πλέον φτωχούς.

Επιλέξτε τη σημαία της χώρας που σας ενδιαφέρει για περισσότερες πληροφορίες.

ΑΡΧΕΙΟΘΕΤΗΜΕΝΟΣ ιστότοπος του Ευρωπαϊκού Δικαστικού Δικτύου (ΕΔΔ) (σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις)

Διασυνοριακές διαφορές

Εάν βρίσκετε σε αντιδικία με εταιρεία, επαγγελματία, εργοδότη ή άλλο πρόσωπο στο εξωτερικό και δεν διαθέτετε επαρκείς οικονομικούς πόρους για να ανταποκριθείτε στο κόστος της προσφυγής στο δικαστήριο, μπορείτε να υποβάλετε αίτηση για νομική συνδρομή σε διασυνοριακές υποθέσεις.

Προκειμένου να διευκολυνθεί η πρόσβαση στη νομική συνδρομή σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις, εγκρίθηκε η οδηγία για το ευεργέτημα πενίας σε διασυνοριακές υποθέσεις.

Η συνδρομή περιλαμβάνει την παροχή νομικών συμβουλών προ της προσφυγής προκειμένου να επιτευχθεί η διευθέτηση της διαφοράς πριν γίνει προσφυγή ενώπιον δικαστηρίου τη νομική συνδρομή για την υποβολή υπόθεσης ενώπιον δικαστηρίου, τη νομική εκπροσώπηση ενώπιον του δικαστηρίου και τη συμβολή στα δικαστικά έξοδα ή την απαλλαγή από αυτά. Είναι διαθέσιμα εδώ σε όλες τις γλώσσες της ΕΕ.

Νομική συνδρομή σε ποινικές διαδικασίες

Τα κράτη μέλη διαθέτουν τη δική τους νομοθεσία που ορίζει τους τρόπους με τους οποίους παρέχεται νομική συνδρομή σε ποινικές διαδικασίες εντός των ορίων της δικαιοδοσίας τους. Στο μέλλον, η ευρωπαϊκή πύλη e-Justice θα παρέχει λεπτομερείς πληροφορίες για αυτόν τον τομέα.

Όσο για τις διασυνοριακές υποθέσεις, προς το παρόν δεν υπάρχει σχετική νομοθεσία της ΕΕ.

Η πρωτότυπη γλωσσική έκδοση αυτής της σελίδας τροποποιήθηκε πρόσφατα. Η γλωσσική έκδοση που βλέπετε τώρα βρίσκεται στο στάδιο της μετάφρασης.
Υπάρχει ήδη μετάφραση στις ακόλουθες γλώσσες:

Νομική συνδρομή - Τσεχία

1 Ποια έξοδα συνεπάγονται οι νομικές διαδικασίες και ποιος πρέπει να τα επωμισθεί κανονικά;

Γενικά, τα έξοδα βαρύνουν το κράτος, τους διαδίκους και τα πρόσωπα που συμμετέχουν στη διαδικασία (πρόκειται κυρίως για τα έξοδα διεξαγωγής αποδείξεων). Τα έξοδα έχουν διττό χαρακτήρα: αποτρεπτικό και τιμωρητικό.

Ο κώδικας πολιτικής δικονομίας («CCP») παραθέτει ενδεικτικό κατάλογο εξόδων τα οποία ενδέχεται να προκύψουν στην πολιτική δίκη. Πρόκειται για: χρηματικές δαπάνες των διαδίκων και των εκπροσώπων τους (λ.χ. οδοιπορικά, έξοδα διατροφής και στέγασης)∙ δικαστικά τέλη∙ διαφυγόντα κέρδη των διαδίκων και των νόμιμων εκπροσώπων τους∙ έξοδα διεξαγωγής αποδείξεων (λ.χ., έξοδα μαρτύρων και πραγματογνωμόνων)∙ αμοιβή και χρηματικές δαπάνες του συμβολαιογράφου ο οποίος ενεργεί ως δικαστικός επίτροπος∙ αμοιβή και χρηματικές δαπάνες του διαχειριστή∙ έξοδα διερμηνείας∙ ή αμοιβή εκπροσώπησης, αν ο εκπρόσωπος είναι δικηγόρος, συμβολαιογράφος ή πράκτορας διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας. Στα έξοδα μπορεί επίσης να περιλαμβάνεται η απόδοση του φόρου προστιθέμενης αξίας ή η αμοιβή διαμεσολαβητή. Ωστόσο, ο κατάλογος είναι ενδεικτικός. Ως εκ τούτου, λοιπά έξοδα που κατέβαλε ο διάδικος σε άμεση συνάρτηση με τη δίκη μπορούν επίσης να θεωρηθούν δικαστικά έξοδα.

Καταρχήν, οι διάδικοι καταβάλλουν τα έξοδα που βαρύνουν τους ίδιους προσωπικά και τους εκπροσώπους τους. Αν διορίστηκε δικηγόρος ως εκπρόσωπος ή συμπαραστάτης του διαδίκου, το δημόσιο καταβάλλει τις χρηματικές δαπάνες του δικηγόρου και την αμοιβή εκπροσώπησης, ενώ, κατά περίπτωση, επιστρέφει τον φόρο προστιθέμενης αξίας.

Η καταβολή των δικαστικών τελών ρυθμίζεται αναλυτικά στον νόμο περί δικαστικών τελών. Στην τακτική διαδικασία αμφισβητούμενης δικαιοδοσίας, τα δικαστικά τέλη συνήθως καταβάλλονται από τον ενάγοντα. Ο νόμος προσδιορίζει επίσης τις δίκες που διεξάγονται ατελώς (λ.χ. οι δίκες επιμέλειας, δικαστικής μέριμνας ανηλίκων, υιοθεσίας, οι δίκες που αφορούν αμοιβαίες υποχρεώσεις διατροφής γονέων και τέκνων, οι κληρονομικές δίκες στον πρώτο βαθμό, οι δίκες που αφορούν την ικανότητα δικαίου).

Είναι σημαντική η διάκριση της υποχρέωσης καταβολής των δικαστικών εξόδων από την υποχρέωση απόδοσης των εν λόγω εξόδων. Ο διάδικος καταβάλλει τα δικαστικά έξοδα, ιδίως κατά τη διάρκεια της δίκης, όταν προκύπτουν. Εν προκειμένω, ισχύει η αρχή του οφέλους (τα έξοδα καταβάλλονται από το πρόσωπο που διενεργεί τη διαδικαστική πράξη ή προς όφελος του οποίου διενεργείται η πράξη). Η απόδοση των δικαστικών εξόδων ξεκινά μόνο μετά την καταβολή τους. Η απόδοση των εξόδων διατάσσεται με δικαστική απόφαση βάσει της αρχής της νίκης στην υπόθεση ή της αρχής της υπαιτιότητας.

Αν συντρέχουν ειδικοί λόγοι, το δικαστήριο μπορεί να κάνει χρήση της διακριτικής του ευχέρειας κατά την έκδοση απόφασης επί των δικαστικών εξόδων και να μην επιδικάσει τα έξοδα διαδίκου, εν όλω ή εν μέρει. Πρόκειται για μια δικλείδα ασφαλείας έναντι του δυσανάλογα επαχθούς αντικτύπου της εφαρμογής της αρχής της νίκης στην υπόθεση και της αρχής της υπαιτιότητας.

2 Τι είναι ακριβώς το ευεργέτημα της πενίας;

Μία από τις κύριες αρχές της πολιτικής δίκης είναι η αρχή της ισότητας, η οποία μεταξύ άλλων εγγυάται το δικαίωμα νομικής συνδρομής. Το δικαίωμα νομικής συνδρομής χορηγείται από την αρχή και σε όλες τις δίκες.

Σύμφωνα με τον CCP, οι παρακάτω ενέργειες μπορούν να θεωρηθούν νομική συνδρομή στην πολιτική δίκη:

• v διορισμός εκπροσώπου με αίτημα διαδίκου (άρθρο 30 παρ. 1 του CCP)∙
• v διορισμός δικηγόρου, εφόσον αυτό είναι αναγκαίο για την προστασία των συμφερόντων του διαδίκου ή η εκπροσώπηση από δικηγόρο είναι υποχρεωτική στο συγκεκριμένο είδος δίκης (άρθρο 30 παρ. 2 του CCP)∙
• v μερική ή πλήρης απαλλαγή των διαδίκων από τα δικαστικά τέλη (άρθρο 138 του CCP)∙

παράλληλα, νομική συνδρομή προς τους διαδίκους μπορεί επίσης να θεωρηθεί το καθήκον ενημέρωσης που υπέχει το δικαστήριο.

Η νομική συνδρομή που παρέχεται από τον Δικηγορικό Σύλλογο της Τσεχίας αποτελεί χωριστή κατηγορία. Η εν λόγω συνδρομή ρυθμίζεται στον νόμο περί του νομικού επαγγέλματος, σύμφωνα με τον οποίο όποιος δεν πληροί τις προϋποθέσεις για τον διορισμό δικηγόρου από το δικαστήριο και δεν μπορεί να εξασφαλίσει την παροχή νομικών υπηρεσιών με άλλα μέσα έχει το δικαίωμα να ζητήσει από τον Δικηγορικό Σύλλογο της Τσεχίας τον διορισμό δικηγόρου για λογαριασμό του προκειμένου να λάβει νομικές συμβουλές ή νομικές υπηρεσίες.

Στο πλαίσιο αυτό, ο αιτών δικαιούται δωρεάν νομικές συμβουλές εφόσον το μέσο μηνιαίο του εισόδημα κατά τους έξι ημερολογιακούς μήνες που προηγήθηκαν της υποβολής της αίτησης δεν υπερβαίνει το τριπλάσιο του ορίου διαβίωσης του φυσικού προσώπου ή των προσώπων που συνυπολογίζονται μαζί του, σύμφωνα με τον νόμο που διέπει το όριο διαβίωσης και το ημερομίσθιο ορίου διαβίωσης, και εφόσον δεν εκπροσωπείται στην υπόθεση για την οποία ζητά συνδρομή από άλλον δικηγόρο ή πρόσωπο εξουσιοδοτημένο να παρέχει νομικές υπηρεσίες (σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 2 στοιχείο α του νόμου περί του νομικού επαγγέλματος).

Αν ο αιτών πληροί τις παραπάνω προϋποθέσεις, λαμβάνει δωρεάν νομικές συμβουλές διάρκειας κατ' ελάχιστο όριο 30 και κατά μέγιστο όριο 120 λεπτών για κάθε ημερολογιακό έτος.

Ταυτόχρονα, ο νόμος περί του νομικού επαγγέλματος επιτρέπει την παροχή εφάπαξ νομικών συμβουλών σε αόριστο αριθμό προσώπων που βρίσκονται σε χώρους κράτησης για υπηκόους τρίτων χωρών, σύμφωνα με τον νόμο που διέπει τη διαμονή αλλοδαπών στην Τσεχική Δημοκρατία, ή σε κέντρο υποδοχής, σύμφωνα με τον νόμο περί ασύλου, με πρωτοβουλία του υπεύθυνου διαχείρισής τους.

Σύμφωνα με τον νόμο περί του νομικού επαγγέλματος, μπορεί επίσης να ζητηθεί η παροχή νομικών υπηρεσιών, εφόσον αυτή δικαιολογείται από την εισοδηματική και περιουσιακή κατάσταση του αιτούντος.

3 Δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Το δικαστήριο μπορεί, βάσει αίτησης, να απαλλάξει διάδικο (ή παρεμβαίνοντα) από τα δικαστικά τέλη, εφόσον αυτό δικαιολογείται από τις ατομικές περιστάσεις του διαδίκου και η αίτηση δεν είναι αυθαίρετη, προδήλως αβάσιμη ή παρακωλύει την εφαρμογή του νόμου.

Απαλλαγή δικαιούνται τόσο τα φυσικά όσο και τα νομικά πρόσωπα.

Οι διάδικοι δεν πρέπει να στερούνται του δικαιώματος άσκησης ή προάσπισης των δικαιωμάτων τους στο δικαστήριο για μόνο τον λόγο της δυσμενούς οικονομικής τους κατάστασης. Το δικαστήριο λαμβάνει ιδίως υπόψη τη γενική οικονομική κατάσταση του αιτούντα, το ύψος των δικαστικών τελών, τα έξοδα που πιθανολογείται ότι θα απαιτηθούν για τη διεξαγωγή αποδείξεων και τη φύση της απαίτησης. Όσον αφορά τα φυσικά πρόσωπα, το δικαστήριο λαμβάνει υπόψη τις κοινωνικές τους περιστάσεις, την κατάσταση της υγείας τους κ.ο.κ. Όσον αφορά τα νομικά πρόσωπα και τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα, λαμβάνει επίσης υπόψη τη φύση της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας ή άλλων δραστηριοτήτων, την κατάσταση και τη διάρθρωση των περιουσιακών τους στοιχείων και την ικανότητά τους να πληρώσουν.

Ως προδήλως αβάσιμη αίτηση ή αίτηση που αποσκοπεί στην παρακώλυση της εφαρμογής του νόμου νοείται ιδίως η αίτηση η οποία ήδη από τους πραγματικούς ισχυρισμούς του αιτούντα είναι πρόδηλο ότι δεν μπορεί να ικανοποιηθεί. Ως αυθαίρετη άσκηση ή παρακώλυση της εφαρμογής του νόμου νοείται ιδίως η δόλια άσκηση δικαιώματος ή η σαφής απόπειρα καθυστέρησης της εκπλήρωσης μιας προδήλως δεσμευτικής υποχρέωσης.

Το δικαστήριο ορίζει εκπρόσωπο με αίτημα διαδίκου, εφόσον ο διάδικος πληροί τις προϋποθέσεις απαλλαγής από τα δικαστικά τέλη και ο εν λόγω διορισμός είναι αναγκαίος για τη διαφύλαξη των συμφερόντων του. Ωστόσο, το δικαίωμα διορισμού εκπροσώπου δεν στοιχειοθετείται αυτοδικαίως αν η διαδικασία ή ο διάδικος απαλλάσσονται από τα δικαστικά τέλη με διάταξη του νόμου (λ.χ. σύμφωνα με τον νόμο περί δικαστικών τελών). Ακόμη και σ' αυτές τις περιπτώσεις, πρέπει να συντρέχουν οι παραπάνω προϋποθέσεις απαλλαγής από τα δικαστικά τέλη σύμφωνα με τον κώδικα πολιτικής δικονομίας. Διορίζεται δικηγόρος ως εκπρόσωπος εφόσον αυτό είναι αναγκαίο για τη διαφύλαξη των συμφερόντων του διαδίκου ή εφόσον η εκπροσώπηση από δικηγόρο (ή συμβολαιογράφο) είναι υποχρεωτική στη συναφή διαδικασία.

Ο εν λόγω διάδικος δεν μπορεί να κληθεί να προκαταβάλει τα έξοδα των αποδείξεων που προσκόμισε ο ίδιος ή διατάχθηκαν από το δικαστήριο για τα πραγματικά περιστατικά που αυτός επικαλείται (ή προς όφελος αυτού, άρθρο 141 παρ. 1 του CCP) ούτε μπορεί να κληθεί να αποζημιώσει τα έξοδα του δημοσίου (άρθρο 148 παρ. 1 του CCP). Οι δαπάνες σε μετρητά και η αποζημίωση για την εκπροσώπηση καταβάλλονται από το δημόσιο στον διορισθέντα δικηγόρο.

Ο διάδικος μπορεί να υποβάλει αίτηση απαλλαγής από τα δικαστικά τέλη κατά τον χρόνο κατάθεσης της αγωγής (του εισαγωγικού ένδικου βοηθήματος) ή οποτεδήποτε κατά τη διάρκεια της δίκης έως την έκδοση οριστικής απόφασης από το δικαστήριο. Το δικαστήριο μπορεί να διορίσει εκπρόσωπο πριν από την έναρξη της δίκης, εφόσον ο μελλοντικός διάδικος προτίθεται να ασκήσει αγωγή με τη συνδρομή εκπροσώπου.

Το δικαστήριο αποφαίνεται επί της αίτησης απαλλαγής από τα δικαστικά τέλη με απόφαση κατά της οποίας επιτρέπεται η άσκηση έφεσης.

Σε περίπτωση που το δικαστήριο απορρίψει την αίτηση διορισμού εκπροσώπου, ο αιτών μπορεί να ζητήσει από τον Δικηγορικό Σύλλογο της Τσεχίας τον διορισμό δικηγόρου. Σ' αυτήν την περίπτωση, ο αιτών δικαιούται δωρεάν νομικές συμβουλές εφόσον το μέσο μηνιαίο του εισόδημα κατά τους έξι ημερολογιακούς μήνες που προηγήθηκαν της υποβολής της αίτησης δεν υπερβαίνει το τριπλάσιο του ορίου διαβίωσης του φυσικού προσώπου ή των προσώπων που συνυπολογίζονται μαζί του, σύμφωνα με τον νόμο που διέπει το όριο διαβίωσης και το ημερομίσθιο ορίου διαβίωσης και εφόσον δεν εκπροσωπείται στην υπόθεση για την οποία ζητά συνδρομή από άλλον δικηγόρο ή πρόσωπο εξουσιοδοτημένο να παρέχει νομικές υπηρεσίες (σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 2 στοιχείο α του νόμου περί του νομικού επαγγέλματος).

Ο αιτών μπορεί επίσης να ασκήσει το δικαίωμά του να λάβει νομικές υπηρεσίες, εφόσον αυτό δικαιολογείται από τις εισοδηματικές και περιουσιακές του περιστάσεις. Σ' αυτήν την περίπτωση επίσης, ο αιτών απευθύνεται στον Δικηγορικό Σύλλογο της Τσεχίας.

4 Το ευεργέτημα της πενίας χορηγείται για όλα τα είδη διαδικασιών;

Η νομική συνδρομή που προβλέπεται από τον CCP αφορά όλες τις διαδικασίες που διέπονται από τον CCP.

Η παροχή νομικής συνδρομής από τον Δικηγορικό Σύλλογο της Τσεχίας εκτείνεται επίσης σε διαδικασίες πέραν αυτών που διεξάγονται ενώπιον δημόσιων αρχών με τη μορφή δίκης, πέραν των διοικητικών διαδικασιών και των διαδικασιών ενώπιον του Συνταγματικού Δικαστηρίου.

5 Υπάρχουν ειδικές διαδικασίες σε περιπτώσεις ανάγκης;

Σε αυτές τις περιπτώσεις δεν προβλέπονται ειδικές διαδικασίες.

6 Πώς μπορώ να λάβω το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Το περιεχόμενο των εντύπων καθορίζεται με την Οδηγία του Υπουργείου Δικαιοσύνης αριθ. 4/2017, της 23ης Οκτωβρίου 2017, Α.Π 12/2017-OJD-ORG/36. Έντυπα για φυσικά και νομικά πρόσωπα (Δήλωση προσωπικής, περιουσιακής και εισοδηματικής κατάστασης για απαλλαγή από τα δικαστικά τέλη και διορισμό εκπροσώπου και Δήλωση νομικού προσώπου για την περιουσιακή του κατάσταση και λοιπά αποφασιστικής σημασίας πραγματικά περιστατικά για απαλλαγή από τα δικαστικά τέλη και διορισμό εκπροσώπου) διατίθενται στον ιστότοπο του Υπουργείου Δικαιοσύνης της Τσεχικής Δημοκρατίας.

Τα έντυπα που αφορούν την αίτηση παροχής νομικής συνδρομής από τον Δικηγορικό Σύλλογο της Τσεχίας προσαρτώνται στο Διάταγμα του Υπουργείου Δικαιοσύνης της Τσεχικής Δημοκρατίας αριθ. 120/2018 που καθορίζει τα έντυπα αίτησης για τον διορισμό δικηγόρου και το έντυπο αίτησης για την παροχή εφάπαξ νομικών συμβουλών. Διατίθενται στον ιστότοπο του Δικηγορικού Συλλόγου της Τσεχίας.

7 Ποια έγγραφα πρέπει να υποβληθούν μαζί με το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Όλα τα έγγραφα που πρέπει να συνυποβληθούν απαριθμούνται ρητά στο συναφές έντυπο. Ενδεικτικά μπορεί να συμπεριλαμβάνονται τα εξής: βεβαίωση του εργοδότη αναφορικά με τα εισοδήματα από την απασχόληση ή τα εισοδήματα από συμβάσεις έργου/εργασίας εκτός της σχέσης απασχόλησης∙ οριστική και αμετάκλητη πράξη επιβολής φόρου από τη φορολογική αρχή (για εισοδήματα από επιχειρηματικές και λοιπές δραστηριότητες στο πλαίσιο αυτοαπασχόλησης)∙ οριστική και αμετάκλητη απόφαση για τη χορήγηση πρόσθετης παροχής ή βεβαίωση καταβολής της εν λόγω παροχής (εισόδημα από κύρια και κοινωνική ασφάλιση)∙ ή άλλη οριστική και αμετάκλητη πράξη επιβολής φόρου από τη φορολογική διοίκηση (για λοιπά εισοδήματα).

8 Πού πρέπει να υποβάλω την αίτηση για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Μπορείτε να υποβάλετε αίτηση για τη χορήγηση απαλλαγής από τα δικαστικά τέλη στο δικαστήριο ενώπιον του οποίου διεξάγεται η δίκη για την οποία ζητάτε απαλλαγή. Το πρωτοβάθμιο δικαστήριο αποφασίζει επί της αίτησης, ακόμη κι αν το αίτημα της απαλλαγής αφορά την κατ’ έφεση δίκη.

Μπορείτε να υποβάλετε αίτηση διορισμού δικηγόρου από τον Δικηγορικό Σύλλογο της Τσεχίας:

α) γραπτώς στη διεύθυνση του Δικηγορικού Συλλόγου της Τσεχίας, παράρτημα Brno, nám. Svobody 84/15, 602 00 Brno∙ ή

β) με ηλεκτρονικό μήνυμα με πιστοποιημένη ηλεκτρονική υπογραφή στη διεύθυνση epodatelna@cak.cz∙ ή

γ) στη θυρίδα του Δικηγορικού Συλλόγου της Τσεχίας – αναγνωριστικός αριθμός (ID) θυρίδας n69admd.

9 Πώς μπορώ να μάθω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Ο νόμος (άρθρο 5 του CCP) επιβάλλει στα δικαστήρια γενικό καθήκον ενημέρωσης και συνεπώς παροχής πληροφοριών στους διαδίκους αναφορικά με τα δικονομικά τους δικαιώματα και υποχρεώσεις. Το δικαστήριο οφείλει να ενημερώσει τον διάδικο για το δικαίωμα υποβολής αίτησης απαλλαγής από τα δικαστικά τέλη ή διορισμού εκπροσώπου.

10 Τι πρέπει να κάνω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Βλ. απάντηση στην ενότητα: Δικαιούμαι νομική συνδρομή;

11 Ποιος επιλέγει τον/τη δικηγόρο μου αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Το δικαστήριο αποφασίζει τον διορισμό εκπροσώπου σύμφωνα με την αίτηση του διαδίκου. Αν ο διορισμός είναι αναγκαίος για τη διαφύλαξη των συμφερόντων του διαδίκου ή αν η εκπροσώπηση από δικηγόρο ή συμβολαιογράφο είναι υποχρεωτική στην εν λόγω διαδικασία, το δικαστήριο διορίζει δικηγόρο ως εκπρόσωπο. Το δικαστήριο διορίζει συγκεκριμένο δικηγόρο που οφείλει να παράσχει νομικές υπηρεσίες, εκτός αν ο δικηγόρος έχει νόμιμο λόγο να αρνηθεί (όπως σύγκρουση συμφερόντων).

Οι αποφάσεις επί των αιτήσεων για χορήγηση νομικής συνδρομής από τον Δικηγορικό Σύλλογο της Τσεχίας λαμβάνονται από τον Πρόεδρο του Συλλόγου. Ο Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου της Τσεχίας έχει εξουσιοδοτήσει τον διευθυντή του παραρτήματος του συλλόγου στο Brno να τον εκπροσωπεί στην άσκηση της εν λόγω αρμοδιότητας.

Για τους σκοπούς του διορισμού δικηγόρου, ο Δικηγορικός Σύλλογος της Τσεχίας τηρεί κατάλογο δικηγόρων που έχουν συναινέσει να παράσχουν την προαναφερόμενη νομική συνδρομή. Κατά τον διορισμό δικηγόρου για την παροχή των εν λόγω νομικών υπηρεσιών, ο Δικηγορικός Σύλλογος της Τσεχίας πρέπει να διασφαλίζει ότι οι δικηγόροι διορίζονται με δίκαιο τρόπο και λαμβάνεται υπόψη η φύση και η περιπλοκότητα της υπόθεσης.

12 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει όλα τα έξοδα των διαδικασιών;

Βλ. απάντηση στην ενότητα: Ποια είναι τα δικαστικά έξοδα και ποιος τα καταβάλλει συνήθως;

Ο αιτών πρέπει να καταβάλει τέλος ύψους 100 CZK (κορόνες Τσεχίας) στον Δικηγορικό Σύλλογο της Τσεχίας για τη διεκπεραίωση της αίτησης παροχής νομικής συνδρομής από τον εν λόγω Σύλλογο. Οι κάτοχοι καρτών σοβαρής αναπηρίας (ZTP) ή σοβαρής αναπηρίας που χρήζει ειδικής φροντίδας (ZTP/P) ή όσοι λαμβάνουν επιδόματα διαβίωσης απαλλάσσονται από το εν λόγω τέλος.

13 Ποιος επωμίζεται τα λοιπά έξοδα, αν δικαιούμαι μερική χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Το δικαστήριο μπορεί επίσης να χορηγήσει μερική απαλλαγή από τα δικαστικά τέλη ή για μέρος μόνο της διαδικασίας (λ.χ., μόνο για τη διαδικασία στον πρώτο βαθμό) ή μόνο για συγκεκριμένα δικαστικά τέλη. Ο διάδικος υποχρεούται να καλύψει το υπόλοιπο μέρος των δικαστικών τελών.

Αν διορίστηκε δικηγόρος ως εκπρόσωπος ή συμπαραστάτης του διαδίκου, το δημόσιο καταβάλλει τις χρηματικές δαπάνες του δικηγόρου και την αμοιβή εκπροσώπησης, ενώ, κατά περίπτωση, επιστρέφει τον φόρο προστιθέμενης αξίας.

14 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει και τα ένδικα μέσα;

Η απαλλαγή από τα δικαστικά τέλη αφορά ολόκληρη τη δίκη, δηλαδή έως την έκδοση αμετάκλητης απόφασης, εκτός αν το δικαστήριο αποφασίσει διαφορετικά. Η απαλλαγή από τα δικαστικά τέλη αφορά τόσο τη διαδικασία στον πρώτο βαθμό όσο και τη διαδικασία της έφεσης (τακτικό ένδικο μέσο). Ωστόσο, για τη διαδικασία που κινείται με την άσκηση έκτακτων ένδικων μέσων (αναίρεση, αναψηλάφηση, αίτηση ακύρωσης) δεν χορηγείται αυτοδικαίως απαλλαγή και ο διάδικος μπορεί να καταθέσει νέα αίτηση για τη χορήγηση απαλλαγής από τα δικαστικά τέλη.

15 Μπορεί το ευεργέτημα της πενίας να ανακληθεί πριν από την ολοκλήρωση των διαδικασιών (ή ακόμη και να αρθεί μετά την περάτωση των διαδικασιών);

Αν η κατάσταση του διαδίκου μεταβληθεί με τέτοιο τρόπο ώστε παύει πλέον να θεωρείται δικαιολογημένη η απαλλαγή από τα δικαστικά τέλη ή αν το δικαστήριο διαπιστώσει εκ των υστέρων ότι η πραγματική κατάσταση του διαδίκου δεν δικαιολογούσε την απαλλαγή εξ αρχής, το δικαστήριο θα άρει την απαλλαγή. Το εν λόγω μέτρο έχει αναδρομική ισχύ μόνον εφόσον το αποφασίσει ρητά το δικαστήριο. Το δικαστήριο μπορεί να άρει την απαλλαγή μόνον έως την οριστική περάτωση της δίκης.

Ωστόσο, η απλή αλλαγή των κανόνων αξιολόγησης της κατάστασης του αιτούντα ή η αλλαγή της κρίσης του δικαστηρίου ως προς το αν η αίτηση είναι αυθαίρετη, προδήλως αβάσιμη ή αποσκοπεί στην παρακώλυση της εφαρμογής του νόμου δεν αποτελεί λόγο άρσης της απαλλαγής από τα δικαστικά τέλη.

Αν η νομική συνδρομή παρέχεται από τον Δικηγορικό Σύλλογο της Τσεχίας, ο Σύλλογος θα ανακαλέσει τον διορισμό δικηγόρου εφόσον, κατά τη διάρκεια της παροχής νομικών υπηρεσιών από τον εν λόγω δικηγόρο στη συναφή υπόθεση, αποδειχθεί ότι η εισοδηματική και περιουσιακή κατάσταση του διαδίκου δεν δικαιολογούσαν την παροχή νομικών υπηρεσιών.

Ο Σύλλογος θα ανακαλέσει επίσης τον διορισμό δικηγόρου εφόσον, κατά τη διάρκεια της παροχής νομικών υπηρεσιών από τον εν λόγω δικηγόρο, καταστεί εμφανής στη συναφή υπόθεση η μεταβολή της εισοδηματικής και οικονομικής κατάστασης του διαδίκου, με αποτέλεσμα να μη δικαιολογείται πλέον η παροχή νομικών υπηρεσιών∙ ο Σύλλογος θα ανακαλέσει τον διορισμό δικηγόρου κατά τον χρόνο μεταβολής της εν λόγω κατάστασης. Ακόμη και σ' αυτήν την περίπτωση, ο δικηγόρος υποχρεούται να λάβει όλα τα επείγοντα μέτρα για διάστημα 15 ημερών από την ημέρα ανάκλησης του διορισμού του για την παροχή νομικών υπηρεσιών, ώστε να μη θιγούν τα δικαιώματα ή τα νόμιμα συμφέροντα του διαδίκου. Αυτό δεν ισχύει αν ο διάδικος ενημερώσει γραπτώς τον δικηγόρο ότι δεν εμμένει στην εκπλήρωση της εν λόγω υποχρέωσης.

16 Μπορώ να προσβάλω την άρνηση χορήγησης ευεργετήματος της πενίας;

Το αν θα γίνει δεκτή ή θα απορριφθεί η αίτησή σας για απαλλαγή από τα δικαστικά τέλη κρίνεται από το δικαστήριο. Η εν λόγω κρίση λαμβάνει τη μορφή απόφασης. Επιτρέπεται η άσκηση έφεσης κατά της εν λόγω απόφασης, εκτός αν αυτή εκδόθηκε από το Εφετείο σε πρώτο βαθμό, οπότε είναι τελεσίδικη.

Ο Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου της Τσεχίας (ή ο διευθυντής του παραρτήματος αυτού στο Brno που έχει εξουσιοδοτηθεί να ενεργεί για λογαριασμό του) αποφασίζει για τον διορισμό δικηγόρου από τον Δικηγορικό Σύλλογο της Τσεχίας με διοικητικές διαδικασίες. Κατά της απόφασης επιτρέπεται η άσκηση διοικητικής προσφυγής.

Η πρωτότυπη γλωσσική έκδοση αυτής της σελίδας τροποποιήθηκε πρόσφατα. Η γλωσσική έκδοση που βλέπετε τώρα βρίσκεται στο στάδιο της μετάφρασης.
Υπάρχει ήδη μετάφραση στις ακόλουθες γλώσσες:

Νομική συνδρομή - Γερµανία

1 Ποια έξοδα συνεπάγονται οι νομικές διαδικασίες και ποιος πρέπει να τα επωμισθεί κανονικά;

Οι δικηγόροι οι οποίοι παρέχουν συμβουλές ή εκπροσωπούν τους πελάτες τους έχουν αξίωση σε αμοιβή για τις υπηρεσίες τους αυτές. Το ύψος της αμοιβής εξαρτάται εν πολλοίς από την αξία του αντικειμένου της εκάστοτε διαφοράς. Επιπλέον, για τη διεξαγωγή διαδικασίας ενώπιον δικαστηρίου απαιτούνται δικαστικά έξοδα. Τα δικαστικά έξοδα δεν περιορίζονται μόνο σε τέλη και έξοδα του δικαστηρίου. Στα δικαστικά έξοδα περιλαμβάνονται επίσης τα έξοδα στα οποία υποβάλλεται ο διάδικος ο οποίος χρήζει συνδρομής προκειμένου να συμμορφωθεί με κάποια διαταγή του δικαστηρίου ή τα οποία είναι απαραίτητα για την προσήκουσα διεκδίκηση ή υπεράσπιση ενός δικαιώματός του. Ο διάδικος ο οποίος δεν χρήζει συνδρομής οφείλει κατά κανόνα να επωμισθεί τα έξοδα αυτά. Εάν η διαδικασία διεξάγεται ενώπιον δικαστηρίου, ο διάδικος που κερδίζει τη δίκη μπορεί να αποζημιωθεί για τα έξοδα που έχει καταβάλει από τον αντίδικο.

2 Τι είναι ακριβώς το ευεργέτημα της πενίας;

Στη Γερμανία γίνεται διάκριση μεταξύ της συνδρομής υπό τη μορφή της παροχής νομικών συμβουλών και της συνδρομής για την κάλυψη δικαστικών εξόδων.

Συνδρομή για την παροχή νομικών συμβουλών και τη νομική εκπροσώπηση εκτός διαδικασίας ενώπιον δικαστηρίου (συνδρομή υπό τη μορφή της παροχής νομικών συμβουλών) παρέχεται σε πρόσωπα που χρήζουν συνδρομής σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου περί παροχής νομικών συμβουλών και νομικής εκπροσώπησης πολιτών χαμηλού εισοδήματος («Beratungshilfegesetz», δηλαδή «Νόμος περί της συνδρομής υπό τη μορφή της παροχής νομικών συμβουλών»).

Για τη διεξαγωγή διαδικασίας ενώπιον δικαστηρίου παρέχεται στα πρόσωπα που χρήζουν συνδρομής συνδρομή για την κάλυψη δικαστικών εξόδων σύμφωνα με τις διατάξεις που διέπουν την παροχή της συγκεκριμένης μορφής συνδρομής.

3 Δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Νομική συνδρομή (συνδρομή υπό τη μορφή της παροχής νομικών συμβουλών και συνδρομή για την κάλυψη δικαστικών εξόδων) παρέχεται εφόσον ο αιτών δεν είναι σε θέση να καταβάλει τα αναγκαία έξοδα από δικούς του προσωπικούς και οικονομικούς πόρους (προϋπόθεση της ένδειας) ούτε και μπορεί να εξασφαλίσει ευλόγως βοήθεια από άλλη πηγή (π.χ. ασφάλιση έναντι νομικών κινδύνων, λήψη συμβουλών από ένωση ενοικιαστών ή από εργατικό συνδικάτο).

Εκτός αυτού, η σκοπούμενη άσκηση δικαιώματος δεν επιτρέπεται να είναι κακόπιστη. Στην περίπτωση της παροχής συνδρομής για την κάλυψη δικαστικών εξόδων, πρέπει επιπλέον η σκοπούμενη διεκδίκηση ή υπεράσπιση δικαιώματος να έχει ικανές πιθανότητες ευδοκίμησης. Το δικαστήριο που εξετάζει την αίτηση για την παροχή συνδρομής για την κάλυψη δικαστικών εξόδων πρέπει να θεωρεί ότι η νομική επιχειρηματολογία του αιτούντος, με βάση τα πραγματικά περιστατικά που αυτός επικαλείται και τα διαθέσιμα αποδεικτικά στοιχεία, είναι ορθή ή, τουλάχιστον, υποστηρίξιμη και να είναι πεπεισμένο ότι υπάρχει εκ των πραγμάτων δυνατότητα διεξαγωγής αποδείξεων. Εάν πληρούνται οι προϋποθέσεις που προβλέπει ο νόμος, ο αιτών δικαιούται να λάβει συνδρομή υπό τη μορφή της παροχής νομικών συμβουλών ή συνδρομή για την κάλυψη δικαστικών εξόδων.

4 Το ευεργέτημα της πενίας χορηγείται για όλα τα είδη διαδικασιών;

Στη Γερμανία γίνεται διάκριση μεταξύ της συνδρομής υπό τη μορφή της παροχής νομικών συμβουλών και της συνδρομής για την κάλυψη δικαστικών εξόδων (βλ. ανωτέρω την απάντηση στην ερώτηση 2).

Η συνδρομή υπό τη μορφή της παροχής νομικών συμβουλών (δηλαδή νομικές συμβουλές και, εάν χρειασθεί, νομική εκπροσώπηση) παρέχεται για αστικές υποθέσεις, συμπεριλαμβανομένων των υποθέσεων εργατικού δικαίου, για υποθέσεις διοικητικού δικαίου, συνταγματικού δικαίου και κοινωνικού δικαίου. Για υποθέσεις ποινικού δικαίου ή δικαίου διοικητικών παραβάσεων είναι δυνατή μόνο η παροχή νομικών συμβουλών. Εάν πρόκειται για υπόθεση στην οποία είναι εφαρμοστέο το δίκαιο κάποιας άλλης χώρας, παρέχεται νομική συνδρομή υπό τη μορφή της παροχής νομικών συμβουλών υπό την προϋπόθεση ότι τα πραγματικά περιστατικά συνδέονται με τη γερμανική επικράτεια. Δεν προβλέπεται η χορήγηση νομικής συνδρομής υπό τη μορφή της παροχής νομικών συμβουλών για φορολογικές υποθέσεις.

Συνδρομή για την κάλυψη δικαστικών εξόδων χορηγείται για πάσης φύσεως αστικές διαφορές, για διαδικασίες εκούσιας δικαιοδοσίας καθώς και για διαδικασίες εργατικών, διοικητικών, κοινωνικών και φορολογικών διαφορών. Δεν προβλέπεται η χορήγηση συνδρομής για την κάλυψη δικαστικών εξόδων σε κατηγορουμένους σε ποινικές δίκες και σε οφειλέτες σε διαδικασίες αφερεγγυότητας. Για τους κατηγορουμένους σε ποινικές δίκες προβλέπονται ειδικές ρυθμίσεις, οι οποίες περιλαμβάνονται στις διατάξεις σχετικά με τον αυτεπάγγελτο διορισμό συνηγόρου υπεράσπισης. Ο οφειλέτης σε διαδικασία αφερεγγυότητας απαλλάσσεται, κατόπιν αιτήσεως, από τα έξοδα της διαδικασίας εάν, πέραν της αιτήσεως αφερεγγυότητας, έχει επίσης υποβάλει αίτηση απαλλαγής από τα εναπομένοντα χρέη. Κατόπιν αυτοτελούς αιτήσεως, το δικαστήριο της αφερεγγυότητας διορίζει επίσης, στην περίπτωση αυτή, δικηγόρο της επιλογής του για να την εκπροσώπηση του οφειλέτη, αν κριθεί αναγκαία η εκπροσώπηση από δικηγόρο.

5 Υπάρχουν ειδικές διαδικασίες σε περιπτώσεις ανάγκης;

Δεν προβλέπεται ειδική διαδικασία για τέτοιες περιπτώσεις. Οι δυνατότητες που υφίστανται για την εξασφάλιση συνδρομής για την παροχή νομικών συμβουλών ή την κάλυψη δικαστικών εξόδων ισχύουν ομοίως για τις περιπτώσεις επείγοντος χαρακτήρα.

6 Πώς μπορώ να λάβω το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Τα έντυπα αίτησης για τη χορήγηση συνδρομής υπό τη μορφή της παροχής νομικών συμβουλών ή συνδρομής για την κάλυψη δικαστικών εξόδων διατίθενται από τα ειρηνοδικεία και από δικηγόρους.

7 Ποια έγγραφα πρέπει να υποβληθούν μαζί με το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Τα στοιχεία που δηλώνονται υποχρεωτικά σχετικά με το εισόδημα του αιτούντος πρέπει να τεκμηριώνονται με την υποβολή σχετικών δικαιολογητικών (π.χ. καταστάσεων μισθοδοσίας, της τελευταίας πράξης επιβολής φόρου εάν πρόκειται για ελεύθερο επαγγελματία).

8 Πού πρέπει να υποβάλω την αίτηση για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Στη Γερμανία γίνεται διάκριση μεταξύ της συνδρομής υπό τη μορφή της παροχής νομικών συμβουλών και της συνδρομής για την κάλυψη δικαστικών εξόδων (βλ. ανωτέρω την απάντηση στην ερώτηση 2).

Η αίτηση για τη χορήγηση νομικής συνδρομής υπό τη μορφή της παροχής νομικών συμβουλών υποβάλλεται στο ειρηνοδικείο (Amtsgericht) της γενικής δωσιδικίας (δηλαδή της κατοικίας) του αιτούντος. Εάν ο αιτών δεν διαθέτει γενική δωσιδικία στην ημεδαπή, αρμόδιο είναι το ειρηνοδικείο στην περιφέρεια του οποίου ανακύπτει η εκάστοτε ανάγκη για τη χορήγηση νομικής συνδρομής υπό τη μορφή της παροχής νομικών συμβουλών. Για τη χορήγηση νομικής συνδρομής υπό τη μορφή της παροχής νομικών συμβουλών οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται απευθείας σε δικηγόρο. Στην περίπτωση αυτή πρέπει να υποβληθεί εκ των υστέρων, εντός τεσσάρων εβδομάδων, στο ειρηνοδικείο η απαιτούμενη αίτηση.

Η αίτηση για τη χορήγηση συνδρομής για την κάλυψη δικαστικών εξόδων υποβάλλεται στο δικαστήριο ενώπιον του οποίου εκκρεμεί ή πρόκειται να καταστεί εκκρεμής η δίκη για την οποία ζητείται συνδρομή για την κάλυψη των δικαστικών εξόδων. Το δικαστήριο αυτό (και όχι κάποια υπηρεσία κοινωνικής πρόνοιας) εξετάζει την αίτηση και αποφαίνεται κατά πόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις για να εγκριθεί η χορήγηση συνδρομής για την κάλυψη δικαστικών εξόδων.

9 Πώς μπορώ να μάθω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Πληροφορίες σχετικά με τη συνδρομή υπό τη μορφή της παροχής νομικών συμβουλών και τη συνδρομή για την κάλυψη δικαστικών εξόδων διατίθενται από τα ειρηνοδικεία και από δικηγόρους.

10 Τι πρέπει να κάνω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Σε περίπτωση που ένας πολίτης δικαιούται συνδρομή υπό τη μορφή της παροχής νομικών συμβουλών ή συνδρομή για την κάλυψη δικαστικών εξόδων, πρέπει να συμπληρώσει το σχετικό έντυπο, να επισυνάψει σε αυτό τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και να το υποβάλει στην αρχή που καθορίζεται στην απάντηση επί της ερώτησης 8 ανωτέρω.

11 Ποιος επιλέγει τον/τη δικηγόρο μου αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Στη Γερμανία γίνεται διάκριση μεταξύ της συνδρομής υπό τη μορφή της παροχής νομικών συμβουλών και της συνδρομής για την κάλυψη δικαστικών εξόδων (βλ. ανωτέρω την απάντηση στην ερώτηση 2).

Η νομική συνδρομή υπό τη μορφή της παροχής νομικών συμβουλών παρέχεται από δικηγόρο της επιλογής του αιτούντος. Στα ομόσπονδα κράτη της Βρέμης και του Αμβούργου η συνδρομή υπό τη μορφή της παροχής νομικών συμβουλών παρέχεται από δημόσιες υπηρεσίες παροχής νομικών συμβουλών. Η παροχή νομικής συνδρομής υπό τη μορφή της παροχής νομικών συμβουλών είναι υποχρεωτική για τους δικηγόρους. Ο δικηγόρος δύναται να αρνηθεί να παράσχει νομική συνδρομή υπό τη μορφή της παροχής νομικών συμβουλών μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις και εφόσον συντρέχει σοβαρός λόγος.

Η επιλογή δικηγόρου είναι ελεύθερη και στην περίπτωση της συνδρομής για την κάλυψη δικαστικών εξόδων. Ο αιτών πρέπει να επιλέξει δικηγόρο ο οποίος να διαθέτει ικανότητα εκπροσώπησης. Σε περίπτωση και μόνο που ο αιτών δεν καταφέρνει να βρει δικηγόρο που να δέχεται να τον εκπροσωπήσει, επιλέγεται και διορίζεται δικηγόρος από τον πρόεδρο του δικαστηρίου.

12 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει όλα τα έξοδα των διαδικασιών;

Στη Γερμανία γίνεται διάκριση μεταξύ της συνδρομής υπό τη μορφή της παροχής νομικών συμβουλών και της συνδρομής για την κάλυψη δικαστικών εξόδων (βλ. ανωτέρω την απάντηση στην ερώτηση 2).

Ο δικηγόρος που παρέχει νομική συνδρομή υπό τη μορφή της παροχής νομικών συμβουλών μπορεί να απαιτήσει από τον αιτούντα να του καταβάλει αμοιβή 15 ευρώ, αν και μπορεί να παραιτηθεί από την αξίωση αυτή λαμβάνοντας υπόψη τις συνθήκες του αιτούντος. Οποιαδήποτε αποκλίνουσα συμφωνία σχετικά με την αμοιβή του δικηγόρου είναι άκυρη. Ο δικηγόρος εισπράττει το υπόλοιπο της αμοιβής του από το δημόσιο ταμείο.

Στην περίπτωση της συνδρομής για την κάλυψη δικαστικών εξόδων, αυτή καλύπτει το σύνολο των διαδικαστικών εξόδων, με εξαίρεση τις δαπάνες του αιτούντος οι οποίες δεν ήταν αναγκαίες για την άσκηση του δικαιώματος. Ο διάδικος που χρήζει συνδρομής απαλλάσσεται από κάθε πρόσθετο έξοδο.

13 Ποιος επωμίζεται τα λοιπά έξοδα, αν δικαιούμαι μερική χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Εάν συντρέχουν οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση νομικής συνδρομής, ο αιτών δεν οφείλει να καταβάλει κανένα πρόσθετο έξοδο. Η χορήγηση νομικής συνδρομής καλύπτει το σύνολο των αναγκαίων διαδικαστικών εξόδων. Πάντως, εάν ο αιτών έχει την οικονομική δυνατότητα να συμβάλει με μέρος του εισοδήματός του στην κάλυψη των διαδικαστικών εξόδων, τότε είναι υποχρεωμένος να επιστρέψει με δόσεις στο δημόσιο ταμείο, εν όλω ή εν μέρει, το ποσό που αυτό έχει ήδη καταβάλει. Η προσωπική και οικονομική κατάσταση του αιτούντος μπορεί να επανεξεταστεί έως και τέσσερα έτη μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας, και μπορεί να διαταχθεί η καταβολή δόσεων ή η αναπροσαρμογή των ήδη προβλεπόμενων δόσεων. Δεν εισπράττονται περισσότερες από 48 δόσεις.

Υπάρχει το ενδεχόμενο η νομική συνδρομή να μην καλύπτει όλα τα στάδια της διαδικασίας. Στην περίπτωση αυτή γίνεται λόγος για μερική νομική συνδρομή. Στις περιπτώσεις αυτές, η νομική συνδρομή καταλαμβάνει μόνο το μέρος για το οποίο χορηγήθηκε.

14 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει και τα ένδικα μέσα;

Η χορήγηση συνδρομής για την κάλυψη δικαστικών εξόδων δεν καλύπτει αυτοδικαίως και τα ένδικα μέσα, αλλά παύει να ισχύει με την έκδοση οριστικής απόφασης στον εκάστοτε βαθμό. Ωστόσο, για τη διαδικασία που συνεπάγεται η άσκηση ένδικου μέσου, μπορεί να υποβληθεί νέα αίτηση για τη χορήγηση συνδρομής για την κάλυψη δικαστικών εξόδων. Το δικαστήριο που είναι αρμόδιο να αποφανθεί επί του ασκηθέντος ένδικου μέσου εξετάζει αν ο διάδικος εξακολουθεί να χρήζει συνδρομής, αν η άσκηση του ένδικου μέσου δεν είναι κακόπιστη και αν έχει πράγματι πιθανότητες ευδοκίμησης. Οι πιθανότητες ευδοκίμησης και η κακοπιστία δεν εξετάζονται εάν ο αντίδικος έχει ασκήσει ένδικο μέσο. Σε περίπτωση που πληρούνται οι ανωτέρω προϋποθέσεις, ο αιτών δικαιούται συνδρομή για την κάλυψη των δικαστικών εξόδων που συνεπάγεται η εκδίκαση του ένδικου μέσου.

15 Μπορεί το ευεργέτημα της πενίας να ανακληθεί πριν από την ολοκλήρωση των διαδικασιών (ή ακόμη και να αρθεί μετά την περάτωση των διαδικασιών);

Στη Γερμανία γίνεται διάκριση μεταξύ της συνδρομής υπό τη μορφή της παροχής νομικών συμβουλών και της συνδρομής για την κάλυψη δικαστικών εξόδων (βλ. ανωτέρω την απάντηση στην ερώτηση 2).

Το ευεργέτημα της συνδρομής υπό τη μορφή της παροχής νομικών συμβουλών μπορεί να ανακληθεί εάν διαπιστωθεί ότι στηρίχτηκε στην παροχή ανακριβών στοιχείων από τον αιτούντα.

Το ευεργέτημα της συνδρομής για την κάλυψη δικαστικών εξόδων μπορεί να ανακληθεί μόνο στις ακόλουθες περιπτώσεις:

α. ψευδής παράσταση των προϋποθέσεων χορήγησης μέσω της υποβολής ανακριβών στοιχείων σχετικά με τη νομική διαφορά

β. υποβολή ανακριβών στοιχείων σχετικά με τις υποκειμενικές προϋποθέσεις χορήγησης και παράλειψη παροχής των απαιτούμενων διευκρινίσεων

γ. μη συνδρομή των προσωπικών ή οικονομικών περιστάσεων χορήγησης·

δ. καθυστέρηση καταβολής δόσεων ή

ε. παράλειψη κοινοποίησης σημαντικής αύξησης του εισοδήματος και της περιουσίας ή παράλειψη κοινοποίησης νέας διεύθυνσης.

16 Μπορώ να προσβάλω την άρνηση χορήγησης ευεργετήματος της πενίας;

Στη Γερμανία γίνεται διάκριση μεταξύ της συνδρομής υπό τη μορφή της παροχής νομικών συμβουλών και της συνδρομής για την κάλυψη δικαστικών εξόδων (βλ. ανωτέρω την απάντηση στην ερώτηση 2).

Κατά της απόφασης του ειρηνοδικείου με την οποία απορρίπτεται αίτηση χορήγησης νομικής συνδρομής υπό τη μορφή της παροχής νομικών συμβουλών μπορεί να ασκηθεί το ένδικο μέσο της άμεσης προσφυγής (sofortige Beschwerde).

Σε περίπτωση που απορριφθεί με δικαστική απόφαση η αίτηση χορήγησης συνδρομής για την κάλυψη δικαστικών εξόδων, ο αιτών μπορεί να ασκήσει έφεση κατά της εν λόγω δικαστικής απόφασης εντός προθεσμίας ενός μήνα, υπό την προϋπόθεση ότι η αξία του αντικειμένου της κύριας υπόθεσης υπερβαίνει τα 600 ευρώ. Εάν η αξία του αντικειμένου της κύριας υπόθεσης δεν υπερβαίνει τα 600 ευρώ, η άσκηση έφεσης είναι δυνατή μόνον εάν η απόρριψη της αίτησης από το δικαστήριο βασίστηκε αποκλειστικά και μόνο στις προσωπικές και οικονομικές συνθήκες του αιτούντος.

Μάθετε περισσότερα στην ακόλουθη διεύθυνση:

https://www.bmj.de/SharedDocs/Publikationen/DE/Beratungs_PKH.html

1 Ποια έξοδα συνεπάγονται οι νομικές διαδικασίες και ποιος πρέπει να τα επωμισθεί κανονικά;

Τα έξοδα μιας δίκης ποικίλλουν ανάλογα με το δικαστήριο, τη διαδικασία και την πολυπλοκότητα της υπόθεσης.

2 Τι είναι ακριβώς το ευεργέτημα της πενίας;

Ως νομική συνδρομή νοείται η εκπροσώπηση από δικηγόρο (solicitor) ή δικηγόρο με δικαίωμα εκπροσώπησης σε ανώτερα/ανώτατα δικαστήρια (barrister) σε αστικές διαδικασίες ενώπιον του Περιφερειακού Δικαστηρίου, του Κομητειακού Δικαστηρίου, του Ανώτερου Δικαστηρίου, του Εφετείου και του Ανώτατου Δικαστηρίου και, σε ορισμένες περιπτώσεις, ενώπιον του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ισχύει επίσης για τις προσφυγές ενώπιον του International Protection Appeals Tribunal (δευτεροβάθμιου δικαστηρίου για τη διεθνή προστασία). Είναι επίσης διαθέσιμη για ορισμένες έρευνες για τις οποίες έχει υποβληθεί αίτημα στο Συμβούλιο από τον ιατροδικαστή.

Γενικά, η νομική συνδρομή παρέχεται από δικηγόρους που απασχολούνται από το Συμβούλιο στα νομικά κέντρα του. Ωστόσο, νομική συνδρομή μπορεί επίσης να παρέχεται από δικηγόρο που ασκεί το επάγγελμά του ως ιδιώτης από πίνακα δικηγόρων που καταρτίζεται από το Συμβούλιο. Αυτό ισχύει ιδίως για υποθέσεις οικογενειακού δικαίου και διεθνούς προστασίας.

3 Δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Οικονομική επιλεξιμότητα και συνεισφορές

Για να λάβετε νομική συνδρομή σε αστικές υποθέσεις, το Συμβούλιο Νομικής Συνδρομής Home — LAB (legalaidboard.ie) θα προβεί σε έλεγχο επάρκειας πόρων των οικονομικών συνθηκών σας για να διαπιστώσει αν πληροίτε τις προϋποθέσεις για την παροχή των υπηρεσιών του.  Για να λάβετε νομική συνδρομή και συμβουλές σε αστικές υποθέσεις θα πρέπει να έχετε ετήσιο διαθέσιμο εισόδημα κάτω των 18 000 ευρώ και διαθέσιμα περιουσιακά στοιχεία κάτω των 100 000 ευρώ.  Και στις δύο περιπτώσεις, το Συμβούλιο Νομικής Συνδρομής εφαρμόζει ορισμένες απαλλαγές κατά τον υπολογισμό τους.  Η οικία στην οποία διαμένετε δεν περιλαμβάνεται στον υπολογισμό των περιουσιακών σας στοιχείων.

Στις περισσότερες περιπτώσεις θα πρέπει να κάνετε μια καταβολή που ονομάζεται «συνεισφορά». Το ποσό της/των συνεισφοράς/-ών θα εξαρτηθεί από το διαθέσιμο εισόδημά σας και τα διαθέσιμα περιουσιακά στοιχεία σας.

Όταν συναντηθείτε για πρώτη φορά με δικηγόρο, θα πρέπει να καταβάλετε μια συνεισφορά παροχής συμβουλών. Η ελάχιστη συνεισφορά παροχής συμβουλών είναι 30 ευρώ.  Ανάλογα με το εισόδημά σας, μπορεί να χρειαστεί να πληρώσετε έως 150 ευρώ.

Εάν το Συμβούλιο Νομικής Συνδρομής συμφωνεί να σας εκπροσωπήσει στο δικαστήριο, πρέπει να καταβάλετε μια συνεισφορά συνδρομής. Η ελάχιστη συνεισφορά συνδρομής είναι 130 ευρώ.  Ανάλογα με το εισόδημα και τα περιουσιακά στοιχεία σας, ενδέχεται να χρειαστεί να πληρώσετε περισσότερα.  Το ποσό της συνεισφοράς συνδρομής περιλαμβάνει τη συνεισφορά παροχής συμβουλών και, ως εκ τούτου, στην περίπτωση που η συνεισφορά σας υπολογίζεται σε 130 ευρώ, θα πρέπει να καταβάλετε επιπλέον μόνο 100 ευρώ.

Δεν υποχρεούστε να καταβάλετε συνεισφορά εάν:

• Ο οργανισμός Tusla ζητεί από το δικαστήριο να του επιτρέψει να θέσει τα τέκνα σας υπό κρατική φροντίδα ή να επιτρέψει στο προσωπικό του να επιβλέπει τα τέκνα σας στην οικία σας.
• Κινείτε διαδικασία ενώπιον του Περιφερειακού Δικαστηρίου για την έκδοση διαταγής απαγορευτικών μέτρων, ασφαλιστικών μέτρων, προστατευτικών μέτρων ή προσωρινών απαγορευτικών μέτρων, ή αμύνεστε κατά τέτοιας διαδικασίας.

Υπάρχει μικρός αριθμός άλλων περιπτώσεων στις οποίες το Συμβούλιο Νομικής Συνδρομής δεν χρεώνει συνεισφορά. Σε αυτές περιλαμβάνονται περιπτώσεις κατά τις οποίες παρέχει νομικές συμβουλές σε πρόσωπο που ισχυρίζεται ότι υπήρξε θύμα βιασμού ή σεξουαλικής επίθεσης ή το εκπροσωπεί στη δίκη του προσώπου που κατηγορείται για τη διάπραξη βιασμού ή σεξουαλικής επίθεσης.

Διεθνής προστασία (άσυλο)

Εάν υποβάλετε αίτηση νομικής συνδρομής για να σας παρασχεθεί βοήθεια προκειμένου να υποβάλετε αίτηση για χορήγηση διεθνούς προστασίας στην Ιρλανδία, θα πρέπει να καταβάλετε συνεισφορά μόνο 10 ευρώ.

Πώς αξιολογείται το εισόδημά μου;

Το πρώτο βήμα είναι να συμπληρώσετε δήλωση πόρων στο έντυπο της αίτησης παροχής νομικών υπηρεσιών. Στο έντυπο θα σας ζητηθεί να παράσχετε τις ακόλουθες πληροφορίες:

Εισόδημα — πρόκειται για το σύνολο του εισοδήματός σας, π.χ. ημερομίσθια, μισθός, παροχές κοινωνικής πρόνοιας (μολονότι δεν περιλαμβάνονται ορισμένες παροχές κοινωνικής πρόνοιας, όπως το επίδομα τέκνου και το επίδομα φροντιστή) (επίσης δεν αντιμετωπίζεται ως εισόδημα κανένα μέτρο στεγαστικής στήριξης που παρέχεται από οποιονδήποτε δημόσιο φορέα), σύνταξη και ορισμένες προσωπικές περιστάσεις, καθώς και ορισμένες δαπάνες προκειμένου να αποφασιστούν ποιες απαλλαγές μπορούν να συμψηφιστούν με το εισόδημά σας για τον υπολογισμό του διαθέσιμου εισοδήματός σας.

Οι απαλλαγές είναι οι εξής:

Το Συμβούλιο Νομικής Συνδρομής θα υπολογίσει το διαθέσιμο εισόδημά σας και θα σας ενημερώσει σχετικά με τη συνεισφορά που πρέπει να καταβάλετε.  Μπορείτε να συμπληρώσετε το έντυπο δήλωσης πόρων μόνοι σας ή το προσωπικό του νομικού κέντρου θα σας βοηθήσει να συμπληρώσετε το έντυπο εάν δεν είστε σε θέση να το πράξετε. Στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://www.legalaidboard.ie/en/ υπάρχει ηλεκτρονικός δείκτης που θα σας βοηθήσει να διαπιστώσετε αν είναι πιθανό να είστε οικονομικά επιλέξιμος.  Ο δείκτης δεν εγγυάται την οικονομική επιλεξιμότητα για νομικές υπηρεσίες.  Λειτουργεί απλώς ως οδηγός.

Πώς μπορώ να επιβεβαιώσω την κύρια πηγή εισοδήματος και τις απαλλαγές μου;

Μπορεί να σας ζητηθεί να παράσχετε επιβεβαίωση της κύριας πηγής εισοδήματός σας παρέχοντας, για παράδειγμα:

• Αντίγραφο του τελευταίου εκκαθαριστικού σημειώματος μισθοδοσίας σας
• Αντίγραφο του σημειώματος κοινωνικής ασφάλισής σας
• Δήλωση βιβλίου μισθωμάτων/υποθηκών

Το Συμβούλιο Νομικής Συνδρομής μπορεί να ζητήσει από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Προστασίας να διερευνήσει τους πόρους κάθε προσώπου που υποβάλλει αίτηση ή λαμβάνει νομικές υπηρεσίες.  Σε ορισμένες περιπτώσεις, το Συμβούλιο Νομικής Συνδρομής μπορεί να σας ζητήσει να προσκομίσετε πρόσθετα έγγραφα σχετικά με τις απαλλαγές που ισχυρίζεστε ότι δικαιούστε.

Πώς υπολογίζονται οι κεφαλαιακοί πόροι μου;

Η αξία της οικίας σας δεν λαμβάνεται υπόψη για την εκτίμηση των κεφαλαιακών πόρων σας.  Εάν οι κεφαλαιακοί πόροι σας υπερβαίνουν τα 4 000 ευρώ, πρέπει να συμπληρώσετε τη δήλωση κεφαλαίου στο έντυπο της αίτησης.  Απαιτούνται οι ακόλουθες πληροφορίες:

• Κεφάλαιο — Το συνολικό κεφάλαιό σας κάθε είδους, με τη μορφή ακινήτων, αυτοκινήτων, μετρητών, καταθέσεων στην τράπεζα, επενδύσεων ή άλλων πόρων και
• Χρέος — Μπορεί να σας χορηγηθεί απαλλαγή για ορισμένα χρέη που μπορούν να συμψηφιστούν με κεφάλαια με σκοπό τον υπολογισμό διαθέσιμου κεφαλαίου, π.χ. δάνεια συνεταιριστικών πιστωτικών οργανισμών.

Τι συμβαίνει αν μου επιδικαστούν δικαστικά έξοδα;

Εάν σας επιδικαστούν τα δικαστικά έξοδα της υπόθεσής σας, τα ποσά αυτά πρέπει να καταβληθούν στο Ταμείο Νομικής Συνδρομής και να χρησιμοποιηθούν για την πληρωμή των δικαστικών εξόδων. Το Συμβούλιο Νομικής Συνδρομής δαπάνησε χρήματα για την παροχή νομικών υπηρεσιών προς εσάς.  Αυτό δεν συμβαίνει συνήθως σε υποθέσεις οικογενειακού δικαίου.  Σε υποθέσεις μη οικογενειακού δικαίου, εάν κερδίσετε την υπόθεσή σας, συνήθως θα σας επιδικαστούν τα δικαστικά σας έξοδα.  Αντιθέτως, εάν χάσετε την υπόθεσή σας, μπορεί να καταδικαστείτε στα δικαστικά έξοδα του αντιδίκου.  Εάν συμβεί αυτό, το Συμβούλιο Νομικής Συνδρομής δεν είναι υποχρεωμένο να καταβάλει τα έξοδα του αντιδίκου και είστε προσωπικά υπεύθυνος για την εν λόγω καταβολή.

Τι συμβαίνει εάν αποκτήσω ή διατηρήσω χρήματα ή άλλα περιουσιακά στοιχεία ως αποτέλεσμα της υπόθεσής μου;

Εάν αποκτήσετε ή διατηρήσετε χρήματα ή ακίνητα ως αποτέλεσμα της υπόθεσής σας, το Συμβούλιο Νομικής Συνδρομής επιτρέπεται —με ορισμένες εξαιρέσεις— να χρησιμοποιήσει τα εν λόγω χρήματα ή ακίνητα για την πληρωμή της νομικής συνδρομής προς εσάς.  Πρέπει να καταβάλετε στο Ταμείο Νομικής Συνδρομής κάθε χρηματικό ποσό που αποκτήσατε ή διατηρήσατε ως αποτέλεσμα της υπόθεσής σας και το οποίο δεν απαλλάσσεται.  Το Ταμείο θα αφαιρέσει τα έξοδά του και θα σας επιστρέψει το εναπομείναν ποσό.  Εάν πρόκειται για ακίνητη περιουσία (π.χ. οικία ή οικόπεδο) που αποκτάτε ή διατηρείτε, έχει δικαίωμα να επιβάλει στο εν λόγω ακίνητο το λεγόμενο «βάρος», έτσι ώστε να μη μπορεί να πωληθεί μέχρι την αποπληρωμή των εξόδων του.

Τι πρέπει να κάνω σε περίπτωση μεταβολής της οικονομικής μου κατάστασης;

Αν λαμβάνετε νομικές υπηρεσίες, πρέπει να ενημερώσετε το Συμβούλιο Νομικής Συνδρομής (μέσω του δικηγόρου σας) για οποιαδήποτε μεταβολή στο εισόδημα ή στο κεφάλαιό σας, για παράδειγμα, εάν σας έχει χορηγηθεί αύξηση μισθού, η αξία των παροχών κοινωνικής πρόνοιας έχει μεταβληθεί ή αν αγοράσατε καινούργιο αυτοκίνητο ή οικία.  Ο λόγος που πρέπει να το κάνετε αυτό είναι ότι πρέπει να παραμένετε επιλέξιμος για νομικές υπηρεσίες ενόσω λαμβάνετε νομικές υπηρεσίες, έως ότου η υπόθεσή σας περατωθεί.  Απλώς και μόνον επειδή η οικονομική σας κατάσταση έχει βελτιωθεί δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη ότι θα παύσει η νομική συνδρομή σας, παρότι μπορεί να σας ζητηθεί να καταβάλετε υψηλότερη συνεισφορά.

Τι θα συμβεί εάν δεν ειδοποιήσω το νομικό κέντρο για μια μεταβολή της κατάστασής μου;

Εάν δεν ενημερώσετε το Συμβούλιο Νομικής Συνδρομής ότι το εισόδημά σας ή το κεφάλαιό σας έχει μεταβληθεί και ανακαλύψει ότι αυτό έχει γίνει, το Συμβούλιο μπορεί να αποφασίσει να παύσει τη νομική συνδρομή σας.

4 Το ευεργέτημα της πενίας χορηγείται για όλα τα είδη διαδικασιών;

Υπό την προϋπόθεση ότι η διαδικασία υπάγεται στη δικαιοδοσία της Ιρλανδίας, οι αιτούντες από το εξωτερικό, οι οποίοι πληρούν τα κριτήρια οικονομικής επιλεξιμότητας και ελέγχου βασιμότητας της αίτησης που ορίζονται στον νόμο περί νομικής συνδρομής και στους κανονισμούς, δικαιούνται νομική συνδρομή στην Ιρλανδία.

Μολονότι οι περισσότεροι αιτούντες νομική συνδρομή διαμένουν στην Ιρλανδία, πρόσωπο που διαμένει εκτός Ιρλανδίας, είτε είναι Ιρλανδός πολίτης είτε όχι, μπορεί να υποβάλει αίτηση για νομική συνδρομή και/ή συμβουλές στην Ιρλανδία, υπό την προϋπόθεση ότι το εν λόγω πρόσωπο ζητεί νομική συνδρομή ή συμβουλές σχετικά με νομικό ζήτημα που διέπεται από το ιρλανδικό δίκαιο και συνήθως εάν παρέχεται νομική συνδρομή σε πρόσωπο που διαμένει εκτός Ιρλανδίας, όπου υπάρχει διαφορά για ακίνητα ή προσωπικά περιουσιακά στοιχεία, τα εν λόγω περιουσιακά στοιχεία βρίσκονται στην Ιρλανδία. Κατά τον ίδιο τρόπο με τον οποίο οι Ιρλανδοί αιτούντες πρέπει να υποβάλλονται σε έλεγχο επάρκειας πόρων για να διαπιστωθεί η επιλεξιμότητά τους για νομική συνδρομή, τα πρόσωπα που διαμένουν εκτός Ιρλανδίας πρέπει επίσης να υποβάλλονται στην ίδια αξιολόγηση οικονομικής επιλεξιμότητας.

Η νομική συνδρομή παρέχεται χωρίς την εφαρμογή κριτηρίων επιλεξιμότητας στο πλαίσιο ελέγχου επάρκειας πόρων σε δικαστικές διαδικασίες που κινούνται δυνάμει του νόμου του 1991 για την απαγωγή παιδιών και την εκτέλεση των αποφάσεων σχετικά με την επιμέλεια των παιδιών και δυνάμει του νόμου του 1994 περί διατροφής (όταν αφορούν είσπραξη διατροφής σε υπόθεση με αμοιβαία παρέκταση διεθνούς δικαιοδοσίας).

Γενικά, δεν παρέχονται νομικές συμβουλές όταν ο αιτών μπορεί, χωρίς δυσκολία, να λάβει νομικές συμβουλές εκτός του νόμου περί νομικής συνδρομής. Αυτό ισχύει γενικά όταν παρέχονται υπηρεσίες από άλλη πηγή π.χ. υπηρεσίες παροχής συμβουλών ή άλλος κρατικός φορέας.

Η παροχή συμβουλών σε θέματα ποινικού δικαίου δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του νόμου περί νομικής συνδρομής, εκτός από την παροχή συμβουλών σε καταγγέλλοντες σε υποθέσεις αναφερόμενου βιασμού.

Το Συμβούλιο πρέπει να πεισθεί, πριν από την έγκριση της νομικής συνδρομής, ότι οι αιτούντες είναι εύλογο να κινήσουν ή να αμυνθούν σε διαδικασία, λαμβανομένων υπόψη, για παράδειγμα, της βασιμότητας της υπόθεσης και της πιθανής έκβασής της. Στα κριτήρια περιλαμβάνονται: προοπτικές επιτυχίας· εύλογοι λόγοι για την κίνηση ή την άμυνα σε διαδικασία· διαθεσιμότητα οποιασδήποτε μεθόδου, εκτός από τη δικαστική διαδικασία, για την ικανοποιητική επίλυση του προβλήματος (π.χ. διαμεσολάβηση ή διαπραγμάτευση ενός διακανονισμού)· ικανότητα του προσώπου στο οποίο παρέχεται νομική συνδρομή να εξασφαλίσει νομική εκπροσώπηση εκτός του νόμου περί νομικής συνδρομής (π.χ. δυνατότητα κάλυψης των εξόδων από ασφαλιστική εταιρεία κ.λπ.).

5 Υπάρχουν ειδικές διαδικασίες σε περιπτώσεις ανάγκης;

Εξετάζεται αν οι αιτούντες πρέπει να αντιμετωπιστούν με άλλον τρόπο πέραν του γενικού κανόνα σύμφωνα με τον οποίο παρέχονται συναντήσεις με δικηγόρους στους αιτούντες· δηλαδή, με αυστηρή σειρά της ημερομηνίας κατά την οποία τα ονόματα των αιτούντων εγγράφονται στον κατάλογο αναμονής για τις νομικές υπηρεσίες. Δίνεται προτεραιότητα σε νέους αιτούντες που ζητούν νομικές υπηρεσίες στις ακόλουθες κατηγορίες υποθέσεων:

• διαδικασίες απαγωγής παιδιών
• όταν υπάρχει πραγματικός κίνδυνος απομάκρυνσης παιδιών από τη χώρα χωρίς τη συγκατάθεση του αιτούντος
• διαδικασίες για την επιμέλεια παιδιών
• υποθέσεις οικογενειακής βίας
• όταν, σύμφωνα με τον νόμο περί παραγραφής, υπάρχει κίνδυνος να εκπνεύσουν οι προθεσμίες για την κίνηση διαδικασιών, εκτός εάν ληφθούν άμεσα μέτρα
• όταν υπάρχει κίνδυνος εκπνοής προθεσμιών που προβλέπονται σε άλλες νομοθετικές πράξεις
• όταν υπάρχει κίνδυνος να δαπανηθούν περιουσιακά στοιχεία ώστε να μην είναι διαθέσιμα για την ικανοποίηση των απαιτήσεων του αιτούντος.

6 Πώς μπορώ να λάβω το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Ο αιτών νομικές υπηρεσίες μπορεί να υποβάλει αίτηση σε οποιοδήποτε από τα νομικά κέντρα αυτοπροσώπως, τηλεφωνικά ή ταχυδρομικά στο νομικό κέντρο που βρίσκεται πλησιέστερα στον τόπο διαμονής του αιτούντος.

Κατάλογος των νομικών κέντρων διατίθεται στον ιστότοπο του Συμβουλίου Νομικής Συνδρομής.

Σε περίπτωση τηλεφωνικού αιτήματος, ο αιτών καλείται να προσέλθει στο εν λόγω νομικό κέντρο προκειμένου να υποβάλει αίτηση αυτοπροσώπως ώστε να συμπληρωθεί γραπτό έντυπο αίτησης και να διενεργηθεί αξιολόγηση επάρκειας πόρων για να διαπιστωθεί αν ο αιτών είναι οικονομικά επιλέξιμος για νομική συνδρομή. Μπορεί να υποβληθεί αίτηση με αποστολή μέσω ταχυδρομείου, η οποία είναι συνήθως κατάλληλη, εάν ο αιτών δεν μπορεί εύκολα να προσέλθει αυτοπροσώπως σε κάποιο νομικό κέντρο.

Η νομική συνδρομή παρέχεται χωρίς την εφαρμογή κριτηρίων επιλεξιμότητας στο πλαίσιο ελέγχου επάρκειας πόρων σε δικαστικές διαδικασίες που κινούνται δυνάμει του νόμου του 1991 για την απαγωγή παιδιών και την εκτέλεση των αποφάσεων σχετικά με την επιμέλεια των παιδιών και δυνάμει του νόμου του 1994 περί διατροφής (όταν αφορούν είσπραξη διατροφής σε υπόθεση με αμοιβαία παρέκταση διεθνούς δικαιοδοσίας).

Επιπλέον, το Συμβούλιο Νομικής Συνδρομής επιτρέπει την ηλεκτρονική υποβολή αίτησης μέσω του ιστοτόπου του.

7 Ποια έγγραφα πρέπει να υποβληθούν μαζί με το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

• Εκκαθαριστικό σημείωμα μισθοδοσίας/P60, απόδειξη παροχών κοινωνικής πρόνοιας ή πράξη βεβαίωσης φόρου από έσοδα / ελεγμένους λογαριασμούς
• Στοιχεία για κάθε άλλο εισόδημα που λαμβάνετε (π.χ. πληρωμές διατροφής)
• Στοιχεία σχετικά με τις πληρωμές από εσάς φόρου εισοδήματος, κοινωνικής ασφάλισης ανάλογης με τις αποδοχές (ΡRSΙ) και γενικής εισφοράς κοινωνικής ασφάλισης (αυτές θα περιλαμβάνονται στο εκκαθαριστικό σημείωμα μισθοδοσίας ή στην πράξη βεβαίωσης φόρου σας)
• Στοιχεία των μηνιαίων πληρωμών ενυπόθηκου δανείου/μισθώματος από εσάς
• Κατά προσέγγιση αξίες όλων των κεφαλαιουχικών περιουσιακών στοιχείων σας εκτός της οικίας στην οποία ζείτε
• Αξία τυχόν αποταμιεύσεων που έχετε
• Ανεξόφλητα ποσά από τυχόν δάνεια/οφειλές που έχετε

8 Πού πρέπει να υποβάλω την αίτηση για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Κατάλογος των διευθύνσεων και των αριθμών τηλεφώνου όλων των νομικών κέντρων, πλήρους και μερικής απασχόλησης, είναι διαθέσιμος στον ιστότοπο του Συμβουλίου.

Το ηλεκτρονικό έντυπο υποβάλλεται επίσης μέσω του ιστοτόπου του Συμβουλίου Νομικής Συνδρομής.

9 Πώς μπορώ να μάθω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Στους αιτούντες που είναι επιλέξιμοι από οικονομική άποψη προσφέρεται συνάντηση με δικηγόρο σύμφωνα με τη διαδικασία του καταλόγου αναμονής ή στο πλαίσιο των προβλεπόμενων κατηγοριών θεμάτων προτεραιότητας. Συνήθως προσφέρεται στον αιτούντα συνάντηση με έναν από τους δικηγόρους που απασχολούνται στο Συμβούλιο Νομικής Συνδρομής και έχουν έδρα σε ένα από τα γραφεία του.

Ο αιτών καταβάλει τη συνεισφορά παροχής νομικών συμβουλών πριν από την πρώτη συνάντηση και λαμβάνει απόδειξη για την εν λόγω καταβολή.

Κατά την πρώτη συνάντηση, ο δικηγόρος εξηγεί ότι, εάν ο αιτών ζητεί εκπροσώπηση από δικηγόρο για την κίνηση ή την άμυνα σε διαδικασία, θα πρέπει να καταβληθεί συνεισφορά νομικής συνδρομής κατά τη χορήγηση πιστοποιητικού νομικής συνδρομής.

Οι αιτήσεις για τη χορήγηση πιστοποιητικού νομικής συνδρομής μπορεί να απαιτούν πρόσθετες πληροφορίες. Ανάλογα με τη φύση της υπόθεσης, οι εν λόγω πρόσθετες πληροφορίες μπορεί να περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

1. Ιατρικούς φακέλους / ιατρικές γνωματεύσεις
2. Αντίγραφα δηλώσεων και/ή εκθέσεων που ελήφθησαν ή συντάχθηκαν από την αστυνομία της Ιρλανδίας (Gardai)
3. Αντίγραφα τυχόν συμβάσεων.

Εάν, μετά την παραλαβή όλων των αναγκαίων πληροφοριών, θεωρηθεί ότι μια αίτηση παροχής νομικής συνδρομής δεν πληροί τις διατάξεις του νόμου του 1995 περί νομικής συνδρομής σε αστικές υποθέσεις και των κανονισμών του 1996, εκδίδεται επιστολή απόρριψης από τον δικηγόρο.

Η επιστολή αυτή αναφέρει τους λόγους απόρριψης της αίτησης και το/τα σχετικό/-ά άρθρο/-α του νόμου περί νομικής συνδρομής σε αστικές υποθέσεις και/ή των κανονισμών. Η επιστολή ενημερώνει επίσης τον αιτούντα για το δικαίωμα επανεξέτασης της απόφασης και/ή προσφυγής κατά της απόφασης ενώπιον της επιτροπής προσφυγών του Συμβουλίου.

10 Τι πρέπει να κάνω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Όταν ο αιτών νομική συνδρομή πληροί τις απαιτήσεις του νόμου περί νομικής συνδρομής και των κανονισμών, χορηγείται πιστοποιητικό νομικής συνδρομής για την παροχή εκπροσώπησης από δικηγόρο (solicitor) και, εφόσον απαιτείται, από barrister σε ορισμένες αστικές διαδικασίες ενώπιον του Περιφερειακού Δικαστηρίου, του Κομητειακού Δικαστηρίου, του Ανώτερου Δικαστηρίου και του Ανώτατου Δικαστηρίου.

Το πιστοποιητικό νομικής συνδρομής επιτρέπει μόνο νομικές υπηρεσίες για τη διαδικασία ή το αντικείμενο που αναφέρεται σε αυτό. Η έκδοση πιστοποιητικού νομικής συνδρομής σε αιτούντα δεν σημαίνει ότι ο αιτών λαμβάνει νομική συνδρομή σε άλλα θέματα. Εάν ο αιτών ζητεί νομική συνδρομή για περισσότερα του ενός αντικείμενα, πρέπει να υποβληθεί χωριστή αίτηση.

Οι αιτήσεις για τη χορήγηση πιστοποιητικού νομικής συνδρομής υποβάλλονται από δικηγόρο σε νομικό κέντρο κατόπιν διαβούλευσης με τον αιτούντα.

Το άρθρο 29 παράγραφος 1 του νόμου περί νομικής συνδρομής προβλέπει ότι ένα πρόσωπο δεν δικαιούται νομική συνδρομή ή νομικές συμβουλές, παρά μόνον εάν καταβάλλει συνεισφορά. Η συνεισφορά αυτή καθορίζεται με οικονομική αξιολόγηση με βάση τις πληροφορίες που παρέχει ο αιτών στις δηλώσεις πόρων και κεφαλαίου. Όταν ένα πρόσωπο δεν διαθέτει κεφαλαιουχικά περιουσιακά στοιχεία, το ελάχιστο πληρωτέο ποσό για νομική συνδρομή είναι 35 ευρώ και το μέγιστο ποσό 1 210 ευρώ.

Το συνολικό ποσό της συνεισφοράς θα πρέπει να καταβάλλεται κατά την παροχή του πιστοποιητικού νομικής συνδρομής και πριν από την παροχή νομικών υπηρεσιών. Το Συμβούλιο μπορεί, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, να επιτρέψει στον αιτούντα να πληρώσει με δόσεις. Ωστόσο, το σύνολο του οφειλόμενου ποσού πρέπει να καταβάλλεται εντός δώδεκα μηνών και πριν από την ολοκλήρωση της διαδικασίας.

11 Ποιος επιλέγει τον/τη δικηγόρο μου αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Εάν ο αιτών στην αίτησή του εκφράσει την προτίμησή του να εκπροσωπηθεί από συγκεκριμένο δικηγόρο στο νομικό κέντρο, ο προϊστάμενος δικηγόρος λαμβάνει υπόψη τις επιθυμίες του αιτούντος κατά τη λήψη απόφασης σχετικά με το σε ποιον δικηγόρο θα αναθέσει την υπόθεση. Άλλες περιστάσεις λαμβάνονται επίσης υπόψη από τον προϊστάμενο δικηγόρο κατά τη λήψη απόφασης σχετικά με το σε ποιον δικηγόρο θα αναθέσει την υπόθεση, για παράδειγμα αν ο δικηγόρος που ζητείται από τον αιτούντα είναι διαθέσιμος για να εκπροσωπήσει τον πελάτη σε συγκεκριμένη δικάσιμο. Εάν ο δικηγόρος που ζητεί ο αιτών έχει ήδη δέσμευση έναντι άλλου πελάτη σε διαφορετικό τόπο κατά την ημερομηνία της υπόθεσης του αιτούντος, τότε θα είναι αναγκαίο ο προϊστάμενος δικηγόρος να αναθέσει σε άλλον δικηγόρο την εκπροσώπηση του αιτούντος, διαφορετικό από τον δικηγόρο της επιλογής του.

Εάν ο αιτών έχει εκπροσωπηθεί στο παρελθόν από δικηγόρο του νομικού κέντρου, τότε είναι σύνηθες για τον προϊστάμενο δικηγόρο να αναθέτει στον ίδιο δικηγόρο την παροχή νομικών υπηρεσιών στον ίδιο πελάτη για το νέο αντικείμενο. Ο αιτών δεν έχει απόλυτο δικαίωμα να συμβουλεύεται ή να εκπροσωπείται από δικηγόρο της επιλογής του, αλλά οι επιθυμίες του λαμβάνονται συνήθως υπόψη από τον προϊστάμενο δικηγόρο κατά τη λήψη απόφασης σχετικά με τον δικηγόρο στον οποίο θα αναθέσει την υπόθεσή του. Εάν ο αιτών έχει προτίμηση να εκπροσωπηθεί από δικηγόρο ίδιου φύλου με αυτόν, τότε, στο μέτρο του δυνατού, ο προϊστάμενος δικηγόρος προσπαθεί να διασφαλίσει ότι θα ληφθεί υπόψη η προτίμηση του αιτούντος ως προς το θέμα αυτό.

12 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει όλα τα έξοδα των διαδικασιών;

Η καταβολή της συνεισφοράς νομικής συνδρομής που ορίζεται στο πιστοποιητικό καλύπτει όλα τα έξοδα της διαδικασίας. Ωστόσο, τα δικαστικά έξοδα και οι γενικές αποζημιώσεις που σας επιδικάζονται ως αποτέλεσμα δικαστικών διαδικασιών ή εξωδικαστικού συμβιβασμού καταβάλλονται στο Συμβούλιο Νομικής Συνδρομής. Το Συμβούλιο δικαιούται να αφαιρέσει τις δαπάνες στις οποίες υποβλήθηκε από τυχόν χρήματα που εισπράττετε, με την επιφύλαξη ορισμένων περιορισμένων εξαιρέσεων. Το ίδιο ισχύει και για διακανονισμούς που πραγματοποιούνται για πρόσωπο στο οποίο παρέχεται νομική συνδρομή ως αποτέλεσμα διαδικασιών γαμικών διαφορών, συμφωνιών χωρισμού ή δικαστικού χωρισμού. Εάν τα συνολικά έξοδα που βαρύνουν το Συμβούλιο για την παροχή νομικών υπηρεσιών είναι λιγότερα από το συνολικό ποσό που καταβλήθηκε από εσάς ή για λογαριασμό σας, ως συνεισφορά και δυνάμει της ανάκτησης των εξόδων ή της αποζημίωσης ή όταν λαμβάνεται υπόψη βάρος σε ακίνητο, το υπόλοιπο ποσό επιστρέφεται σε εσάς.

13 Ποιος επωμίζεται τα λοιπά έξοδα, αν δικαιούμαι μερική χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Ά.Α.

14 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει και τα ένδικα μέσα;

Το πιστοποιητικό νομικής συνδρομής αφορά την παροχή νομικών υπηρεσιών για τη διαδικασία ή το αντικείμενο που αναφέρεται σε αυτό. Όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία ή το αντικείμενο που αναφέρεται, το πιστοποιητικό λήγει. Ο αιτών που χρειάζεται πρόσθετες υπηρεσίες οι οποίες μπορεί να σχετίζονται με το αρχικό αντικείμενο μπορεί να υποβάλει αίτηση τροποποίησης του πιστοποιητικού νομικής συνδρομής ή αίτηση για την παροχή νέου πιστοποιητικού. Οι ατομικές περιστάσεις της υπόθεσης καθορίζουν αν απαιτείται τροποποίηση του πιστοποιητικού ή νέο πιστοποιητικό και ο δικηγόρος παρέχει συμβουλές σε σχέση με αυτό.

15 Μπορεί το ευεργέτημα της πενίας να ανακληθεί πριν από την ολοκλήρωση των διαδικασιών (ή ακόμη και να αρθεί μετά την περάτωση των διαδικασιών);

Εάν παράσχετε ανακριβείς πληροφορίες ή παραλείψετε να γνωστοποιήσετε κάποιο ουσιώδες γεγονός (π.χ. σε σχέση με μια μεταβολή της οικονομικής σας κατάστασης), ή εάν συμπεριφέρεστε αδικαιολόγητα, οι νομικές συμβουλές ή η νομική συνδρομή ή και τα δύο μπορούν να ανακληθούν και ενδέχεται να καταστείτε υπεύθυνος για το σύνολο των εξόδων τα οποία έγιναν για λογαριασμό σας.

16 Μπορώ να προσβάλω την άρνηση χορήγησης ευεργετήματος της πενίας;

Ο αιτών που θίγεται από οποιαδήποτε απόφαση του Συμβουλίου μπορεί να ζητήσει επανεξέταση της απόφασης. Εάν ο αιτών επιθυμεί επανεξέταση της απόφασης, πρόσθετες πληροφορίες πρέπει να υποβληθούν εγγράφως, προκειμένου να ληφθούν υπόψη, μαζί με γνώμη του δικηγόρου του αιτούντος σχετικά με το αν η απόφαση θα πρέπει να διατηρηθεί. Οι αιτούντες μπορούν να ζητήσουν επανεξέταση μιας απόφασης μέσω του νομικού κέντρου.

Ο αιτών που θίγεται από οποιαδήποτε απόφαση του Συμβουλίου ή από επανεξέταση οποιασδήποτε απόφασης του Συμβουλίου μπορεί να προσφύγει κατά της απόφασης αυτής ενώπιον επιτροπής του Συμβουλίου. Εάν ο αιτών επιθυμεί να ασκήσει προσφυγή κατά της απόφασης, πρέπει να προσφύγει ενώπιον επιτροπής προσφυγών του Συμβουλίου. Οι αιτούντες μπορούν να ζητήσουν προσφυγή κατά απόφασης είτε μέσω του νομικού κέντρου είτε απευθείας στο Συμβούλιο.

Η υποβολή πρόσθετων πληροφοριών με σκοπό την επανεξέταση ή την άσκηση προσφυγής πρέπει να γίνεται εντός προθεσμίας ενός μηνός από την ημερομηνία κατά την οποία ο αιτών ενημερώθηκε ότι δεν δικαιούται την υπηρεσία για την οποία υπέβαλε αίτηση.

Η επιτροπή προσφυγών αποτελείται από έναν πρόεδρο και τέσσερα άλλα μέλη, δύο εκ των οποίων, πριν από τον διορισμό τους στο συμβούλιο, είτε ασκούσαν το επάγγελμα του barrister είτε ασκούσαν το επάγγελμα του solicitor. Η επιτροπή αποτελείται από πρόσωπα που δεν συμμετείχαν στην αρχική απόφαση.

Περισσότερες πληροφορίες

Περισσότερες πληροφορίες, συμπεριλαμβανομένου καταλόγου διευθύνσεων και αριθμών τηλεφώνου όλων των νομικών κέντρων, διατίθενται στον ιστότοπο του Συμβουλίου.

1 Ποια έξοδα συνεπάγονται οι νομικές διαδικασίες και ποιος πρέπει να τα επωμισθεί κανονικά;

Όποιος επιθυμεί να κινήσει ή έχει ήδη κινήσει νομικές διαδικασίες, πρέπει να επωμισθεί τα ακόλουθα έξοδα:

α) έξοδα διορισμού δικηγόρου, ο οποίος συντάσσει και υποβάλλει την αίτηση νομικής βοήθειας ή άλλα ένδικα βοηθήματα και μέσα, συμμετέχει σε συνεδρίες διαμεσολάβησης, παρίσταται ενώπιον δικαστηρίου ως πληρεξούσιος δικηγόρος / συνήγορος του αιτούντος στις αντίστοιχες διαδικασίες, καταθέτει δικόγραφα, παραδίδει έγγραφα προς επίδοση από δικαστικό επιμελητή, και εγχειρίζειι σε δικαστικό επιμελητή εκτελεστό τίτλο για αναγκαστική εκτέλεση απόφασης

β) έξοδα επίδοσης προσφυγών ή άλλων ένδικων μέσων

γ) έξοδα μετάφρασης και/ή διερμηνείας, εάν η υπόθεση έχει διασυνοριακό χαρακτήρα

δ) έξοδα πραγματογνωμόνων, εάν ο διορισμός τους διατάσσεται από το δικαστήριο ή το επιθυμεί ο διάδικος

ε) δικαστικά έξοδα για την κατάθεση εγγράφων και την έναρξη μέτρων εκτέλεσης

στ) έξοδα που επιδικάστηκαν στον αντίδικο.

2 Τι είναι ακριβώς το ευεργέτημα της πενίας;

Είναι το δικαίωμα ενός πολίτη να αιτείται οικονομικής αρωγής για την έναρξη διαδικασιών εκδίκασης ή για τη συμμετοχή σε νομικές διαδικασίες που κινούνται εναντίον του. Καλύπτει επίσης τη νομική εκπροσώπηση σε δεύτερο βαθμό, έξοδα συμβολαιογράφου, δικαστικού επιμελητή, και έξοδα εκτέλεσης.

Το περιεχόμενο της νομικής βοήθειας σε υποθέσεις αστικού και εμπορικού χαρακτήρα προβλέπεται από τον νόμο 3226/2004 για την «παροχή νομικής βοήθειας σε πολίτες χαμηλού εισοδήματος και άλλες διατάξεις», όπως τροποποιήθηκε (εφεξής Νόμος).

Η νομική βοήθεια μπορεί να συνίσταται και στο διορισμό δικηγόρου για την παροχή νομικών συμβουλών με σκοπό τη διευθέτηση της διαφοράς διασυνοριακού χαρακτήρα, πριν εισαχθεί αυτή ενώπιον δικαστηρίου, (Άρθρο 10 (γ) του Νόμου).

3 Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Το Άρθρο 11 του Νόμου προβλέπει ότι όλοι οι πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορούν να είναι δικαιούχοι νομικής βοήθειας. Επιπλέον, πολίτες τρίτου κράτους και ανιθαγενείς, εφόσον έχουν, νομίμως, κατοικία ή συνήθη διαμονή στην Ευρωπαϊκή Ένωση και είναι σε θέση να προσκομίσουν τα στοιχεία που βεβαιώνουν τη συνδρομή των σχετικών προϋποθέσεων, μπορούν να τύχουν ευεργετήματος πενίας.

Η χορήγηση ευεργετήματος πενίας εξαρτάται από τη συνδρομή προϋποθέσεων, που αναγράφονται στον Νόμο. Σύμφωνα με το Άρθρο 1 παρ. 2 του Νόμου, τα πρόσωπα με ετήσιο οικογενειακό εισόδημα που δεν υπερβαίνει τα δύο τρίτα των ελάχιστων ετήσιων ατομικών αποδοχών που ορίζει ο Νόμος, είναι δικαιούχοι νομικής βοήθειας. Σε περίπτωση οικογενειακών διαφορών, το εισόδημα του αντισυμβαλλόμενου (συζύγου) δεν θεωρείται μέρος του εισοδήματος του αιτούντος.

Ειδικοί κανόνες ισχύουν για πρόσωπα που έχουν κατοικία ή συνήθη διαμονή σε άλλο Κράτος Μέλος. Σύμφωνα με το Άρθρο 10 του Νόμου, το (κατώτατο;) όριο που αναφέρεται ανωτέρω δεν είναι υποχρεωτικό, εφόσον ο αιτών καταδείξει τη διαφορά στο κόστος ζωής ανάμεσα στη χώρα προέλευσης και στην Ελληνική Δημοκρατία, η οποία καθιστά αδύνατο για τον αιτούντα να επωμισθεί τα έξοδα νομικής προστασίας

4 Το ευεργέτημα της πενίας χορηγείται για όλα τα είδη διαδικασιών;

Ναι, ήτοι σε διαδικασίες αστικές, οικογενειακού δικαίου, εμπορικές και ποινικές.

5 Υπάρχουν ειδικές διαδικασίες σε περιπτώσεις ανάγκης;

Η διαδικασία ρυθμίζεται στο Άρθρο 2 του Νόμου. Η διαδικασία παροχής νομικής βοήθειας ξεκινά με την υποβολή της σχετικής αίτησης του δικαιούχου, η οποία αναφέρει συνοπτικά το αντικείμενο της δίκης ή της πράξης και τα στοιχεία που βεβαιώνουν τη συνδρομή των προϋποθέσεων για την παροχή της βοήθειας.

Στην αίτηση επισυνάπτονται τα αναγκαία δικαιολογητικά, αποδεικτικά της οικονομικής κατάστασης (ιδίως αντίγραφο φορολογικής δήλωσης ή βεβαίωση του εφόρου ότι δεν υποχρεούται σε υποβολή δήλωσης, αντίγραφο δήλωσης περιουσιακής καταστάσεως, εκκαθαριστικού σημειώματος, Α.Φ.Μ., βεβαιώσεις υπηρεσιών κοινωνικής πρόνοιας, ένορκες βεβαιώσεις) και αποδεικτικά της, κατά την πρώτη παράγραφο του άρθρου 1, κατοικίας ή διαμονής, εάν πρόκειται για πολίτη τρίτου κράτους.

Η αίτηση και τα δικαιολογητικά υποβάλλονται δεκαπέντε τουλάχιστον ημέρες πριν από τη δίκη ή την πράξη για την οποία ζητείται η παροχή νομικής βοήθειας. Η προθεσμία μπορεί να συντμηθεί σε περίπτωση μεταγενέστερης κλήτευσης. Η διαδικασία διεξάγεται ατελώς και δεν είναι υποχρεωτική η παράσταση με δικηγόρο.

Στο Άρθρο 8 (1) ορίζονται ως αρμόδια δικαστήρια για την υποβολή και εξέταση της αίτησης παροχής νομικής βοήθειας τα κατά τόπον και καθ’ ύλην αρμόδια Πρωτοδικεία.

Εάν πρόκειται για πράξεις που είναι άσχετες με δίκη, αρμόδιο δικαστήριο είναι το Ειρηνοδικείο του τόπου κατοικίας του αιτούντος.

Κατά της απόφασης του δικαστή μπορεί να ασκηθεί προσφυγή από τον αιτούντα, η οποία εκδικάζεται κατά τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων. Για την παραδοχή της αίτησης αρκεί πιθανολόγηση και δεν απαιτείται πλήρης τεκμηρίωση. Το δικαστήριο έχει εκτεταμένη διακριτική ευχέρεια για τη συλλογή αποδεικτικών στοιχείων.

6 Πώς μπορώ να λάβω το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Όλα τα δικαστήρια της χώρας έχουν ειδικό γραφείο, το οποίο βοηθά τους πολίτες χαμηλού εισοδήματος που δικαιούνται παροχή δωρεάν νομικής βοήθειας να κινήσουν τη σχετική διαδικασία. Ορισμένα δικαστήρια παρέχουν τη δυνατότητα ανάκτησης εντύπου αίτησης διαδικτυακά, π.χ. Ειρηνοδικείο Πάτρας, βλ. https://www.eirinodikeio-patras.gov.gr/nomiki-voithia.

7 Ποια έγγραφα πρέπει να υποβληθούν μαζί με το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Ο αιτών υποχρεούται να υποβάλει αποδεικτικά οικονομικής κατάστασης. Τα συναφή δικαιολογητικά προβλέπονται στον Νόμο (βλ. ερώτ. 5).

8 Πού πρέπει να υποβάλω την αίτηση για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Η αίτηση υποβάλλεται ενώπιον δικαστηρίου (βλ. ερώτ. 5).

9 Πώς μπορώ να μάθω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Τα κριτήρια για τη χορήγηση του ευεργετήματος πενίας αναγράφονται στον Νόμο. Δυνάμει του Άρθρου 1(2), δικαιούχοι νομικής βοήθειας, είναι πολίτες χαμηλού εισοδήματος, των οποίων το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα δεν υπερβαίνει τα δύο τρίτα των κατώτατων ετήσιων ατομικών αποδοχών που προβλέπει η Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας. Σε περίπτωση ενδοοικογενειακής διαφοράς ή διένεξης, δεν λαμβάνεται υπόψη το εισόδημα εκείνου με τον οποίο υπάρχει η διαφορά ή διένεξη.

Ειδικές ρυθμίσεις ισχύουν αν το πρόσωπο το οποίο ζητεί νομική βοήθεια σε υπόθεση αστικού ή εμπορικού χαρακτήρα έχει την κατοικία ή τη συνήθη διαμονή του σε άλλο κράτος- μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δυνάμει του Άρθρου 10 του Νόμου, το αναφερόμενο κατώτατο όριο στο οικογενειακό εισόδημα δεν είναι υποχρεωτικό, εάν ο αιτών αποδεικνύει ότι δεν μπορεί να ανταποκριθεί στα δικαστικά έξοδα λόγω της διαφοράς στις δαπάνες διαβίωσης μεταξύ του κράτους- μέλους κατοικίας ή συνήθους διαμονής και της Ελλάδας.

Λόγω της διασυνοριακής φύσης του αιτήματος, παρέχεται νομική βοήθεια και για τα έξοδα διερμηνείας, επίσημης μετάφρασης των εγγράφων που απαιτούνται για την επίλυση της διαφοράς και τα έξοδα στα οποία υποβάλλεται ο αιτών για μετακίνηση προσώπου που συνδέεται με την υποστήριξη του αιτήματος του αιτούντος, εφόσον επιβάλλεται η αυτοπρόσωπη παρουσία του στο δικαστήριο, και το δικαστήριο αποφασίσει ότι το εν λόγω πρόσωπο δεν μπορεί άλλως να μετάσχει στη διαδικασία. Η νομική βοήθεια μπορεί να συνίσταται και στο διορισμό δικηγόρου για την παροχή νομικών συμβουλών με σκοπό τη διευθέτηση της διαφοράς πριν εισαχθεί αυτή ενώπιον δικαστηρίου.

10 Τι πρέπει να κάνω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Ο διάδικος πρέπει να υποβάλει σχετική αίτηση ενώπιον του αρμόδιου δικαστηρίου (βλ. ερώτ. 5).

Σε περίπτωση παροχής νομικής βοήθειας από το δικαστήριο, ο δικαιούχος δικαιούται τις νομικές υπηρεσίες που αναφέρονται στην απάντηση στο ερώτημα 2.

11 Ποιος επιλέγει τον/τη δικηγόρο μου αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Το ζήτημα αυτό ρυθμίζεται στο Άρθρο 5 του Νόμου. Σε περίπτωση διορισμού δικηγόρου, η επιλογή γίνεται με βάση κατάσταση που καταρτίζει ο οικείος Δικηγορικός Σύλλογος. Οι συνήγοροι υπηρεσίας ορίζονται κατ’ αλφαβητική σειρά από την αντίστοιχη κατάσταση του Δικηγορικού Συλλόγου και η επιλογή τους επιβεβαιώνεται από το δικαστήριο που χορηγεί τη νομική βοήθεια. Ο διοριζόμενος δικηγόρος μπορεί να αρνηθεί να αναλάβει το έργο της υπεράσπισης. Σε αυτήν την περίπτωση, ο διορισμός άλλου δικηγόρου γίνεται από το ίδιο δικαστήριο.

12 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει όλα τα έξοδα των διαδικασιών;

Το Άρθρο 9 του Νόμου, όπως τροποποιήθηκε, ρυθμίζει λεπτομερώς τα έξοδα που καλύπτει το ευεργέτημα πενίας. Βλ. και απαντήσεις στα ερωτήματα 1 και 2.

Παρέχεται νομική βοήθεια σε υποθέσεις συναινετικού διαζυγίου, που συνίσταται στην απαλλαγή από την υποχρέωση μέρους ή του συνόλου των εξόδων της διαδικασίας ενώπιον συμβολαιογράφου, καθώς και της αμοιβής του δικηγόρου που θα διοριστεί για να εκπροσωπήσει τους αιτούντες ενώπιον συμβολαιογράφου

Η παροχή νομικής βοήθειας δεν επηρεάζει την υποχρέωση καταβολής των εξόδων που επιδικάσθηκαν στον αντίδικο.

13 Ποιος επωμίζεται τα λοιπά έξοδα, αν δικαιούμαι μερική χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Δεν υπάρχει σχετική πρόβλεψη στον Νόμο. Πιθανή εναλλακτική είναι η κάλυψη των λοιπών εξόδων από ΜΚΟ, κυρίως σε υποθέσεις μεταναστών και προσφύγων.

14 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει και τα ένδικα μέσα;

Ναι. Στο Άρθρο 9(3) του Νόμου προβλέπεται ότι η νομική βοήθεια παρέχεται χωριστά για κάθε δίκη, ισχύει για κάθε βαθμό δικαιοδοσίας για κάθε δικαστήριο και αφορά και την αναγκαστική εκτέλεση της απόφασης.

15 Μπορεί το ευεργέτημα της πενίας να ανακληθεί πριν από την ολοκλήρωση των διαδικασιών (ή ακόμη και να αρθεί μετά την περάτωση των διαδικασιών);

Δυνάμει του Άρθρου 4(2&3) του Νόμου, η νομική βοήθεια μπορεί να ανακληθεί ή να περιορισθεί με απόφαση του αρμόδιου δικαστή αυτεπαγγέλτως ή ύστερα από πρόταση του εισαγγελέα, εφόσον αποδεικνύεται ότι οι προϋποθέσεις της παροχής είτε δεν υπήρχαν, είτε εξέλιπαν, είτε μεταβλήθηκαν ουσιωδώς. Ο αιτών που πέτυχε την παροχή νομικής βοήθειας με αναληθή αίτηση ή στοιχεία υποχρεούται σε απόδοση των δαπανών, από τις οποίες απαλλάχθηκε.

16 Μπορώ να προσβάλω την άρνηση χορήγησης ευεργετήματος της πενίας;

Δυνάμει του Άρθρου 8(2) κατά της απόφασης του ειρηνοδίκη, του δικαστή του Μονομελούς Πρωτοδικείου και του προέδρου του Πρωτοδικείου μπορεί να ασκηθεί προσφυγή από τον αιτούντα ενώπιον του Πολυμελούς Πρωτοδικείου μέσα σε πέντε (5) ημέρες από την έκδοσή της. Η προσφυγή εκδικάζεται κατά τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων (Άρθρα 682 και επόμενα του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας). Δεν προβλέπεται η δυνατότητα προσφυγής στο Ανώτατο Δικαστήριο (Άρειο Πάγο). Νέα αίτηση μπορεί να υποβληθεί σε περίπτωση μεταβολής των πραγματικών περιστατικών (Άρθρο 2(5) του Νόμου).

17 Η αίτηση χορήγησης ευεργετήματος της πενίας έχει ως αποτέλεσμα την αναστολή της προθεσμίας παραγραφής;

Ο νόμος περί νομικής βοήθειας δεν περιέχει σχετική διάταξη.

Η πρωτότυπη γλωσσική έκδοση αυτής της σελίδας τροποποιήθηκε πρόσφατα. Η γλωσσική έκδοση που βλέπετε τώρα βρίσκεται στο στάδιο της μετάφρασης.
Υπάρχει ήδη μετάφραση στις ακόλουθες γλώσσες:

Νομική συνδρομή - Ισπανία

1 Ποια έξοδα συνεπάγονται οι νομικές διαδικασίες και ποιος πρέπει να τα επωμισθεί κανονικά;

Στην Ισπανία, η Δικαιοσύνη αποτελεί δημόσια υπηρεσία που παρέχεται δωρεάν. Δεν υπάρχουν τέλη ή επιβαρύνσεις για τη χρήση της. Ωστόσο, η επίλυση μιας διαφοράς συνεπάγεται συνήθως ορισμένα έξοδα στα οποία περιλαμβάνονται κατά βάση τα εξής:

1. Αμοιβές δικηγόρου και δικαστικού πληρεξούσιου.
2. Έξοδα δημοσιεύσεων σε επίσημα έντυπα.
3. Προκαταβολές αναγκαίες για την άσκηση ορισμένων ενδίκων μέσων.
4. Αμοιβές πραγματογνωμόνων ή τεχνικών συμβούλων.

Σε γενικές γραμμές, τα έξοδα αυτά πρέπει να προκαταβάλλονται από τον ενδιαφερόμενο διάδικο. Με το πέρας της δίκης το δικαστήριο καλείται να αποφασίσει ποιος θα πρέπει τελικά να επωμιστεί τα έξοδα αυτά (καταδίκη στα έξοδα, «condena en costas», όπως είναι ο ισπανικός όρος), σύμφωνα με την αρχή της αντικειμενικής ήττας, κοινώς γνωστής ως «ο ηττημένος πληρώνει».

2 Τι είναι ακριβώς το ευεργέτημα της πενίας;

Σύμφωνα με το άρθρο 119 του ισπανικού Συντάγματος, η νομική συνδρομή (ή «ευεργέτημα πενίας») είναι μια διαδικασία με την οποία αναγνωρίζεται σε πολίτες, οι οποίοι αποδεδειγμένα δεν διαθέτουν επαρκή οικονομικά μέσα, σειρά ευεργετημάτων, τα οποία συνίστανται κυρίως στην απαλλαγή από την καταβολή αμοιβής δικηγόρου και δικαστικού πληρεξούσιου, αμοιβών πραγματογνωμόνων, εγγυήσεων, δικαστικών τελών κ.λπ.

Πιο συγκεκριμένα, μπορούμε να παραθέσουμε τα εξής:

1. Προηγούμενη παροχή νομικών συμβουλών.
2. Αμοιβές δικηγόρου και δικαστικού πληρεξούσιου.
3. Έξοδα δημοσιεύσεων σε επίσημα έντυπα.
4. Προκαταβολές αναγκαίες για την άσκηση ορισμένων ενδίκων μέσων.
5. Αμοιβές πραγματογνωμόνων ή τεχνικών συμβούλων.

Στα ανωτέρω δικαιώματα έχουν προστεθεί αποκλειστικά και μόνο για τις διασυνοριακές διαφορές (μετά τη μεταρρύθμιση του νόμου περί νομικής συνδρομής με τον νόμο 16 της 18ης Ιουλίου 2005, ο οποίος προσάρμοσε τον νόμο περί νομικής συνδρομής στην οδηγία 2002/8/ΕΚ) τα εξής:

α. Υπηρεσίες διερμηνείας.

β. Μετάφραση εγγράφων.

γ. Οδοιπορικά, όταν κρίνεται υποχρεωτική η αυτοπρόσωπη παρουσία.

δ. Υπεράσπιση από δικηγόρο και εκπροσώπηση από δικαστικό πληρεξούσιο, ακόμη και όταν αυτή δεν είναι υποχρεωτική, εάν το δικαστήριο εκτιμά ότι είναι αναγκαία για τη διασφάλιση της ίσης μεταχείρισης των διαδίκων.

3 Δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Όλοι οι πολίτες της ΕΕ που αποδεικνύουν ότι δεν διαθέτουν επαρκείς πόρους (για διασυνοριακές διαφορές μόνο τα φυσικά πρόσωπα).

α. Νομική συνδρομή δικαιούνται επίσης υπήκοοι τρίτων χωρών που διαμένουν νόμιμα στην Ισπανία ή το δικαίωμα των οποίων έχει αναγνωριστεί με διεθνείς συμβάσεις (π.χ. συμβάσεις για τη διεθνή απαγωγή παιδιών), υπό τους ίδιους όρους με τους πολίτες της ΕΕ.

β. Σε εργατικές υποθέσεις, κάθε μισθωτός, ανεξαρτήτως της ιθαγένειας και των πόρων του.

γ. Ενώσεις και ιδρύματα κοινής ωφελείας.

Σε υποθέσεις ποινικού δικαίου, σε διοικητικές διαφορές και σε προηγηθείσες διοικητικές διαδικασίες, οι αλλοδαποί που αποδεικνύουν ότι δεν διαθέτουν επαρκείς πόρους για να προσφύγουν στη Δικαιοσύνη, ακόμη και αν δεν διαμένουν νόμιμα στην Ισπανία.

Ανεξαρτήτως από το αν διαθέτουν επαρκείς πόρους για να προσφύγουν στη Δικαιοσύνη, νομική συνδρομή παρέχεται στα θύματα έμφυλης βίας, τρομοκρατίας και εμπορίας ανθρώπων, καθώς και στους ανηλίκους και τα άτομα με διανοητική αναπηρία, όταν έχουν πέσει θύματα κακοποίησης ή κακομεταχείρισης, καθώς και στους διαδόχους του θύματος σε περίπτωση θανάτου, εφόσον δεν ήταν οι δράστες.

Ομοίως, ανεξαρτήτως από το αν διαθέτουν επαρκείς πόρους για να προσφύγουν στη Δικαιοσύνη, νομική συνδρομή παρέχεται σε πρόσωπα τα οποία, εξαιτίας ατυχήματος, αποδεικνύουν ότι υπέστησαν μόνιμες βλάβες που τα εμποδίζουν πλήρως να ασκήσουν τη συνήθη εργασία ή επαγγελματική τους δραστηριότητα και χρειάζονται βοήθεια από άλλα πρόσωπα, όταν αντικείμενο της διαφοράς είναι η αποκατάσταση της ζημίας που υπέστησαν.

Στις εργατικές διαφορές, για την άσκηση των δικαιωμάτων τους άμυνας, οι εργαζόμενοι και οι δικαιούχοι του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης, χωρίς να οφείλουν να αποδείξουν ότι δεν διαθέτουν επαρκείς πόρους.

Σε περίπτωση διασυνοριακών διαφορών, νομική συνδρομή παρέχεται εάν ο δικαιούχος αποδείξει ότι δεν μπορεί να καταβάλει τα δικαστικά έξοδα λόγω της διαφοράς στο κόστος ζωής μεταξύ του κράτους μέλους κατοικίας του και της Ισπανίας.

4 Το ευεργέτημα της πενίας χορηγείται για όλα τα είδη διαδικασιών;

Η χορήγηση νομικής συνδρομής είναι δυνατή σε κάθε είδους διαδικασία εκούσιας ή αμφισβητούμενης δικαιοδοσίας, η αξία της οποίας υπερβαίνει τις 2.000 ευρώ, εκτός εάν για λόγους που έχουν να κάνουν με το αντικείμενο της διαφοράς απαιτείται η προσφυγή σε υπηρεσίες δικηγόρου. Καλύπτονται όλες οι διαδικασίες και τα ένδικα μέσα που ασκούνται καθώς και η εκτέλεση των δικαστικών αποφάσεων.

Σε διαδικασίες αξίας μικρότερης των 2.000 ευρώ, όταν δεν απαιτείται η συμμετοχή δικηγόρου και δικαστικού πληρεξούσιου, μπορεί επίσης να ζητηθεί νομική συνδρομή, όταν ο αντίδικος κάνει χρήση των εν λόγω επαγγελματιών ή εάν το διατάξει ρητά ο δικαστής ή το δικαστήριο για να διασφαλιστεί η ισότητα μεταξύ των διαδίκων.

5 Υπάρχουν ειδικές διαδικασίες σε περιπτώσεις ανάγκης;

Υπάρχει η δυνατότητα προσωρινού διορισμού (δικηγόρου) είτε από τον δικηγορικό σύλλογο, εντός μέγιστης προθεσμίας 15 εργάσιμων ημερών από την παραλαβή της αίτησης, είτε κατόπιν δικαστικής διαταγής.

6 Πώς μπορώ να λάβω το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Το σχετικό έντυπο διατίθεται από τις υπηρεσίες παροχής νομικών συμβουλών των δικηγορικών συλλόγων, από το γραφείο του αρχαιότερου δικαστή (Decanatos) στα δικαστήρια και από τις επαρχιακές επιτροπές νομικής συνδρομής (Comisiones provinciales de Asistencia Jurídica Gratuita).

Το Γενικό Συμβούλιο Ισπανών Δικηγόρων (Consejo General de la Abogacía Española) έχει δημιουργήσει μια διαδικτυακή πύλη για τη νομική συνδρομή, μέσω της οποίας οι πολίτες μπορούν να συμπληρώσουν τη σχετική αίτηση νομικής συνδρομής ή να εξακριβώσουν αν πληρούν τις οικονομικές προϋποθέσεις που απαιτούνται για την παροχή νομικής συνδρομής, μεταξύ άλλων, μολονότι πάντοτε είναι αναγκαίο να υποβληθούν τα σχετικά δικαιολογητικά και η αίτηση, όπως εξηγείται παρακάτω.

Τόπος υποβολής της αίτησης

Οι αιτήσεις χορήγησης νομικής συνδρομής, συνοδευόμενες από τα σχετικά δικαιολογητικά, υποβάλλονται στις υπηρεσίες παροχής νομικών συμβουλών του δικηγορικού συλλόγου του τόπου στον οποίο βρίσκεται το δικαστήριο της κύριας δίκης ή στο δικαστήριο του τόπου κατοικίας του αιτούντος, εάν δεν έχει κινηθεί η διαδικασία.

7 Ποια έγγραφα πρέπει να υποβληθούν μαζί με το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Τα έγγραφα έχουν να κάνουν με:

1. Την οικονομική κατάσταση του ενδιαφερομένου και των μελών της οικογένειάς του.
2. Την προσωπική και οικογενειακή του κατάσταση.
3. Τη ζητούμενη έννομη προστασία.

Αναλυτικότερα, είναι τα εξής:

• Βεβαίωση καταβολής φόρου εταιρειών (για τα νομικά πρόσωπα).
• Φωτοαντίγραφο της δήλωσης κοινωφελούς χαρακτήρα ή της καταχώρισης στο Μητρώο Ιδρυμάτων (για τα νομικά πρόσωπα).
• Πιστοποιητικό περιουσιακής κατάστασης από τον δήμο κατοικίας.
• Βεβαίωση καταχώρισης στο δημοτολόγιο.
• Βεβαίωση του INEM (Εθνικό Ίδρυμα Απασχόλησης) σχετικά με την περίοδο ανεργίας και τη λήψη παροχών.
• Βεβαίωση χορήγησης σύνταξης από το Δημόσιο
• Βεβαίωση της SPEE (κρατική δημόσια υπηρεσία απασχόλησης) από την οποία να προκύπτει η χορήγηση του επιδόματος ανεργίας και η περίοδος χορήγησής του
• Άλλα έγγραφα (κάθε έγγραφο προς απόδειξη των προβαλλόμενων στοιχείων).

Ωστόσο, για να επιταχυνθεί η διαδικασία υποβολής αιτήσεων, οι δικηγορικοί σύλλογοι μπορούν, εφόσον έχουν εξουσιοδοτηθεί ρητά, να ζητήσουν τις ανωτέρω βεβαιώσεις εξ ονόματος των ενδιαφερομένων.

8 Πού πρέπει να υποβάλω την αίτηση για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Οι αιτήσεις νομικής συνδρομής υποβάλλονται στις υπηρεσίες παροχής νομικών συμβουλών του δικηγορικού συλλόγου του τόπου στον οποίο βρίσκεται το δικαστήριο της κύριας δίκης ή στο δικαστήριο του τόπου κατοικίας του αιτούντος, εάν δεν έχει κινηθεί η διαδικασία. Στην τελευταία περίπτωση, το δικαστήριο διαβιβάζει αμέσως την αίτηση στον κατά τόπον αρμόδιο δικηγορικό σύλλογο.

Οι εν λόγω δικηγορικοί σύλλογοι είναι οι αρμόδιες υπηρεσίες παραλαβής των αιτήσεων επί διασυνοριακών διαφορών. Στις εν λόγω διαφορές, αρμόδια αρχή για την έκδοση της αίτησης είναι ο δικηγορικός σύλλογος του τόπου συνήθους διαμονής ή του τόπου κατοικίας του αιτούντος.

Ευρωπαίος υπήκοος συμβαλλόμενου κράτους της Συμφωνίας του Συμβουλίου της Ευρώπης για τη διαβίβαση των αιτήσεων δικαστικής αρωγής μπορεί να υποβάλει αίτηση στην κεντρική αρχή της χώρας του για την εκτέλεση της συμφωνίας.

Η αίτηση πρέπει να υποβληθεί πριν από την έναρξη της δικαστικής διαδικασίας, ή, εάν ο αιτούμενος νομική συνδρομή είναι ο καθ᾽ ού, πριν από την αντίκρουση της αίτησης. Ωστόσο, τόσο ο αιτών όσο και ο καθ᾽ ού μπορεί να υποβάλει αργότερα αίτημα νομικής συνδρομής εφόσον αποδείξει ότι έχει μεταβληθεί η οικονομική του κατάσταση.

9 Πώς μπορώ να μάθω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Ο Δικηγορικός Σύλλογος μπορεί να λάβει τις ακόλουθες προσωρινές αποφάσεις:

α. Να ενημερώσει τον ενδιαφερόμενο ότι η αίτησή του είναι ελλιπής και πρέπει να διορθωθεί εντός 10 ημερών. Διαφορετικά η αίτησή του θα αρχειοθετηθεί.

β. Να κρίνει την αίτησή του απαράδεκτη και αβάσιμη και να ενημερώσει σχετικά την Επιτροπή Νομικής Συνδρομής.

γ. Να διαπιστώσει ότι η αίτηση πληροί τις νόμιμες προϋποθέσεις, οπότε θα διορίσει δικηγόρο εντός 15 ημερών, ειδοποιώντας τον σύλλογο δικαστικών πληρεξουσίων, ούτως ώστε να προβεί στον διορισμό δικαστικού πληρεξούσιου εντός 3 ημερών. Ο Δικηγορικός Σύλλογος διαβιβάζει επίσης προς τελική έγκριση την αίτηση στην Επιτροπή Νομικής Συνδρομής.

Σε περίπτωση που ο Δικηγορικός Σύλλογος δεν λάβει απόφαση εντός 15 ημερών, ο αιτών υποβάλει εκ νέου την αίτησή του απευθείας στην Επιτροπή Νομικής Συνδρομής, η οποία αποφασίζει αμέσως τον προσωρινό διορισμό δικαστικού πληρεξούσιου και δικηγόρου, ενώ εξακριβώνει τις πληροφορίες και τα σχετικά δικαιολογητικά.

Η τελική απόφαση σχετικά με την παροχή ή μη νομικής συνδρομής πρέπει να ληφθεί από την Επιτροπή Δικαστικής Συνδρομής εντός 30 ημερών από την παραλαβή του φακέλου της αίτησης. Εάν, μετά την παρέλευση 30 ημερών, δεν έχει ληφθεί ακόμη απόφαση, κυρώνονται οι προσωρινές αποφάσεις του Δικηγορικού Συλλόγου και του Συλλόγου Δικαστικών Πληρεξουσίων.

Η απόφαση κοινοποιείται εντός τριών ημερών στον αιτούντα, στον Δικηγορικό Σύλλογο, στον Σύλλογο Δικαστικών Πληρεξουσίων και στο επιληφθέν δικαστήριο ή στον αρχαιότερο δικαστή, εάν δεν έχει κινηθεί η διαδικασία.

10 Τι πρέπει να κάνω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Αν είστε ενάγων, πρέπει να υποβάλετε την αίτηση, πριν από την κίνηση της διαδικασίας στον δικηγορικό σύλλογο του τόπου στον οποίο βρίσκεται το δικαστήριο της κύριας δίκης ή στο δικαστήριο του τόπου κατοικίας του ενάγοντος.

1. Εάν είστε εναγόμενος, πρέπει να υποβάλετε την αίτηση, προτού αντικρούετε την αγωγή. Η αίτηση του εναγομένου δεν έχει ανασταλτικό αποτέλεσμα επί της διαδικασίας· ωστόσο, το δικαστήριο μπορεί, αυτεπαγγέλτως ή κατόπιν αίτησης του ενδιαφερομένου, να διατάξει την αναστολή, έως ότου εκδοθεί η απόφαση σχετικά με την παροχή ή την άρνηση παροχής νομικής συνδρομής.

Σε περίπτωση διασυνοριακών διαφορών στις οποίες ζητείται νομική συνδρομή για την προσφυγή σε δικαστήριο σε άλλο κράτος μέλος, η σχετική αίτηση μπορεί επίσης να υποβληθεί στον δικηγορικό σύλλογο (στην περίπτωση κατοίκων Ισπανίας που εμπλέκονται σε διαφορά σε άλλο κράτος) του τόπου συνήθους διαμονής ή κατοικίας του αιτούντος.

11 Ποιος επιλέγει τον/τη δικηγόρο μου αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Ο γενικός κανόνας είναι ότι ο Δικηγορικός Σύλλογος διορίζει έναν δικηγόρο εκ περιτροπής. Ωστόσο, ο ενδιαφερόμενος έχει τη δυνατότητα να διορίσει δικό του δικηγόρο, υπό την προϋπόθεση ότι ο τελευταίος παραιτείται από το δικαίωμα να λάβει οποιαδήποτε αμοιβή για τις υπηρεσίες του.

12 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει όλα τα έξοδα των διαδικασιών;

Η νομική συνδρομή καλύπτει τα ακόλουθα έξοδα:

1. Προηγούμενη παροχή νομικών συμβουλών.
2. Αμοιβές δικηγόρου και δικαστικού πληρεξούσιου.
3. Έξοδα δημοσιεύσεων σε επίσημα έντυπα.
4. Προκαταβολές αναγκαίες για την άσκηση ορισμένων ενδίκων μέσων.
5. Αμοιβές πραγματογνωμόνων ή τεχνικών συμβούλων.
6. Μείωση κατά 80 % στα έξοδα για συμβολαιογραφικές πράξεις και πιστοποιητικά κτηματολογίου και εμπορικού μητρώου.

Επίσης, σε περίπτωση διασυνοριακών διαφορών, περιλαμβάνονται οι υπηρεσίες διερμηνείας, η μετάφραση εγγράφων και τα οδοιπορικά, όταν η προσωπική παρουσία κρίνεται αναγκαία από το δικαστήριο που εκδικάζει την υπόθεση.

13 Ποιος επωμίζεται τα λοιπά έξοδα, αν δικαιούμαι μερική χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Όταν το εισόδημα του αιτούντος υπερβαίνει το διπλάσιο του κατώτατου διεπαγγελματικού μισθού αλλά όχι το πενταπλάσιο αυτού, η Επιτροπή Νομικής Συνδρομής μπορεί κατ’ εξαίρεση να του παράσχει νομική συνδρομή εκτιμώντας την προσωπική και οικογενειακή του κατάσταση.

Λαμβάνεται υπόψη η οικογενειακή κατάσταση του αιτούντος, ο αριθμός των τέκνων ή των εξαρτώμενων μελών της οικογένειάς του, τα δικαστικά έξοδα και άλλα έξοδα που οφείλονται στην κίνηση της διαδικασίας, ή άλλα έξοδα παρόμοιας φύσης, τα οποία εκτιμώνται αντικειμενικά και, σε κάθε περίπτωση, η ιδιότητα του αιτούντος, όταν πρόκειται για ανιών πολύτεκνης οικογένειας ειδικής κατηγορίας.

Υπό τις προϋποθέσεις που προβλέπονται στην προηγούμενη παράγραφο, νομική συνδρομή μπορεί να παρασχεθεί με γνώμονα την κατάσταση της υγείας του αιτούντος και στα άτομα με αναπηρία που μνημονεύονται στο άρθρο 1 παράγραφος 2 του νόμου 51, της 2ας Δεκεμβρίου 2003, για τις ίσες ευκαιρίες, την απαγόρευση των διακρίσεων και την καθολική προσβασιμότητα για τα άτομα με αναπηρία, καθώς και στα πρόσωπα από τα οποία εξαρτώνται, όταν ενεργούν εξ ονόματός τους και προς το συμφέρον τους, εφόσον οι διαδικασίες σχετίζονται με τις συνθήκες υγείας ή αναπηρίας που δικαιολογούν την κατ’ εξαίρεση χορήγηση του εν λόγω ευεργετήματος.

Στις περιπτώσεις αυτές, η οικεία Επιτροπή Νομικής Συνδρομής καθορίζει ρητά ποια από τα έξοδα που προβλέπονται στο άρθρο 6 βαρύνουν τον αιτούντα.

Τα δικαστικά έξοδα που δεν καλύπτονται θα πρέπει να καλυφθούν από τον ίδιο τον ενδιαφερόμενο, εν αναμονή της απόφασης του δικαστηρίου επί των εξόδων. Εάν το δικαστήριο καταδικάσει τον αντίδικο στα δικαστικά έξοδα, τότε αυτός θα κληθεί να καταβάλει τα έξοδα τα οποία κλήθηκε να προκαταβάλει ο δικαιούχος μερικής νομικής συνδρομής.

Στην περίπτωση πολιτών που διαμένουν σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ, ο ανωτέρω κανόνας εφαρμόζεται με σύνεση, με γνώμονα το βιοτικό επίπεδο στο κράτος κατοικίας, προκειμένου να αποφευχθεί η πρόκληση βλάβης στον αιτούντα.

14 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει και τα ένδικα μέσα;

Μόλις αναγνωριστεί το δικαίωμα νομικής συνδρομής σε μια διαφορά, αυτό καλύπτει όλες τις διαδικασίες και τις πράξεις επί της διαφοράς, συμπεριλαμβανομένης της εκτέλεσης, εάν αυτή λάβει χώρα εντός δύο ετών από την έκδοση της πρωτοβάθμιας δικαστικής απόφασης, καθώς και όλα τα ένδικα μέσα κατά των αποφάσεων επί της ίδιας διαφοράς, χωρίς να απαιτείται νέα αίτηση.

15 Μπορεί το ευεργέτημα της πενίας να ανακληθεί πριν από την ολοκλήρωση των διαδικασιών (ή ακόμη και να αρθεί μετά την περάτωση των διαδικασιών);

Η απόφαση που αναγνωρίζει την παροχή νομικής συνδρομής μπορεί να ανακληθεί εάν αποκτήθηκε με εσφαλμένη δήλωση, ψευδή στοιχεία ή απόκρυψη στοιχείων από τον αιτούντα.

Η νομική συνδρομή παύει να ισχύει εάν το πρόσωπο στο οποίο παρασχέθηκε βρίσκεται σε καλύτερη κατάσταση εντός τριών ετών.

Και στις δύο περιπτώσεις εφαρμόζεται ο γενικός κανόνας: τα έξοδα καταβάλλονται από τον διάδικο που ηττήθηκε.

16 Μπορώ να προσβάλω την άρνηση χορήγησης ευεργετήματος της πενίας;

Μπορείτε να προσβάλετε την απόφαση άρνησης παροχής νομικής συνδρομής εγγράφως ενώπιον της οικείας Επιτροπής Νομικής Συνδρομής εντός δέκα ημερών από την κοινοποίηση της απόφασης. Επί της εν λόγω προσβολής αποφαίνεται το αρμόδιο δικαστήριο.

Η πρωτότυπη γλωσσική έκδοση αυτής της σελίδας τροποποιήθηκε πρόσφατα. Η γλωσσική έκδοση που βλέπετε τώρα βρίσκεται στο στάδιο της μετάφρασης.
Υπάρχει ήδη μετάφραση στις ακόλουθες γλώσσες:

Νομική συνδρομή - Γαλλία

Στη Γαλλία, η νομική συνδρομή ονομάζεται δικαστική αρωγή (aide juridictionnelle).

1 Ποια έξοδα συνεπάγονται οι νομικές διαδικασίες και ποιος πρέπει να τα επωμισθεί κανονικά;

Τα έξοδα που συνεπάγονται οι νομικές διαδικασίες ποικίλλουν ανάλογα με τη φύση και την πολυπλοκότητα της υπόθεσης, καθώς και ανάλογα με τη διαδικασία και το αρμόδιο για την εκδίκαση της υπόθεσης δικαστήριο.

Διακρίνονται τρεις κατηγορίες εξόδων:

• οι αμοιβές των δικηγόρων, για τις οποίες δεν εφαρμόζεται επίσημος τιμοκατάλογος και, ως εκ τούτου, μπορούν να συμφωνούνται μεταξύ δικηγόρων και πελατών· καταρχήν, τα ποσά αυτά καταβάλλονται από τους πελάτες, εκτός εάν είναι επιλέξιμοι για δικαστική αρωγή·

• τα δικαστικά έξοδα, που απαριθμούνται περιοριστικά στο άρθρο 695 του γαλλικού κώδικα πολιτικής δικονομίας (Code de procédure civile) και τα οποία περιλαμβάνουν κυρίως:

α. την αμοιβή παράστασης στο δικαστήριο που καταβάλλεται στους δικηγόρους ή σε συγκεκριμένους δημόσιους λειτουργούς (officiers publics ή officiers ministériels)· η αμοιβή παράστασης στο δικαστήριο διακρίνεται από την αμοιβή του δικηγόρου·

β. τα δικαστικά έξοδα που καταβάλλονται στους δικαστικούς επιμελητές·

γ. τα έξοδα δικαστικής πραγματογνωμοσύνης και έρευνας·

δ. τις ενδεχόμενες αποζημιώσεις των μαρτύρων, για τις οποίες εφαρμόζονται επίσημοι τιμοκατάλογοι·

ε. την αμοιβή συμμετοχής του δικηγόρου στη συζήτηση στο ακροατήριο·

στ. την προκαταβολή εξόδων: πρόκειται για έξοδα που αντιστοιχούν σε δαπάνες βάσει επίσημου τιμοκαταλόγου και τα οποία προκαταβάλλονται από τους επαγγελματίες για τις ανάγκες της δίκης.

Τα δικαστικά έξοδα βαρύνουν τον ηττηθέντα διάδικο. Η αρχή αυτή καθιερώνεται στο άρθρο 696 του κώδικα πολιτικής δικονομίας. Ωστόσο, ο δικαστής μπορεί, με αιτιολογημένη απόφαση, να καταδικάσει άλλο διάδικο στο σύνολο ή μέρος των εξόδων· στην τελευταία περίπτωση, ο δικαστής προβαίνει σε κατανομή των εξόδων.

• τα λοιπά έξοδα που καταβάλλονται στο πλαίσιο της δίκης από τους διαδίκους βαρύνουν, κατά κανόνα, τους διάδικους, εκτός εάν ο δικαστής αποφασίσει διαφορετικά. Ο δικαστής μπορεί να ασκήσει αυτήν την εξουσία τόσο σε ποινικές όσο και σε αστικές υποθέσεις, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη την αρχή της ίσης μεταχείρισης ή την οικονομική κατάσταση του ηττηθέντος διάδικου. Μπορεί, ακόμη και αυτεπαγγέλτως, να αποφανθεί ότι δεν υπάρχει λόγος καταδίκης στα δικαστικά έξοδα.

Στις ποινικές υποθέσεις, το κράτος αναλαμβάνει τα δικαστικά έξοδα. Ο καταδικασθείς πρέπει να καταβάλει πάγιο διαδικαστικό τέλος, το ύψος του οποίου εξαρτάται από το αδίκημα.

2 Τι είναι ακριβώς το ευεργέτημα της πενίας;

Η δικαστική αρωγή εντάσσεται στο σύστημα νομικής βοήθειας (το οποίο αντικατέστησε το σύστημα του ευεργετήματος της πενίας που θεσπίστηκε βάσει του νόμου του 1972) το οποίο προβλέπεται από τον νόμο αριθ. 91-647, της 10ης Ιουλίου 1991, σχετικά με τη νομική βοήθεια, τη δικαστική αρωγή και την αρωγή για συνδρομή από δικηγόρο σε εξωδικαστικές διαδικασίες (loi no 91-647 du 10 juillet 1991 relative à l’aide juridique et relatif à l’aide juridictionnelle et à l’aide à l’intervention de l’avocat dans les procédures non juridictionnelles).

Η νομική βοήθεια καλύπτει:

• τη δικαστική αρωγή: πρόκειται για την πλήρη ή μερική οικονομική αρωγή που χορηγείται από το κράτος για διαδικασίες ενώπιον των πρωτοβάθμιων και δευτεροβάθμιων δικαστηρίων, την εκτέλεση των αποφάσεων και τη διευθέτηση των διαφορών πριν από την έναρξη της δίκης ή για συναινετικό διαζύγιο που διευθετείται εξωδικαστικά·
• την αρωγή για συνδρομή από δικηγόρο σε εξωδικαστικές ποινικές διαδικασίες, οι οποίες μπορούν να αποτελέσουν εναλλακτικές λύσεις αντί της δίωξης (συμβιβασμός, ποινική διαμεσολάβηση κ.λπ.), ή στο πλαίσιο μέτρων αστυνομικής κράτησης, ή παροχής βοήθειας για κρατούμενους ενώπιον πειθαρχικής επιτροπής σωφρονιστικού καταστήματος·
• την αρωγή για την πρόσβαση στη νομοθεσία (ενημέρωση, καθοδήγηση και δωρεάν νομικές συμβουλές).

Η δικαστική αρωγή και η αρωγή για συνδρομή από δικηγόρο σε εξωδικαστικές διαδικασίες προορίζονται για πρόσωπα που επιθυμούν να διεκδικήσουν τα νόμιμα δικαιώματά τους και διαθέτουν περιορισμένους πόρους. Συνίσταται στην πλήρη ή μερική καταβολή από το κράτος των σχετικών αμοιβών και καλύπτει επίσης τα δικαστικά έξοδα (δικηγόρος, δικαστικός επιμελητής, συμβολαιογράφος κ.λπ.). Χορηγείται σε ιδιώτη κατόπιν αιτήματός του, όταν η ασκηθείσα αγωγή δεν είναι απαράδεκτη, αβάσιμη ή καταχρηστική λόγω, ιδίως, του αριθμού των αιτημάτων ή του συστηματικού χαρακτήρα τους.

Η δικαστική αρωγή μπορεί να είναι ολική, μερική ή μηδενική. Δεν καλύπτει έξοδα που καλύπτονται από ασφαλιστήριο συμβόλαιο νομικών εξόδων ή άλλο σύστημα προστασίας. Κατά περίπτωση, οποιοδήποτε μέρος των εξόδων που καλύπτεται κατ’ αυτόν τον τρόπο θα αφαιρείται από τα ποσά που προκαταβάλλει το κράτος στο πλαίσιο της δικαστικής αρωγής.

Η δικαστική αρωγή παρέχει τη δυνατότητα στον δικαιούχο να λαμβάνει δωρεάν συνδρομή από δικηγόρο ή άλλον επαγγελματία του νομικού κλάδου (δικαστικό επιμελητή, συμβολαιογράφο, εκπλειστηριαστή κ.λπ.) και να απαλλάσσεται από το σύνολο ή μέρος των δικαστικών εξόδων. Υπόκειται σε κριτήρια επιλεξιμότητας που καθορίζονται από τον προαναφερθέντα νόμο της 10ης Ιουλίου 1991 και από το διάταγμα 2020-1717 της 28ης Δεκεμβρίου 2020 κατ εφαρμογή του νόμου αριθ. 91/647 της 10ης Ιουλίου 1991 σχετικά με τη νομική βοήθεια, τη δικαστική αρωγή και την αρωγή για συνδρομή από δικηγόρο σε εξωδικαστικές διαδικασίες (loi no 91-647 du 10 juillet 1991 relative à l’aide juridique et relatif à l’aide juridictionnelle et à l’aide à l’intervention de l’avocat dans les procédures non juridictionnelles).

3 Δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Η δικαστική αρωγή χορηγείται από το γραφείο δικαστικής αρωγής (bureau de l’aide juridictionnelle) που έχει συσταθεί στο πρωτοδικείο (Tribunal judiciaire), υπό διάφορες προϋποθέσεις, μεταξύ των οποίων οικονομικά κριτήρια, κριτήρια που αφορούν την ιθαγένεια και τον τόπο διαμονής, και κριτήρια παραδεκτού.

Η αρωγή αυτή μπορεί επίσης να χορηγηθεί κατά παρέκκλιση σε ορισμένες περιπτώσεις (βλ. κατωτέρω).

Οικονομικά κριτήρια:

Είστε επιλέξιμος για δικαστική αρωγή εάν το φορολογητέο εισόδημά σας αναφοράς (revenu fiscal de référence) ή η φοροδοτική σας ικανότητα και τα περιουσιακά σας στοιχεία δεν υπερβαίνουν τα ανώτατα όρια που καθορίζονται με διάταγμα.

Την 1η Ιανουαρίου 2021 τέθηκαν σε ισχύ νέες διατάξεις για την τροποποίηση των κριτηρίων επιλεξιμότητας που επιτρέπουν την πρόσβαση σε δικαστική αρωγή. Η επιλεξιμότητα για αρωγή βασίζεται πλέον στα ακόλουθα στοιχεία:

• Φορολογητέο εισόδημα αναφοράς (revenu fiscal de référence). Το φορολογητέο εισόδημα αναφοράς αντιστοιχεί σε ετήσιο εισόδημα που υπολογίζεται από τη φορολογική αρχή και αναγράφεται στην πράξη βεβαίωσης του φόρου. Τα ανώτατα όρια επιλεξιμότητας καθορίζονται στο άρθρο 3 του διατάγματος 2020-1717 της 28ης Δεκεμβρίου 2020 για τη δικαστική αρωγή (décret 2020-1717 du 28 décembre 2020 relatif à l’aide juridictionnelle). Για παράδειγμα, οι αιτήσεις δικαστικής αρωγής που υποβλήθηκαν το 2021 εξετάζονται με βάση το ποσό του φορολογητέου εισοδήματος αναφοράς που αναφέρεται στην πιο πρόσφατη πράξη βεβαίωσης φόρου. Από την 1η Ιανουαρίου 2021 το ποσό του φορολογητέου εισοδήματος αναφοράς, για ένα πρόσωπο, δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 11 262 EUR για πλήρη δικαστική αρωγή και τα 16 890 EUR για μερική δικαστική αρωγή. Το φορολογητέο εισόδημα αναφοράς που λαμβάνεται υπόψη για την εξέταση της αίτησης δικαστικής αρωγής είναι το εισόδημα του φορολογικού σας νοικοκυριού. Εάν υπάρχουν πολλά άτομα στο φορολογικό σας νοικοκυριό, τα ανώτατα όρια που δεν πρέπει να υπερβαίνονται λαμβάνουν υπόψη το εισόδημα όλων αυτών των ατόμων. Ωστόσο, εάν ζητείται δικαστική αρωγή για διαδικασία που σχετίζεται με διαφορά μεταξύ του αιτούντος και μέλους του φορολογικού νοικοκυριού του, τα ανώτατα όρια εισοδήματος εξετάζονται μεμονωμένα· στις περιπτώσεις αυτές, κατά την εξέταση της επιλεξιμότητας για την αρωγή λαμβάνεται υπόψη η φοροδοτική ικανότητα.
• Κινητά περιουσιακά στοιχεία (κυρίως αποταμιεύσεις): εάν η αξία τους είναι υψηλότερη από το ανώτατο όριο για τη χορήγηση πλήρους δικαστικής αρωγής (δηλαδή 11 262 EUR το 2020 για ένα άτομο), ο αιτών δεν είναι επιλέξιμος για δικαστική αρωγή.
• Ακίνητα περιουσιακά στοιχεία (εκτός της κύριας κατοικίας και των επαγγελματικών εγκαταστάσεων): εάν η αξία τους υπερβαίνει το διπλάσιο του ανώτατου ορίου για τη μερική δικαστική αρωγή (δηλαδή 33 780 EUR το 2020 για ένα άτομο), ο αιτών δεν είναι επιλέξιμος.

Εάν το φορολογικό νοικοκυριό αποτελείται από πολλά άτομα, τα ανώτατα όρια που δεν πρέπει να υπερβαίνονται λαμβάνουν υπόψη την κινητή και ακίνητη περιουσία όλων αυτών των ατόμων. Ωστόσο, εάν ζητείται δικαστική αρωγή για διαδικασία που σχετίζεται με διαφορά μεταξύ του αιτούντος και μέλους του φορολογικού νοικοκυριού του, τα ανώτατα όρια περιουσιακών στοιχείων εξετάζονται μεμονωμένα.

• Η σύνθεση του φορολογικού νοικοκυριού: Εάν το φορολογικό νοικοκυριό αποτελείται από πολλά άτομα, τα ανώτατα όρια εισοδήματος και περιουσιακών στοιχείων αυξάνονται κατά:
  • 0,18 φορές για καθένα από τα δύο πρώτα επιπλέον άτομα,
  • 0,1137 φορές για κάθε επόμενο άτομο.

Ωστόσο, στα θύματα των πλέον σοβαρών εγκλημάτων (θύματα επιθέσεων που τελέστηκαν με πρόθεση τη διακινδύνευση της ζωής ή την πρόκληση σωματικής βλάβης) και στους δικαιούχους τους παρέχεται δικαστική αρωγή χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τα εισοδηματικά κριτήρια.

• Κριτήριο ιθαγένειας:

Δικαστική αρωγή μπορεί να χορηγηθεί σε Γάλλους υπηκόους ή σε υπηκόους κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης (πλην της Δανίας) ή σε υπηκόους τρίτων χωρών με συνήθη και νόμιμη διαμονή στη Γαλλία. Μπορεί επίσης να χορηγηθεί για υπόθεση ενώπιον γαλλικού δικαστηρίου σε υπηκόους τρίτων χωρών οι οποίοι δεν διαμένουν στη Γαλλία αλλά είναι υπήκοοι κράτους το οποίο έχει συνάψει διεθνή ή διμερή συμφωνία με τη Γαλλία βάσει της οποίας αναγνωρίζεται το δικαίωμά τους σε δικαστική αρωγή.

Κριτήριο διαμονής:

Πέρα από τις προαναφερθείσες περιπτώσεις, κατά γενικό κανόνα απαιτείται συνήθης και νόμιμη διαμονή στη Γαλλία.

Ωστόσο, στους υπηκόους τρίτων χωρών παρέχεται δικαστική αρωγή ακόμη και αν δεν πληρούται η προϋπόθεση της διαμονής, όταν είναι ανήλικοι, επικουρούμενοι μάρτυρες, πρόσωπα υπό έρευνα, υπόδικοι, κατηγορούμενοι ή καταδικασθέντες ή πρόσωπα που ζητούν αποζημίωση στο πλαίσιο ποινικής διαδικασίας, πρόσωπα που υπόκεινται σε εντολή προστασίας σύμφωνα με το άρθρο 515-9 του αστικού κώδικα, ή σε διαδικασία ποινικής διαπραγμάτευσης ή διαδικασία που αφορά τις προϋποθέσεις εισόδου και διαμονής υπηκόων τρίτων χωρών στη Γαλλία και το δικαίωμα ασύλου στη Γαλλία, που προβλέπονται στον κώδικα.

• Κριτήριο παραδεκτού:

Η δικαστική αρωγή χορηγείται σε πρόσωπα που ασκούν ένδικα βοηθήματα που δεν είναι προδήλως απαράδεκτα ή αβάσιμα. Η προϋπόθεση αυτή δεν ισχύει για τον εναγόμενο, τον αστικώς υπεύθυνο, τον επικουρούμενο μάρτυρα, τον υπόδικο, τον κατηγορούμενο και τον καταδικασθέντα.

Όσον αφορά τα ένδικα μέσα, η δικαστική αρωγή δεν χορηγείται στον αιτούντα, εάν δεν μπορεί να προβληθεί σοβαρός λόγος ένδικου μέσου.

Σε περίπτωση που η δικαστική αρωγή απορριφθεί σε αυτήν τη βάση, αλλά το δικαστήριο κάνει δεκτή την αγωγή που άσκησε ο ενάγων, οι δαπάνες, τα δικαστικά έξοδα και οι αμοιβές που ο ίδιος ανέλαβε ή κατέβαλε, επιστρέφονται σε αυτόν μέχρι του ποσού της δικαστικής αρωγής που θα δικαιούνταν βάσει των περιουσιακών του στοιχείων.

Ειδικές περιπτώσεις

Η δικαστική αρωγή χορηγείται χωρίς εξέταση των κριτηρίων επιλεξιμότητας εάν ο αιτών έχει ήδη λάβει δικαστική αρωγή για την υπόθεσή του και ο αντίδικός του έχει ασκήσει έφεση κατά της απόφασης που εκδόθηκε υπέρ αυτού ή εάν ασκήσει προσφυγή ενώπιον του Εθνικού Δικαστηρίου Αρμοδίου για Υποθέσεις Ασύλου (Cour nationale du droit d’asile).

Ομοίως, τα πρόσωπα που δεν πληρούν τα κριτήρια επιλεξιμότητας μπορούν κατ’ εξαίρεση να λάβουν δικαστική αρωγή εάν η αγωγή τους παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον λόγω του αντικειμένου της διαφοράς ή του προβλεπόμενου κόστους της διαδικασίας (άρθρο 6 του νόμου της 10ης Ιουλίου 1991 για τη δικαστική αρωγή).

4 Το ευεργέτημα της πενίας χορηγείται για όλα τα είδη διαδικασιών;

Η δικαστική αρωγή χορηγείται σε αιτούντες/ενάγοντες και καθ’ ων η αίτηση / εναγομένους σε υποθέσεις εκούσιας ή αμφισβητούμενης δικαιοδοσίας ενώπιον οποιουδήποτε δικαστηρίου, καθώς και σε διαδικασίες ακρόασης ανηλίκων.

Μπορεί να παρασχεθεί για το σύνολο ή μέρος της δίκης, καθώς και με στόχο τη διευθέτηση των διαφορών πριν από την έναρξη της δίκης.

Η δικαστική αρωγή μπορεί επίσης να χορηγηθεί για την εκτέλεση δικαστικής απόφασης ή οποιουδήποτε άλλου εκτελεστού τίτλου, ακόμα και στην περίπτωση που προέρχονται από άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με εξαίρεση τη Δανία.

5 Υπάρχουν ειδικές διαδικασίες σε περιπτώσεις ανάγκης;

Η δικαστική αρωγή μπορεί να χορηγηθεί σε προσωρινή βάση σε περίπτωση που η διαδικασία θέτει σε κίνδυνο τις βασικές συνθήκες διαβίωσης του ενδιαφερόμενου, ιδίως σε περίπτωση αναγκαστικής εκτέλεσης που συνεπάγεται κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων ή έξωση. Σε αυτήν την περίπτωση, μπορεί να εγκριθεί από τον πρόεδρο του γραφείου δικαστικής αρωγής ή από το αρμόδιο δικαστήριο ή τον πρόεδρό του. Σε ποινικές υποθέσεις, η διαδικασία επιτρέπει τη χορήγηση δικαστικής αρωγής σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης (για παράδειγμα, σε πρώτη παράσταση σε ανάκριση ή σε δίκη που διεξάγεται με ταχεία διαδικασία).

Η δικαστική αρωγή χορηγείται προσωρινά κατά τη διάρκεια της διαδικασίας και καλύπτει το σύνολο των πράξεων της δίκης.

6 Πώς μπορώ να λάβω το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Το έντυπο αίτησης δικαστικής αρωγής μπορεί να τηλεφορτωθεί και να εκτυπωθεί με αντιγραφή του ακόλουθου συνδέσμου στον φυλλομετρητή σας:

https://www.justice.fr/formulaire/demande-aide-juridictionnelle

Η δικαστική αρωγή μπορεί να ζητηθεί πριν από την κατάθεση της αίτησης ή κατά τη διάρκεια της διαδικασίας.

Μπορείτε επίσης να υποβάλετε αίτηση για δικαστική αρωγή μετά το πέρας της διαδικασίας, για παράδειγμα για την εκτέλεση της δικαστικής απόφασης.

Μπορείτε να λάβετε έντυπο αίτησης δικαστικής αρωγής από το δικαστήριο του τόπου κατοικίας σας ή του τόπου όπου θα εκδικαστεί η υπόθεση, καθώς και από το «σημείο δικαιοσύνης» [κέντρα δικαιοσύνης και δικαίου (Maisons de la Justice et du Droit), από το «σημείο πρόσβασης στη δικαιοσύνη» (Point d’Accès au Droit) ή από το «σημείο προώθησης της πρόσβασης στη δικαιοσύνη» (Relais d’Accès au Droit)] που είναι πλησιέστερο σε εσάς. Είναι διαθέσιμο στην ακόλουθη ιστοσελίδα: http://www.annuaires.justice.gouv.fr/lieux-dacces-aux-droits-10111/.

Εάν είστε Γάλλος υπήκοος και διαμένετε στο εξωτερικό, μπορείτε επίσης να παραλάβετε το έντυπο από τα προξενεία ή από την παρακάτω υπηρεσία:

Département de l'entraide, du droit international privé et européen, Ministère de la Justice,

Direction des affaires civiles et du sceau,

13 place Vendôme, 75042 Paris Cedex 01.

Εάν είστε αλλοδαπός και δεν διαμένετε στη Γαλλία, μπορείτε να παραλάβετε το έντυπο αίτησης δικαστικής αρωγής από την κεντρική αρχή που έχει οριστεί από τη χώρα σας ως αρμόδια για τη διαβίβαση των διεθνών αιτήσεων χορήγησης δικαστικής αρωγής. Οι περισσότερες χώρες έχουν ορίσει ως αρμόδιο το οικείο Υπουργείο Δικαιοσύνης. Η Γαλλία έχει ορίσει την προαναφερθείσα υπηρεσία του Υπουργείου Δικαιοσύνης, δηλαδή το Bureau du droit de l’Union, du droit international privé et de l’entraide civile, αρμόδια για την εξέταση των αιτήσεων που αφορούν αστικές, εμπορικές ή διοικητικές υποθέσεις κατοίκων των κρατών μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης που είναι συμβαλλόμενα μέρη στην ευρωπαϊκή συμφωνία για τη διαβίβαση των αιτήσεων δικαστικής αρωγής, της 27ης Ιανουαρίου 1977, και αρμόδια για την παραλαβή και την αποστολή των αιτήσεων.

Εάν είστε υπήκοος κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πλην της Δανίας, και διαμένετε στη Γαλλία ή η υπόθεσή σας εκδικάζεται από γαλλικό δικαστήριο, ενδέχεται να είστε επιλέξιμοι για διασυνοριακή δικαστική αρωγή σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις, σύμφωνα με την οδηγία 2003/8/ΕΚ του Συμβουλίου της 27ης Ιανουαρίου 2003. Στη Γαλλία, αρμόδια υπηρεσία για την εξέταση των εν λόγω αιτήσεων είναι η παρακάτω:

Bureau de l’aide juridictionnelle

Service de l’accès au droit et à la justice et de l’aide aux victimes (SADJAV)

Ministère de la Justice

13 place Vendôme, 75042 Paris Cedex 01.

Σημείωση: Σύντομα θα είναι δυνατή η υποβολή αίτησης για δικαστική αρωγή μέσω της υπηρεσίας υποστήριξης του συστήματος πληροφοριών δικαστικής αρωγής (Système d’information de l’aide juridictionnelle), η οποία επί του παρόντος εφαρμόζεται δοκιμαστικά σε ορισμένα δικαστήρια.

Το σύστημα πληροφοριών δικαστικής αρωγής θα παρέχει τη δυνατότητα στους ιδιώτες να υποβάλουν αίτηση για δικαστική αρωγή μέσω του διαδικτύου και θα επιτρέπει στο γραφείο δικαστικής αρωγής να λαμβάνει την εν λόγω αίτηση, απλουστεύοντας έτσι τις διαδικασίες για τους ιδιώτες και μειώνοντας τον χρόνο διεκπεραίωσης των αιτήσεων.

7 Ποια έγγραφα πρέπει να υποβληθούν μαζί με το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Το έντυπο της αίτησης παροχής δικαστικής αρωγής πρέπει να συμπληρωθεί και να συνοδεύεται από δικαιολογητικά έγγραφα (πράξη βεβαίωσης φόρου, αποδεικτικό οικογενειακής κατάστασης ή ιθαγένειας κ.λπ.), σύμφωνα με το διάταγμα της 30ής Δεκεμβρίου 2020 σχετικά με το περιεχόμενο του εντύπου αίτησης δικαστικής αρωγής και τον κατάλογο των εγγράφων που πρέπει να επισυνάπτονται (arrêté du 30 décembre 2020 relatif au contenu du formulaire de demande d’aide juridictionnelle et à la liste des pièces à y joindre). Τα δικαιολογητικά έγγραφα αφορούν ειδικότερα τους οικονομικούς πόρους (τους δικούς σας και των προσώπων που ζουν σε μόνιμη βάση μαζί σας), το αντικείμενο της αίτησής σας και το δικαστήριο που έχει επιληφθεί της υπόθεσης.

8 Πού πρέπει να υποβάλω την αίτηση για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Μπορείτε να υποβάλετε ή να αποστείλετε την αίτησή σας στο γραφείο δικαστικής αρωγής του τόπου κατοικίας σας ή στο γραφείο στην περιφέρεια του οποίου βρίσκεται το δικαστήριο που θα εκδικάσει την υπόθεση.

Υπάρχει ένα ενιαίο γραφείο δικαστικής αρωγής σε κάθε πρωτοδικείο (Tribunal judiciaire) [πρώην πολυμελές πρωτοδικείο (Tribunal de grande instance)], το οποίο επεξεργάζεται τις αιτήσεις χορήγησης δικαστικής αρωγής για υποθέσεις που πρόκειται να συζητηθούν ενώπιον του εν λόγω δικαστηρίου ή ενώπιον των δικαστηρίων εντός της περιφέρειάς του: πρωτοδικείο (Tribunal judiciaire), διοικητικό πρωτοδικείο (Tribunal administratif), εργατοδικείο (Conseil des prud’hommes), εφετείο (Cour d'appel) και διοικητικό εφετείο (Cour administrative d'appel).

Κατά παρέκκλιση από τον κανόνα περί ενιαίου γραφείου, γραφείο δικαστικής αρωγής λειτουργεί επίσης σε καθένα από τα ακόλουθα δικαστήρια:

• στο Ακυρωτικό Δικαστήριο (Cour de cassation), το οποίο αποτελεί το ανώτατο τακτικό δικαστήριο·
• στο Συμβούλιο της Επικρατείας (Conseil d'État), το οποίο αποτελεί το ανώτατο διοικητικό δικαστήριο·
• στο Εθνικό Δικαστήριο Αρμόδιο για Υποθέσεις Ασύλου (Cour nationale du droit d'asile).

9 Πώς μπορώ να μάθω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Θα λάβετε ειδοποίηση σχετικά με την απόφαση του γραφείου δικαστικής αρωγής στη διεύθυνση κατοικίας σας.

Υπάρχει διαδικτυακός προσομοιωτής που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την εκτίμηση του ύψους της δικαστικής αρωγής που ενδέχεται να δικαιούστε:

https://www.justice.fr/simulateurs/aide-juridictionnelle

Η προσομοίωση αυτή σας παρέχει μια εικόνα των πιθανών δικαιωμάτων σας σε δικαστική αρωγή. Ωστόσο, η προσομοίωση αυτή δεν αντικαθιστά την ορθή εξέταση της αίτησής σας και, ως εκ τούτου, δεν προδικάζει την απόφαση που θα ληφθεί από το γραφείο δικαστικής αρωγής.

10 Τι πρέπει να κάνω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Θα πρέπει να επικοινωνήσετε με τον δικηγόρο σας (ή με τον επαγγελματία του νομικού κλάδου, π.χ. δικαστικό επιμελητή, πραγματογνώμονα, συμβολαιογράφο κ.λπ.) ή με το πρόσωπο που ορίστηκε για την εκπροσώπησή σας για να του εκθέσετε τα στοιχεία της υπόθεσής σας και να του παράσχετε κάθε χρήσιμη πληροφορία και έγγραφο που απαιτείται για την εργασία του.

Εάν σας έχει χορηγηθεί μερική δικαστική αρωγή, πρέπει να συμφωνήσετε μαζί του το ποσό της πρόσθετης αμοιβής που θα πρέπει να του καταβάλετε. Το ποσό αυτό πρέπει να αναγράφεται σε σύμβαση την οποία πρέπει να υπογράψετε.

11 Ποιος επιλέγει τον/τη δικηγόρο μου αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Κάθε άτομο μπορεί να επιλέξει ελεύθερα τον δικηγόρο του

Εάν επιλέξετε εσείς τον δικηγόρο σας, θα πρέπει να συμπληρώσετε το ονοματεπώνυμό του στο έντυπο της αίτησης για τη χορήγηση δικαστικής αρωγής.

Ωστόσο, εάν δεν γνωρίζετε κάποιον δικηγόρο, θα διοριστεί δικηγόρος για εσάς είτε από τον πρόεδρο του δικηγορικού συλλόγου του οικείου πρωτοδικείου (Tribunal judiciaire) [πρώην πολυμελές πρωτοδικείο (tribunal de grande instance)] είτε από τον πρόεδρο του δικαστηρίου που εκδικάζει την αγωγή.

12 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει όλα τα έξοδα των διαδικασιών;

Η πλήρης δικαστική αρωγή καλύπτει όλα τα δικαστικά έξοδα, συμπεριλαμβανομένης της αμοιβής που καταβάλλεται απευθείας στον δικηγόρο ή στους άλλους επαγγελματίες του νομικού κλάδου (δικαστικούς επιμελητές, πραγματογνώμονες, συμβολαιογράφους κ.λπ.). Η εν λόγω αμοιβή υπολογίζεται βάσει επίσημου τιμοκαταλόγου ή πάγιας αμοιβής ανά είδος διαδικασίας.

13 Ποιος επωμίζεται τα λοιπά έξοδα, αν δικαιούμαι μερική χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Ανάλογα με τα περιουσιακά στοιχεία σας, μπορεί να σας χορηγηθεί μερική δικαστική αρωγή κατά δύο ποσοστά, 55 % και 25 %, που βαρύνουν το κράτος. Από την πλευρά σας, επιβαρύνεστε με την καταβολή πρόσθετης μη προκαθορισμένης αμοιβής, που καθορίζεται με σύμβαση την οποία συνάπτετε εσείς και ο δικηγόρος σας, υπό την επίβλεψη του προέδρου του δικηγορικού συλλόγου στον οποίο μπορείτε να προσφύγετε σε περίπτωση διαφοράς.

Όπως και στην περίπτωση της πλήρους δικαστικής αρωγής, η μερική δικαστική αρωγή απαλλάσσει τον δικαιούχο από το σύνολο των λοιπών αναγκαίων εξόδων της δίκης.

14 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει και τα ένδικα μέσα;

• Εάν είστε ο διάδικος που ασκεί το ένδικο μέσο, πρέπει να υποβάλετε νέα αίτηση, η οποία θα αξιολογηθεί με βάση τα κριτήρια επιλεξιμότητας που έχουν καθοριστεί από τον νόμο.
• Αντιθέτως, εάν το ένδικο μέσο ασκείται από τον αντίδικό σας, κάθε δικαίωμα δικαστικής αρωγής που σας έχει χορηγηθεί παραμένει σε ισχύ. Ωστόσο, πρέπει να συμπληρώσετε ρητά νέα αίτηση στο γραφείο δικαστικής αρωγής του πρωτοδικείου (Tribunal judiciaire) είτε στον τόπο κατοικίας σας είτε στην περιφέρεια στην οποία εδρεύει το εφετείο.
• Εάν σας έχει ήδη χορηγηθεί δικαστική αρωγή για τις προηγούμενες διαδικασίες και επιθυμείτε να ασκήσετε αναίρεση, οι προηγούμενες αποφάσεις για την επιλεξιμότητα δεν ισχύουν. Πρέπει να υποβάλετε αίτηση στο γραφείο δικαστικής αρωγής του Ακυρωτικού Δικαστηρίου, το οποίο θα εξετάσει το παραδεκτό της υποβληθείσας αίτησης καθώς και το ύψος των περιουσιακών στοιχείων σας. Όσον αφορά τα ένδικα μέσα, η δικαστική αρωγή ενδέχεται να μη χορηγηθεί, εάν δεν προβάλλεται βάσιμος λόγος ένδικου μέσου.

15 Μπορεί το ευεργέτημα της πενίας να ανακληθεί πριν από την ολοκλήρωση των διαδικασιών (ή ακόμη και να αρθεί μετά την περάτωση των διαδικασιών);

Η δικαστική αρωγή μπορεί να ανακληθεί, εν όλω ή εν μέρει (άρθρο 50 του νόμου του 1991 και άρθρα 65 έως 68 του διατάγματος 2020-1717 της 28ης Δεκεμβρίου 2020 για τη δικαστική αρωγή) κατά τη διάρκεια της δίκης ή μετά την περάτωσή της, υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

• εάν η αρωγή χορηγήθηκε με βάση ψευδείς δηλώσεις ή αναληθή έγγραφα·
• στο πλαίσιο διαδικασίας που κινήθηκε καταχρηστικά ή έχει κριθεί παρελκυστική και προδήλως απαράδεκτη·
• εάν, κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, η αξία της κινητής ή ακίνητης περιουσίας του δικαιούχου αυξηθεί σημαντικά·
• εάν με την τελεσίδικη απόφαση περιέλθουν σε εσάς περιουσιακά στοιχεία τα οποία υπερβαίνουν τα ανώτατα όρια επιλεξιμότητας για δικαστική αρωγή·
• όταν τα εξωτερικά στοιχεία του τρόπου ζωής του δικαιούχου δικαστικής αρωγής ή αρωγής για συνδρομή από δικηγόρο φαίνονται προδήλως ασυμβίβαστα με το ποσό των ετήσιων πόρων που λαμβάνεται υπόψη για την αξιολόγηση της επιλεξιμότητάς του.

Οι αποφάσεις ανάκλησης της δικαστικής αρωγής συνεπάγονται την υποχρέωση του δικαιούχου να επιστρέψει το ποσό της συνεισφοράς που κατέβαλε το κράτος.

16 Μπορώ να προσβάλω την άρνηση χορήγησης ευεργετήματος της πενίας;

Εάν δεν σας χορηγηθεί δικαστική αρωγή, μπορείτε να ασκήσετε προσφυγή κατά της απόφασης.

Μπορείτε να ασκήσετε προσφυγή αυτοπροσώπως ή μέσω δικηγόρου.

Προσφυγή μπορεί να ασκηθεί κατά απόφασης με την οποία απορρίπτεται εξ ολοκλήρου η χορήγηση δικαστικής αρωγής ή κατά απόφασης χορήγησης μερικής αρωγής, εφόσον έχετε υποβάλει αίτηση για χορήγηση πλήρους δικαστικής αρωγής.

Η προσφυγή πρέπει να ασκηθεί εντός 15 ημερών από την κοινοποίηση της απόφασης.

Στην προσφυγή πρέπει να αναφέρετε τους λόγους για τους οποίους προσβάλλετε την εκδοθείσα απόφαση. Παράδειγμα: σφάλμα στον αριθμό των ατόμων του νοικοκυριού σας ή στο ποσό των πόρων σας.

Η προσφυγή πρέπει να αποσταλεί στο γραφείο δικαστικής αρωγής που εξέδωσε την απόφαση με συστημένη επιστολή με απόδειξη παραλαβής.

Πρέπει να επισυνάψετε αντίγραφο της προσβαλλόμενης απόφασης.

Το τμήμα που εξέδωσε την απόφαση διαβιβάζει την αίτησή σας στην αρμόδια αρχή για την εξέταση της προσφυγής. Το ποια αρχή είναι αρμόδια για την εξέταση της προσφυγής εξαρτάται από το δικαστήριο που είναι αρμόδιο για την εκδίκαση της υπόθεσης για την οποία έχετε υποβάλει αίτηση χορήγησης δικαστικής αρωγής.

Μετά την εξέταση της προσφυγής, η απόφαση θα σας κοινοποιηθεί ταχυδρομικώς.

Εάν δεν συμφωνείτε με αυτήν τη νέα απόφαση, δεν θα έχετε τη δυνατότητα να την προσβάλετε, η δεύτερη αυτή απόφαση είναι τελεσίδικη.

Σημείωση:

• Προσφυγή που ασκείται από δικηγόρο ενώπιον του προέδρου του διοικητικού εφετείου ή του προέδρου του νομικού τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας πρέπει να αποστέλλεται μέσω της υπηρεσίας προσφυγών εξ αποστάσεως Télérecours.
• Η δικαστική αρωγή μπορεί να χορηγηθεί αναδρομικά, σε περίπτωση που ένας διάδικος άσκησε αγωγή και δικαιώθηκε, ενώ η αίτησή του για χορήγηση δικαστικής αρωγής είχε απορριφθεί με την αιτιολογία ότι η εν λόγω αγωγή δεν είχε εύλογες πιθανότητες ευδοκίμησης.

Η πρωτότυπη γλωσσική έκδοση αυτής της σελίδας τροποποιήθηκε πρόσφατα. Η γλωσσική έκδοση που βλέπετε τώρα βρίσκεται στο στάδιο της μετάφρασης.

Νομική συνδρομή - Κροατία

1 Ποια έξοδα συνεπάγονται οι νομικές διαδικασίες και ποιος πρέπει να τα επωμισθεί κανονικά;

Σύμφωνα με το άρθρο 151 του κώδικα πολιτικής δικονομίας (Zakon o parničnom postupku) τα δικαστικά έξοδα συμπεριλαμβάνουν τις δαπάνες που προκύπτουν στο πλαίσιο της δίκης ή σε συνάρτηση με αυτή. Στις εν λόγω δαπάνες συμπεριλαμβάνονται ενδεικτικά οι δαπάνες διεξαγωγής αποδείξεων, τα δικαστικά τέλη, οι δαπάνες δημοσίευσης, οι δαπάνες ημερήσιας αποζημίωσης και τα οδοιπορικά των δικαστών και των δικαστικών γραμματέων, τα οδοιπορικά των διαδίκων για την προσέλευσή τους στο δικαστήριο και παρεμφερείς δαπάνες. Στα δικαστικά έξοδα συμπεριλαμβάνεται επίσης η αμοιβή για την εργασία που παρέχεται από δικηγόρους και λοιπά πρόσωπα που έχουν δικαίωμα αμοιβής σύμφωνα με τον νόμο.

Σύμφωνα με το άρθρο 152 του κώδικα πολιτικής δικονομίας κάθε διάδικος πρέπει να προκαταβάλει τα έξοδα που τον/την βαρύνουν λόγω των πράξεών του/της. Ο/Η διάδικος που προσάγει αποδείξεις διατάσσεται από το δικαστήριο να προκαταβάλει το απαιτούμενο ποσό για την κάλυψη των εξόδων που θα προκύψουν σε συνάρτηση με τη διεξαγωγή των αποδείξεων. Η νίκη στη δίκη αποτελεί τη βασική αρχή με βάση την οποία αποφασίζεται το ποιος θα επιβαρυνθεί τελικά με τα δικαστικά έξοδα. Στο πλαίσιο αυτό, η πρώτη παράγραφος του άρθρου 154 του κώδικα πολιτικής δικονομίας ορίζει ότι ο/η ολοκληρωτικά ηττηθείς/-σα στη δίκη διάδικος οφείλει να καταβάλει τα έξοδα του/της αντιδίκου του/της και του/της παρεμβαίνοντος/-ουσας υπέρ του/της τελευταίου/-ας που προέκυψαν λόγω της δίκης. Ο/Η παρεμβαίνων/-ουσα υπέρ του/της ηττηθέντος/-είσας διαδίκου πρέπει να καλύψει τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκε λόγω των ενεργειών του/της. Σύμφωνα με τη δεύτερη παράγραφο του άρθρου 154 του κώδικα πολιτικής δικονομίας, εάν ένας/μια διάδικος νικήσει εν μέρει στη δίκη, το δικαστήριο θα επιμερίσει τα έξοδα βάσει του βαθμού της νίκης στη δίκη σε συνάρτηση με την αξίωση που τελικά εγέρθηκε. Ειδικοί κανόνες ισχύουν όταν τα δικαστικά έξοδα προκύπτουν εξ υπαιτιότητας διαδίκου ή εκ γεγονότος που του/της συνέβη, όταν η απόφαση εκδίδεται με βάση ομολογία, όταν ο/η ενάγων/-ουσα αποσύρει την αγωγή ή παραιτείται από την αξίωση, όταν η δίκη περατώνεται με δικαστικό συμβιβασμό και όταν ομόδικοι συμμετέχουν στη δίκη (άρθρα 156-161 του κώδικα πολιτικής δικονομίας).

2 Τι είναι ακριβώς το ευεργέτημα της πενίας;

Σύμφωνα με τον νόμο περί δωρεάν νομικής συνδρομής (Zakon o besplatnoj pravnoj pomoći), σκοπός της νομικής συνδρομής είναι η επίτευξη ισότητας έναντι του νόμου, η παροχή στους πολίτες της Δημοκρατίας της Κροατίας και σε λοιπά πρόσωπα αποτελεσματικής έννομης προστασίας και πρόσβασης στο δικαστήριο και σε λοιπούς οργανισμούς δημοσίου δικαίου, επί ίσοις όροις, σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου περί δωρεάν νομικής συνδρομής.

Η νομική συνδρομή παρέχεται ως πρωτοβάθμια ή δευτεροβάθμια νομική συνδρομή.

Η πρωτοβάθμια νομική συνδρομή περιλαμβάνει:

• γενικές νομικές πληροφορίες
• νομικές συμβουλές

υποβολή υπομνημάτων σε οργανισμούς δημοσίου δικαίου, στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, καθώς και σε διεθνείς οργανισμούς βάσει διεθνών συνθηκών και βάσει των εσωτερικών κανονισμών των οργανισμών αυτών

• εκπροσώπηση σε διαδικασίες ενώπιον οργανισμών δημοσίου δικαίου
• νομική συνδρομή σε εξωδικαστική επίλυση διαφοράς.

Η πρωτοβάθμια νομική συνδρομή παρέχεται από τους διοικητικούς φορείς των επαρχιών και της Πόλης του Ζάγκρεμπ (στο εξής: διοικητικοί φορείς), εξουσιοδοτημένους συλλόγους και νομικά εργαστήρια. Κατά την παροχή πρωτοβάθμιας νομικής συνδρομής, οι διοικητικοί φορείς είναι εξουσιοδοτημένοι να παρέχουν γενικές νομικές πληροφορίες και νομικές συμβουλές, καθώς και να συντάσσουν προτάσεις.

Η δευτεροβάθμια νομική συνδρομή περιλαμβάνει:

• νομικές συμβουλές
• σύνταξη υπομνημάτων σε διαδικασίες για την προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων έναντι του/της εργοδότη/-τριας
• σύνταξη υπομνημάτων στο πλαίσιο δίκης
• εκπροσώπηση σε δίκες
• νομική συνδρομή στην εξωδικαστική επίλυση διαφορών.

Η δευτεροβάθμια νομική συνδρομή παρέχεται από δικηγόρους.

Η δευτεροβάθμια νομική συνδρομή περιλαμβάνει επίσης:

• απαλλαγή από τα δικαστικά έξοδα
• απαλλαγή από τα δικαστικά τέλη.

3 Δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Τα ακόλουθα πρόσωπα δικαιούνται δωρεάν νομική συνδρομή:

• Κροάτες υπήκοοι
• παιδιά που δεν είναι Κροάτες υπήκοοι, αλλά βρίσκονται στην Κροατία χωρίς να συνοδεύονται από ενήλικα που φέρει την ευθύνη τους σύμφωνα με τον νόμο·
• αλλοδαποί με άδεια προσωρινής διαμονής υπό τον όρο της αμοιβαιότητας ή αλλοδαποί με άδεια μόνιμης διαμονής
• αλλοδαποί σε καθεστώς προσωρινής προστασίας
• αλλοδαποί που διαμένουν παράνομα και αλλοδαποί με άδεια προσωρινής διαμονής σε διαδικασίες έκδοσης απόφασης απέλασης ή επιστροφής
• αιτούντες άσυλο, πρόσωπα στα οποία έχει χορηγηθεί καθεστώς ασύλου, αλλοδαποί σε καθεστώς επικουρικής προστασίας και μέλη των οικογενειών τους που διαμένουν νόμιμα στη Δημοκρατία της Κροατίας, σε διαδικασίες για τις οποίες δεν παρέχεται νομική συνδρομή από συγκεκριμένο νόμο.

Κατά κανόνα, πρέπει να συντρέχουν οι παρακάτω περιουσιακές προϋποθέσεις για την παροχή δευτεροβάθμιας νομικής συνδρομής:

α) το συνολικό μηνιαίο εισόδημα του/της αιτούντος/-σας και των μελών του νοικοκυριού του/της δεν πρέπει να υπερβαίνει το ποσό της βάσης υπολογισμού (3.326,00 HRΚ) ανά μέλος νοικοκυριού και

β) η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας του/της αιτούντος/-σας και των μελών του νοικοκυριού του/της δεν πρέπει να υπερβαίνει το 60πλάσιο της βάσης υπολογισμού (199.560,00 HRK).

Η δευτεροβάθμια νομική συνδρομή εγκρίνεται χωρίς προηγούμενη αξιολόγηση της οικονομικής κατάστασης του/της αιτούντος/-σας, εφόσον ο/η αιτών/-ούσα είναι:

α) παιδί κατά την άσκηση του δικαιώματος διατροφής

β) θύμα βίαιου εγκλήματος σε δίκη με σκοπό την άσκηση του δικαιώματος αποζημίωσης για τη ζημία που προκλήθηκε από την αξιόποινη πράξη

γ) δικαιούχος διατροφής βάσει ειδικών νομοθετικών διατάξεων που διέπουν τα δικαιώματα κοινωνικής ασφάλισης, ή

δ) πρόσωπο που δικαιούται να λαμβάνει τιμαριθμικό επίδομα σύμφωνα με τον νόμο για τα δικαιώματα των απομάχων του κροατικού πολέμου για την ανεξαρτησία και των μελών των οικογενειών τους (Zakon o pravima hrvatskih branitelja iz Domovinskog rata i članova njihovih obitelji), και τον νόμο για την προστασία των στρατιωτικών και πολιτών απομάχων πολέμου (Zakon o zaštiti vojnih i civilnih invalida rata).

Νομική συνδρομή μπορεί επίσης να χορηγηθεί για διασυνοριακές διαφορές. Μια διαφορά νοείται ως διασυνοριακή όταν ο/η διάδικος που αιτείται νομική συνδρομή έχει την κατοικία ή τη συνήθη διαμονή του σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ από εκείνο στο οποίο εδρεύει το δικαστήριο ή εκείνο όπου θα εκτελεστεί η απόφαση.

Η νομική συνδρομή σε διασυνοριακές διαφορές χορηγείται σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις, στις διαδικασίες διαμεσολάβησης, στη διαδικασία εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών, στην εκτέλεση δημόσιων εγγράφων και στην παροχή νομικών συμβουλών σε τέτοιες διαδικασίες. Οι διατάξεις για τη νομική συνδρομή σε διασυνοριακές διαφορές δεν εφαρμόζονται σε φορολογικές, τελωνειακές και άλλες διοικητικές διαδικασίες.

Ο/Η αιτών/-ούσα νομική συνδρομή σε διασυνοριακή διαφορά θα λάβει νομική συνδρομή εφόσον πληροί τις προϋποθέσεις που ορίζονται στον νόμο περί δωρεάν νομικής συνδρομής. Κατ’ εξαίρεση, νομική συνδρομή μπορεί να χορηγηθεί σε αιτούντα/-σα που δεν πληροί τις προϋποθέσεις χορήγησης νομικής συνδρομής που ορίζονται στον νόμο περί δωρεάν νομικής συνδρομής, αν αυτός/-ή αποδείξει ότι αδυνατεί να πληρώσει τα έξοδα της διαδικασίας λόγω της διαφοράς στο κόστος διαβίωσης μεταξύ του κράτους μέλους της κατοικίας του/της ή της συνήθους διαμονής του/της και της Δημοκρατίας της Κροατίας.

4 Το ευεργέτημα της πενίας χορηγείται για όλα τα είδη διαδικασιών;

Πρωτοβάθμια νομική συνδρομή μπορεί να παρασχεθεί για κάθε νομικό ζήτημα, υπό την προϋπόθεση ότι:

• ο/η αιτών/-ούσα δεν διαθέτει επαρκείς γνώσεις ή ικανότητα να διεκδικήσει τα δικαιώματά του/της
• ο/η αιτών/-ούσα δεν έχει λάβει νομική συνδρομή βάσει ειδικής νομοθεσίας
• η υποβληθείσα αίτηση δεν είναι προδήλως αβάσιμη·
• οι βιοτικές συνθήκες του/της αιτούντος/-σας είναι τέτοιες που η ανάληψη των εξόδων επαγγελματικής νομικής βοήθειας θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τη διαβίωσή του/της ή τη διαβίωση των μελών του νοικοκυριού του/της.

Δευτεροβάθμια νομική συνδρομή παρεχόμενη από δικηγόρους και απαλλαγή από τα δικαστικά έξοδα μπορεί να χορηγηθεί στα παρακάτω είδη διαδικασιών:

• διαδικασίες που αφορούν εμπράγματα δικαιώματα, με εξαίρεση τις διαδικασίες κτηματολογίου
• διαδικασίες που αφορούν εργασιακές σχέσεις
• διαδικασίες που αφορούν οικογενειακές σχέσεις, με εξαίρεση τη διαδικασία συναινετικού διαζυγίου, εφόσον οι σύζυγοι δεν έχουν αποκτήσει ή υιοθετήσει ανήλικα τέκνα, ούτε τέκνα που έχουν ενηλικιωθεί αλλά των οποίων ασκούν τη γονική μέριμνα
• διαδικασίες αναγκαστικής εκτέλεσης και παροχής εγγύησης αναφορικά με αναγκαστική είσπραξη ή εξασφάλιση απαιτήσεων οι οποίες προκύπτουν από διαδικασία στο πλαίσιο της οποίας μπορεί να χορηγηθεί νομική συνδρομή σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου για τη δωρεάν νομική συνδρομή
• φιλικό διακανονισμό διαφοράς
• κατ’ εξαίρεση, σε όλες τις άλλες δικαστικές διαδικασίες διοικητικής και αστικής φύσης, όταν η εν λόγω ανάγκη προκύπτει από συγκεκριμένες συνθήκες της ζωής των αιτούντων και των μελών του νοικοκυριού τους, σύμφωνα με τον βασικό σκοπό του νόμου για τη δωρεάν νομική συνδρομή.

Δευτεροβάθμια νομική συνδρομή παρεχόμενη από δικηγόρους μπορεί να χορηγηθεί στις παραπάνω διαδικασίες υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

• η διαδικασία είναι πολύπλοκη
• ο/η αιτών/-ούσα δεν μπορεί να εκπροσωπήσει τον εαυτό του/της
• οι βιοτικές συνθήκες του/της αιτούντος/-σας είναι τέτοιες που η πληρωμή επαγγελματικής νομικής συνδρομής θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τη διαβίωση του/της αιτούντος/-σας και των μελών του νοικοκυριού του/της, σύμφωνα με τις ειδικές προϋποθέσεις που ορίζονται στο άρθρο 14 του νόμου περί δωρεάν νομικής συνδρομής
• δεν πρόκειται για κακόβουλη προσφυγή
• δεν έχει απορριφθεί κατά τους τελευταίους έξι μήνες αίτηση του/της αιτούντος/-σας λόγω εσκεμμένης παροχής ανακριβών πληροφοριών και
• ο/η αιτών/-ούσα δεν έχει λάβει νομική συνδρομή βάσει ειδικής νομοθεσίας.

Απαλλαγή από τα δικαστικά τέλη μπορεί να χορηγηθεί σε όλες τις δικαστικές διαδικασίες (αστικές δίκες και διοικητικές διαφορές) αν οι βιοτικές συνθήκες του/της αιτούντος/-σας είναι τέτοιες που η πληρωμή των δικαστικών τελών θα έθετε σε κίνδυνο τη διαβίωση του/της αιτούντος/-σας και των μελών του νοικοκυριού του/της, με την επιφύλαξη των ειδικών προϋποθέσεων που ορίζονται στο άρθρο 14 του νόμου περί δωρεάν νομικής συνδρομής. Κατά την έκδοση απόφασης, πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στο ποσό των δικαστικών τελών της διαδικασίας στο πλαίσιο της οποίας ζητείται απαλλαγή.

5 Υπάρχουν ειδικές διαδικασίες σε περιπτώσεις ανάγκης;

Το διοικητικό όργανο πρέπει να αποφασίσει επί της αίτησης χορήγησης δευτεροβάθμιας νομικής συνδρομής εντός 15 ημερών από την ημερομηνία υποβολής της. Εάν αποσβεστεί το δικαίωμα του/της αιτούντος/-σας να ασκήσει την προσφυγή για την οποία υπέβαλε αίτηση, λόγω παρέλευσης της προθεσμίας, το διοικητικό όργανο πρέπει να αποφασίσει νωρίτερα επί της αίτησης, ώστε να επιτρέψει στον/στην αιτούντα/-ούσα να ασκήσει εγκαίρως την προσφυγή.

6 Πώς μπορώ να λάβω το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Η διαδικασία χορήγησης πρωτοβάθμιας νομικής συνδρομής κινείται με απευθείας επικοινωνία με τον πάροχο της πρωτοβάθμιας νομικής συνδρομής (εξουσιοδοτημένος σύλλογος, νομικό εργαστήριο ή διοικητικό όργανο) και δεν απαιτείται η συμπλήρωση συγκεκριμένου εντύπου αίτησης.

Η διαδικασία χορήγησης δευτεροβάθμιας νομικής συνδρομής κινείται με υποβολή αιτήματος χορήγησης νομικής συνδρομής με χρήση του προκαθορισμένου εντύπου προς το αρμόδιο γραφείο. Το έντυπο της αίτησης χορήγησης νομικής συνδρομής διατίθεται στα γραφεία και στους ιστοτόπους των γραφείων και του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημόσιας Διοίκησης (Ministarstvo pravosuđa i uprave).

Οι αιτήσεις χορήγησης νομικής συνδρομής σε διασυνοριακή διαφορά και οι αιτήσεις διαβίβασης των αιτήσεων χορήγησης νομικής συνδρομής σε διασυνοριακή διαφορά υποβάλλονται με τη χρήση των εντύπων που προβλέπονται στην απόφαση 2004/844/EΚ της Επιτροπής, της 9ης Νοεμβρίου 2004, για θέσπιση εντύπου για τη διαβίβαση των αιτήσεων ευεργετήματος πενίας κατ’ εφαρμογή της οδηγίας 2003/8/ΕΚ του Συμβουλίου για βελτίωση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη επί διασυνοριακών διαφορών μέσω της θέσπισης στοιχειωδών κοινών κανόνων σχετικά με το ευεργέτημα πενίας στις διαφορές αυτές και την απόφαση 2005/630/EΚ της Επιτροπής, της 26ης Αυγούστου 2005, για τη θέσπιση εντύπου για τη διαβίβαση των αιτήσεων παροχής του ευεργετήματος πενίας, κατ' εφαρμογή της οδηγίας 2003/8/ΕΚ του Συμβουλίου, που έχουν δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Τα έντυπα και όλα τα συνοδευτικά έγγραφα σε διασυνοριακή διαφορά πρέπει να υποβάλλονται μεταφρασμένα στα κροατικά. Διαφορετικά, η αίτηση απορρίπτεται.

7 Ποια έγγραφα πρέπει να υποβληθούν μαζί με το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Μαζί με την αίτηση στο αρμόδιο διοικητικό όργανο πρέπει να συνυποβάλλεται η γραπτή συναίνεση του/της αιτούντος/-σας και των μελών του νοικοκυριού του/της για την παροχή πρόσβασης σε όλα τα στοιχεία που αφορούν τα συνολικά εισοδήματα και τα περιουσιακά στοιχεία τους, με την οποία ο/η αιτών/-ούσα βεβαιώνει ότι οι πληροφορίες που παρέχει είναι ακριβείς και πλήρεις.

Τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας παρέχουν συναίνεση για την παροχή πρόσβασης σε όλα τα εισοδηματικά και περιουσιακά στοιχεία που αφορούν αποκλειστικά τα ίδια. Συναίνεση δεν παρέχεται από τα μέλη του νοικοκυριού που συμμετέχουν στη διαδικασία ως εναγόμενοι/κατηγορούμενοι ή τα συμφέροντα των οποίων αντίκειται στο συμφέρον του/της αιτούντος/-σας.

Το έντυπο αίτησης χορήγησης νομικής συνδρομής σε διασυνοριακή διαφορά πρέπει να συνοδεύεται από τα συναφή δικαιολογητικά έγγραφα που είναι αναγκαία για την έκδοση απόφασης επί της αίτησης.

8 Πού πρέπει να υποβάλω την αίτηση για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Η διαδικασία χορήγησης πρωτοβάθμιας νομικής συνδρομής κινείται με απευθείας επικοινωνία με τον πάροχο της πρωτοβάθμιας νομικής συνδρομής (εξουσιοδοτημένος σύλλογος, νομικό εργαστήριο ή διοικητικό όργανο) και δεν απαιτείται η συμπλήρωση συγκεκριμένου εντύπου αίτησης, ενώ η διαδικασία χορήγησης δευτεροβάθμιας νομικής συνδρομής κινείται με υποβολή αίτησης στο αρμόδιο διοικητικό όργανο στου οποίου την περιφέρεια ο/η αιτών/-ούσα έχει τη μόνιμη κατοικία ή τη συνήθη διαμονή του/της.

Αιτών/-ούσα που έχει κατοικία ή συνήθη διαμονή σε κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ζητά νομική συνδρομή σε διασυνοριακή διαφορά ενώπιον δικαστηρίου της Δημοκρατίας της Κροατίας πρέπει να υποβάλει αίτηση χορήγησης νομικής συνδρομής στο Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημόσιας Διοίκησης της Δημοκρατίας της Κροατίας (παραλαμβάνουσα αρχή).

Διάδικος με κατοικία ή συνήθη διαμονή στη Δημοκρατία της Κροατίας που ζητά νομική συνδρομή σε διασυνοριακή διαφορά ενώπιον δικαστηρίου άλλου κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να υποβάλει την αίτησή του/της στο κατά τόπον αρμόδιο γραφείο της μόνιμης κατοικίας ή της συνήθους διαμονής του/της.

9 Πώς μπορώ να μάθω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Δευτερεύουσα νομική συνδρομή χορηγείται σε αιτούντα/-σα που πληροί τις προϋποθέσεις άσκησης του δικαιώματος χορήγησης νομικής συνδρομής με έκδοση απόφασης για τη χορήγηση νομικής συνδρομής. Το διοικητικό όργανο πρέπει να αποφασίσει επί της αίτησης εντός 15 ημερών από την ημερομηνία υποβολής της.

10 Τι πρέπει να κάνω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Η απόφαση χορήγησης νομικής συνδρομής περιλαμβάνει το δικαίωμα χρήσης ορισμένων ή όλων των ειδών δευτεροβάθμιας νομικής συνδρομής για διαδικασία συγκεκριμένου είδους και βαθμού. Η προαναφερόμενη απόφαση εμπεριέχει τα προσωπικά δεδομένα του/της δικαιούχου νομικής συνδρομής, σύντομη περιγραφή του νομικού ζητήματος για το οποίο χορηγήθηκε νομική συνδρομή, το είδος και το αντικείμενο της εγκεκριμένης νομικής συνδρομής, στοιχεία για τον/την δικηγόρο που θα παράσχει νομική συνδρομή και λοιπά δεδομένα που συναρτώνται με την απόφαση.

Όταν ο/η αιτών/-ούσα υποβάλλει αίτηση χορήγησης νομικής συνδρομής με τη μορφή της απαλλαγής από τα δικαστικά τέλη πρέπει να ενημερώσει το δικαστήριο, με το εισαγωγικό της δίκης δικόγραφο ή κατά τη διενέργεια άλλης διαδικαστικής πράξης, για την υποβληθείσα αίτηση απαλλαγής από τα δικαστικά τέλη και πρέπει να υποβάλει την απόφαση απαλλαγής από τα δικαστικά τέλη το αργότερο σε έξι μήνες από την κατάθεση του εισαγωγικού δικογράφου ή από την ημερομηνία διενέργειας άλλης διαδικαστικής πράξης ενώπιον του δικαστηρίου.

11 Ποιος επιλέγει τον/τη δικηγόρο μου αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Στην απόφαση με την οποία χορηγείται δευτεροβάθμια νομική συνδρομή προσδιορίζεται επίσης ο/η δικηγόρος που θα παρέχει τη νομική συνδρομή. Ο/Η δικαιούχος της νομικής συνδρομής πρέπει να προσκομίσει την απόφαση στον/-ην δικηγόρο που προσδιορίζεται στην απόφαση. Κατ’ εξαίρεση, το διοικητικό όργανο θα ορίσει άλλον/-η δικηγόρο για τον/την δικαιούχο με την προηγούμενη συναίνεσή του/της προσαρτημένη στην αίτηση χορήγησης νομικής συνδρομής.

12 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει όλα τα έξοδα των διαδικασιών;

Όπως προαναφέρθηκε, η απόφαση χορήγησης νομικής συνδρομής περιλαμβάνει το δικαίωμα χρήσης ορισμένων ή όλων των ειδών δευτεροβάθμιας νομικής συνδρομής για διαδικασία συγκεκριμένου είδους και βαθμού. Με την απόφαση χορήγησης νομικής συνδρομής, ο/η δικαιούχος μπορεί να απαλλαγεί πλήρως ή μερικώς από την καταβολή δικηγορικών αμοιβών, δικαστικών εξόδων (απαλλαγή από την προκαταβολή των εξόδων μαρτύρων, διερμηνέων, πραγματογνωμόνων, ερευνών και δικαστικών δημοσιεύσεων) και δικαστικών τελών.

Παρέχεται πλήρης νομική συνδρομή αν ο/η αιτών/-ούσα είναι δικαιούχος επιδόματος σύμφωνα με συγκεκριμένους κανονισμούς που διέπουν την άσκηση δικαιωμάτων σύμφωνα με το σύστημα κοινωνικής πρόνοιας, ή τιμαριθμικού επιδόματος σύμφωνα με τον νόμο για τα δικαιώματα των απομάχων του κροατικού πολέμου για την ανεξαρτησία και των μελών των οικογενειών τους, και τον νόμο για την προστασία των στρατιωτικών και πολιτών απομάχων πολέμου, ή αν το συνολικό εισόδημα του/της αιτούντος/-σας και των μελών του νοικοκυριού του/της δεν υπερβαίνει το 50 % της μηνιαίας βάσης υπολογισμού ανά μέλος νοικοκυριού.

Τυχόν αύξηση των συνολικών εισοδημάτων του/της αιτούντος/-σας και των μελών του νοικοκυριού του/της άνω του 50 % της βάσης υπολογισμού ανά μέλος νοικοκυριού έχει ως αποτέλεσμα μείωση στο ποσό της νομικής συνδρομής, κατά τρόπον ώστε κάθε αύξηση 10 % επιφέρει μείωση της νομικής συνδρομής κατά 10 %. Ωστόσο το ποσό της νομικής συνδρομής δεν πρέπει να υπολείπεται του 50 % των εξόδων που καθορίζονται για τη νομική συνδρομή.

Εάν δεν χορηγήθηκε πλήρης νομική συνδρομή, ο/η αιτών/-ούσα μπορεί να ασκήσει προσφυγή ενώπιον του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημόσιας Διοίκησης κατά του μέρους της απόφασης που απορρίπτει τη χορήγηση νομικής συνδρομής. Η εν λόγω προσφυγή δεν καθυστερεί τη χρήση του εγκεκριμένου ποσού νομικής συνδρομής. Κατά της απορριπτικής απόφασης του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημόσιας Διοίκησης επί της προσφυγής μπορεί να κινηθεί διοικητική διαδικασία.

13 Ποιος επωμίζεται τα λοιπά έξοδα, αν δικαιούμαι μερική χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Εάν έχει χορηγηθεί μειωμένη νομική συνδρομή, τα υπόλοιπα έξοδα βαρύνουν τον/την δικαιούχο της νομικής συνδρομής. Σε κάθε περίπτωση, αν ο/η δικαιούχος νομικής συνδρομής νικήσει στη δίκη, το δικαστήριο αποφαίνεται ότι ο/η εν λόγω διάδικος πρέπει να αποζημιωθεί από τον/την αντίδικο για τα έξοδα της δίκης.

14 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει και τα ένδικα μέσα;

Με την αίτηση χορήγησης νομικής συνδρομής μπορεί να ζητείται νομική συνδρομή για αμφότερα τα στάδια της αστικής δίκης. Για την προπαρασκευή των έκτακτων ένδικων μέσων είναι αναγκαία η υποβολή ειδικής αίτησης και εκδίδεται ειδική απόφαση αποκλειστικά για το εν λόγω ένδικο μέσο.

15 Μπορεί το ευεργέτημα της πενίας να ανακληθεί πριν από την ολοκλήρωση των διαδικασιών (ή ακόμη και να αρθεί μετά την περάτωση των διαδικασιών);

Εάν κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, η οικονομική κατάσταση του/της δικαιούχου νομικής συνδρομής και των μελών του νοικοκυριού του/της βελτιωθεί σε βαθμό που αν η εν λόγω βελτιωμένη οικονομική κατάσταση υπήρχε κατά τον χρόνο της αίτησης θα είχε επηρεάσει το δικαίωμα του/της αιτούντος/-σας για νομική συνδρομή και το εύρος της νομικής συνδρομής, το αρμόδιο διοικητικό όργανο θα ανακαλέσει ολικά ή μερικά την απόφαση χορήγησης νομικής συνδρομής. Οι δικαιούχοι νομικής συνδρομής πρέπει να ενημερώνουν το διοικητικό όργανο για οποιαδήποτε βελτίωση της οικονομικής τους κατάστασης εντός οκτώ ημερών από την ημέρα που αυτή περιήλθε σε γνώση τους. Ο/Η δικαιούχος νομικής συνδρομής μπορεί να ασκήσει προσφυγή ενώπιον του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημόσιας Διοίκησης κατά της απόφασης που ανακαλεί την απόφαση χορήγησης νομικής συνδρομής, εντός 15 ημερών από την ημερομηνία παραλαβής της απόφασης. Κατά της απόφασης του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημόσιας Διοίκησης μπορεί να κινηθεί διοικητική διαδικασία.

16 Μπορώ να προσβάλω την άρνηση χορήγησης ευεργετήματος της πενίας;

Ο/Η αιτών/-ούσα ή δικαιούχος νομικής συνδρομής μπορεί να ασκήσει προσφυγή κατά της απόφασης του διοικητικού οργάνου με την οποία απορρίπτεται η αίτηση χορήγησης νομικής συνδρομής ή κατά του μέρους της απόφασης με το οποίο απορρίπτεται η χορήγηση πλήρους νομικής συνδρομής, εντός 15 ημερών από την ημερομηνία παραλαβής της απόφασης. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημόσιας Διοίκησης πρέπει να εκδώσει απόφαση επί της προσφυγής εντός οκτώ ημερών από την ημερομηνία παραλαβής της παραδεκτής προσφυγής. Κατά της απόφασης του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημόσιας Διοίκησης μπορεί να κινηθεί διοικητική διαδικασία.

Περισσότερες πληροφορίες:

Ιστότοπος του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημόσιας Διοίκησης

Νόμος περί δωρεάν νομικής συνδρομής (Narodne novine (NN Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας της Κροατίας) αριθ. 143/13 και 98/19).

Κώδικας πολιτικής δικονομίας (NN αριθ. 53/91, 91/92, 58/93, 112/99, 88/01, 117/03, 88/05, 02/07, 84/08, 96/08, 123/08, 57/11, 148/11- ενοποιημένο κείμενο, 25/13, 89/14, 70/19).

Η πρωτότυπη γλωσσική έκδοση αυτής της σελίδας τροποποιήθηκε πρόσφατα. Η γλωσσική έκδοση που βλέπετε τώρα βρίσκεται στο στάδιο της μετάφρασης.

Νομική συνδρομή - Ιταλία

1 Ποια έξοδα συνεπάγονται οι νομικές διαδικασίες και ποιος πρέπει να τα επωμισθεί κανονικά;

(Νομοθετικές πηγές) — Οι κανόνες που ρυθμίζουν τις κατηγορίες και τις διαδικασίες για τα δικαστικά έξοδα, συμπεριλαμβανομένης της νομικής συνδρομής, καθορίζονται διεξοδικά στο προεδρικό διάταγμα αριθ. 115 της 30ής Μαΐου 2002 (Επίσημη Εφημερίδα αριθ. 139/2002), όπως τροποποιήθηκε τελευταία με το νομοθετικό διάταγμα αριθ. 24 της 7ης Μαρτίου 2019 (Επίσημη Εφημερίδα αριθ. 72, της 26ης Μαρτίου 2019, το οποίο επέκτεινε τον θεσμό της νομικής συνδρομής ώστε να καλύπτει και τα καταζητούμενα πρόσωπα που υπόκεινται σε διαδικασία για την εκτέλεση ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης), το οποίο περιέχει το ενοποιημένο κείμενο σχετικά με τα δικαστικά έξοδα (άρθρα 74 έως 145, ιδίως οι κοινές διατάξεις των άρθρων 74 έως 89 και οι ειδικές διατάξεις για τη νομική συνδρομή σε αστικές, διοικητικές, ελεγκτικές και φορολογικές διαδικασίες των άρθρων 119 έως 145).

Ο νόμος αριθ. 794 της 13ης Ιουνίου 1942, όπως έχει τροποποιηθεί, διέπει τις αμοιβές των δικηγόρων για τον χειρισμό αστικών, εμπορικών, διοικητικών και φορολογικών διαδικασιών· οι αμοιβές για επιμέρους νομικές υπηρεσίες καταβάλλονται βάσει του τιμολογίου που έχει εγκριθεί σύμφωνα με την υπουργικό διάταγμα αριθ. 585 του 1994.

(Δικαστικά έξοδα) — Στα υπό ευρεία έννοια έξοδα των αστικών και εμπορικών διαδικασιών περιλαμβάνονται τόσο τα έξοδα της δίκης όσο και τα έξοδα και οι αμοιβές νομικής εκπροσώπησης.
Στα έξοδα της δίκης περιλαμβάνονται το πάγιο τέλος για την εγγραφή της υπόθεσης στο πινάκιο και οι άλλες δαπάνες που τυχόν θα προκύψουν (π.χ. για γνωμοδοτήσεις πραγματογνωμόνων και για τέλη έκδοσης αντιγράφων).

Το πάγιο τέλος που προβλέπεται στο ενοποιημένο κείμενο αριθ. 115 του 2002 είναι πληρωτέο σε κάθε βαθμό δικαιοδοσίας, συμπεριλαμβανομένων των πτωχευτικών δικών και των δικών εκούσιας δικαιοδοσίας, με εξαίρεση τις περιπτώσεις στις οποίες ο νόμος προβλέπει ρητά απαλλαγή από το εν λόγω τέλος.

Ιδίως, δεν υπόκεινται στην καταβολή του εν λόγω τέλους οι δίκες που αφορούν την οικογενειακή και την προσωπική κατάσταση προσώπου, όπως ορίζεται στο βιβλίο IV του κώδικα πολιτικής δικονομίας (για παράδειγμα, δικαστικός χωρισμός, ρυθμίσεις σχετικά με ανηλίκους· περιουσιακές σχέσεις των συζύγων· αναγνώριση καθεστώτος πρόσφυγα), οι δίκες ασφαλιστικών μέτρων (για παράδειγμα, συντηρητική κατάσχεση προς εξασφάλιση απαίτησης)· οι κτηματολογικές δίκες, οι δίκες για την εκτέλεση αξίωσης παράδοσης ή απόδοσης, οι δίκες διατροφής τέκνου, όλες οι δίκες που αφορούν τέκνα (για παράδειγμα, οι δίκες που αφορούν τη γονική μέριμνα) και οι δίκες για τη ρύθμιση ζητημάτων αρμοδιότητας και δικαιοδοσίας.

Οι λόγοι για την απαλλαγή πρέπει να δηλώνονται δεόντως από τον διάδικο στα συμπεράσματα του εισαγωγικού της δίκης δικογράφου.

Δεν υπόκειται στην καταβολή του πάγιου τέλους η άσκηση πολιτικής αγωγής στο πλαίσιο ποινικής διαδικασίας, αν ζητείται μόνο η καταδίκη του δράστη· αν ζητείται η επιδίκαση αποζημίωσης, έστω και σε προσωρινή βάση, το τέλος οφείλεται αν η αίτηση γίνει δεκτή. Το τέλος κυμαίνεται μεταξύ 62 EUR κατ’ ελάχιστο και 930 EUR κατά μέγιστο, ανάλογα με τη φύση και την αξία της υπόθεσης.

(Υποχρεώσεις πληρωμής) — Κάθε διάδικος βαρύνεται με τα έξοδα των διαδικαστικών εγγράφων που καταρτίζει ή ζητεί, και προκαταβάλλει το κόστος για τα αναγκαία για τη διαδικασία έγγραφα όταν ο νόμος ή ο δικαστής του το επιβάλλει (για παράδειγμα, τα έξοδα για τις γνωμοδοτήσεις πραγματογνωμόνων). Αν ο διάδικος είναι επιλέξιμος για νομική συνδρομή, το έξοδα βαρύνουν το Δημόσιο.
Όσον αφορά το πάγιο τέλος, αυτό πρέπει να καταβληθεί από τον διάδικο που κινεί τη διαδικασία ή ασκεί το εισαγωγικό της δίκης δικόγραφο ή, στις διαδικασίες εκτέλεσης, υποβάλλει αίτηση απόδοσης ή εκποίησης.

Η αξία της υπόθεσης αναγράφεται στα συμπεράσματα του εισαγωγικού της δίκης δικογράφου· διάδικος που τροποποιεί την αγωγή, ασκεί ανταγωγή ή παρεμβαίνει αυτοτελώς με αποτέλεσμα την αύξηση της αξίας της διαφοράς, υποχρεούται να καταβάλει πρόσθετο τέλος.

(Το κριτήριο για την κατανομή των εξόδων) — Σύμφωνα με τη γενική αρχή του άρθρου 91 του κώδικα πολιτικής δικονομίας, ο δικαστής, στο πλαίσιο της απόφασής του επί της διαφοράς, διατάσσει τον ηττηθέντα διάδικο να καταβάλει τα δικαστικά έξοδα στα οποία υποβλήθηκε ο νικήσας διάδικος.
Ο δικαστής έχει διακριτική ευχέρεια όσον αφορά τα έξοδα και μπορεί να διατάξει να καταβληθούν εν μέρει ή πλήρως, λαμβάνοντας υπόψη τη συνολική έκβαση της υπόθεσης. Πρέπει να λαμβάνει υπόψη τον βαθμό στον οποίο η αξίωση συνολικά είναι βάσιμη. Η απόφαση μπορεί να προσβληθεί με ένδικα μέσα.

Ο ηττηθείς διάδικος πρέπει να καταβάλει τα έξοδα και τις αμοιβές του δικηγόρου του νικήσαντος διαδίκου, προσαυξημένα κατά τα ποσά που τυχόν καταβλήθηκαν για πραγματογνώμονες που διορίστηκαν από το δικαστήριο ή τεχνικούς συμβούλους των διαδίκων, βάσει των αμοιβών που ορίζονται από τον δικαστή. Ο ηττηθείς διάδικος υποχρεούται επίσης να καλύψει τα λοιπά έξοδα της διαδικασίας, τα οποία καταβάλλονται στον γραμματέα του δικαστηρίου μαζί με τα έξοδα επίδοσης της απόφασης.

2 Τι είναι ακριβώς το ευεργέτημα της πενίας;

Στην ιταλική έννομη τάξη, ο θεσμός της «νομικής συνδρομής» για την υπεράσπιση των άπορων πολιτών των οποίων οι λόγοι προσφυγής στη δικαιοσύνη δεν είναι προδήλως αβάσιμοι, με τους οποίους εξομοιώνονται οι αλλοδαποί που διαμένουν νόμιμα στην Ιταλία κατά τον χρόνο της γένεσης της σχέσης ή της επέλευσης του γεγονότος που αποτελεί το αντικείμενο της δίκης καθώς και οι ανιθαγενείς (άρθρο 119 του προεδρικού διατάγματος αριθ. 115/2002), περιλαμβάνει την απαλλαγή των εν λόγω προσώπων από την υποχρέωση να καλύψουν ορισμένα έξοδα (τα οποία χρεώνονται στο Δημόσιο) και την προκαταβολή από το Δημόσιο ορισμένων άλλων εξόδων.

Αν υπάρχει δικαίωμα νομικής συνδρομής, ορισμένα τέλη δεν καταβάλλονται καθόλου, ενώ άλλα καταβάλλονται από το Δημόσιο. Στα πρώτα περιλαμβάνονται το πάγιο τέλος, τα κατ’ αποκοπή έξοδα για αυτεπάγγελτες επιδόσεις, ορισμένα τέλη (τέλη μητρώου, τέλη υποθηκοφυλακείου και κτηματολογίου) και τα τέλη για αντίγραφα.

Το Δημόσιο καταβάλλει τα ακόλουθα:

α) τις δικηγορικές αμοιβές και έξοδα·

β) τα έξοδα ταξιδίου και τις αποζημιώσεις των δικαστών, των υπαλλήλων και των δικαστικών επιμελητών για την εκτέλεση των καθηκόντων τους εκτός της έδρας του δικαστηρίου·

γ) τα έξοδα ταξιδίου και τις αποζημιώσεις των μαρτύρων, επικουρούντων τον δικαστή και τεχνικών συμβούλων των διαδίκων, καθώς και τα έξοδα των τελευταίων κατά την άσκηση των καθηκόντων τους·

δ) τα έξοδα νόμιμης δημοσίευσης των μέτρων που διατάσσονται από το δικαστήριο·

ε) τα έξοδα των αυτεπάγγελτων επιδόσεων ή κοινοποιήσεων·

στ) τις αποζημιώσεις φύλαξης.

Το Δημόσιο έχει δικαίωμα αποζημίωσης και, αν δεν ανακτήσει τα χρήματα από τον ηττηθέντα διάδικο, μπορεί να ζητήσει να καταβληθούν από τον δικαιούχο της νομικής συνδρομής στις ακόλουθες περιπτώσεις: 1) αν ο δικαιούχος κερδίσει την υπόθεση ή συνάψει συμβιβασμό για την επίλυση της διαφοράς και λάβει ποσό που ανέρχεται τουλάχιστον στο εξαπλάσιο του ποσού των εξόδων ή 2) σε περίπτωση παραίτησης από το δικόγραφο ή παύσης της δίκης. Υπάρχουν ειδικές διατάξεις για την εξασφάλιση της αποζημίωσης σε περίπτωση διαγραφής της υπόθεσης από το πινάκιο ή παύσης της δίκης λόγω αδράνειας των διαδίκων ή μη εκπλήρωσης νόμιμων όρων εκ μέρους των διαδίκων.

3 Δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Στις αστικές δίκες και τις δίκες εκούσιας δικαιοδοσίας (π.χ. δικαστικός χωρισμός, επιμέλεια τέκνων ή αποφάσεις σχετικά με τη γονική μέριμνα), οι πολίτες που δεν διαθέτουν επαρκείς πόρους διαβίωσης δικαιούνται νομική συνδρομή για την υπεράσπισή τους, εφόσον οι λόγοι προσφυγής τους στη δικαιοσύνη δεν είναι προδήλως αβάσιμοι.

Οι ανιθαγενείς και οι νομίμως διαμένοντες αλλοδαποί εξομοιώνονται με τους Ιταλούς πολίτες, με την προϋπόθεση ότι η διαμονή τους στην Ιταλία είναι νόμιμη κατά την ημερομηνία γένεσης της σχέσης ή επέλευσης του γεγονότος που αποτελεί το αντικείμενο της δίκης. Επιπλέον, νομική συνδρομή μπορεί να χορηγηθεί σε μη κερδοσκοπικές οργανώσεις ή ενώσεις που δεν ασκούν εμπορικές δραστηριότητες· επομένως, επιλέξιμοι δεν είναι μόνο οι φιλανθρωπικοί μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί ή οι μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί που παρέχουν εκπαίδευση σε απόρους, οι οποίοι είναι ήδη επιλέξιμοι βάσει του νόμου αριθ. 217/90, αλλά και οι ενώσεις καταναλωτών και οι χρήστες που περιλαμβάνονται στον κατάλογο του άρθρου 5 του νόμου αριθ. 281/98.

Σύμφωνα με το άρθρο 76 του προεδρικού διατάγματος αριθ. 115/2002, για να δικαιούται νομική συνδρομή, ο αιτών πρέπει να έχει ετήσιο φορολογητέο εισόδημα, όπως αναγράφεται στην πιο πρόσφατη φορολογική δήλωσή του, που δεν υπερβαίνει τις 11 493,82 EUR (υπουργικό διάταγμα της 16ης Ιανουαρίου 2018 — Επίσημη Εφημερίδα αριθ. 49 της 28ης Φεβρουαρίου 2018).

Τα εισοδηματικά όρια αναπροσαρμόζονται ανά διετία με διάταγμα του Υπουργείου Δικαιοσύνης, σε συμφωνία με το Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών (άρθρο 77 του προεδρικού διατάγματος αριθ. 115/2002), προκειμένου να ληφθεί υπόψη η μεταβολή του δείκτη τιμών καταναλωτή —που έχει προσδιοριστεί από την ISTAT— για τις οικογένειες των ειδικευμένων και ανειδίκευτων εργαζομένων κατά τα δύο προηγούμενα έτη.

Όταν ο ενδιαφερόμενος διάδικος συνοικεί με σύζυγο, καταχωρισμένο σύντροφο ή άλλα μέλη της οικογένειάς του, λαμβάνεται υπόψη ως εισόδημα το άθροισμα των εισοδημάτων που εισέπραξαν κατά την οικεία περίοδο όλα τα μέλη της οικογένειας, συμπεριλαμβανομένου του αιτούντος.

Στην περίπτωση συνοικούντων των οποίων το εισόδημα πρέπει να προστεθεί στο εισόδημα του αιτούντος, τα εισοδηματικά όρια για την ποινική διαδικασία αυξάνονται κατά 1 032,91 EUR για κάθε μέλος της οικογένειας που συνοικεί με τον αιτούντα.

Επισημαίνεται ότι η διατροφή μετά τον γάμο που τυχόν λαμβάνει ο αιτών συνυπολογίζεται για τον υπολογισμό του ποσού που αναφέρεται στο άρθρο 76, εκτός αν έχει καταβληθεί ως εφάπαξ ποσό.

Τα έσοδα από παράνομες δραστηριότητες έχουν επίσης αντίκτυπο στην επιλεξιμότητα για την παροχή νομικής συνδρομής, με τη διευκρίνιση, ωστόσο, ότι οι έλεγχοι εισοδήματος δεν μπορούν να βασίζονται σε αυτόματες διαδικασίες, αλλά, αντιθέτως, απαιτείται έλεγχος των πραγματικών περιστατικών της συγκεκριμένης υπόθεσης, γεγονός που αποκλείει το ενδεχόμενο να ληφθεί υπόψη μη τελεσίδικη απόφαση, καθώς αυτό θα προσέβαλλε το τεκμήριο της αθωότητας. Επομένως, η άρνηση χορήγησης νομικής συνδρομής βάσει μη τελεσίδικης απόφασης από την οποία προκύπτει ότι υφίσταται εισόδημα από παράνομες δραστηριότητες είναι παράνομη (Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο, Ποινικό Τμήμα, τέταρτο τμήμα, απόφαση της 20ής Φεβρουαρίου 2013, αριθ. 18591).

Εξαίρεση: όταν η υπόθεση αφορά δικαιώματα της προσωπικότητας ή δίκη στο πλαίσιο της οποίας τα συμφέροντα του αιτούντος συγκρούονται με τα συμφέροντα των άλλων μελών του νοικοκυριού με τα οποία συνοικεί ο αιτών, λαμβάνεται υπόψη μόνο το ατομικό του εισόδημα.

Το δικαίωμα νομικής συνδρομής ισχύει για όλα τα στάδια της δίκης και τους βαθμούς δικαιοδοσίας. Ωστόσο, στις αστικές και τις διοικητικές υποθέσεις, σε αντίθεση με τις ποινικές, αν ο δικαιούχος της συνδρομής ηττηθεί, δεν δύναται να κάνει χρήση της νομικής συνδρομής για να προσβάλει την απόφαση αν δεν υποβάλει εκ νέου αίτηση για τέτοια συνδρομή.

Επιπλέον, στις αστικές υποθέσεις, η χορήγηση νομικής συνδρομής δεν σημαίνει ότι το Δημόσιο βαρύνεται με τα έξοδα τα οποία ο δικαιούχος της νομικής συνδρομής καταδικάζεται να καταβάλει στον νικήσαντα αντίδικό του, καθώς τα καταβαλλόμενα έξοδα και αμοιβές περιλαμβάνουν μόνο τα ποσά που οφείλονται στον δικηγόρο του δικαιούχου της συνδρομής, τα οποία το Δημόσιο αναλαμβάνει να καταβάλει αντί του εν λόγω διαδίκου λόγω της δυσμενούς οικονομικής κατάστασής του και του γεγονότος ότι οι αξιώσεις του δεν είναι προδήλως αβάσιμες (βλ. Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο, Πολιτικό Τμήμα, απόφαση αριθ. 10053 του 2012).

Ειδικές περιπτώσεις

Σε ορισμένες περιπτώσεις, κατά παρέκκλιση από τα εισοδηματικά όρια που καθορίζονται στο άρθρο 76 παράγραφος 1 του προεδρικού διατάγματος αριθ. 115/2002, νομική συνδρομή μπορεί να δικαιούνται τα ακόλουθα πρόσωπα:

α) - τα θύματα των αδικημάτων που προβλέπονται στα άρθρα 572, 583-bis, 609-bis, 609-quater, 609-octies και 612-bis του ποινικού κώδικα, καθώς και, αν έχουν διαπραχθεί σε βάρος ανηλίκου, των αδικημάτων που προβλέπονται στα άρθρα 600, 600-bis, 600-ter, 600-quinquies, 601, 602, 609-quinquies και 609-undecies του ποινικού κώδικα μπορούν να είναι επιλέξιμα για νομική συνδρομή, ακόμη και κατά παρέκκλιση από τα εισοδηματικά όρια που προβλέπονται από τον νόμο (άρθρο 76 παράγραφος 4-ter)·

β) - οι ασυνόδευτοι αλλοδαποί ανήλικοι που συμμετέχουν σε δικαστικές διαδικασίες υπό οποιαδήποτε ιδιότητα έχουν το δικαίωμα να ενημερωθούν για τη δυνατότητά τους διορισμού νομικού συμβούλου της εμπιστοσύνης τους, μεταξύ άλλων μέσω του διορισμένου επιτρόπου τους ή του προσώπου που ασκεί τη γονική μέριμνά τους, σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 1 του νόμου αριθ. 184 της 4ης Μαΐου 1983, όπως έχει τροποποιηθεί, και να ζητήσουν, βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας, νομική συνδρομή σε οποιοδήποτε στάδιο της δίκης ή βαθμό δικαιοδοσίας (άρθρο 76 παράγραφος 4-quater)·

γ) - τα ανήλικα τέκνα και τα ενήλικα τέκνα που δεν είναι οικονομικά αυτάρκη τα οποία έχουν χάσει τον έναν γονέα τους ως αποτέλεσμα ανθρωποκτονίας από τον/την σύζυγό του, ακόμη και αν ήταν σε νόμιμη διάσταση ή διαζευγμένοι, από τον καταχωρισμένο σύντροφό του, ακόμη και αν είχε λυθεί η σχέση καταχωρισμένης συμβίωσης, ή από το πρόσωπο με το οποίο διατηρούσε στενή σχέση σταθερής συμβίωσης μπορούν να είναι επιλέξιμα για νομική συνδρομή, ακόμη και κατά παρέκκλιση από τα νόμιμα εισοδηματικά όρια, κατ' εφαρμογή της εν λόγω επιλεξιμότητας, κατ’ εξαίρεση, στις σχετικές ποινικές δίκες και όλες τις αστικές δίκες που σχετίζονται με την αξιόποινη πράξη, συμπεριλαμβανομένων των διαδικασιών εκτέλεσης (άρθρο 76 παράγραφος 4-quater)·

δ) - τα θύματα πράξης τρομοκρατίας ή ανθρωποκτονίας τρομοκρατικού χαρακτήρα ή οι επιζώντες τους (άρθρο 10 παράγραφος 1 του νόμου αριθ. 206/204).

4 Το ευεργέτημα της πενίας χορηγείται για όλα τα είδη διαδικασιών;

Όπως προαναφέρθηκε, στις αστικές δίκες και τις δίκες εκούσιας δικαιοδοσίας (π.χ. δικαστικός χωρισμός, επιμέλεια τέκνων ή αποφάσεις σχετικά με τη γονική μέριμνα), οι πολίτες που δεν διαθέτουν επαρκείς πόρους διαβίωσης δικαιούνται νομική συνδρομή για την υπεράσπισή τους, εφόσον οι λόγοι προσφυγής τους στη δικαιοσύνη δεν είναι προδήλως αβάσιμοι.

Υπάρχουν υποκειμενικοί λόγοι αποκλεισμού από την εν λόγω συνδρομή:

- Ο αιτών είναι πρόσωπο που έχει καταδικαστεί με τελεσίδικη απόφαση για αδικήματα που συνδέονται με την παραβίαση κανόνων για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής στον τομέα του φόρου εισοδήματος ή του ΦΠΑ·

- ο αιτών επικουρείται από περισσότερους του ενός συνηγόρους, εκτός εάν πρόκειται για περίπτωση διορισμού συνηγόρου για να συμμετάσχει εξ αποστάσεως σε ποινική δίκη, στις περιπτώσεις που τυγχάνει εφαρμογής ο νόμος αριθ. 11/1998.

Ωστόσο, σε ορισμένες άλλες περιπτώσεις, διαφορετικές από τις προαναφερθείσες, τεκμαίρεται ότι ο αιτών διαθέτει επαρκείς πόρους διαβίωσης, οι περιπτώσεις δε αυτές είναι:

οι περιπτώσεις που αφορούν τη μεταβίβαση απαιτήσεων και άλλων δικαιωμάτων τρίτων (εκτός εάν η μεταβίβαση πραγματοποιείται με σκοπό την εξόφληση προϋφιστάμενων απαιτήσεων ή δικαιωμάτων)·

σε περίπτωση τελεσίδικης καταδίκης για τα αδικήματα που προβλέπονται στο άρθρο 416-bis του ποινικού κώδικα και στο άρθρο 291-quater του ενοποιημένου κειμένου που προβλέπεται στο προεδρικό διάταγμα αριθ. 43 της 23ης Ιανουαρίου 1973, αλλά αποκλειστικά στις διακεκριμένες περιπτώσεις που προβλέπονται στο άρθρο 80 και στο άρθρο 74 παράγραφος 1 του ενοποιημένου κειμένου που προβλέπεται στο προεδρικό διάταγμα αριθ. 309 της 9ης Οκτωβρίου 1990, και για τα αδικήματα που έχουν διαπραχθεί υπό τις περιστάσεις που προσδιορίζονται από το προαναφερθέν άρθρο 416-bis ή με σκοπό τη διευκόλυνση των δραστηριοτήτων των ενώσεων που προσδιορίζονται στο εν λόγω άρθρο, το εισόδημα θεωρείται ότι υπερβαίνει τα καθοριζόμενα όρια. Ωστόσο, επιτρέπεται απόδειξη του αντιθέτου (Συνταγματικό Δικαστήριο, απόφαση αριθ. 139 του 2010).

5 Υπάρχουν ειδικές διαδικασίες σε περιπτώσεις ανάγκης;

Δεν υπάρχει ειδική διαδικασία κατεπείγοντος. Ωστόσο, πρέπει να επισημανθεί ότι, σύμφωνα με το άρθρο 126 του ενοποιημένου κειμένου, ο δικηγορικός σύλλογος μπορεί, εντός 10 ημερών από την υποβολή ή παραλαβή της αίτησης και εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις, να χορηγήσει προκαταβολικά στον αιτούντα προσωρινή νομική συνδρομή.

6 Πώς μπορώ να λάβω το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Στις αστικές υποθέσεις, οι αιτήσεις νομικής συνδρομής, που συντάσσονται σύμφωνα με τις διατυπώσεις και με το περιεχόμενο των άρθρων 79 και 122 του ενοποιημένου κειμένου, πρέπει να υποβάλλονται ή να αποστέλλονται με συστημένη επιστολή στον δικηγορικό σύλλογο, αποκλειστικά από τον αιτούντα ή από τον δικηγόρο του.

Δεν διευκρινίζεται αν η συστημένη επιστολή πρέπει να αποστέλλεται με απόδειξη παραλαβής· επομένως, αυτό δεν συνιστά προϋπόθεση επιλεξιμότητας, αλλά εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια του αιτούντος.

Έντυπα αίτησης είναι διαθέσιμα στα γραφεία του δικηγορικού συλλόγου.

Οι αιτήσεις νομικής συνδρομής σε αστικές διαδικασίες πρέπει να κατατίθενται στη γραμματεία του δικηγορικού συλλόγου που είναι αρμόδιος βάσει:

• του τόπου στον οποίο έχει την έδρα του ο δικαστής ενώπιον του οποίου εκκρεμεί η δίκη·
• του τόπου στον οποίο έχει την έδρα του ο δικαστής που είναι αρμόδιος να αποφανθεί επί της ουσίας της υπόθεσης, αν η δίκη δεν έχει ακόμη κινηθεί·
• του τόπου στον οποίο έχει την έδρα του ο δικαστής που εξέδωσε την προσβαλλόμενη απόφαση, στις περιπτώσεις ένδικου μέσου ενώπιον του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου, του Συμβουλίου της Επικρατείας ή του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Η αίτηση κατά το άρθρο 78 του προεδρικού διατάγματος αριθ. 115/2002 είναι απαράδεκτη αν δεν υπογράφεται από τον αιτούντα. Η υπογραφή επικυρώνεται από τον δικηγόρο ή σύμφωνα με τις διαδικασίες που προβλέπονται στο άρθρο 38 παράγραφος 3 του προεδρικού διατάγματος αριθ. 445 της 28ης Δεκεμβρίου 2000.

7 Ποια έγγραφα πρέπει να υποβληθούν μαζί με το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Η αίτηση, υπογεγραμμένη από τον αιτούντα, πρέπει να συνταχθεί σε απλό χαρτί και να περιλαμβάνει τα ακόλουθα (άρθρο 79 του ανωτέρω προεδρικού διατάγματος):

• το αίτημα νομικής συνδρομής
• τα προσωπικά στοιχεία και τον αριθμό φορολογικού μητρώου του αιτούντος και των μελών του νοικοκυριού του/της
• δήλωση των εισοδημάτων που εισπράχθηκαν κατά το έτος που προηγείται της αίτησης (υπεύθυνη δήλωση)
• δέσμευση για γνωστοποίηση των τυχόν διαφοροποιήσεων στα εισοδήματα που θα έχουν σημασία για τους σκοπούς της επιλεξιμότητας για συνδρομή
• αν η υπόθεση εκκρεμεί ήδη
• την ημερομηνία της επόμενης συζήτησης
• τα στοιχεία του αντιδίκου και τον τόπο κατοικίας του
• τα πραγματικά και νομικά στοιχεία που είναι αναγκαία για την αξιολόγηση της βασιμότητας της αίτησης
• αποδεικτικά στοιχεία (έγγραφα, στοιχεία επικοινωνίας, καταθέσεις μαρτύρων, γνωμοδοτήσεις εμπειρογνωμόνων κ.λπ. πρέπει να επισυνάπτονται σε αντίγραφο).

8 Πού πρέπει να υποβάλω την αίτηση για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Όπως προαναφέρθηκε, οι αιτήσεις νομικής συνδρομής πρέπει να κατατίθενται στη γραμματεία του δικηγορικού συλλόγου που είναι αρμόδιος βάσει:

• του τόπου στον οποίο έχει την έδρα του ο δικαστής ενώπιον του οποίου εκκρεμεί η δίκη·
• του τόπου στον οποίο έχει την έδρα του ο δικαστής που είναι αρμόδιος να αποφανθεί επί της ουσίας της υπόθεσης, αν η δίκη δεν έχει ακόμη κινηθεί·
• του τόπου στον οποίο έχει την έδρα του ο δικαστής που εξέδωσε την προσβαλλόμενη απόφαση, στις περιπτώσεις ένδικου μέσου ενώπιον του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου, του Συμβουλίου της Επικρατείας ή του Ελεγκτικού Συνεδρίου..

Όσον αφορά τις ποινικές δίκες, οι αιτήσεις υποβάλλονται στον δικαστή ενώπιον του οποίου εκκρεμεί η δίκη· διευκρινίζεται, ωστόσο, ότι σε περίπτωση που η δίκη εκκρεμεί ενώπιον του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου, αρμόδιος είναι ο δικαστής που εξέδωσε την προσβαλλόμενη απόφαση (άρθρα 93 και 96 του ανωτέρω προεδρικού διατάγματος).

Οι αιτήσεις υποβάλλονται, από τον αιτούντα ή τον δικηγόρο του, στη γραμματεία του δικαστηρίου στο οποίο έχει την έδρα του ο επιληφθείς δικαστής ή αποστέλλονται στην εν λόγω γραμματεία με συστημένη επιστολή.

Εάν ο αιτών τελεί υπό κράτηση ή εκτίει ποινή φυλάκισης, η αίτηση μπορεί να παραληφθεί από τον διευθυντή του σωφρονιστικού ιδρύματος ή από αξιωματικό της δικαστικής αστυνομίας.

Κατά τη διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας δεν είναι πλέον δυνατή η υποβολή αίτησης.

9 Πώς μπορώ να μάθω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Αντίγραφο του εγγράφου με το οποίο ο δικηγορικός σύλλογος εγκρίνει, απορρίπτει ή κηρύσσει απαράδεκτη την αίτηση αποστέλλεται στον αιτούντα και στον δικαστή.

Μετά την υποβολή της αίτησης, ο δικηγορικός σύλλογος:

• αξιολογεί τη βασιμότητα της αίτησης και αν πληρούνται οι προϋποθέσεις επιλεξιμότητας,
• εκδίδει μία από τις ακόλουθες αποφάσεις εντός 10 ημερών:
  • αποδοχή της αίτησης
  • απαράδεκτο της αίτησης
  • απόρριψη της αίτησης
• αποστέλλει αντίγραφο της απόφασης στον αιτούντα, στον αρμόδιο δικαστή και στη φορολογική αρχή, προκειμένου να επαληθευτούν τα δηλωθέντα εισοδήματα.

Αν ο δικηγορικός σύλλογος απορρίψει την αίτηση ή την κηρύξει απαράδεκτη, η αίτηση μπορεί να υποβληθεί στον δικαστή που έχει επιληφθεί της υπόθεσης, ο οποίος στη συνέχεια αποφαίνεται με διάταξη. Η προθεσμία είναι αποκλειστική.

Αφού ολοκληρωθούν οι έλεγχοι, ο δικαστής εκδίδει αιτιολογημένη διάταξη με την οποία κηρύσσει την αίτηση απαράδεκτη ή, άλλως, την κάνει δεκτή ή την απορρίπτει.

Μόλις εκδοθεί η εν λόγω διάταξη, ο αρμόδιος γραμματέας την κοινοποιεί στον αιτούντα.

Αντιθέτως, στις ποινικές υποθέσεις, ο δικαστής πρέπει να εκδώσει διάταξη εντός 10 ημερών από την ημερομηνία υποβολής ή παραλαβής της αίτησης.

10 Τι πρέπει να κάνω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

11 Ποιος επιλέγει τον/τη δικηγόρο μου αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Τα πρόσωπα στα οποία έχει χορηγηθεί νομική συνδρομή μπορούν να διορίσουν δικηγόρο από τους καταλόγους των δικηγόρων νομικής συνδρομής που έχουν καταρτιστεί από τους δικηγορικούς συλλόγους της περιφέρειας του εφετείου όπου εδρεύει ο δικαστής που είναι αρμόδιος να αποφανθεί επί της ουσίας της υπόθεσης ή ο δικαστής ενώπιον του οποίου εκκρεμεί η δίκη.
Τα πρόσωπα στα οποία έχει χορηγηθεί νομική συνδρομή μπορούν επίσης να διορίσουν τεχνικό σύμβουλο, στις περιπτώσεις που προβλέπει ο νόμος.

Αν η υπόθεση εκκρεμεί ενώπιον του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου, ο δικηγόρος επιλέγεται από τους καταλόγους που έχουν καταρτιστεί από τους δικηγορικούς συλλόγους της περιφέρειας του εφετείου όπου εδρεύει ο δικαστής που εξέδωσε την προσβαλλόμενη απόφαση.

Ο κατάλογος των δικηγόρων νομικής συνδρομής περιλαμβάνει επαγγελματίες οι οποίοι έχουν υποβάλει αίτηση για να εγγραφούν σε αυτόν και πληρούν τους αναγκαίους όρους για να διοριστούν συνήγοροι υπεράσπισης.

Ο δικηγορικός σύλλογος λαμβάνει απόφαση για τη συμπερίληψη δικηγόρου στον κατάλογο αν ο δικηγόρος διαθέτει τα αναγκαία προσόντα, έχει εξαετή, τουλάχιστον, επαγγελματική εμπειρία και δεν έχουν επιβληθεί σε βάρος του πειθαρχικές κυρώσεις.

Οι δικηγόροι μπορούν να διαγραφούν από τον κατάλογο ανά πάσα στιγμή. Ο κατάλογος ανανεώνεται κάθε έτος και είναι διαθέσιμος στο κοινό σε όλα τα δικαστικά γραφεία της περιφέρειας.

Ο δικηγόρος που εκπροσωπεί τον διάδικο στον οποίο έχει χορηγηθεί νομική συνδρομή πρέπει να ζητήσει την κήρυξη της δίκης ως περατωθείσας εάν η υπόθεση διαγραφεί από το πινάκιο λόγω αδράνειας των διαδίκων (σύμφωνα με το άρθρο 309 του κώδικα πολιτικής δικονομίας). Μη τήρηση αυτής της υποχρέωσης αποτελεί πειθαρχικό παράπτωμα.

12 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει όλα τα έξοδα των διαδικασιών;

Οι δικαιούχοι νομικής συνδρομής (άρθρο 107 του ανωτέρω προεδρικού διατάγματος) απαλλάσσονται από την υποχρέωση καταβολής ορισμένων εξόδων, ενώ άλλα έξοδα καταβάλλονται από το Δημόσιο, όπως ορίζεται στο άρθρο 131 του προεδρικού διατάγματος αριθ. 115/2002. Η συνδρομή καλύπτει το σύνολο των δικαστικών εξόδων που επιβάλλονται από τον νόμο, συμπεριλαμβανομένου του διορισμού τεχνικού συμβούλου για τον αιτούντα. Ωστόσο, δεν καλύπτει το κόστος εξωδικαστικών διαβουλεύσεων.

Τα έξοδα και οι αμοιβές που οφείλονται στον δικηγόρο του αιτούντος εκκαθαρίζονται από τον δικαστή στο τέλος κάθε σταδίου της διαδικασίας ή κάθε βαθμού δικαιοδοσίας και, εν πάση περιπτώσει, μετά τη λήξη του διορισμού.

Έξοδα και αμοιβές καταβάλλονται επίσης στους επικουρούντες τον δικαστή και στον τεχνικό σύμβουλο του αιτούντος.

Το ένταλμα πληρωμής κοινοποιείται στον δικαιούχο και τα εμπλεκόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένου του εισαγγελέα, οι οποίοι έχουν δικαίωμα να προσβάλουν το ένταλμα πληρωμής.

Ο δικηγόρος του αιτούντος, οι επικουρούντες τον δικαστή και ο τεχνικός σύμβουλος του αιτούντος δεν μπορούν να ζητήσουν ούτε να λάβουν αμοιβή ή αποζημίωση από τον πελάτη τους, πέραν της προβλεπόμενης από τον νόμο. Κάθε αντίθετη συμφωνία είναι άκυρη και κάθε παραβίαση της εν λόγω απαγόρευσης συνιστά σοβαρό πειθαρχικό αδίκημα.

Στην περίπτωση πολιτικής αγωγής στο πλαίσιο ποινικής διαδικασίας, τα έξοδα της διαδικασίας διέπονται από το άρθρο 108 του ενοποιημένου κειμένου. Κατά γενικό κανόνα, ωστόσο, η επιλεξιμότητα για νομική συνδρομή παρέχει στον δικαιούχο τα ίδια δικαιώματα με εκείνα που προβλέπονται από τους γενικούς κανόνες.

13 Ποιος επωμίζεται τα λοιπά έξοδα, αν δικαιούμαι μερική χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Οι κανόνες σχετικά με τη νομική συνδρομή δεν προβλέπουν μερική συνδρομή.

14 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει και τα ένδικα μέσα;

Η νομική συνδρομή καλύπτει όλους τους βαθμούς δικαιοδοσίας και τα στάδια της δίκης και όλες τις συναφείς ή άλλες συνδεόμενες διαδικασίες (όπως τη διαδικασία εκτέλεσης).

Ωστόσο, εάν ο δικαιούχος της συνδρομής ηττηθεί, δεν δύναται να χρησιμοποιήσει τη νομική συνδρομή για να προσβάλει την απόφαση, με εξαίρεση την περίπτωση των αγωγών αποζημίωσης στο πλαίσιο ποινικής διαδικασίας.

15 Μπορεί το ευεργέτημα της πενίας να ανακληθεί πριν από την ολοκλήρωση των διαδικασιών (ή ακόμη και να αρθεί μετά την περάτωση των διαδικασιών);

Εάν υπάρξει μεταβολή στο εισόδημα του αποδέκτη κατά τη διάρκεια της δίκης η οποία επηρεάζει την επιλεξιμότητά του για νομική συνδρομή, ο δικαστής ανακαλεί τη συνδρομή.
Ο δικαστής μπορεί επίσης να ανακαλέσει τη συνδρομή ανά πάσα στιγμή αν διαπιστωθεί ότι δεν πληρούνται τα κριτήρια επιλεξιμότητας ή ότι ο ενδιαφερόμενος έχει ενεργήσει ή αντιδράσει κακόπιστα ή με βαριά αμέλεια.

Η ανάκληση αρχίζει να ισχύει από τη στιγμή που επαληθεύεται η μεταβολή εισοδήματος, ενώ στις άλλες περιπτώσεις είναι αναδρομική και επιβάλλει ανάκτηση των ποσών που καταβλήθηκαν από το Δημόσιο.

Αν διαπιστωθεί ότι έχουν υποβληθεί ψευδείς δηλώσεις, η δημόσια οικονομική υπηρεσία ζητεί την ανάκληση της συνδρομής και διαβιβάζει τα αποδεικτικά στοιχεία στον αρμόδιο εισαγγελέα για την άσκηση, αν συντρέχει περίπτωση, ποινικής δίωξης.

Έλεγχοι για τη διακρίβωση του αν εξακολουθούν να πληρούνται τα κριτήρια επιλεξιμότητας μπορούν να πραγματοποιηθούν κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, κατόπιν αιτήματος των δικαστικών αρχών ή με πρωτοβουλία των δημόσιων οικονομικών υπηρεσιών.

Η υποβολή ψευδούς δήλωσης σχετικά με το εισόδημα επισύρει ποινή φυλάκισης διάρκειας ενός έως πέντε ετών και πρόστιμο ύψους 309,87 έως 1 549,37 EUR. Η ποινή αυξάνεται αν η ψευδής δήλωση είχε ως αποτέλεσμα ο αιτών να λάβει ή να συνεχίσει να λαμβάνει νομική συνδρομή.

Η καταδικαστική απόφαση έχει ως αποτέλεσμα την αναδρομική ανάκληση της συνδρομής και την ανάκτηση των ποσών που κατέβαλε το Δημόσιο από τον παραβάτη (βλ. άρθρο 136 του ανωτέρω προεδρικού διατάγματος).

16 Μπορώ να προσβάλω την άρνηση χορήγησης ευεργετήματος της πενίας;

Αν ο αρμόδιος δικηγορικός σύλλογος απορρίψει την αίτηση νομικής συνδρομής ή την κηρύξει απαράδεκτη, ο αιτών μπορεί να υποβάλει νέα αίτηση στον δικαστή που έχει επιληφθεί της υπόθεσης, ο οποίος στη συνέχεια θα αποφανθεί με διάταξη.

Αντιθέτως, ως προς τις ποινικές δίκες, το άρθρο 99 του προεδρικού διατάγματος ορίζει ότι ο αιτών ή ο δικηγόρος του μπορεί να ασκήσει προσφυγή ενώπιον του προέδρου του δικαστηρίου ή του εφετείου στο οποίο είναι διορισμένος ο δικαστής που απέρριψε την αίτηση, εντός 20 ημερών από την κοινοποίηση της απορριφθείσας αίτησης.

1 Ποια έξοδα συνεπάγονται οι νομικές διαδικασίες και ποιος πρέπει να τα επωμισθεί κανονικά;

Τα δικαστικά έξοδα θα εξαρτηθούν από το είδος και την αξία της υπόθεσης, όπως καθορίζονται από τους σχετικούς δικαστικούς κανόνες και περιλαμβάνουν όλα τα έξοδα της δικαστικής διαδικασίας. Συνήθως περιλαμβάνουν τα έξοδα της διαδικασίας, τα έξοδα για τη σύνταξη των δικογράφων και της καταχώρησης ενδιάμεσων αιτήσεων, τα έξοδα της ακρόασης και των εμφανίσεων, πριν και μετά την ακρόαση, τα έξοδα των μαρτύρων, τα έξοδα για την σύνταξη του καταλόγου εξόδων και τα έξοδα των επιστολών πριν και κατά τη διάρκεια της διαδικασίας. Σε ό,τι αφορά τις πολιτικές υποθέσεις και τις ιδιωτικές ποινικές το Δικαστήριο θα αποφασίζει, στο τέλος της κάθε υπόθεσης, να καθορίσει, ποιο διάδικο μέρος θα επωμισθεί τα έξοδα της δικαστικής διαδικασίας αφού λάβει υπόψη του τις ιδιαιτερότητες/περιπτώσεις της κάθε υπόθεσης.

Όσον αφορά τις αστικές και ιδιωτικές ποινικές υποθέσεις είναι γενικά ο κανόνας ότι, για την καταβολή όλων των εξόδων είναι ο διάδικος που αποτυγχάνει στη δικαστική διαδικασία. Αυτό σημαίνει ότι ο διάδικος που επιτυγχάνει στη δικαστική διαδικασία, συνήθως, δικαιούται να ανακτήσει τα εύλογα έξοδα και τα έξοδα του που προέκυψαν κατά τη δικαστική διαδικασία. Ωστόσο, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι το δικαστήριο έχει επίσης την εξουσία να κάνει εξαιρέσεις και να αποκλίνει από τον γενικό κανόνα των εξόδων. Το Δικαστήριο, σε ορισμένες ιδιαιτερότητες/περιπτώσεις, μπορεί να αποφασίσει ότι κάθε διάδικος αναλαμβάνει τα έξοδα του.

Σε ό,τι αφορά τις ποινικές υποθέσεις, το Δικαστήριο καθορίζει τα έξοδα της δικαστικής διαδικασίας, με βάση την πολυπλoκόκητα της υπόθεσης.

2 Τι είναι ακριβώς το ευεργέτημα της πενίας;

Η νομική αρωγή είναι ένα σύστημα υποστήριξης που παρέχει δημόσια χρηματοδότηση για νομική αντιπροσώπευση και πρόσβαση στο δικαστικό σύστημα για άτομα που δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν  οικονομικά στο κόστος των νομικών υπηρεσιών.

Η νομική αρωγή στην Κύπρο καλύπτει διάφορες νομικές υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένων νομικών συμβουλών και βοήθειας με τη σύνταξη νομικών εγγράφων και νομικής αντιπροσώπευσης  ενώπιον  δικαστηρίου.

Η νομική αντιπροσώπευση  περιλαμβάνει κάθε μορφή βοήθειας που συνήθως παρέχεται από δικηγόρο σε σχέση με διαδικασίες, σε όλα τα στάδια, μέχρι την έκδοση απόφασης, καθώς και τη διαδικασία έφεσης και στην περίπτωση ποινικής διαδικασίας περιλαμβάνει και οποιοδήποτε στάδιο που σχετίζεται με τη διαδικασία πριν την έναρξη της.

3 Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Υπάρχουν δύο βασικές απαιτήσεις που εξετάζει το δικαστήριο πριν τη παροχή δωρεάν νομικής αρωγής :

α. Οικονομικά Κριτήρια: Ο αιτών πρέπει να αποδείξει ότι δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να πληρώσει για νομική αντιπροσώπευση και επομένως, δεν διαθέτει επαρκή μέσα για να πληρώσει για νομικές υπηρεσίες.

Τα συγκεκριμένα οικονομικά κριτήρια ενδέχεται να ποικίλλουν, ανάλογα με την κοινωνικοοικονομική έκθεση από το Τμήμα Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας, λαμβάνοντας υπόψη το εισόδημα του αιτούντος, τις πραγματικές και αναμενόμενες αποδοχές, τυχόν άλλα εισοδήματα από εργασία ή άλλες πηγές, τα έξοδα για τις βασικές ανάγκες του εαυτού του/της και της οικογένειάς του/της και τις άλλες υποχρεώσεις και ανάγκες του/της.

β. Σοβαρότητα της υπόθεσης: Η σοβαρότητα της υπόθεσης μπορεί να ληφθεί υπόψη για το συμφέρον της δικαιοσύνης.

4 Το ευεργέτημα της πενίας χορηγείται για όλα τα είδη διαδικασιών;

Παρέχεται νομική αρωγή σε διαδικασίες ενώπιον των κυπριακών δικαστηρίων και συγκεκριμένα σε:

(α)     ποινικές διαδικασίες από το στάδιο της έρευνας

έως τη δίκη ενώπιον Επαρχιακού Δικαστηρίου, Κακουργιοδικείου και Στρατιωτικού Δικαστηρίου.

(β)      Διαδικασίες σχετικά με Ευρωπαϊκό Ένταλμα Σύλληψης^.

(γ)  πολιτικές και ποινικές διαδικασίες για καθορισμένες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων (Σύμφωνα με τη νομοθεσία, παραβιάσεις ανθρώπινων δικαιωμάτων είναι οι παραβιάσεις των δικαιωμάτων που προβλέπονται στο Μέρος ΙΙ του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας, στον περί της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την Προάσπιση των Ανθρώπινων Δικαιωμάτων (Κυρωτικό) Νόμο του 1962, στον περί της Σύμβασης για την Εξάλειψη Κάθε Μορφής Φυλετικής Διάκρισης (Κυρωτικό) Νόμο του 1967, στον περί των Διεθνών Συμφώνων (Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτιστικά Δικαιώματα και Αστικά και Πολιτικά Δικαιώματα) (Κυρωτικό) Νόμο του 1969, στον περί της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων, και της Απάνθρωπης ή Ταπεινωτικής Μεταχείρισης ή Τιμωρίας (Κυρωτικό) Νόμο του 1989, στον περί της Σύμβασης κατά των Βασανιστηρίων και Άλλων Μορφών Σκληρής, Απάνθρωπης ή Εξευτελιστικής Μεταχείρισης ή Τιμωρίας (Κυρωτικό) Νόμο του 1990, στον περί της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για την Εξάλειψη Κάθε Μορφής Διάκρισης σε Βάρος της Γυναίκας (Κυρωτικό) Νόμο του 1985 και στον περί της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού (Κυρωτικό) Νόμο του 1990)^.

(δ)  διαδικασίες ενώπιον Οικογενειακού Δικαστηρίου αναφορικά με θέματα οικογενειακών σχέσεων, γονικής μέριμνας, διατροφής, αναγνώρισης τέκνου, υιοθεσίας, περιουσιακών σχέσεων των συζύγων και οποιασδήποτε άλλης διαφοράς στο γάμο ή στην οικογένεια^.

(ε)    διασυνοριακές διαφορές^.

(στ) διοικητικές προσφυγές από αιτητές και δικαιούχους διεθνούς προστασίας και παρανόμως διαμένοντες υπηκόους τρίτων χωρών, ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου, δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος

(ζ) θύματα εμπορίας ανθρώπων και σε παιδιά- θύματα άγρας για σεξουαλικούς σκοπούς, παιδικής πορνογραφίας, σεξουαλικής εκμετάλλευσης ή/και σεξουαλικής κακοποίησης, σε αστικές διαδικασίες σε υποθέσεις αγωγής αποζημίωσης (βάσει ευρωπαϊκών Οδηγιών).

(η)  ενυπόθηκο οφειλέτη ή οποιοδήποτε ενδιαφερόμενο πρόσωπο, σε διαδικασία ενώπιον οποιουδήποτε δικαστηρίου στη Δημοκρατία σχετικά με πώληση ενυπόθηκου ακινήτου.

(θ) διαδικασία προσφυγής ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου, δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος, σχετικά με δικαιώματα των πολιτών της Ένωσης και των μελών των οικογενειών τους (βάσει ευρωπαϊκής Οδηγίας).

5 Υπάρχουν ειδικές διαδικασίες σε περιπτώσεις ανάγκης;

Αν η περίπτωση είναι επείγουσα, ο δικηγόρος μπορεί να ζητήσει από το Δικαστήριο όπου εκδικάζεται η υπόθεση να εκδώσει πιστοποιητικό για παροχή δωρεάν νομικής αρωγής. Το Δικαστήριο, σε τέτοιες περιπτώσεις δίνει την απαραίτητη προτεραιότητα εξέτασης της αίτησης.

6 Πώς μπορώ να λάβω το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Διατίθεται ειδικό έντυπο στο Πρωτοκολλητείο του Δικαστηρίου το οποίο έχει, ανάλογα με την περίπτωση, δικαιοδοσία να εξετάσει το αίτημα παροχής νομικής αρωγής. Στη συνέχεια, το έντυπο συμπληρώνεται από τον αιτητή ή το δικηγόρο του, υποβάλλεται στο δικαστήριο που εκδικάζει την υπόθεση και καταχωρείται στο Ειδικό Μητρώο του ίδιου Πρωτοκολλητείου.

7 Ποια έγγραφα πρέπει να υποβληθούν μαζί με το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Για να υποστηρίξετε την αίτηση σας για νομική αρωγή, πρέπει να υποβάλετε όλα τα απαραίτητα έγγραφα, όπως έγγραφα ταυτοποίησης, έγγραφα που αφορούν την οικονομική σας κατάσταση (καθώς και των προσώπων που ζουν σε μόνιμη βάση μαζί σας), έγγραφα δικαστηρίου (εάν υπάρχουν) και οποιοδήποτε άλλο αποδεικτικό στοιχείο όπως αναφέρεται παρακάτω:

Έγγραφα ταυτοποίησης: όπως αντίγραφο έγκυρου διαβατηρίου ή/και αντίγραφο έγκυρης ταυτότητας.

Επικαιροποιημένα έγγραφα που αφορούν την οικονομική σας κατάσταση: Έγγραφα που σχετίζονται με την οικονομική σας κατάσταση και αποδεικνύουν την αδυναμία σας να ζητήσετε νομική αντιπροσώπευση, όπως καταστάσεις τραπεζικών λογαριασμών, δελτία πληρωμών ή φορολογικές δηλώσεις, βεβαίωση ανεργίας, πιστοποιητικό που να αποδεικνύει τη χορήγηση τυχόν επιδομάτων από το κράτος, απόδειξη οποιασδήποτε άλλης πηγής εισοδήματος ή περιουσιακών στοιχείων.

Έγγραφα δικαστηρίου: Εάν έχετε ήδη κινήσει νομικές διαδικασίες ή έχετε σχετικά έγγραφα δικαστηρίου που σχετίζονται με την υπόθεση σας, συνιστάται να συμπεριλάβετε αντίγραφα αυτών των εγγράφων.

Υποστηρικτικά αποδεικτικά στοιχεία: Οποιαδήποτε επιπλέον αποδεικτικά στοιχεία που σχετίζονται με την περίπτωση σας, όπως ιατρικές εκθέσεις, αλληλογραφία ή άλλα σχετικά έγγραφα.

8 Πού πρέπει να υποβάλω την αίτηση για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Η αίτηση κατατίθεται στο δικαστήριο όπου εκδικάζεται η υπόθεση σου.

9 Πώς μπορώ να μάθω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Από οποιοδήποτε Πρωτοκολλητείο των Δικαστηρίων της Κύπρου, καθώς και από τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο.

10 Τι πρέπει να κάνω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Θα πρέπει να αποταθείς εγγράφως στο δικαστήριο, ενώπιον του οποίου εκδικάζεται ή πρόκειται να εκδικαστεί η υπόθεση σου, και να ζητήσεις την έκδοση πιστοποιητικού δωρεάν νομικής αρωγής.

11 Ποιος επιλέγει τον/τη δικηγόρο μου αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Ο δικηγόρος επιλέγεται από το δικαιούχο δωρεάν νομικής αρωγής, από δικηγόρους οι οποίοι είναι πρόθυμοι να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους. Σε περίπτωση που ο δικαιούχος δεν υποδεικνύει δικηγόρο της επιλογής του, το δικαστήριο που εκδίδει το πιστοποιητικό δωρεάν νομικής αρωγής καλεί τον δικαιούχο να επιλέξει δικηγόρο της αρεσκείας του από κατάλογο δικηγόρων που ετοίμασε ο Παγκύπριος Δικηγορικός Σύλλογος και που περιέχει τους δικηγόρους που ενδιαφέρονται να προσφέρουν υπηρεσίες στα πλαίσια του θεσμού της νομικής αρωγής.

12 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει όλα τα έξοδα των διαδικασιών;

Αν εκδοθεί από το Δικαστήριο το πιστοποιητικό δωρεάν νομικής αρωγής καλύπτονται όλα τα έξοδα σου.

13 Ποιος επωμίζεται τα λοιπά έξοδα, αν δικαιούμαι μερική χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Δεν απαντάται τέτοια πρόνοια παροχής μέρους της νομικής αρωγής στην κυπριακή νομοθεσία. Βλέπε απάντηση 12 πιο πάνω.

14 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει και τα ένδικα μέσα;

Η παροχή νομικής αρωγής ισχύει για κάθε βαθμό δικαιοδοσίας (πρωτοβάθμια ή δευτεροβάθμια). Αν δηλαδή, έτυχες νομικής αρωγής στην πρωτόδικη διαδικασία, δικαιούσαι να διεκδικήσεις νομική αρωγή και σε δευτεροβάθμια διαδικασία που ακολουθεί σε σχέση με την υπόθεση σου.

Στην έφεση, δεν απαιτείται η έκδοση νέας βεβαίωσης και το δικαστήριο, λαμβάνει υπόψη την κοινωνικοοικονομική έκθεση από το Τμήμα Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας που συντάχθηκε για τους σκοπούς της πρωτόδικης διαδικασίας, εφόσον ο αιτών δηλώσει ενόρκως ότι η οικονομική του κατάσταση δεν έχει αλλάξει.

15 Μπορεί το ευεργέτημα της πενίας να ανακληθεί πριν από την ολοκλήρωση των διαδικασιών (ή ακόμη και να αρθεί μετά την περάτωση των διαδικασιών);

Το πιστοποιητικό νομικής αρωγής μπορεί να ανακληθεί από το Δικαστήριο, όταν υπάρχει ουσιαστική αλλαγή των προσωπικών και οικονομικών σου δεδομένων, αυτεπάγγελτα ή μετά από αίτηση του Γενικού Εισαγγελέα. Τυχόν ανάκληση πιστοποιητικού που εκδόθηκε, δεν επηρεάζει το δικαίωμα οποιουδήποτε δικηγόρου για αμοιβή για τις υπηρεσίες που πρόσφερε μέχρι την ημερομηνία ανάκλησης.

16 Μπορώ να προσβάλω την άρνηση χορήγησης ευεργετήματος της πενίας;

Υπάρχει δικαίωμα έφεσης κατά της απόφασης για τη μη έκδοση του πιστοποιητικού νομικής αρωγής, βάση του βασικού κανόνα που αναφέρει ότι όλες οι αποφάσεις των δικαστηρίων υπόκεινται σε έφεση.

17 Η αίτηση χορήγησης ευεργετήματος της πενίας έχει ως αποτέλεσμα την αναστολή της προθεσμίας παραγραφής;

Η αίτηση για νομική αρωγή δεν έχει ως αποτέλεσμα την αναστολή της παραγραφής.

Η παραγραφή συνεχίζει να τρέχει ανεξάρτητα από το αίτημα για νομική αρωγή.

Ωστόσο, σε ορισμένους τύπους διαδικασιών, όπως για τις ποινικές διαδικασίες, κατά κανόνα, δεν υπάρχει παραγραφή για τα ποινικά αδικήματα.

Η πρωτότυπη γλωσσική έκδοση αυτής της σελίδας τροποποιήθηκε πρόσφατα. Η γλωσσική έκδοση που βλέπετε τώρα βρίσκεται στο στάδιο της μετάφρασης.
Υπάρχει ήδη μετάφραση στις ακόλουθες γλώσσες:

Νομική συνδρομή - Λεττονία

1 Ποια έξοδα συνεπάγονται οι νομικές διαδικασίες και ποιος πρέπει να τα επωμισθεί κανονικά;

Σύμφωνα με τον κώδικα πολιτικής δικονομίας, τα νομικά έξοδα περιλαμβάνουν τα εξής:

I Δικαστικά έξοδα και

II Έξοδα που σχετίζονται με τη διαδικασία.

Τα δικαστικά έξοδα και τα έξοδα που σχετίζονται με τη διαδικασία καθορίζονται με σκοπό:

• τη μερική αντιστάθμιση των εξόδων στα οποία υποβλήθηκε το κράτος για τη χρηματοδότηση των εργασιών των δικαστηρίων·
• την αποζημίωση των εξόδων του διαδίκου υπέρ του οποίου εκδίδεται η δικαστική απόφαση·
• την ενθάρρυνση της εκούσιας εκπλήρωσης των υποχρεώσεων από τους οφειλέτες.

Πληροφορίες σχετικά με το πού μπορούν να καταβληθούν τα δικαστικά έξοδα διατίθενται στη γραμματεία κάθε δικαστηρίου.

Παρεπόμενη απαίτηση έναντι απόφασης σχετικά με τα έξοδα που σχετίζονται με τη διαδικασία μπορεί να ασκηθεί από το πρόσωπο το οποίο αφορά η απόφαση.

ΤΑ ΔΙΚΑΣΤΙΚΑ ΕΞΟΔΑ περιλαμβάνουν:

• κρατικό τέλος (valsts nodeva)·
• τέλος γραμματείας (kancelejas nodeva)·
• έξοδα σχετικά με την εξέταση της υπόθεσης.

Σύμφωνα με το άρθρο 34 του κώδικα πολιτικής δικονομίας, κάθε αγωγή που ασκείται ενώπιον δικαστηρίου υπόκειται σε καθορισμένο κρατικό τέλος, είτε πρόκειται για αρχική αγωγή είτε για ανταγωγή, αίτηση τρίτου σε ήδη εκκρεμή υπόθεση με αυτοτελή απαίτηση σχετική με το αντικείμενο της διαφοράς, αίτηση στο πλαίσιο ειδικής διαδικασίας και άλλες αιτήσεις που προβλέπονται στο εν λόγω άρθρο. Στις αγωγές διαζυγίου, όταν ο ενάγων έχει συντηρούμενο ανήλικο άτομο, ο δικαστής αναβάλλει την καταβολή του κρατικού τέλους ή επιτρέπει την καταβολή του σε δόσεις κατόπιν αιτήματος του ενάγοντος.

Σύμφωνα με το άρθρο 38 του κώδικα πολιτικής δικονομίας, το τέλος γραμματείας είναι καταβλητέο:

• για την έκδοση ακριβούς αντιγράφου εγγράφου στην υπόθεση και για την επανέκδοση δικαστικής απόφασης·
• για την έκδοση δήλωσης·
• για την έκδοση αντιγράφου γραπτού εκτελεστού τίτλου·
• για την πιστοποίηση της έναρξης ισχύος δικαστικής απόφασης, όταν η απόφαση πρέπει να υποβληθεί σε αλλοδαπή αρχή·
• για την κλήτευση μαρτύρων.

Σύμφωνα με το άρθρο 39 του κώδικα πολιτικής δικονομίας, το έξοδα σχετικά με τη διαδικασία περιλαμβάνουν:

• καταβλητέα ποσά σε μάρτυρες και πραγματογνώμονες·
• έξοδα που σχετίζονται με την εξέταση μαρτύρων ή τη διενέργεια επιτόπιων επιθεωρήσεων·
• έξοδα που σχετίζονται με την έρευνα του εναγομένου·
• έξοδα που σχετίζονται με την εκτέλεση δικαστικής απόφασης·
• έξοδα που σχετίζονται με την επίδοση, την έκδοση και τη μετάφραση δικαστικών κλητεύσεων και άλλων δικαστικών εγγράφων·
• έξοδα δημοσίευσης ανακοινώσεων σε εφημερίδες·
• τέλη που σχετίζονται με την εξασφάλιση απαίτησης.

Απαλλαγή από τα δικαστικά έξοδα:

Ο νόμος προσδιορίζει τα πρόσωπα που απαλλάσσονται από την καταβολή δικαστικών εξόδων (άρθρο 43 παράγραφος 1 του κώδικα πολιτικής δικονομίας), συμπεριλαμβανομένου του διαδίκου στον οποίο χορηγείται χρηματοδοτούμενη από το κράτος νομική συνδρομή.

Σε άλλες υποθέσεις, ο διάδικος μπορεί να ζητήσει από το δικαστήριο πλήρη ή μερική απαλλαγή από τα δικαστικά έξοδα με βάση την οικονομική του κατάσταση και με την επιφύλαξη της προσκόμισης σχετικών αποδεικτικών στοιχείων.

Το δικαστήριο ή ο δικαστής εξετάζει την αίτηση και χορηγεί πλήρη ή μερική απαλλαγή από την υποχρέωση καταβολής δικαστικών εξόδων στον κρατικό προϋπολογισμό, λαμβανομένης υπόψη της οικονομικής κατάστασης του ατόμου.

Καταβολή δικαστικών εξόδων:

Οι λογαριασμοί για την καταβολή των κρατικών τελών, των τελών γραμματείας και των εξόδων εκδίκασης διατίθενται στη δικτυακή πύλη στην ενότητα «Κρατικά τέλη και δικαστικοί λογαριασμοί» (Valsts nodevas un tiesu konti).

Επιστροφή των δικαστικών εξόδων:

• Στον διάδικο υπέρ του οποίου εκδίδεται δικαστική απόφαση επιδικάζεται η ανάκτηση όλων των δικαστικών εξόδων του από τον αντίδικό του.
• Εάν απαίτηση έχει γίνει δεκτή εν μέρει, η ανάκτηση των δικαστικών εξόδων επιδικάζεται στον ενάγοντα ανάλογα με το μέρος των απαιτήσεων που έγιναν δεκτές και στον εναγόμενο ανάλογα με το μέρος των απορριφθέντων απαιτήσεων.
• Εάν ο ενάγων παραιτηθεί από την αγωγή του, πρέπει να επιστρέψει τα δικαστικά έξοδα με τα οποία επιβαρύνθηκε ο εναγόμενος. Στην περίπτωση αυτή, ο εναγόμενος δεν υποχρεούται να επιστρέψει τα δικαστικά έξοδα του ενάγοντος. Ωστόσο, εάν ο ενάγων παραιτηθεί από τις απαιτήσεις του επειδή ο εναγόμενος τις ικανοποίησε εκουσίως μετά την άσκηση της αγωγής, το δικαστήριο, κατόπιν αιτήματος του ενάγοντος, διατάσσει τον εναγόμενο να επιστρέψει τα δικαστικά έξοδα που κατέβαλε ο ενάγων.
• Εάν ο ενάγων απαλλαγεί από την καταβολή δικαστικών εξόδων, ο εναγόμενος καταδικάζεται να καταβάλει τα δικαστικά έξοδα του ενάγοντος στον κρατικό προϋπολογισμό ανάλογα με το μέρος της απαίτησης που έγινε δεκτό.
• Εάν η αγωγή απορριφθεί, δεν υπάρξει περαιτέρω ενέργεια ή ο ενάγων παραιτηθεί από την αγωγή, ο ενάγων καταδικάζεται στην καταβολή των δικαστικών εξόδων που δεν έχουν προκαταβληθεί στον κρατικό προϋπολογισμό. Ωστόσο, εάν ο ενάγων δεν επιδιώξει την απαίτησή του επειδή ο εναγόμενος την ικανοποίησε εκουσίως μετά την άσκηση της αγωγής, ο εναγόμενος καταδικάζεται στην καταβολή των δικαστικών εξόδων στον κρατικό προϋπολογισμό.
• Εάν η απαίτηση έχει ικανοποιηθεί εν μέρει, αλλά ο εναγόμενος απαλλάσσεται από την καταβολή δικαστικών εξόδων, τα έξοδα καταβάλλονται από τον ενάγοντα ο οποίος δεν απαλλάσσεται από την καταβολή δικαστικών εξόδων, ανάλογα με το ποσό της απαίτησης που απορρίφθηκε.
• Εάν και οι δύο διάδικοι απαλλαχθούν από την καταβολή των δικαστικών εξόδων, τα έξοδα βαρύνουν το κράτος.
• Το δικαστήριο ή ο δικαστής μπορούν να αναβάλουν την καταβολή των δικαστικών εξόδων ή να επιτρέψουν την καταβολή τους σε δόσεις, λαμβάνοντας υπόψη την οικονομική κατάσταση του ατόμου.

Επιστροφή κρατικού τέλους:

Πληροφορίες σχετικά με τους λόγους και τη διαδικασία επιστροφής κρατικού τέλους διατίθενται στη δικτυακή πύλη στην ενότητα «Επιστροφή τελών» (nodevu atmaksa).

II ΕΞΟΔΑ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ είναι:

• δικηγορικές αμοιβές·
• έξοδα που σχετίζονται με το ταξίδι προς την ακροαματική διαδικασία·
• έξοδα που σχετίζονται με τη συλλογή αποδεικτικών στοιχείων·
• έξοδα χρηματοδοτούμενης από το κράτος νομικής συνδρομής (εφαρμόζεται σε διαδικασίες που κινήθηκαν μετά την 1η Μαρτίου 2016)·
• έξοδα συνδρομής διερμηνέα κατά την ακροαματική διαδικασία.

Επιστροφή εξόδων που σχετίζονται με τη διαδικασία:

• Τα έξοδα που σχετίζονται με τη διαδικασία επιστρέφονται μέχρι του ποσού που προβλέπει ο νόμος.
• Ο εναγόμενος καταδικάζεται να καταβάλει τα έξοδα που σχετίζονται με τη διαδικασία στα οποία υποβλήθηκε ο ενάγων, εάν η απαίτηση του ενάγοντος έχει γίνει δεκτή εν όλω ή εν μέρει και εάν ο ενάγων παραιτηθεί από τις απαιτήσεις του επειδή ο εναγόμενος τις ικανοποίησε εκουσίως μετά την άσκηση της αγωγής.
• Σε περίπτωση απόρριψης της αγωγής, το δικαστήριο καταδικάζει τον ενάγοντα να επιστρέψει τα έξοδα του εναγομένου που σχετίζονται με τη διαδικασία.
• Εάν ο διάδικος που είναι υπεύθυνος για την καταβολή των εξόδων της χρηματοδοτούμενης από το κράτος νομικής συνδρομής απαλλάσσεται από την καταβολή δικαστικών εξόδων, τα έξοδα που σχετίζονται με τη χορήγηση χρηματοδοτούμενης από το κράτος νομικής συνδρομής βαρύνουν το κράτος.

2 Τι είναι ακριβώς το ευεργέτημα της πενίας;

Η χρηματοδοτούμενη από το κράτος νομική συνδρομή είναι συνδρομή για την εξωδικαστική ή δικαστική επίλυση νομικού ζητήματος με σκοπό την υπεράσπιση των θιγόμενων ή αμφισβητούμενων δικαιωμάτων ενός προσώπου ή των συμφερόντων του που προστατεύονται από τον νόμο σε υποθέσεις, με τα μέσα και στο πεδίο εφαρμογής που προβλέπονται στον νόμο για τη χρηματοδοτούμενη από το κράτος νομική συνδρομή.

Η χρηματοδοτούμενη από το κράτος συνδρομή καλύπτει την παροχή νομικών συμβουλών, τη σύνταξη διαδικαστικών εγγράφων και την εκπροσώπηση στο δικαστήριο.

3 Δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Τα ακόλουθα πρόσωπα μπορούν να λάβουν χρηματοδοτούμενη από το κράτος νομική συνδρομή:

1. πρόσωπο με καθεστώς προσώπου χαμηλού εισοδήματος ή πρόσωπο που έχει ανάγκη —τα σχετικά πιστοποιητικά εκδίδονται από τις τοπικές κοινωνικές υπηρεσίες·
2. πρόσωπο το οποίο βρίσκεται απροσδόκητα σε περιστάσεις και οικονομική κατάσταση που δεν του παρέχουν τη δυνατότητα να διασφαλίσει την προστασία των δικαιωμάτων του (φυσικές καταστροφές, ανωτέρα βία ή άλλες περιστάσεις ανεξάρτητες από τη βούλησή του) —πρέπει να υποβάλει σχετικές πληροφορίες και αποδεικτικά στοιχεία·
3. πρόσωπο που εξαρτάται πλήρως από το κράτος ή την αρχή τοπικής αυτοδιοίκησης —οι σχετικές πληροφορίες πρέπει να υποβάλλονται από το κράτος ή την αρχή τοπικής αυτοδιοίκησης κατόπιν αιτήματος του προσώπου ή της Αρχής Νομικής Συνδρομής.

Η μερικώς χρηματοδοτούμενη από το κράτος νομική συνδρομή, όταν το πρόσωπο καταβάλλει συμμετοχή, και η συνδρομή δικηγόρου σε συγκεκριμένα είδη αστικών υποθέσεων (υποθέσεις στις οποίες ζητείται η ακύρωση απόφασης γενικής συνέλευσης των μετόχων, υποθέσεις που αφορούν διαφορές που απορρέουν από το ενοχικό δίκαιο όταν το ποσό της απαίτησης υπερβαίνει τα 150.000 ευρώ και υποθέσεις που αφορούν την προστασία εμπορικών απορρήτων από παράνομη απόκτηση, χρήση και αποκάλυψη) μπορούν να χορηγηθούν σε πρόσωπα που πληρούν τα ακόλουθα κριτήρια:

1. το εισόδημά τους δεν υπερβαίνει τον κατώτατο μηνιαίο μισθό στη Λετονία·
2. η οικονομική τους κατάσταση τα καθιστά επιλέξιμα για τη χορήγηση νομικής συνδρομής.

Οι μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος δικαιούνται χρηματοδοτούμενη από το κράτος νομική συνδρομή, ανεξάρτητα από την οικονομική τους κατάσταση.

Η οικονομική κατάσταση και το επίπεδο εισοδήματος προσώπου που χρήζει νομικής συνδρομής σε διασυνοριακή διαφορά και του οποίου η συνήθης διαμονή ή κατοικία βρίσκεται σε ένα από τα κράτη μέλη της ΕΕ θεωρείται επιλέξιμο για τη χορήγηση νομικής συνδρομής για την εκδίκαση της διαφοράς στη Λετονία, εάν κατά την ημέρα της αίτησης νομικής συνδρομής το μέσο μηνιαίο εισόδημά τους κατά τους προηγούμενους τρεις μήνες δεν υπερέβαινε το 50 % του κατώτατου μηνιαίου μισθού στη Λετονία, με την επιφύλαξη άλλων εφαρμοστέων κανονιστικών προϋποθέσεων.

4 Το ευεργέτημα της πενίας χορηγείται για όλα τα είδη διαδικασιών;

Η χρηματοδοτούμενη από το κράτος νομική συνδρομή χορηγείται για την επίλυση αιτιολογημένων αστικών διαφορών και αστικών υποθέσεων στο δικαστήριο έως ότου αρχίσει να ισχύει η τελεσίδικη απόφαση, με εξαίρεση π.χ.:

1. υποθέσεις που αφορούν απαίτηση που συνδέεται άμεσα με τις εμπορικές ή επιχειρηματικές δραστηριότητες του προσώπου ή με ανεξάρτητες επαγγελματικές δραστηριότητες·
2. υποθέσεις που αφορούν τελωνειακά ή φορολογικά θέματα·
3. υποθέσεις που αφορούν απαίτηση που σχετίζεται με προσβολή της τιμής και της αξιοπρέπειας·
4. υποθέσεις που αφορούν αποκατάσταση ηθικής βλάβης, με εξαίρεση τις περιπτώσεις στις οποίες η χορήγηση νομικής συνδρομής σχετίζεται με τη διεκδίκηση αποκατάστασης για ηθική βλάβη που προκλήθηκε στο θύμα ως αποτέλεσμα αξιόποινης πράξης·
5. διαφορές που εκδικάζονται από διαιτητικό δικαστήριο ή από άλλους εναλλακτικούς μηχανισμούς επίλυσης διαφορών·
6. υποθέσεις που αφορούν απαίτηση που σχετίζεται με αντικείμενα πολυτέλειας ή υπηρεσίες πολυτέλειας·
7. έξοδα νομικής συνδρομής που είναι δυσανάλογα υψηλά σε σύγκριση με το ποσό της απαίτησης.

5 Υπάρχουν ειδικές διαδικασίες σε περιπτώσεις ανάγκης;

Το πρόσωπο πρέπει να υποβάλει συμπληρωμένη αίτηση νομικής συνδρομής (έντυπο αίτησης) στην Αρχή Νομικής Συνδρομής με αντίγραφα των δικαιολογητικών εγγράφων σε σχέση με τις πληροφορίες που περιλαμβάνονται στην αίτηση (έγγραφα που αποδεικνύουν την επιλεξιμότητα για χρηματοδοτούμενη από το κράτος νομική συνδρομή και έγγραφα που περιγράφουν τη φύση της αστικής διαφοράς και της σχετικής διαδικασίας). Τα έγγραφα πρέπει να υποβάλλονται στη Αρχή Νομικής Συνδρομής αυτοπροσώπως, ταχυδρομικώς ή μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στην ηλεκτρονική διεύθυνση pasts@jpa.gov.lv, με ηλεκτρονική υπογραφή με χρονοσφραγίδα.

Η Αρχή Νομικής Συνδρομής εξετάζει την αίτηση και αποφασίζει να χορηγήσει νομική συνδρομή ή να απορρίψει την αίτηση εντός 21 ημερών από την παραλαβή της αίτησης ή εντός 14 ημερών από την παραλαβή της αίτησης, εάν η υπόθεση αφορά δικαιώματα παιδιών.

Εάν ζητηθούν συμπληρωματικές πληροφορίες, η προθεσμία για την έκδοση απόφασης παρατείνεται έως ότου παραληφθούν οι απαραίτητες πληροφορίες ή λήξει η προθεσμία για την υποβολή τους.

Κατά την έκδοση απόφασης σχετικά με τη χορήγηση νομικής συνδρομής, η Αρχή Νομικής Συνδρομής διορίζει πάροχο νομικής συνδρομής ο οποίος έχει συνάψει σύμβαση για την παροχή νομικής συνδρομής με την Αρχή Νομικής Συνδρομής.

Η απόφαση σχετικά με την παροχή νομικής συνδρομής ορίζει τον πάροχο νομικής συνδρομής και τον τόπο και τον χρόνο παροχής της νομικής συνδρομής.

Η απόφαση χορήγησης νομικής συνδρομής ή απόρριψης της αίτησης κοινοποιείται στον αιτούντα γραπτώς, ταχυδρομικώς ή με ηλεκτρονικό μήνυμα στη διεύθυνση που αναφέρεται στην αίτηση· ο αιτών μπορεί επίσης να λάβει την κοινοποίηση αυτοπροσώπως από το γραφείο της Αρχής Νομικής Συνδρομής.

Κατά της απόφασης της Αρχής Νομικής Συνδρομής μπορεί να ασκηθεί προσφυγή ενώπιον του Υπουργείου Δικαιοσύνης, ενώ κατά της απόφασης του Υπουργείου Δικαιοσύνης μπορεί να ασκηθεί προσφυγή ενώπιον διοικητικού δικαστηρίου.

Σε υποθέσεις που αφορούν την χορήγηση μερικώς χρηματοδοτούμενης από το κράτος νομικής συνδρομής (δηλαδή συνδρομή δικηγόρου σε συγκεκριμένα είδη διαδικασιών ενώπιον των πολιτικών δικαστηρίων), η Αρχή Νομικής Συνδρομής εκδίδει απόφαση εντός ενός μήνα από την ημερομηνία παραλαβής της αίτησης νομικής συνδρομής και προσδιορίζει στην απόφαση το πεδίο εφαρμογής της νομικής συνδρομής και την προθεσμία εντός της οποίας πρέπει να πραγματοποιηθεί η πληρωμή νομικής συνδρομής. Μετά την είσπραξη της πληρωμής, συντάσσεται διορισμός για τον πάροχο νομικής συνδρομής εντός επτά ημερών σχετικά με την παροχή χρηματοδοτούμενης από το κράτος νομικής συνδρομής. Εάν δεν έχει εισπραχθεί η πληρωμή για την παροχή νομικής συνδρομής, η Αρχή Νομικής Συνδρομής αποφασίζει να τερματίσει τη χορήγηση νομικής συνδρομής.

Εάν ένα πρόσωπο του οποίου η συνήθης διαμονή ή κατοικία βρίσκεται σε κράτος μέλος της ΕΕ χρειάζεται νομική συνδρομή σε διασυνοριακή διαφορά και η διασυνοριακή διαφορά εκδικάζεται στη Λετονία, η Αρχή Νομικής Συνδρομής παραλαμβάνει τη σχετική αίτηση για τη διασυνοριακή διαφορά που διαβιβάζεται από αρμόδια αρχή του άλλου κράτους μέλους της ΕΕ ή από το εν λόγω πρόσωπο και την εξετάζει σύμφωνα με τη διαδικασία που θεσπίζει ο νόμος για τη χρηματοδοτούμενη από το κράτος νομική συνδρομή. Στις περιπτώσεις που μια διασυνοριακή διαφορά εκδικάζεται εκτός Λετονίας, το πρόσωπο του οποίου η συνήθης διαμονή ή κατοικία βρίσκεται σε κράτος μέλος της ΕΕ υποβάλλει τη σχετική αίτηση στην Αρχή Νομικής Συνδρομής (το έντυπο της αίτησης διατίθεται στη διεύθυνση https://e-justice.europa.eu/157/el/legal_aid_forms). Στις περιπτώσεις αυτές, η Αρχή Νομικής Συνδρομής αποστέλλει συμπληρωμένο έντυπο για τη διαβίβαση της αίτησης νομικής συνδρομής και των σχετικών εγγράφων στην αρμόδια αρχή του σχετικού κράτους μέλους της ΕΕ εντός επτά ημερών από την παραλαβή όλων των μεταφράσεων.

6 Πώς μπορώ να λάβω το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Το έντυπο αίτησης για τη χορήγηση χρηματοδοτούμενης από το κράτος νομικής συνδρομής είναι διαθέσιμο:

1. στον ιστότοπο της Αρχής Νομικής Συνδρομής στην ενότητα «Υπηρεσίες» (Pakalpojumi)·
2. στο γραφείο της Αρχής Νομικής Συνδρομής (Pils laukums 4, Riga)·
3. στα γραφεία των αρχών τοπικής αυτοδιοίκησης στις πόλεις και τους δήμους της Λετονίας όπου το πρόσωπο έχει τη δηλωθείσα κατοικία του ή όπου διαμένει νόμιμα.

Το έντυπο για την αίτηση νομικής συνδρομής σε άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (σε διασυνοριακή διαφορά) είναι διαθέσιμο στη διαδικτυακή πύλη της ευρωπαϊκής ηλεκτρονικής δικαιοσύνης στην ενότητα «Ηλεκτρονικά έντυπα».

7 Ποια έγγραφα πρέπει να υποβληθούν μαζί με το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Τα ακόλουθα έγγραφα πρέπει να επισυνάπτονται στο έντυπο αίτησης για τη χορήγηση χρηματοδοτούμενης από το κράτος νομικής συνδρομής:

1. αντίγραφο του εγγράφου που αποδεικνύει ότι το πρόσωπο είναι επιλέξιμο για νομική συνδρομή, π.χ. πιστοποιητικό που αποδεικνύει ότι το πρόσωπο έχει την ιδιότητα προσώπου που έχει ανάγκη ή έχει χαμηλό εισόδημα (ή άλλο έγγραφο που αποδεικνύει ότι το πρόσωπο είναι επιλέξιμο για χρηματοδοτούμενη από το κράτος νομική συνδρομή)·
2. αντίγραφα εγγράφων που περιγράφουν τη φύση της διαφοράς, τη διαδικασία της υπόθεσης κ.λπ. (π.χ. σύμβαση, κλήτευση στο δικαστήριο, απόφαση οικογενειακού δικαστηρίου).

Πληροφορίες σχετικά με τους όρους και τις διαδικασίες για την παροχή χρηματοδοτούμενης από το κράτος νομικής συνδρομής σε άλλες κατηγορίες υποθέσεων διατίθενται στη διεύθυνση: https://jpa.gov.lv/ (ιστότοπος της Αρχής Νομικής Συνδρομής, στα λετονικά) ή https://jpa.gov.lv/par-mums-eng (ιστότοπος της Αρχής Νομικής Συνδρομής, στα αγγλικά).

8 Πού πρέπει να υποβάλω την αίτηση για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Η διεύθυνση της Αρχής Νομικής Συνδρομής: Pils laukums 4, Riga, LV-1050.

E-mail: pasts@jpa.gov.lv

Δωρεάν γραμμή παροχής πληροφοριών: + 371 80001801 (για πληροφορίες σχετικά με τις υπηρεσίες που παρέχονται από τη Αρχή Νομικής Συνδρομής και τη συμπλήρωση των εντύπων).

9 Πώς μπορώ να μάθω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Άτομα με καθεστώς ατόμου που έχει ανάγκη ή έχει χαμηλό εισόδημα, άτομα που εξαρτώνται εξ ολοκλήρου από το κράτος ή την αρχή τοπικής αυτοδιοίκησης ή άτομα που έχουν βρεθεί απροσδόκητα σε συνθήκες και οικονομική κατάσταση που τους εμποδίζουν να διασφαλίσουν την προστασία των δικαιωμάτων τους δικαιούνται χρηματοδοτούμενη από το κράτος νομική συνδρομή.

Η χρηματοδοτούμενη από το κράτος νομική συνδρομή παρέχεται σε εξωδικαστικές και δικαστικές αστικές υποθέσεις (συμπεριλαμβανομένων των διασυνοριακών διαφορών), σε διαδικασίες προσφυγής σε διοικητικές υποθέσεις που αφορούν την παροχή ασύλου ή σε προσφυγές κατά αποφάσεων που αφορούν προσβαλλόμενες διαταγές απομάκρυνσης ή κατά αποφάσεων που αφορούν προσβαλλόμενες διαταγές αναγκαστικής απέλασης.

10 Τι πρέπει να κάνω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Το πρόσωπο πρέπει να υποβάλει συμπληρωμένη αίτηση νομικής συνδρομής (έντυπο αίτησης) στην Αρχή Νομικής Συνδρομής με αντίγραφα των δικαιολογητικών εγγράφων σε σχέση με τις πληροφορίες που περιλαμβάνονται στην αίτηση (έγγραφα που αποδεικνύουν την επιλεξιμότητα για χρηματοδοτούμενη από το κράτος νομική συνδρομή και έγγραφα που περιγράφουν τη φύση της αστικής διαφοράς και της σχετικής διαδικασίας). Τα έγγραφα πρέπει να υποβάλλονται στη Αρχή Νομικής Συνδρομής αυτοπροσώπως, ταχυδρομικώς ή μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στην ηλεκτρονική διεύθυνση pasts@jpa.gov.lv, με ηλεκτρονική υπογραφή με χρονοσφραγίδα.

Για τη χορήγηση χρηματοδοτούμενης από το κράτος νομικής συνδρομής, πρέπει να υποβληθούν στη Αρχή Νομικής Συνδρομής τα ακόλουθα έγγραφα:

1) συμπληρωμένο έντυπο αίτησης για χρηματοδοτούμενη από το κράτος νομική συνδρομή (https://jpa.gov.lv/valsts-nodrosinatas-juridiskas-palidzibas-veidlapas) με αντίγραφο του εγγράφου που αποδεικνύει την επιλεξιμότητα για νομική συνδρομή, π.χ. πιστοποιητικό που αποδεικνύει το καθεστώς προσώπου που έχει ανάγκη ή έχει χαμηλό εισόδημα·

2) αντίγραφα εγγράφων που περιγράφουν τη φύση της διαφοράς, τη διαδικασία στην υπόθεση κ.λπ.

11 Ποιος επιλέγει τον/τη δικηγόρο μου αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Η Αρχή Νομικής Συνδρομής συνάπτει συμβάσεις με παρόχους νομικής συνδρομής για τους σκοπούς της νομικής συνδρομής. Κατά την έκδοση απόφασης για τη χορήγηση νομικής συνδρομής, η Αρχή Νομικής Συνδρομής διορίζει πάροχο νομικής συνδρομής για τη συγκεκριμένη υπόθεση.

12 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει όλα τα έξοδα των διαδικασιών;

Το άτομο πρέπει να καλύψει το ίδιο τα έξοδα της διαδικασίας, εκτός εάν ισχύουν εξαιρέσεις.

13 Ποιος επωμίζεται τα λοιπά έξοδα, αν δικαιούμαι μερική χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Τα έξοδα που δεν καλύπτονται από νομική συνδρομή πρέπει να καλύπτονται από το άτομο.

14 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει και τα ένδικα μέσα;

Η Αρχή Νομικής Συνδρομής χορηγεί νομική συνδρομή εγγυημένη από το κράτος στις ακόλουθες περιπτώσεις:

1) στη διαδικασία ενώπιον του Συνταγματικού Δικαστηρίου, χορηγείται νομική συνδρομή στο πρόσωπο σε σχέση με την προσφυγή ελέγχου συνταγματικότητας του οποίου το Συνταγματικό Δικαστήριο έχει αποφασίσει να μην κινήσει διαδικασία μόνο λόγω έλλειψης νομικών λόγων ή προφανούς ανεπάρκειας να στηρίξει την προσφυγή·

2) σε αστικές υποθέσεις (εκτός εάν η υπόθεση αφορά τελωνειακά ή φορολογικά ζητήματα, προσβολή της τιμής και της αξιοπρέπειας, η υπόθεση συνδέεται άμεσα με τις εμπορικές ή επιχειρηματικές δραστηριότητες του προσώπου ή με ανεξάρτητες επαγγελματικές δραστηριότητες κ.λπ.)·

3) σε διοικητικές υποθέσεις:

• σε διαδικασίες προσφυγής σε υποθέσεις που αφορούν την παροχή ασύλου·
• σε προσφυγές κατά αποφάσεων που αφορούν προσβαλλόμενες διαταγές απομάκρυνσης ή κατά αποφάσεων που αφορούν προσβαλλόμενες διαταγές αναγκαστικής απέλασης·
• σε εφέσεις κατά απόφασης οικογενειακού δικαστηρίου σχετικά με την προστασία των δικαιωμάτων και των έννομων συμφερόντων παιδιού·
• σε διοικητικές υποθέσεις στις οποίες το δικαστήριο (ο δικαστής) έχει εκδώσει απόφαση για χορήγηση χρηματοδοτούμενης από το κράτος νομικής συνδρομής λόγω της πολυπλοκότητας της υπόθεσης και της οικονομικής κατάστασης του φυσικού προσώπου.

Μερικώς χρηματοδοτούμενη από το κράτος νομική συνδρομή μπορεί να παρασχεθεί για τη συνδρομή δικηγόρου σε συγκεκριμένα είδη αστικών υποθέσεων:

• σε υποθέσεις που ζητείται η ακύρωση απόφασης γενικής συνέλευσης συμμετεχόντων ή μετόχων κεφαλαιουχικής εταιρείας·
• σε υποθέσεις που αφορούν διαφορές που απορρέουν από το ενοχικό δίκαιο, όταν το ποσό της απαίτησης υπερβαίνει τα 150.000 ευρώ·
• σε υποθέσεις που αφορούν την προστασία εμπορικών απορρήτων από παράνομη απόκτηση, χρήση και αποκάλυψη.

15 Μπορεί το ευεργέτημα της πενίας να ανακληθεί πριν από την ολοκλήρωση των διαδικασιών (ή ακόμη και να αρθεί μετά την περάτωση των διαδικασιών);

Εάν το πρόσωπο δεν χρειάζεται τη νομική συνδρομή που του έχει χορηγηθεί, μπορεί να αποσύρει την αίτησή του για νομική συνδρομή πριν από την ολοκλήρωση της διαδικασίας, ενημερώνοντας σχετικά την Αρχή Νομικής Συνδρομής.

16 Μπορώ να προσβάλω την άρνηση χορήγησης ευεργετήματος της πενίας;

Η απόφαση της Αρχής Νομικής Συνδρομής να χορηγήσει ή να αρνηθεί να χορηγήσει νομική συνδρομή μπορεί να προσβληθεί και να ασκηθεί προσφυγή κατά αυτής σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται στον νόμο για τη διοικητική διαδικασία.

1 Ποια έξοδα συνεπάγονται οι νομικές διαδικασίες και ποιος πρέπει να τα επωμισθεί κανονικά;

Τα έξοδα του δευτεροβάθμιου ευεργετήματος της πενίας (antrinė teisinė pagalba) είναι έξοδα από την καταβολή των οποίων απαλλάσσεται ο αιτών, ήτοι: τα έξοδα της δίκης σε αστικές διαδικασίες, τα έξοδα συνταγματικής διαδικασίας, τα έξοδα διοικητικών διαδικασιών, τα έξοδα δικαστικών υποθέσεων που αφορούν διοικητική παράβαση, τα έξοδα που σχετίζονται με την εκδίκαση πολιτικής αγωγής που ασκείται σε ποινική υπόθεση, τα έξοδα υπεράσπισης και εκπροσώπησης σε διαδικασίες (συμπεριλαμβανομένων των διαδικασιών έφεσης και αναίρεσης, ανεξάρτητα από το ποιος τις ασκεί), τα έξοδα της διαδικασίας εκτέλεσης, όπως ορίζονται στις οδηγίες για την εκτέλεση αποφάσεων, οι οποίες εγκρίνονται από τον Υπουργό Δικαιοσύνης, και τα έξοδα που σχετίζονται με τη σύνταξη διαδικαστικών εγγράφων, τη συλλογή αποδεικτικών στοιχείων, τη μετάφραση και την εκπροσώπηση σε προκαταρκτικές διαδικασίες εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών, όταν η εν λόγω διαδικασία προβλέπεται από τον νόμο ή τη δικαστική απόφαση. Καταβάλλονται επίσης έξοδα ταξιδίου όταν η παρουσία του αιτούντος είναι υποχρεωτική, όπως προβλέπεται από τον νόμο ή αναγνωρίζεται από το δικαστήριο.

Σε διασυνοριακές διαφορές σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις, το ευεργέτημα της πενίας με την εγγύηση του Δημοσίου καλύπτει:

1. τα έξοδα διερμηνείας·
2. τα έξοδα μετάφρασης της αίτησης χορήγησης του ευεργετήματος της πενίας και των δικαιολογητικών εγγράφων·
3. τα έξοδα μετάφρασης των ουσιωδών διαδικαστικών εγγράφων που ζητούνται από το δικαστήριο ή την αρμόδια αρχή και υποβάλλονται από τον αιτούντα·
4. τα έξοδα ταξιδίου που βαρύνουν τον αιτούντα όταν τα πρόσωπα που συνδέονται με την υπόθεση του αιτούντος υποχρεούνται να είναι παρόντα ενώπιον του δικαστηρίου βάσει του λιθουανικού δικαίου ή δικαστικής απόφασης και το δικαστήριο αποφασίζει ότι τα εν λόγω πρόσωπα δεν μπορούν να εξεταστούν προς ικανοποίηση του δικαστηρίου με οποιονδήποτε άλλον τρόπο.

Σε διασυνοριακές διαφορές στις οποίες ο αιτών έχει την κατοικία ή τη συνήθη διαμονή του στη Δημοκρατία της Λιθουανίας, το ευεργέτημα της πενίας με την εγγύηση του Δημοσίου καλύπτει τα έξοδα που σχετίζονται με:

1. το ευεργέτημα της πενίας που χορηγήθηκε στη Λιθουανία πριν από την παραλαβή αίτησης χορήγησης του ευεργετήματος της πενίας σε άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο οποίο εκδικάζεται η υπόθεση ή πρόκειται να εκτελεστεί η απόφαση·
2. τη μετάφραση της αίτησης χορήγησης του ευεργετήματος της πενίας και των δικαιολογητικών εγγράφων.

Εάν δικαιούστε 100 % δευτεροβάθμιο ευεργέτημα της πενίας χρηματοδοτούμενο από το Δημόσιο, εξαιρείστε από την καταβολή αυτών των εξόδων. Εάν δικαιούστε μερικό μόνο ευεργέτημα της πενίας, θα πρέπει να καταβάλετε οι ίδιοι το υπόλοιπο των εξόδων.

2 Τι είναι ακριβώς το ευεργέτημα της πενίας;

Το πρωτοβάθμιο ευεργέτημα της πενίας (pirminė teisinė pagalba), το δευτεροβάθμιο ευεργέτημα της πενίας (antrinė teisinė pagalba) και η εξωδικαστική διαμεσολάβηση με την εγγύηση του Δημοσίου (valstybės užtikrinama neteisminė mediacija) χορηγούνται σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται στον νόμο της Δημοκρατίας της Λιθουανίας περί του ευεργετήματος της πενίας με την εγγύηση του Δημοσίου (Lietuvos Respublikos valstybės garantuojamos teisinės pagalbos įstatymas).

Εάν χρειάζεστε νομικές πληροφορίες, νομικές συμβουλές, προετοιμασία εγγράφων για κρατικές ή δημοτικές αρχές, συνδρομή για την εξωδικαστική επίλυση διαφορών ή προετοιμασία συμφωνίας διακανονισμού θα πρέπει να υποβάλετε αίτηση χορήγησης πρωτοβάθμιου ευεργετήματος της πενίας. Οι φορείς παροχής πρωτοβάθμιου ευεργετήματος της πενίας συντάσσουν επίσης αιτήσεις συναινετικού διαζυγίου, συμφωνίες διαζυγίου, αιτήσεις έκδοσης δικαστικής διαταγής, ενστάσεις κατά των αιτήσεων των πιστωτών, αιτήσεις για δικαστική άδεια πώλησης ή εμπράγματης επιβάρυνσης ακίνητης περιουσίας, αιτήσεις για δικαστική άδεια αποδοχής κληρονομίας και αιτήσεις προηγούμενης δικαστικής άδειας για τη διενέργεια συναλλαγών που αφορούν την περιουσία προσώπου το οποίο είναι ανίκανο προς δικαιοπραξία ή έχει περιορισμένη δικαιοπρακτική ικανότητα σε συγκεκριμένο τομέα.

Το πρωτοβάθμιο ευεργέτημα της πενίας παρέχεται σε κάθε λιθουανικό δήμο.

Εάν χρειάζεστε προετοιμασία διαδικαστικών εγγράφων, υπεράσπιση ή εκπροσώπηση από δικηγόρο σε νομικές διαδικασίες, συμπεριλαμβανομένων των διαδικασιών εκτέλεσης, εκπροσώπηση κατά το προκαταρκτικό εξωδικαστικό στάδιο διαφοράς, όταν η διαδικασία αυτή απαιτείται από τον νόμο ή από δικαστική απόφαση, ή απαλλαγή από την καταβολή δικηγορικών αμοιβών, διαδικαστικών και άλλων εξόδων θα πρέπει να υποβάλετε αίτηση χορήγησης δευτεροβάθμιου ευεργετήματος της πενίας.

Θα πρέπει να υποβάλετε αίτηση για εξωδικαστική διαμεσολάβηση με την εγγύηση του Δημοσίου εάν επιδιώκετε φιλικό διακανονισμό αστικής διαφοράς.

Οι αποφάσεις σχετικά με την παροχή δευτεροβάθμιου ευεργετήματος της πενίας ή εξωδικαστικής διαμεσολάβησης με την εγγύηση του Δημοσίου λαμβάνονται από την Υπηρεσία Ευεργετήματος της Πενίας με την Εγγύηση του Δημοσίου (Valstybės garantuojamos teisinės pagalbos tarnyba).

Όλες οι πληροφορίες σχετικά με το ευεργέτημα της πενίας με την εγγύηση του Δημοσίου διατίθενται στο πληροφοριακό σύστημα των υπηρεσιών ευεργετήματος της πενίας (Teisinės pagalbos paslaugų informacinės sistemos – TEISIS): https://teisis.lt/external/home/main.

3 Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Το πρωτοβάθμιο ευεργέτημα της πενίας χορηγείται σε Λιθουανούς πολίτες, σε πολίτες κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε πρόσωπα που διαμένουν νόμιμα στη Λιθουανία ή σε άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και σε πρόσωπα που δικαιούνται το εν λόγω ευεργέτημα βάσει διεθνών συμφωνιών στις οποίες η Λιθουανία είναι συμβαλλόμενο μέρος. Όλοι οι προαναφερθέντες έχουν δικαίωμα σε δωρεάν ακρόαση διάρκειας μίας ώρας για το θέμα που τους αφορά, ανεξάρτητα από την οικονομική τους κατάσταση.

Οι πάροχοι πρωτοβάθμιου ευεργετήματος της πενίας θα παρέχουν συμβουλές σχετικά με την εξωδικαστική επίλυση διαφορών, θα παρέχουν πληροφορίες σχετικά με το νομικό σύστημα, τους νόμους και άλλες νομικές πράξεις, θα βοηθούν στη σύναψη συμβιβασμού, θα βοηθούν στη συμπλήρωση της αίτησης για τη χορήγηση δευτεροβάθμιου ευεργετήματος της πενίας όταν παρίσταται ανάγκη ή θα προετοιμάζουν τα διαδικαστικά έγγραφα που προβλέπονται από τον νόμο. Η χορήγηση πρωτοβάθμιου ευεργετήματος της πενίας απορρίπτεται εάν: οι ισχυρισμοί του αιτούντος είναι προδήλως αβάσιμοι· ο αιτών έχει ήδη λάβει εκτενείς συμβουλές για το ίδιο θέμα· είναι πρόδηλο ότι το πρόσωπο είναι σε θέση να λάβει τη συμβουλή δικηγόρου χωρίς το ευεργέτημα της πενίας με την εγγύηση του Δημοσίου· η αίτηση δεν αφορά τα δικαιώματα και τα έννομα συμφέροντα του ίδιου του προσώπου, εκτός από τις περιπτώσεις εκπροσώπησης που προβλέπονται από τον νόμο· ή γίνεται κατάχρηση του ευεργετήματος της πενίας με την εγγύηση του Δημοσίου ή ουσιαστικών ή δικονομικών δικαιωμάτων.

Το δευτεροβάθμιο ευεργέτημα της πενίας χορηγείται στην ίδια ομάδα προσώπων, αλλά υπόκειται σε αξιολόγηση της ατομικής (ή οικογενειακής) περιουσίας και του ατομικού εισοδήματος.

Δευτεροβάθμιο ευεργέτημα της πενίας μπορεί να χορηγηθεί σε πρόσωπα των οποίων η ατομική (ή οικογενειακή) περιουσία και το ετήσιο ατομικό εισόδημα κατά τους τελευταίους 12 μήνες δεν υπερβαίνουν τα κανονιστικά επίπεδα που καθορίζονται από το λιθουανικό Δημόσιο για τη χορήγηση του ευεργετήματος της πενίας. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα πρόσωπα που ζητούν τη χορήγηση δευτεροβάθμιου ευεργετήματος της πενίας πρέπει να παρέχουν λεπτομερή στοιχεία για την κινητή και την ακίνητη περιουσία τους, καθώς και για την περιουσία του/της συζύγου τους.

Ανεξάρτητα από την ατομική (ή οικογενειακή) περιουσία ή το ετήσιο ατομικό εισόδημα, μπορεί να χορηγηθεί δωρεάν δευτεροβάθμιο ευεργέτημα της πενίας, για παράδειγμα σε: θύματα εγκληματικών πράξεων· αποδέκτες κοινωνικών παροχών· πρόσωπα με βαριά αναπηρία ή που αναγνωρίζονται ως ανίκανα προς εργασία ή έχουν συμπληρώσει την ηλικία συνταξιοδότησης και για τα οποία έχει καθοριστεί επίπεδο σημαντικών ειδικών αναγκών σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίζει ο νόμος· και άλλα πρόσωπα που απαριθμούνται στο άρθρο 12 του νόμου περί του ευεργετήματος της πενίας με την εγγύηση του Δημοσίου.

Η χορήγηση δευτεροβάθμιου ευεργετήματος της πενίας απορρίπτεται εάν: οι ισχυρισμοί του αιτούντος είναι προδήλως αβάσιμοι· η εκπροσώπηση στην περίπτωση αυτή είναι αλυσιτελής· ο αιτών ζητά αποζημίωση για ηθική βλάβη λόγω δυσφήμισης, χωρίς όμως να έχει υποστεί υλική ζημία· η αίτηση αφορά απαίτηση που απορρέει άμεσα από εμπορικές δραστηριότητες ή δραστηριότητες αυτοαπασχόλησης του αιτούντος· ο αιτών μπορεί να έχει πρόσβαση στις απαιτούμενες νομικές υπηρεσίες χωρίς τη χρήση ευεργετήματος της πενίας με την εγγύηση του Δημοσίου· η αίτηση δεν αφορά προσβολή των δικαιωμάτων του ίδιου του αιτούντος, εκτός από τις περιπτώσεις εκπροσώπησης που προβλέπονται από τον νόμο· η αξίωση για την οποία ζητείται δευτερογενές ευεργέτημα της πενίας μεταβιβάστηκε στον αιτούντα με σκοπό την παροχή ευεργετήματος της πενίας με την εγγύηση του Δημοσίου· ο αιτών καταχράται το ευεργέτημα της πενίας με την εγγύηση του Δημοσίου ή τα ουσιαστικά ή δικονομικά δικαιώματά του· ο αιτών αρνείται να καταβάλει μέρος των πάγιων εξόδων του δευτεροβάθμιου ευεργετήματος πενίας· από την εξέταση της ουσίας της απαίτησης προκύπτει ότι τα ενδεχόμενα έξοδα του δευτεροβάθμιου ευεργετήματος της πενίας θα υπερέβαιναν το ύψος της οικονομικής απαίτησης (οικονομικά συμφέροντα)· ο αιτών έλαβε δευτεροβάθμιο ευεργέτημα της πενίας σε άλλη υπόθεση, αλλά αρνήθηκε να καταβάλει τα πάγια έξοδα του δευτεροβάθμιου ευεργετήματος της πενίας ή μέρος αυτών εντός της ταχθείσας προθεσμίας.

Εξωδικαστική διαμεσολάβηση με την εγγύηση του Δημοσίου μπορεί να πραγματοποιηθεί εάν τουλάχιστον ένα από τα μέρη της διαφοράς δικαιούται δευτεροβάθμιο ευεργέτημα της πενίας.

Σε διασυνοριακές διαφορές, όταν η προσωπική (ή οικογενειακή) περιουσία και το προσωπικό εισόδημα των φυσικών προσώπων που διαμένουν νόμιμα σε άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπερβαίνουν το κανονιστικό επίπεδο που έχει ορίσει το Δημόσιο, αλλά δηλώνουν ότι δεν είναι σε θέση να επωμιστούν τα έξοδα της διαδικασίας, η Υπηρεσία Ευεργετήματος της Πενίας με την Εγγύηση του Δημοσίου πρέπει να διαπιστώσει κατά πόσον το εν λόγω πρόσωπο είναι σε θέση να καταβάλει τα έξοδα της διαδικασίας, λαμβάνοντας υπόψη το κόστος διαβίωσης στο άλλο κράτος μέλος στο οποίο κατοικεί ή διαμένει συνήθως το εν λόγω πρόσωπο, και μπορεί να αποφασίσει να χορηγήσει δευτεροβάθμιο ευεργέτημα της πενίας. Στην περίπτωση αυτή, το κατά πόσον ο αιτών δικαιούται ευεργέτημα της πενίας, λαμβανομένων υπόψη της προσωπικής (ή οικογενειακής) περιουσίας του και του ατομικού εισοδήματός του, εκτιμάται σύμφωνα με τη νομοθεσία του τόπου κατοικίας ή συνήθους διαμονής του.

4 Το ευεργέτημα της πενίας χορηγείται για όλα τα είδη διαδικασιών;

Ναι, με εξαίρεση τις διασυνοριακές διαφορές. Σε διασυνοριακές διαφορές, το ευεργέτημα της πενίας με την εγγύηση του Δημοσίου χορηγείται σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις.

5 Υπάρχουν ειδικές διαδικασίες σε περιπτώσεις ανάγκης;

Ναι. Όταν η παρουσία συνηγόρου υπεράσπισης ή εξουσιοδοτημένου εκπροσώπου είναι υποχρεωτική στην ποινική διαδικασία, ο δικηγόρος που παρέχει υπηρεσίες δευτεροβάθμιου ευεργετήματος της πενίας διορίζεται από τον ανακριτή, τον εισαγγελέα ή το δικαστήριο που εκδικάζει την υπόθεση.

6 Πώς μπορώ να λάβω το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Το έντυπο αίτησης για δευτεροβάθμιο ευεργέτημα της πενίας, μαζί με τα συμπληρωματικά έγγραφα, και το έντυπο αίτησης για εξωδικαστική διαμεσολάβηση με την εγγύηση του Δημοσίου, μαζί με τα συμπληρωματικά έγγραφα, διατίθενται στον ιστότοπο για το ευεργέτημα της πενίας με την εγγύηση του Δημοσίου: https://vgtpt.lrv.lt/en/links/requests

Για διασυνοριακές διαφορές, το έντυπο αίτησης που πρέπει να υποβληθεί διατίθεται στη διαδικτυακή πύλη της ευρωπαϊκής ηλεκτρονικής δικαιοσύνης.

7 Ποια έγγραφα πρέπει να υποβληθούν μαζί με το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Τα έγγραφα που πρέπει να υποβληθούν διατίθενται στον ιστότοπο για το ευεργέτημα της πενίας με την εγγύηση του Δημοσίου: https://vgtpt.lrv.lt/en/links/requests

Για διασυνοριακές διαφορές:

1. Το έντυπο αίτησης χορήγησης του ευεργετήματος της πενίας (το οποίο πρέπει να υπογράφεται από τον αιτούντα ή τον εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπό του, ο οποίος πρέπει να αποδεικνύει την εξουσιοδότηση).
2. Αποδεικτικά ταυτότητας: διαβατήριο, δελτίο ταυτότητας, άδεια μόνιμης ή προσωρινής διαμονής στη Λιθουανία / σε κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
3. Δικαιολογητικά της αξίωσης (π.χ. οι δικαστικές αποφάσεις που έχουν ήδη εκδοθεί στην υπόθεσή σας, η σύμβαση, εάν οι αξιώσεις σας αφορούν την εκτέλεση σύμβασης κ.λπ.).
4. Πιστοποιητικό (ή βεβαίωση) που εκδίδεται από την αρμόδια αρχή του κράτους διαμονής σας, στα οποία βεβαιώνεται ότι δικαιούστε το ευεργέτημα της πενίας στο κράτος σας σύμφωνα με τη νομοθεσία του εν λόγω κράτους.

8 Πού πρέπει να υποβάλω την αίτηση για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Στην Υπηρεσία Ευεργετήματος της Πενίας με την Εγγύηση του Δημοσίου:

Odminių g. 3, 01122 Vilnius
Τηλ. 8 700 00 211
Φαξ 8 700 35 004
Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο: teisinepagalba@vgtpt.lt

9 Πώς μπορώ να μάθω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Με αίτηση στην Υπηρεσία Ευεργετήματος της Πενίας με την Εγγύηση του Δημοσίου.

10 Τι πρέπει να κάνω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Να υποβάλετε αίτηση, συνοδευόμενη από τα απαραίτητα έγγραφα, στην Υπηρεσία Ευεργετήματος της Πενίας με την Εγγύηση του Δημοσίου.

11 Ποιος επιλέγει τον/τη δικηγόρο μου αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Η Υπηρεσία Ευεργετήματος της Πενίας με την Εγγύηση του Δημοσίου.

12 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει όλα τα έξοδα των διαδικασιών;

Εάν σας χορηγηθεί το ευεργέτημα της πενίας με χρηματοδότηση των εξόδων 100 % από το Δημόσιο, εξαιρείστε από την καταβολή δικηγορικών αμοιβών και δικαστικών εξόδων. Εάν σας χορηγηθεί το ευεργέτημα της πενίας με χρηματοδότηση των εξόδων από το Δημόσιο, βαρύνεστε με το υπόλοιπο των δικηγορικών αμοιβών και των δικαστικών εξόδων. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι δεν υπάρχει απαλλαγή από την καταβολή των δικαστικών εξόδων στα οποία υποβλήθηκε ο άλλος διάδικος. Επομένως, εάν ένα πρόσωπο κινήσει δικαστική διαδικασία και η αγωγή απορριφθεί από το δικαστήριο, το δικαστήριο μπορεί να καταδικάσει το εν λόγω πρόσωπο στα δικαστικά έξοδα στα οποία υποβλήθηκε ο άλλος διάδικος. Στις περιπτώσεις αυτές, το κράτος δεν σας απαλλάσσει από την καταβολή των δικαστικών εξόδων στα οποία υποβλήθηκε ο άλλος διάδικος.

13 Ποιος επωμίζεται τα λοιπά έξοδα, αν δικαιούμαι μερική χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Τα έξοδα βαρύνουν τον δικαιούχο του μερικού ευεργετήματος της πενίας.

14 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει και τα ένδικα μέσα;

Ναι, παρέχεται επίσης δευτεροβάθμιο ευεργέτημα της πενίας για την προετοιμασία έφεσης και για την εκπροσώπηση στο εφετείο. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι, αν χορηγήθηκε δευτεροβάθμιο ευεργέτημα της πενίας στον πρώτο βαθμό, πρέπει να υποβληθεί νέα αίτηση, μαζί με όλα τα έγγραφα που απαιτούνται για τη χορήγηση δευτεροβάθμιου ευεργετήματος της πενίας για τη διαδικασία στο εφετείο, και η Υπηρεσία Ευεργετήματος της Πενίας με την Εγγύηση του Δημοσίου θα αξιολογήσει κατά πόσον δικαιούστε το ευεργέτημα της πενίας σε δεύτερο βαθμό.

15 Μπορεί το ευεργέτημα της πενίας να ανακληθεί πριν από την ολοκλήρωση των διαδικασιών (ή ακόμη και να αρθεί μετά την περάτωση των διαδικασιών);

Ναι, εάν αποδειχθεί ότι το πρόσωπο στο οποίο χορηγήθηκε το ευεργέτημα της πενίας απέκρυψε πληροφορίες ή παρέσχε ψευδείς πληροφορίες προκειμένου να λάβει το ευεργέτημα της πενίας. Το ευεργέτημα πενίας μπορεί επίσης να ανακληθεί κατόπιν αιτήσεως του ίδιου του δικαιούχου ή εάν αποδειχθεί ότι ο δικαιούχος κάνει κατάχρηση του ευεργετήματος της πενίας, δεν συνεργάζεται με τον δικηγόρο κ.λπ.

16 Μπορώ να προσβάλω την άρνηση χορήγησης ευεργετήματος της πενίας;

Ναι. Η απόφαση που λαμβάνεται από την Υπηρεσία Ευεργετήματος της Πενίας με την Εγγύηση του Δημοσίου μπορεί να προσβληθεί ενώπιον της λιθουανικής Επιτροπής Διοικητικών Διαφορών (Lietuvos administracinių ginčų komisija) (Vilniaus g. 27, Vilnius) ή ενώπιον του Περιφερειακού Διοικητικού Δικαστηρίου του Βίλνιους (Vilniaus apygardos administracinis teismas) (Žygimantų g. 2, Vilnius) εντός μηνός από την παραλαβή της απόφασης.

17 Η αίτηση χορήγησης ευεργετήματος της πενίας έχει ως αποτέλεσμα την αναστολή της προθεσμίας παραγραφής;

Όχι.

Η πρωτότυπη γλωσσική έκδοση αυτής της σελίδας τροποποιήθηκε πρόσφατα. Η γλωσσική έκδοση που βλέπετε τώρα βρίσκεται στο στάδιο της μετάφρασης.
Υπάρχει ήδη μετάφραση στις ακόλουθες γλώσσες:

Νομική συνδρομή - Λουξεµβούργο

1 Ποια έξοδα συνεπάγονται οι νομικές διαδικασίες και ποιος πρέπει να τα επωμισθεί κανονικά;

Τα έξοδα της δίκης που μπορούν να ληφθούν υπόψη στο πλαίσιο της νομικής συνδρομής είναι τα εξής:

• τέλη χαρτοσήμου και καταχώρισης·
• παράβολα γραμματείας·
• δικαιώματα και αμοιβές δικαστικών επιμελητών·
• έξοδα και αμοιβές πραγματογνωμόνων·
• αμοιβές μεταφραστών και διερμηνέων·
• έξοδα και αμοιβές συμβολαιογράφων·
• αποζημιώσεις μαρτύρων·
• έξοδα μετακίνησης·
• έξοδα δημοσίευσης στον Τύπο·
• αμοιβές δικηγόρων·
• τέλη και έξοδα διατυπώσεων καταχώρισης, υποθηκών και ενεχύρων·
• έξοδα πιστοποιητικών περί του εφαρμοστέου αλλοδαπού δικαίου.

2 Τι είναι ακριβώς το ευεργέτημα της πενίας;

Μέσω της νομικής συνδρομής, ένα φυσικό πρόσωπο με ανεπαρκείς πόρους μπορεί να λάβει τη βοήθεια δικηγόρου για συγκεκριμένη υπόθεση, μεταξύ άλλων και με τη μορφή νομικών συμβουλών.

3 Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Τα πρόσωπα των οποίων οι πόροι είναι ανεπαρκείς μπορούν να λάβουν νομική συνδρομή για την υπεράσπιση των συμφερόντων τους, υπό την προϋπόθεση ότι:

• είναι υπήκοοι Λουξεμβούργου ή
• είναι αλλοδαποί υπήκοοι με άδεια παραμονής στο Λουξεμβούργο ή
• είναι υπήκοοι κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή
• είναι αλλοδαποί υπήκοοι εξομοιούμενοι προς τους υπηκόους του Λουξεμβούργου όσον αφορά τη νομική συνδρομή δυνάμει διεθνούς συνθήκης ή
• είναι υπήκοοι τρίτης χώρας που διαμένουν παράτυπα με σκοπό την επιστροφή οφειλόμενων αποδοχών σύμφωνα με το άρθρο 572-7 του εργατικού κώδικα.

Νομική συνδρομή μπορεί επίσης να παρασχεθεί σε οποιονδήποτε άλλο αλλοδαπό του οποίου οι πόροι είναι ανεπαρκείς, για τις διαδικασίες που αφορούν το δικαίωμα ασύλου, την πρόσβαση στην επικράτεια, τη διαμονή, την εγκατάσταση και την απομάκρυνση αλλοδαπών.

Η ανεπάρκεια των πόρων εκτιμάται σε σχέση με το συνολικό ακαθάριστο εισόδημα και την περιουσία του αιτούντος και των λοιπών μελών του νοικοκυριού.

Νομική συνδρομή δεν παρέχεται σε πρόσωπο του οποίου η αγωγή δεν φαίνεται, a priori, εύλογη ή η οποία έχει ελάχιστες πιθανότητες ευδοκίμησης ή όταν η αξία του αντικειμένου της διαφοράς είναι δυσανάλογη σε σχέση με τα προς κάλυψη έξοδα.

4 Το ευεργέτημα της πενίας χορηγείται για όλα τα είδη διαδικασιών;

Νομική συνδρομή παρέχεται στον ενάγοντα ή στον εναγόμενο, και στο πλαίσιο διαδικασίας της εκούσιας ή αμφισβητούμενης δικαιοδοσίας, είτε δικαστικής είτε εξωδικαστικής. Μπορεί να ζητηθεί για οποιαδήποτε διαδικασία που κινείται ενώπιον οποιουδήποτε δικαστηρίου, διοικητικού ή άλλου.

Παρέχεται επίσης για ασφαλιστικά μέτρα, καθώς και για την εκτέλεση δικαστικών αποφάσεων ή άλλων εκτελεστών τίτλων.

Ωστόσο, δεν παρέχεται στους ιδιοκτήτες μηχανοκίνητων οχημάτων για διαφορές που προκύπτουν από τη χρήση τέτοιου οχήματος. Ομοίως, δεν μπορεί να χορηγηθεί σε έμπορο, βιομήχανο, βιοτέχνη ή ελεύθερο επαγγελματία στο πλαίσιο διαφοράς που σχετίζεται με την εμπορική ή επαγγελματική του δραστηριότητα, εκτός από δεόντως αιτιολογημένες εξαιρετικές περιπτώσεις και όχι κατά τρόπο γενικό, σε σχέση με διαφορά που προκύπτει από κερδοσκοπική δραστηριότητα του αιτούμενου δικαστικής συνδρομής.

5 Υπάρχουν ειδικές διαδικασίες σε περιπτώσεις ανάγκης;

Σε επείγουσες περιπτώσεις, η προσωρινή παροχή της νομικής συνδρομής μπορεί να διαταχθεί από τον πρόεδρο του οικείου δικηγορικού συλλόγου χωρίς περαιτέρω διατυπώσεις, για τις πράξεις που αυτός θα καθορίσει.

6 Πώς μπορώ να λάβω το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Το εθνικό έντυπο αίτησης για την παροχή της νομικής συνδρομής στο Λουξεμβούργο διατίθεται από την Κεντρική Υπηρεσία Κοινωνικής Πρόνοιας (Service Central d'Assistance Sociale) (τηλ. +352.475821-1).

Μπορεί επίσης να τηλεφορτωθεί από τον ιστότοπο του Δικηγορικού Συλλόγου Λουξεμβούργου ή από τον δικτυακό τόπο του Δικηγορικού Συλλόγου Diekirch.

7 Ποια έγγραφα πρέπει να υποβληθούν μαζί με το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Το πρόσωπο που υποβάλλει αίτηση νομικής συνδρομής πρέπει να επισυνάψει σ’ αυτήν τα ακόλουθα:

• αντίγραφο του δελτίου ταυτότητάς του
• πιστοποιητικό ασφάλισης στο Κοινό Κέντρο Κοινωνικής Ασφάλισης (CCSS) του αιτούντος καθώς και των μελών του νοικοκυριού του
• για τον ενδιαφερόμενο και καθένα από τα μέλη του νοικοκυριού: εκκαθαριστικά σημειώματα μισθοδοσίας (ή πιστοποιητικό εισοδήματος από το CCSS), πιστοποιητικά καταβολής του εισοδήματος κοινωνικής ένταξης (REVIS), πιστοποιητικά καταβολής επιδόματος ανεργίας ή σύνταξης ή άλλα για τους τελευταίους 3 μήνες, όπου να αναγράφονται τα ακαθάριστα ποσά (τα αντίγραφα κίνησης τραπεζικών λογαριασμών δεν επαρκούν)
• πιστοποιητικό από το Εθνικό Ταμείο Αλληλεγγύης (Fonds national de solidarité) για κάθε μέλος του νοικοκυριού, με το οποίο πιστοποιείται ότι το νοικοκυριό δεν εισπράττει τίποτε από το εν λόγω Ταμείο
• αν το νοικοκυριό εισπράττει ή καταβάλλει διατροφή, έγγραφο στο οποίο αναφέρεται το ποσό που καταβλήθηκε ή εισπράχθηκε (π.χ. αντίγραφα κίνησης τραπεζικών λογαριασμών των τελευταίων 3 μηνών)
• πιστοποιητικό κυριότητας ή μη κυριότητας ακίνητης περιουσίας που εκδίδεται από την Υπηρεσία Άμεσων Φόρων (Administration des contributions directes) για κάθε μέλος του νοικοκυριού
• κατά περίπτωση, τίτλους κυριότητας ακινήτων που βρίσκονται στο εξωτερικό
• δικαιολογητικά ως προς την κυριότητα κινητής περιουσίας (μετρητά, αποταμιεύσεις, μετοχές, ομόλογα κ.λπ.)
• αν το νοικοκυριό στεγάζεται σε μισθωμένη κατοικία, αντίγραφο της σύμβασης μίσθωσης και των αποδείξεων καταβολής του μισθώματος των τελευταίων 3 μηνών
• αν το νοικοκυριό αποπληρώνει στεγαστικό δάνειο, αποδεικτικό πληρωμής των μηνιαίων δόσεων
• τα αποδεικτικά εισοδημάτων από ακίνητη και κινητή περιουσία
• τα έγγραφα που αφορούν την υπό εξέταση υπόθεση.

8 Πού πρέπει να υποβάλω την αίτηση για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Ο πρόεδρος του δικηγορικού συλλόγου του τόπου κατοικίας του αιτούντος ή ο εκπρόσωπός του αποφασίζει ως προς τη χορήγηση της νομικής συνδρομής. Ελλείψει κατοικίας, αρμόδιος είναι ο πρόεδρος του δικηγορικού συλλόγου Λουξεμβούργου ή ο αντιπρόσωπός του.

9 Πώς μπορώ να μάθω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Η απόφαση του προέδρου του δικηγορικού συλλόγου θα σας αποσταλεί ταχυδρομικώς.

10 Τι πρέπει να κάνω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Στην απόφασή του, ο πρόεδρος του δικηγορικού συλλόγου θα αναφέρει το όνομα του δικηγόρου που είναι επιφορτισμένος να σας επικουρεί και θα σας καλέσει να επικοινωνήσετε μαζί του.

11 Ποιος επιλέγει τον/τη δικηγόρο μου αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Ο πρόεδρος του δικηγορικού συλλόγου διορίζει τον δικηγόρο που επέλεξε ελεύθερα ο αιτών. Εάν ο αιτών δεν έχει επιλέξει δικηγόρο ή εάν ο πρόεδρος θεωρεί την επιλογή ακατάλληλη, διορίζει δικηγόρο της επιλογής του. Εκτός από λόγους κωλύματος ή σύγκρουσης συμφερόντων, ο δικηγόρος υποχρεούται να αποδεχθεί την εντολή αυτή.

12 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει όλα τα έξοδα των διαδικασιών;

Η νομική συνδρομή καλύπτει καταρχήν όλα τα έξοδα που αφορούν τις δίκες, τις διαδικασίες ή τις πράξεις για τις οποίες χορηγείται (βλ. ανωτέρω απάντηση στην ερώτηση 1).

Ωστόσο, η νομική συνδρομή δεν καλύπτει τις διαδικαστικές αποζημιώσεις και την αποζημίωση για καταχρηστικές και κακόβουλες διαδικασίες.

13 Ποιος επωμίζεται τα λοιπά έξοδα, αν δικαιούμαι μερική χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Δεν υφίσταται μερική χορήγηση νομικής συνδρομής στο Λουξεμβούργο.

14 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει και τα ένδικα μέσα;

Όχι, θα πρέπει να υποβάλετε νέα αίτηση παροχής νομικής συνδρομής για τους σκοπούς αυτούς.

15 Μπορεί το ευεργέτημα της πενίας να ανακληθεί πριν από την ολοκλήρωση των διαδικασιών (ή ακόμη και να αρθεί μετά την περάτωση των διαδικασιών);

Ο πρόεδρος του δικηγορικού συλλόγου μπορεί να ανακαλέσει τη νομική συνδρομή από τον αιτούντα, ακόμη και μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας για την οποία αυτό παρασχέθηκε, εάν αποδειχθεί ότι παρασχέθηκε κατόπιν ψευδών δηλώσεων ή βάσει ανακριβών εγγράφων. Η νομική συνδρομή μπορεί επίσης να ανακληθεί εάν, κατά τη διάρκεια της διαδικασίας ή κατά την ολοκλήρωσή της ή ως αποτέλεσμα αυτής, ο δικαιούχος αποκτήσει πόρους τους οποίους εάν διέθετε κατά την ημερομηνία που υπέβαλε αίτηση για παροχή νομικής συνδρομής, η αίτηση αυτή δεν θα είχε εγκριθεί. Κάθε μεταβολή αυτού του είδους πρέπει να δηλώνεται από τον δικαιούχο της νομικής συνδρομής ή από τον συνήγορό του στον πρόεδρο του δικηγορικού συλλόγου.

Η απόφαση του προέδρου του δικηγορικού συλλόγου με την οποία ανακοινώνεται η ανάκληση της νομικής συνδρομής κοινοποιείται αμέσως στο Υπουργείο Δικαιοσύνης. Η φορολογική αρχή του Λουξεμβούργου (administration de l’enregistrement et des domaines) είναι επιφορτισμένη να προβεί στην ανάκτηση των ποσών που έχουν ήδη καταβληθεί στο πλαίσιο της νομικής συνδρομής.

16 Μπορώ να προσβάλω την άρνηση χορήγησης ευεργετήματος της πενίας;

Κατά της απόφασης του προέδρου του δικηγορικού συλλόγου με την οποία απορρίπτεται ή ανακαλείται η νομική συνδρομή μπορεί να ασκηθεί προσφυγή ενώπιον του πειθαρχικού και διοικητικού συμβουλίου του εν λόγου συλλόγου. Η απόφαση του πειθαρχικού και διοικητικού συμβουλίου είναι οριστική. Η προσφυγή ασκείται ενώπιον του προέδρου του πειθαρχικού και διοικητικού συμβουλίου με συστημένη επιστολή εντός δέκα ημερών από την ημερομηνία κοινοποίησης της απόφασης του δικηγορικού συλλόγου. Το εν λόγω συμβούλιο ή ένα από τα εξουσιοδοτημένα μέλη του ακούει τις παρατηρήσεις του αιτούντος στο πλαίσιο ακρόασης.

17 Η αίτηση χορήγησης ευεργετήματος της πενίας έχει ως αποτέλεσμα την αναστολή της προθεσμίας παραγραφής;

Η αίτηση παροχής νομικής συνδρομής δεν αναστέλλει την παραγραφή.

Χρήσιμοι σύνδεσμοι

Δικηγορικός Σύλλογος Λουξεμβούργου

Guichet.lu

1 Ποια έξοδα συνεπάγονται οι νομικές διαδικασίες και ποιος πρέπει να τα επωμισθεί κανονικά;

Τα δικαστικά έξοδα ορίζονται από τον νόμο. Ορισμένες πληρωμές πρέπει να πραγματοποιηθούν κατά την έναρξη της δίκης και άλλες με το πέρας αυτής. Πρόκειται γενικά για πάγια έξοδα που περιλαμβάνουν την παροχή δικαστικών υπηρεσιών. Στις δικαστικές υπηρεσίες περιλαμβάνονται τα έξοδα εγγραφής, τα έξοδα κλήτευσης για την εξέταση των μαρτύρων, λοιπά έξοδα που συναρτώνται με τη δίκη και τα έξοδα χορήγησης αντιγράφων των αποφάσεων. Εκτός από ορισμένες εξαιρέσεις, οι αμοιβές των δικηγόρων για την εκπροσώπηση σε δίκη καθορίζονται από τον νόμο. Οι διάδικοι ωστόσο μπορούν να συμφωνήσουν διαφορετικά γραπτώς.

Τα προαναφερόμενα έξοδα δεν περιλαμβάνουν πρόσθετα δικαστικά έξοδα, τα οποία ωστόσο μπορούν να οριστούν από το δικαστήριο, σε περίπτωση προσφυγής.

Το ποιος θα είναι ο υπόχρεος καταβολής των εξόδων, μετά την έκδοση της απόφασης, ορίζεται με απόφαση του δικαστηρίου. Ο γενικός κανόνας είναι ότι ο ηττηθείς διάδικος στη δίκη θα διαταχθεί επίσης να καταβάλει τα έξοδα. Το δικαστήριο ωστόσο μπορεί να αποφασίσει διαφορετικά ανάλογα με την περίπτωση.

2 Τι είναι ακριβώς το ευεργέτημα της πενίας;

Η νομική συνδρομή (ευεργέτημα πενίας) αποτελεί ένα είδος συνδρομής με κρατικές δαπάνες που παρέχεται σε πρόσωπο το οποίο υποβάλλει σχετικό αίτημα. Βάσει του αιτήματος αυτού —έπειτα από αξιολόγηση της οικονομικής κατάστασης του αιτούντος από τους υπαλλήλους της Υπηρεσίας Νομικής Συνδρομής και της βασιμότητας του αιτήματός του από τον Συνήγορο Νομικής Συνδρομής, ανάλογα με το είδος της υπόθεσης— συντάσσεται δήλωση για το αν το πρόσωπο έχει βάσιμο λόγο να εναγάγει ή να αμυνθεί κατά αγωγής ή να συνεχίσει να είναι διάδικος σε δίκη, προκειμένου να έχει πρόσβαση στα δικαστήρια.

Ως εκ τούτου, η νομική συνδρομή συνίσταται στην παροχή νομικής βοήθειας σε πρόσωπα με χαμηλό εισόδημα που δεν είναι σε θέση να καταβάλουν τα έξοδα της εκπροσώπησής τους και της πρόσβασης στο δικαστικό σύστημα. Η νομική συνδρομή είναι σημαντική για την παροχή πρόσβασης στη δικαιοσύνη, προκειμένου να διασφαλιστεί η ισότητα απέναντι στον νόμο, το δικαίωμα σε δικηγόρο και το δικαίωμα δίκαιης ακρόασης των προσώπων που δεν διαθέτουν επαρκείς οικονομικούς πόρους. Η ισότητα είναι θεμελιώδης αρχή των δημοκρατικών κοινωνιών.

Η παροχή νομικής συνδρομής είναι δυνατή σε όλες τις ποινικές υποθέσεις και σχεδόν σε όλες τις αστικές υποθέσεις. Στις αστικές υποθέσεις, ο αιτών πρέπει να πληροί τόσο εισοδηματικά κριτήρια όσο και κριτήρια που αφορούν τη βασιμότητα της υπόθεσής του.

3 Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Στις αστικές υποθέσεις: Νομική συνδρομή παρέχεται μόνο στα πρόσωπα που πληρούν σωρευτικά τα εισοδηματικά κριτήρια και τα κριτήρια βασιμότητας της υπόθεσής τους.

Κριτήρια επάρκειας πόρων: Για να πληροί τα εισοδηματικά κριτήρια, ο αιτών δεν πρέπει να διαθέτει οποιοδήποτε είδος περιουσίας, συμπεριλαμβανομένων των χρηματικών διαθεσίμων, με καθαρή αξία άνω των 13.000 € (ή του ποσού που εκάστοτε ορίζεται από τον νόμο) κατά τους τελευταίους δώδεκα μήνες. Επιπλέον, το εισόδημα του αιτούντος κατά τους τελευταίους 12 μήνες πριν από την υποβολή της αίτησης χορήγησης νομικής συνδρομής δεν πρέπει να υπερβαίνει τον εθνικό κατώτατο μισθό για πρόσωπα άνω των 18 ετών.

Κατά τον έλεγχο των εισοδηματικών κριτηρίων δεν λαμβάνονται υπόψη τα είδη καθημερινής ανάγκης από το νοικοκυριό του αιτούντος και των μελών της οικογένειάς του ή η κύρια κατοικία ή άλλη περιουσία (κινητή ή ακίνητη) του αιτούντος, όταν αυτή αποτελεί το αντικείμενο της δίκης.

Έλεγχος βασιμότητας: Για να κριθεί ο αιτών επιλέξιμος βάσει των κριτηρίων που αφορούν τη βασιμότητα της υπόθεσής του, πρέπει ο Συνήγορος Νομικής Συνδρομής, αφού εξετάσει τη φύση της υπόθεσης, να κρίνει ότι ο αιτών έχει βάσιμο δικαίωμα να εναγάγει ή να αμυνθεί κατά αγωγής ή να εξακολουθήσει να είναι διάδικος σε δίκη, δηλαδή ότι ο αιτών έχει probabilis causa litigandi. Κάθε υπόθεση εξετάζεται ως προς την ουσία της. Η αξιολόγηση της βασιμότητας πραγματοποιείται από τον Συνήγορο Νομικής Συνδρομής. Συνίσταται στην εξέταση της υπόθεσης, της πιθανής έκβασης της διαδικασίας και της πιθανότητας επιτυχίας.

Όταν το δικαστήριο διορίζει δικηγόρο και νομικό παραστάτη για τη νομική συνδρομή σε αστική υπόθεση προσώπου που δικαιούται να λάβει νομική συνδρομή, το εν λόγω πρόσωπο θα εξακολουθήσει να λαμβάνει τη συνδρομή έως την οριστική περάτωση της δίκης.

Στις ποινικές υποθέσεις: Η παροχή νομικής συνδρομής δεν υπόκειται σε εισοδηματικά κριτήρια. Στις υποθέσεις της συνοπτικής διαδικασίας που εκδικάζονται στο Qorti tal-Maġistrati bħala Qorti ta’ Ġudikatura Kriminali (Ειρηνοδικείο δικάζον ως ποινικό δικαστήριο), το δικαστήριο ορίζει δικηγόρο από τον πίνακα υπηρεσίας. Στις άλλες ποινικές υποθέσεις, ο κατηγορούμενος πρέπει να ενημερώσει το δικαστήριο ότι επιθυμεί να λάβει νομική συνδρομή και το εν λόγω αίτημα πρέπει να καταχωριστεί στα πρακτικά της δίκης. Το δικαστήριο διαβιβάζει το αίτημα μαζί με τα στοιχεία του κατηγορουμένου στην Υπηρεσία Νομικής Συνδρομής, που πρέπει να γνωστοποιήσει γραπτώς το αν έχει γίνει δεκτή η αίτηση και το ονοματεπώνυμο του δικηγόρου.

Ποινικές εφέσεις: Αν επιθυμείτε να ασκήσετε έφεση με τη συνδρομή δικηγόρου νομικής συνδρομής κατά απόφασης του Ειρηνοδικείου, πρέπει να ενημερώσετε άμεσα την Υπηρεσία Νομικής Συνδρομής, την ίδια ημέρα ή την επομένη της έκδοσης της απόφασης, για να διεκπεραιωθούν οι κατάλληλες διατυπώσεις. Θα πρέπει να παρασχεθούν λεπτομέρειες σχετικά με την απόφαση, ώστε να μπορεί ο διορισθείς συνήγορος νομικής συνδρομής να κρίνει αν υπάρχουν επαρκείς λόγοι για την άσκηση έφεσης.

Πρόσωπα υπό ανάκριση και/ή σύλληψη: Αν έχετε κληθεί σε ανάκριση από την αστυνομία ή έχετε συλληφθεί, έχετε το δικαίωμα να μιλήσετε σε δικηγόρο νομικής συνδρομής από τον πίνακα υπηρεσίας.

Η διαδικασία

Στις αστικές υποθέσεις, για τον ορισμό ραντεβού με τον Συνήγορο Νομικής Συνδρομής επιφυλακής, ο αιτών πρέπει να προσκομίσει τα έγγραφα που αναφέρονται παρακάτω (ή τα έγγραφα που αρμόζουν στην περίπτωσή του) προκειμένου να διεξαχθεί ο έλεγχος των εισοδηματικών κριτηρίων και να κριθεί αν αιτών είναι επιλέξιμος να λάβει νομική συνδρομή:

• έγγραφο από την Υπηρεσία Κοινωνικής Ασφάλισης που να αναγράφει τα χρηματικά ποσά που εισπράχθηκαν από τον αιτούντα κατά τους τελευταίους δώδεκα μήνες∙
• έντυπο FS3 / αποδεικτικά μισθοδοσίας για τις αποδοχές του τελευταίου δωδεκαμήνου∙
• αντίγραφο κίνησης τραπεζικού λογαριασμού του τελευταίου δωδεκαμήνου για κάθε τραπεζικό λογαριασμό που τηρείται από τον αιτούντα στο όνομά του∙
• έγγραφο από την Υπηρεσία Απασχόλησης στο οποίο να φαίνεται το ιστορικό απασχόλησης του αιτούντος∙
• δελτίο ταυτότητας ή διαβατήριο
• τα έγγραφα που έλαβε ο αιτών από το δικαστήριο για την περίπτωση που επιθυμεί να λάβει νομική συνδρομή
• λοιπά συναφή έγγραφα, για παράδειγμα:
  • για δικαστικό χωρισμό: πιστοποιητικό γάμου και πιστοποιητικά γέννησης τέκνων
  • για ακύρωση γάμου ή διαζύγιο: αντίγραφο της συμφωνίας χωρισμού
  • για μεταβολές στα στοιχεία ληξιαρχικών πράξεων: πιστοποιητικό γέννησης/θανάτου/γάμου του αιτούντος
  • για κληρονομικά ζητήματα: αντίγραφο διαθήκης, κ.ο.κ.

Σε συνάντηση με υπάλληλο της Υπηρεσίας, θα κριθεί το αν ο αιτών είναι επιλέξιμος για νομική συνδρομή βάσει των εισοδηματικών κριτηρίων. Αν ο αιτών είναι επιλέξιμος, ορίζεται ραντεβού με τον Συνήγορο Νομικής Συνδρομής επιφυλακής για να συζητηθεί το πρόβλημά του και/ή η σχετική υπόθεση. Βάσει του ελέγχου βασιμότητας της υπόθεσης που διενεργείται, ο Συνήγορος Νομικής Συνδρομής επιφυλακής ενημερώνει τον ενδιαφερόμενο για το αν έχει βάσιμο λόγο να ασκήσει αγωγή ή να αμυνθεί σε δίκη, ανάλογα με την περίπτωση.

Ο αιτών θα είναι δικαιούχος νομικής συνδρομής αν πληροί σωρευτικά τα εισοδηματικά κριτήρια και τα κριτήρια βασιμότητας της υπόθεσής του. Από τη στιγμή που θα κριθεί δικαιούχος, θα λάβει βοήθεια για τη συμπλήρωση της αίτησης χορήγησης νομικής συνδρομής που απαιτείται από τον νόμο και θα δηλώσει ενόρκως τα οικονομικά του στοιχεία και τα στοιχεία που σχετίζονται με την ουσία της υπόθεσης.

Αιτών που δεν είναι επιλέξιμος για νομική συνδρομή βάσει οποιουδήποτε από τα παραπάνω κριτήρια θα λάβει ενημερωτική επιστολή για την απόρριψη της αίτησής του και τους λόγους αυτής της απόρριψης.

4 Το ευεργέτημα της πενίας χορηγείται για όλα τα είδη διαδικασιών;

Νομική συνδρομή παρέχεται σε φυσικά πρόσωπα σε όλες τις ποινικές υποθέσεις και σχεδόν σε όλες τις αστικές υποθέσεις. Στις αστικές υποθέσεις, ο αιτών πρέπει να πληροί σωρευτικά τα εισοδηματικά κριτήρια και τα κριτήρια βασιμότητας της υπόθεσής του.

Ωστόσο, στις υποθέσεις που αφορούν διόρθωση ή ακύρωση καταχώρισης ή καταχώριση πιστοποιητικού γέννησης, γάμου ή θανάτου δεν εφαρμόζονται τα εισοδηματικά κριτήρια.

Οι καταχωρισμένες εταιρείες σύμφωνα με τον νόμο περί εταιρειών δεν δικαιούνται νομική συνδρομή, σύμφωνα με το άρθρο 926 του κεφαλαίου 12 της νομοθεσίας της Μάλτας.

5 Υπάρχουν ειδικές διαδικασίες σε περιπτώσεις ανάγκης;

Σε επείγουσες περιπτώσεις (όπως η έκδοση εντάλματος) ο νόμος επιτρέπει στον Συνήγορο Νομικής Συνδρομής να λάβει προσωρινή άδεια από το αρμόδιο δικαστήριο για να προβεί σε συγκεκριμένες διαδικαστικές πράξεις για λογαριασμό του προσώπου που ζητά νομική συνδρομή, μετά τις οποίες πρέπει να διενεργηθεί ο έλεγχος των εισοδηματικών κριτηρίων και ο έλεγχος της βασιμότητας της υπόθεσης.

Αν το αρμόδιο δικαστήριο άρει μεταγενέστερα το ευεργέτημα της νομικής συνδρομής, οι διαδικαστικές πράξεις του Συνηγόρου Νομικής Συνδρομής δεν θα καταστούν άκυρες, αλλά θα αρθεί κάθε μελλοντικό ευεργέτημα και το δικαστήριο μπορεί να διατάξει την καταβολή από τον αιτούντα των εξόδων που προέκυψαν κατά τη διάρκεια της προσωρινής άδειας.

6 Πώς μπορώ να λάβω το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Το έντυπο της αίτησης μπορεί να συμπληρωθεί στο γραφείο της Υπηρεσίας Νομικής Συνδρομής της Μάλτας με τη συνδρομή υπαλλήλου της Υπηρεσίας Νομικής Συνδρομής. Το περιεχόμενο της αίτησης πρέπει να βεβαιωθεί ενόρκως από τον αιτούντα. Το αίτημα νομικής συνδρομής μπορεί επίσης να υποβληθεί με αίτηση ενώπιον του πολιτικού δικαστηρίου.

7 Ποια έγγραφα πρέπει να υποβληθούν μαζί με το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Στην αίτηση κίνησης της διαδικασίας νομικής συνδρομής επισυνάπτονται τα απαιτούμενα έγγραφα που παρατίθενται στην ενότητα «Η διαδικασία» στην απάντηση της ερώτησης 3 παραπάνω.

Τα έγγραφα που επισυνάπτονται στην αίτηση εξαρτώνται από την υπόθεση για την οποία ο αιτών ζητά την κίνηση της διαδικασίας. Για παράδειγμα, αν πρόκειται για αίτηση ακύρωσης γάμου, πρέπει να επισυναφθεί αντίγραφο του πιστοποιητικού γάμου. Τα έγγραφα που χρειάζεται ο Συνήγορος Νομικής Συνδρομής για να μπορέσει να διακριβώσει αν πρέπει να χορηγηθεί ή όχι νομική συνδρομή πρέπει να του υποβληθούν μετά από σχετικό αίτημά του.

8 Πού πρέπει να υποβάλω την αίτηση για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Πρέπει να την υποβάλετε στα γραφεία της Υπηρεσίας Νομικής Συνδρομής της Μάλτας: https://legalaidmalta.gov.mt/en/

9 Πώς μπορώ να μάθω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Οι αιτούντες νομική συνδρομή ενημερώνονται επισήμως με σύντομο γραπτό μήνυμα, τηλεφωνική κλήση, επιστολή ή μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου για το αν η αίτησή τους χορήγησης νομικής συνδρομής έχει εγκριθεί, σύμφωνα με τις ανάγκες κάθε αιτούντος. Στους αιτούντες γνωστοποιούνται επίσης τα ονόματα του δικηγόρου και του νομικού παραστάτη και οι αριθμοί των κινητών τους τηλεφώνων.

10 Τι πρέπει να κάνω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Αν ο αιτών δικαιούται νομική συνδρομή, θα ενημερωθεί για το όνομα του δικηγόρου και του νομικού παραστάτη που έχουν αναλάβει τη συνδρομή του στη διαδικασία. Ο αιτών οφείλει να επικοινωνήσει με τον δικηγόρο που διορίστηκε για την εκπροσώπησή του για να ορίσουν ραντεβού για να συζητήσουν την υπόθεση και να συνεχίσουν από κοινού τη διαδικασία που έχει ξεκινήσει.

11 Ποιος επιλέγει τον/τη δικηγόρο μου αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Μετά την έγκριση της αίτησης, διορίζεται για λογαριασμό του αιτούντος ο πρώτος διαθέσιμος δικηγόρος και νομικός παραστάτης από τον πίνακα υπηρεσίας που τηρείται στο δικαστήριο. Αν ο αιτών επιθυμεί, για βάσιμο λόγο, να αντικατασταθεί ο διορισθείς δικηγόρος από τον επόμενο κατά σειρά δικηγόρο από τον πίνακα υπηρεσίας, θα πρέπει να υποβάλει σχετική αίτηση στο δικαστήριο. Ο δικηγόρος νομικής συνδρομής μπορεί να αντικατασταθεί μόνο με δικαστική διάταξη.

12 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει όλα τα έξοδα των διαδικασιών;

Η νομική συνδρομή του αιτούντος καλύπτει τα δικαστικά έξοδα. Αντίστοιχα, ο αιτών απαλλάσσεται από την πληρωμή τελών ή την παροχή εγγύησης για τα έξοδα.

Αν η αγωγή του αιτούντος ευδοκιμήσει, ο αιτών θα πρέπει να καταβάλει τα έξοδα του δικηγόρου, του νομικού παραστάτη, των δικαστικών συμπαραστατών, των διαιτητών και των πραγματογνωμόνων (εφόσον υπάρχουν) από το ποσό που θα λάβει ή από τα έσοδα του εκπλειστηριασμού ακίνητης ή κινητής περιουσίας που θα διενεργηθεί βάσει της δικαστικής απόφασης, χωρίς να θίγεται το δικαίωμά του να αποζημιωθεί από οποιονδήποτε τρίτο που τυχόν έχει διαταχθεί να καταβάλει τα εν λόγω έξοδα.

13 Ποιος επωμίζεται τα λοιπά έξοδα, αν δικαιούμαι μερική χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Στη Μάλτα δεν προβλέπεται η παροχή μερικής νομικής συνδρομής. Αυτό σημαίνει ότι ο αιτών είτε λαμβάνει πλήρη νομική συνδρομή είτε απορρίπτεται η αίτησή του χορήγησης νομικής συνδρομής. Αν ο διάδικος που λαμβάνει νομική συνδρομή διαταχθεί να καταβάλει τα έξοδα της δίκης, ο Γραμματέας των Πολιτικών Δικαστηρίων δεν θα είναι σε θέση να αξιώσει την καταβολή των τελών γραμματείας από τον νικήσαντα διάδικο.

14 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει και τα ένδικα μέσα;

Αν ο αιτών δικαιούται να λάβει νομική συνδρομή, τη δικαιούται σε όλους τους βαθμούς δικαιοδοσίας, συμπεριλαμβανομένης νομικής συνδρομής στον δεύτερο βαθμό.

15 Μπορεί το ευεργέτημα της πενίας να ανακληθεί πριν από την ολοκλήρωση των διαδικασιών (ή ακόμη και να αρθεί μετά την περάτωση των διαδικασιών);

Αν αποδειχθεί στο δικαστήριο ότι ο αιτών, κατά τον χρόνο που λάμβανε νομική συνδρομή, γνώριζε ότι διέθετε περισσότερα κεφάλαια ή εισοδήματα από αυτά που ορίζει ο νόμος και τα απέκρυψε με σκοπό να επωφεληθεί από τη νομική συνδρομή, ή ότι κατά τη διάρκεια εκδίκασης της υπόθεσης ο αιτών γνώριζε ότι το εισόδημά του είχε υπερβεί το όριο που ορίζει ο νόμος και δεν το δήλωσε, το δικαστήριο μπορεί να καταδικάσει τον αιτούντα για ασέβεια προς το δικαστήριο. Επίσης, μπορεί να ασκηθεί σε βάρος του αιτούντος δίωξη για ψευδορκία.

Και στις δύο περιπτώσεις, ο αιτών θα υποχρεούται να καταβάλει όλα τα έξοδα της υπόθεσης ως εάν δεν είχε λάβει νομική συνδρομή.

16 Μπορώ να προσβάλω την άρνηση χορήγησης ευεργετήματος της πενίας;

Δεν παρέχεται η δυνατότητα άσκησης ένδικου μέσου κατά της απόφασης που απορρίπτει το αίτημα χορήγησης νομικής συνδρομής. Ωστόσο, αν η έκθεση του Συνηγόρου Νομικής Συνδρομής δεν είναι ευνοϊκή για τον αιτούντα, το πολιτικό δικαστήριο θα εξετάσει την έκθεση και θα παράσχει στους διαδίκους τη δυνατότητα να παρουσιάσουν τις θέσεις τους, προτού αποφασίσει αν θα δεχθεί την αρνητική έκθεση ή αν θα την απορρίψει και θα κάνει δεκτή την αίτηση νομικής συνδρομής.

17 Η αίτηση χορήγησης ευεργετήματος της πενίας έχει ως αποτέλεσμα την αναστολή της προθεσμίας παραγραφής;

Η αίτηση χορήγησης νομικής συνδρομής δεν έχει ως αποτέλεσμα την αναστολή της προθεσμίας παραγραφής;

Η πρωτότυπη γλωσσική έκδοση αυτής της σελίδας τροποποιήθηκε πρόσφατα. Η γλωσσική έκδοση που βλέπετε τώρα βρίσκεται στο στάδιο της μετάφρασης.
Υπάρχει ήδη μετάφραση στις ακόλουθες γλώσσες:

Νομική συνδρομή - Κάτω Χώρες

1 Ποια έξοδα συνεπάγονται οι νομικές διαδικασίες και ποιος πρέπει να τα επωμισθεί κανονικά;

Για την εισαγωγή της υπόθεσης στο δικαστήριο, ο ενάγων πρέπει να καταβάλει δικαστικά τέλη και τυχόν αμοιβή για τη συνδρομή δικηγόρου (σε υποθέσεις που αφορούν ποσά άνω των 25.000 EUR, ο εναγόμενος καταβάλλει επίσης δικαστικά τέλη). Εάν το δικαστήριο κρίνει υπέρ του ενάγοντος, συνήθως διατάσσει τον ηττηθέντα διάδικο να καταβάλει τα δικαστικά έξοδα του ενάγοντος. Στην περίπτωση αυτήν, ο ηττηθείς διάδικος βαρύνεται με τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκε ο ενάγων για την εισαγωγή της υπόθεσης στο δικαστήριο.

2 Τι είναι ακριβώς το ευεργέτημα της πενίας;

(Επιδοτούμενη) νομική συνδρομή είναι η νομική συνδρομή που παρέχεται σε διάδικο σε σχέση με έννομο συμφέρον που επηρεάζει άμεσα τον διάδικο προσωπικά, εφόσον ο νόμος ή οι συναφείς διατάξεις προβλέπουν την εν λόγω νομική συνδρομή.

3 Δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Αυτό εξαρτάται από το εισόδημά σας και το είδος των συμφερόντων που υπερασπίζεστε. Περισσότερες πληροφορίες διατίθενται στον ιστότοπο του Συμβουλίου Νομικής Συνδρομής (Raad voor Rechtsbijstand).

4 Το ευεργέτημα της πενίας χορηγείται για όλα τα είδη διαδικασιών;

Ναι. Στις Κάτω Χώρες, η (επιδοτούμενη) νομική συνδρομή παρέχεται στο συμβουλευτικό στάδιο και για όλα τα είδη διαδικασιών. Ωστόσο, βλέπε επίσης την απάντηση στην προηγούμενη ερώτηση. Στις Κάτω Χώρες υπάρχει επίσης επιδοτούμενη διαμεσολάβηση.

5 Υπάρχουν ειδικές διαδικασίες σε περιπτώσεις ανάγκης;

Στο αστικό δίκαιο, είναι δυνατή η κίνηση διαδικασίας λήψεως ασφαλιστικών μέτρων. Στο διοικητικό δίκαιο, είναι δυνατόν να ζητηθεί η λήψη προσωρινού μέτρου σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας, είτε πρόκειται για την αρχική ένσταση είτε για την προσφυγή σε πρώτο ή δεύτερο βαθμό.

6 Πώς μπορώ να λάβω το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Στις Κάτω Χώρες, η αίτηση για τη χορήγηση επιδοτούμενης νομικής συνδρομής υποβάλλεται, κατ’ αρχήν, από δικηγόρο. Ο δικηγόρος πρέπει να είναι εγγεγραμμένος στο Συμβούλιο Νομικής Συνδρομής. Εάν είστε από άλλο κράτος μέλος της ΕΕ, μπορείτε να υποβάλετε αίτηση μέσω της διαβιβάζουσας αρχής του κράτους μέλους σας (συνήθως του Υπουργείου Δικαιοσύνης, δικαστηρίου ή άλλου καθορισμένου προς τούτο οργανισμού). Η αίτηση διαβιβάζεται στην αποδέκτρια αρχή των Κάτω Χωρών, το Συμβούλιο Νομικής Συνδρομής.

7 Ποια έγγραφα πρέπει να υποβληθούν μαζί με το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Υπάρχει το οικονομικό κριτήριο και το κριτήριο του εννόμου συμφέροντος. Για την εξέταση του οικονομικού κριτηρίου, πρέπει να παρασχεθούν πληροφορίες στο Συμβούλιο Νομικής Συνδρομής σχετικά με το ετήσιο εισόδημά σας των δύο τελευταίων ετών. Εάν μπορείτε να αποδείξετε ότι πληροίτε τις προϋποθέσεις για επιδοτούμενη νομική συνδρομή στο κράτος μέλος σας, αυτό θα είναι αρκετό για το Συμβούλιο Νομικής Συνδρομής.

Για την εξέταση του κριτηρίου του εννόμου συμφέροντος, πρέπει να υποβάλετε δικαιολογητικά που να αποδεικνύουν το έννομο συμφέρον σας στην υπόθεση, όπως π.χ. πόσα χρήματα διακυβεύονται, αν η υπόθεση σχετίζεται με τα συμφέροντα της εταιρείας σας ή ποια μέτρα έχετε λάβει για την επίλυση της διαφοράς.

8 Πού πρέπει να υποβάλω την αίτηση για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Raad voor Rechtsbijstand

Postbus 70503

5201 CD Den Bosch

Netherlands

9 Πώς μπορώ να μάθω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Εσείς και, κατά περίπτωση, ο δικηγόρος σας θα λάβετε γραπτή απόφαση επί της αίτησής σας. Η απόφαση αυτή θα κρίνει αν η αίτησή σας έγινε δεκτή. Εάν η απόφαση δεν είναι υπέρ σας, μπορείτε να ασκήσετε ένδικα μέσα.

10 Τι πρέπει να κάνω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Πρέπει να καταβάλετε στον δικηγόρο συνεισφορά έναντι της αμοιβής του, το ύψος της οποίας καθορίζεται από το Συμβούλιο Νομικής Συνδρομής.

11 Ποιος επιλέγει τον/τη δικηγόρο μου αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Στις Κάτω Χώρες μπορείτε να επιλέξετε τον δικηγόρο σας. Ωστόσο, ο δικηγόρος πρέπει να είναι εγγεγραμμένος στο Συμβούλιο Νομικής Συνδρομής. Για περισσότερες πληροφορίες, βλ. τη σελίδα «Βρείτε δικηγόρο» (Zoek een advocaat) του Δικηγορικού Συλλόγου των Κάτω Χωρών (Nederlandse Orde van Advocaten).

Εάν αυτό δεν είναι δυνατό για εσάς, το Συμβούλιο Νομικής Συνδρομής, ως αποδέκτρια αρχή, μπορεί να ζητήσει από τον πρόεδρο του τοπικού υποκαταστήματος του Δικηγορικού Συλλόγου των Κάτω Χωρών να διορίσει δικηγόρο.

12 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει όλα τα έξοδα των διαδικασιών;

Όχι. Θα καταβάλετε συνεισφορά έναντι της αμοιβής του δικηγόρου σας. Θα πρέπει επίσης να καταβάλετε δικαστικά τέλη εάν προσφύγετε στο δικαστήριο. Ενδέχεται επίσης να οφείλονται αμοιβές εάν χρειαστεί να χρησιμοποιήσετε τις υπηρεσίες εξωτερικών πραγματογνωμόνων ή δικαστικού επιμελητή. Τέλος, εάν το δικαστήριο αποφανθεί εις βάρος σας, ενδέχεται να καταδικαστείτε στα έξοδα της δίκης (συμπεριλαμβανομένων των εξόδων του αντιδίκου).

13 Ποιος επωμίζεται τα λοιπά έξοδα, αν δικαιούμαι μερική χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Εσείς. Ενδέχεται να δικαιούστε συνεισφορά στο κράτος μέλος σας.

14 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει και τα ένδικα μέσα;

Ναι.

15 Μπορεί το ευεργέτημα της πενίας να ανακληθεί πριν από την ολοκλήρωση των διαδικασιών (ή ακόμη και να αρθεί μετά την περάτωση των διαδικασιών);

Εάν, ως αποτέλεσμα της υπόθεσης, σας επιδικαστεί (απαίτηση για) ποσό μεγαλύτερο από το ήμισυ του αφορολόγητου κεφαλαίου που ισχύει τη δεδομένη στιγμή, το Συμβούλιο Νομικής Συνδρομής μπορεί να αποφασίσει να ανακαλέσει το δικαίωμά σας σε επιδοτούμενη νομική συνδρομή. Στην περίπτωση αυτή, θα θεωρηθεί ότι είστε σε θέση να πληρώσετε ο ίδιος για τη νομική συνδρομή.

16 Μπορώ να προσβάλω την άρνηση χορήγησης ευεργετήματος της πενίας;

Μπορείτε να προσφύγετε στο Συμβούλιο Νομικής Συνδρομής κατά απόφασης του Συμβουλίου Νομικής Συνδρομής σχετικά με την επιλεξιμότητά σας για νομική συνδρομή. Μπορείτε να προσβάλετε την απόφαση επί της εν λόγω προσφυγής ενώπιον του περιφερειακού δικαστηρίου (rechtbank) και να προσφύγετε σε δεύτερο βαθμό ενώπιον του Τμήματος Διοικητικού Δικαίου (Afdeling bestuursrechtspraak) του Συμβουλίου της Επικρατείας (Raad van State).

Η πρωτότυπη γλωσσική έκδοση αυτής της σελίδας τροποποιήθηκε πρόσφατα. Η γλωσσική έκδοση που βλέπετε τώρα βρίσκεται στο στάδιο της μετάφρασης.

Νομική συνδρομή - Αυστρία

1 Ποια έξοδα συνεπάγονται οι νομικές διαδικασίες και ποιος πρέπει να τα επωμισθεί κανονικά;

Στις αστικές διαδικασίες τα δικαστικά έξοδα περιλαμβάνουν τα δικαστικά τέλη και, κατά περίπτωση, τα έξοδα πραγματογνωμοσύνης, διερμηνείας, μαρτύρων, τα ταξιδιωτικά έξοδα των διαδίκων και τα έξοδα που συνεπάγεται ο διορισμός επιτρόπων από το δικαστήριο (για να εκπροσωπήσουν απόντες διαδίκους ή διαδίκους που χρειάζονται επίτροπο), καθώς και τα έξοδα κοινοποιήσεων και τα έξοδα εκπροσώπησης από δικηγόρο. Καταρχάς, κάθε διάδικος καταβάλλει τα δικά του έξοδα· ωστόσο, ο ηττηθείς διάδικος καταδικάζεται στα δικαστικά έξοδα του νικήσαντος διαδίκου.

2 Τι είναι ακριβώς το ευεργέτημα της πενίας;

Διάδικος που δεν διαθέτει τα αναγκαία οικονομικά μέσα μπορεί να υποβάλει αίτηση για τη χορήγηση νομικής συνδρομής («Verfahrenshilfe», σύμφωνα με την αυστριακή πολιτικοδικονομική ορολογία) κατά την κίνηση της αστικής διαδικασίας ή αργότερα καθ’ όσο χρονικό διάστημα εκκρεμεί η διαδικασία. Ανάλογα με την αίτηση, η νομική συνδρομή μπορεί να συνίσταται σε (πλήρη ή μερική) απαλλαγή από τα δικαστικά τέλη και τα λοιπά έξοδα που αναφέρονται στην ερώτηση 1, καθώς και στον δωρεάν διορισμό δικηγόρου.

Στην περίπτωση του διορισμού δικηγόρου, η νομική συνδρομή περιλαμβάνει επίσης την προδικαστική συμβουλευτική υποστήριξη από τον δικηγόρο.

3 Δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Νομική συνδρομή χορηγείται μόνο αν ο αιτών, λαμβανομένων υπόψη των εισοδημάτων του, της περιουσίας του και των υποχρεώσεων διατροφής τις οποίες υπέχει, δεν είναι σε θέση να αναλάβει (εν όλω ή εν μέρει) τα έξοδα της διαδικασίας που αναφέρονται στην ερώτηση 1 χωρίς να θέσει σε κίνδυνο τα ελάχιστα μέσα διαβίωσης που χρειάζεται για να έχει ένα απλό επίπεδο ζωής.

Η αίτηση νομικής συνδρομής απορρίπτεται αν οι αξιώσεις ή τα μέσα άμυνας του αιτούντος είναι εμφανώς αβάσιμα ή κακόπιστα.

4 Το ευεργέτημα της πενίας χορηγείται για όλα τα είδη διαδικασιών;

Νομική συνδρομή χορηγείται για όλες τις αστικές και εμπορικές δικαστικές διαδικασίες, ανεξάρτητα από την ιθαγένεια ή τον τόπο κατοικίας του αιτούντος.

Αν χορηγηθεί νομική συνδρομή κατά την κύρια δίκη, αυτή καλύπτει και τη διαδικασία εκτέλεσης. Διάδικος στον οποίο χορηγήθηκε νομική συνδρομή για συγκεκριμένη διαφορά σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ δικαιούται και στην Αυστρία νομική συνδρομή για τη διαδικασία αναγνώρισης και εκτέλεσης της απόφασης που εκδόθηκε σε σχέση με την εν λόγω διαφορά.

5 Υπάρχουν ειδικές διαδικασίες σε περιπτώσεις ανάγκης;

Όχι, αλλά αν η αίτηση νομικής συνδρομής υποβάλλεται σε σχέση με επείγουσα περίπτωση (π.χ. νομική εκπροσώπηση σε υπόθεση ασφαλιστικών μέτρων), το δικαστήριο οφείλει να αποφασίσει τάχιστα. Όταν το δικαστήριο χορηγεί νομική συνδρομή υπό τη μορφή του διορισμού δικηγόρου, ο αρμόδιος δικηγορικός σύλλογος διορίζει δικηγόρο για να εκπροσωπήσει τον αιτούντα εντός λίγων ημερών.

6 Πώς μπορώ να λάβω το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Το σχετικό έντυπο («ZPForm 1») μπορεί να ληφθεί αυτοπροσώπως επιτόπου ή να ζητηθεί εγγράφως από οποιοδήποτε πρωτοβάθμιο δικαστήριο της Αυστρίας (Bezirksgericht, Landesgericht). Επιπλέον, μπορεί επίσης να ληφθεί διαδικτυακά, από τη διεύθυνση https://portal.justiz.gv.at/at.gv.justiz.formulare/Justiz/Verfahrenshilfe.aspx, ενώ διατίθεται και από ορισμένα αυστριακά προξενεία. Η χρήση του εν λόγω εντύπου είναι υποχρεωτική.

7 Ποια έγγραφα πρέπει να υποβληθούν μαζί με το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Η δήλωση περιουσιακών στοιχείων που περιέχεται στο έντυπο αίτησης νομικής συνδρομής («ZPForm 1»), η οποία περιλαμβάνει κατάλογο των στοιχείων ενεργητικού (εισοδημάτων και περιουσιακών στοιχείων, π.χ. ακινήτων, τραπεζικών καταθέσεων, ασφαλιστηρίων συμβολαίων κ.λπ.) και των υποχρεώσεων (υποχρεώσεων διατροφής κ.λπ.) του αιτούντος, καθώς και στοιχεία για το πρόσωπο και τις συνθήκες διαβίωσης του αιτούντος, πρέπει να συμπληρωθεί λεπτομερώς. Στο μέτρο του δυνατού, πρέπει επίσης να συνοδεύεται από σχετικά δικαιολογητικά έγγραφα. Η αναγραφή ψευδών ή ελλιπών στοιχείων στη δήλωση περιουσιακών στοιχείων τιμωρείται με χρηματικά πρόστιμα και μπορεί να επισύρει αστική ευθύνη για την προκληθείσα ζημία και ποινική δίωξη για απάτη.

8 Πού πρέπει να υποβάλω την αίτηση για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Η αίτηση νομικής συνδρομής («ZPForm 1») πρέπει να υποβληθεί, εγγράφως ή με προφορική δήλωση για την οποία θα συνταχθεί πρακτικό, στο πρωτοβάθμιο δικαστήριο της κύριας δίκης, το οποίο θα αποφασίσει για τη χορήγηση ή την απόρριψη της νομικής συνδρομής. Ωστόσο, ο διάδικος μπορεί επίσης να υποβάλει την αίτησή του νομικής συνδρομής στο περιφερειακό δικαστήριο (Bezirksgericht) του τόπου κατοικίας του στην Αυστρία, ακόμη και αν το εν λόγω δικαστήριο δεν είναι αρμόδιο για την εκδίκαση της διαφοράς, υπό την προϋπόθεση ότι το δικαστήριο της κύριας δίκης εδρεύει εκτός της περιφέρειας του περιφερειακού δικαστηρίου στην οποία βρίσκεται ο τόπος κατοικίας του διαδίκου. Στην περίπτωση αυτή, η αίτηση διαβιβάζεται στο αρμόδιο δικαστήριο.

9 Πώς μπορώ να μάθω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Το δικαστήριο αποφαίνεται επί της αίτησης νομικής συνδρομής με διάταξη. Η απόφαση αυτή επιδίδεται στον αιτούντα.

10 Τι πρέπει να κάνω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Αν το δικαστήριο έχει αποφασίσει ότι η νομική συνδρομή συμπεριλαμβάνει τον διορισμό δικηγόρου και το πρόσωπο του δικηγόρου έχει ήδη προσδιοριστεί (βλ. ερώτηση 11), ενδείκνυται να απευθυνθείτε στον οικείο δικηγόρο.

Γενικά, συνιστάται η λήψη νομικής συμβουλής από επαγγελματία (δικηγόρο ή συμβολαιογράφο) πριν από την κίνηση δικαστικής διαδικασίας.

Ωστόσο, διάδικος ο οποίος δεν εκπροσωπείται από δικηγόρο (και εφόσον η εκπροσώπηση από δικηγόρο δεν είναι υποχρεωτική) έχει επίσης τη δυνατότητα να υποβάλει την αγωγή του, καθώς και κάθε άλλο αίτημα, αίτηση και κοινοποίηση που πρέπει να υποβληθεί εκτός της προφορικής διαδικασίας, στο αρμόδιο για τη διαδικασία περιφερειακό δικαστήριο ή στο περιφερειακό δικαστήριο του τόπου κατοικίας του.

11 Ποιος επιλέγει τον/τη δικηγόρο μου αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Αν το δικαστήριο αποφασίσει να χορηγήσει νομική συνδρομή που συμπεριλαμβάνει τον διορισμό δικηγόρου, ο τοπικός δικηγορικός σύλλογος επιλέγει δικηγόρο μεταξύ των μελών του βάσει αλφαβητικής σειράς. Ο αιτών μπορεί εντούτοις να προτείνει ο ίδιος συγκεκριμένο δικηγόρο. Παρά το γεγονός ότι η πρόταση αυτή δεν είναι δεσμευτική για τον τοπικό δικηγορικό σύλλογο, οι σύλλογοι δέχονται κατά κανόνα τις τεκμηριωμένες προτάσεις (για παράδειγμα, εφόσον ο δικηγόρος συμφωνεί και είναι ήδη εξοικειωμένος με την υπόθεση).

12 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει όλα τα έξοδα των διαδικασιών;

Το δικαστήριο έχει τη διακριτική ευχέρεια να χορηγήσει πλήρη νομική συνδρομή ή —ανάλογα με την οικονομική κατάσταση του αιτούντος και λαμβάνοντας υπόψη τα αναμενόμενα έξοδα— μερική νομική συνδρομή, η οποία θα καλύπτει ορισμένα μόνο από τα έξοδα. Η νομική συνδρομή μπορεί να περιλαμβάνει:

1. προσωρινή απαλλαγή από την καταβολή των δικαστικών τελών, των εξόδων μαρτύρων και πραγματογνωμόνων, των εξόδων για τις απαραίτητες κοινοποιήσεις, των εξόδων επιτρόπου, καθώς και των δαπανών σε μετρητά του επιτρόπου ή του δικηγόρου· απαλλαγή από την καταβολή εγγύησης για τα έξοδα του αντιδίκου·
2. εκπροσώπηση από υπάλληλο του δικαστηρίου ή, αν απαιτείται, από δικηγόρο·
3. αποζημίωση για τα αναγκαία έξοδα ταξιδίου στα οποία υποβλήθηκε ο διάδικος για να εξεταστεί ή να αναπτύξει τα πραγματικά περιστατικά ενώπιον του δικάζοντος δικαστηρίου.

Ωστόσο, αν εκδοθεί απόφαση σε βάρος σας, θα πρέπει να αποζημιώσετε τον νικήσαντα διάδικο για τα δικαστικά έξοδά του.

13 Ποιος επωμίζεται τα λοιπά έξοδα, αν δικαιούμαι μερική χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Αν προκύψουν άλλα αναγκαία έξοδα —τα οποία δεν καλύπτονται από τη νομική συνδρομή βάσει της απόφασης του δικαστηρίου— θα πρέπει να τα καταβάλετε ο ίδιος, τουλάχιστον προσωρινά. Ωστόσο, ο ηττηθείς διάδικος αστικής δίκης οφείλει εν τέλει, στο μέτρο που ηττήθηκε, να αποζημιώσει τον αντίδικό του για τα έξοδά του (π.χ. αν επιδικαστούν υπέρ του ενάγοντος τα δύο τρίτα της αγωγικής αξίωσής του, ενώ το ένα τρίτο αυτής απορριφθεί και αναδειχθεί, κατά το μέρος αυτό, νικητής ο εναγόμενος, ο εναγόμενος θα επιβαρυνθεί κατά κανόνα με τα δικά του έξοδα και θα οφείλει να καταβάλει στον ενάγοντα το ένα τρίτο των αναγκαίων εξόδων αυτού).

14 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει και τα ένδικα μέσα;

Η νομική συνδρομή καλύπτει όλα τα στάδια της διαδικασίας μέχρι το πέρας της δίκης (και την τυχόν επακόλουθη διαδικασία εκτέλεσης). Ως εκ τούτου, καλύπτει επίσης τα ενδεχόμενα ένδικα μέσα (ή τη διαδικασία στον ανώτερο βαθμό δικαιοδοσίας).

15 Μπορεί το ευεργέτημα της πενίας να ανακληθεί πριν από την ολοκλήρωση των διαδικασιών (ή ακόμη και να αρθεί μετά την περάτωση των διαδικασιών);

Το δικαστήριο κηρύσσει το ευεργέτημα της νομικής συνδρομής λήξαν αν αποδεικνύεται ότι δεν πληρούνται πλέον οι όροι που ίσχυαν αρχικά κατά τη χορήγησή του (αν επέλθουν μεταβολές στην περιουσιακή κατάσταση του διαδίκου ή αν η περαιτέρω ένδικη επιδίωξη των αξιώσεών του ή ένδικη υπεράσπισή του είναι εμφανώς αβάσιμη ή κακόπιστη) ή ανακαλεί το ευεργέτημα της νομικής συνδρομής αν αποδεικνύεται ότι οι όροι για τη χορήγησή του δεν πληρούνταν ούτε κατά τη στιγμή της χορήγησής του. Στην τελευταία αυτή περίπτωση, ο διάδικος οφείλει να επιστρέψει τα ποσά που εισέπραξε και να καταβάλει τη νομίμως προβλεπόμενη αμοιβή στον δικηγόρο του.

Διάδικος που, εντός των τριών ετών μετά το πέρας της διαδικασίας, αποκτά επαρκή οικονομικά μέσα υποχρεούται να επιστρέψει τα ποσά της νομικής συνδρομής που του χορηγήθηκε, εφόσον είναι σε θέση να το πράξει χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η διαβίωσή του. Το δικαστήριο, προκειμένου να εξετάσει την οικονομική κατάσταση του διαδίκου, ζητεί επικαιροποιημένη δήλωση περιουσιακών στοιχείων (κατά κανόνα, μέσω της υποβολής του εντύπου ZPForm 1 λίγο καιρό μετά το πέρας της διαδικασίας). Αν η δήλωση περιουσιακών στοιχείων δεν υποβληθεί στο δικαστήριο έγκαιρα και συνοδευόμενη από τα απαραίτητα αποδεικτικά, η νομική συνδρομή μπορεί να ανακληθεί και να προκύψει υποχρέωση επιστροφής των ποσών της.

16 Μπορώ να προσβάλω την άρνηση χορήγησης ευεργετήματος της πενίας;

Η απόφαση που απορρίπτει την αίτηση νομικής συνδρομής μπορεί να προσβληθεί με προσφυγή ενώπιον του αρμόδιου δευτεροβάθμιου δικαστηρίου, το οποίο αποφαίνεται αμετάκλητα. Περαιτέρω προσφυγή ενώπιον του Ανώτατου Δικαστηρίου δεν είναι δυνατή.

1 Ποια έξοδα συνεπάγονται οι νομικές διαδικασίες και ποιος πρέπει να τα επωμισθεί κανονικά;

Τα έξοδα των νομικών διαδικασιών είναι εκείνα που απαιτούνται προκειμένου ένα πρόσωπο να διεκδικήσει ή να υπερασπιστεί τα δικαιώματά του ενώπιον δικαστηρίου. Περιλαμβάνουν τα δικαστικά έξοδα και, όταν ο διάδικος υπερασπίζεται την υπόθεσή του αυτοπροσώπως ή μέσω συνηγόρου που δεν είναι δικηγόρος (adwokat), νομικός σύμβουλος (radca prawny) ή σύμβουλος σε θέματα βιομηχανικής ιδιοκτησίας (rzecznik patentowy), τα έξοδα ματάβασης του διαδίκου ή του εκπροσώπου του στο δικαστήριο και ποσό ίσο με τις απολεσθείσες αποδοχές του διαδίκου λόγω της παράστασής του στο δικαστήριο, αλλά όχι υψηλότερο από το ποσό της αμοιβής επαγγελματία δικηγόρου, και όταν ο διάδικος επικουρείται από εκπρόσωπο ο οποίος είναι δικηγόρος, νομικός σύμβουλος ή σύμβουλος σε θέματα βιομηχανικής ιδιοκτησίας, την αμοιβή του εν λόγω συνηγόρου.

Τα δικαστικά έξοδα περιλαμβάνουν τέλη και έξοδα.

Τέλος χρεώνεται για κάθε έγγραφο που υπόκειται στην καταβολή τέλους. Τα έγγραφα που υπόκεινται σε καταβολή τέλους και τα ποσά των τελών καθορίζονται στον νόμο, της 28ης Ιουλίου 2005, για τα δικαστικά έξοδα σε αστικές υποθέσεις (Ustawa z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych). Ο εν λόγω νόμος καθορίζει επίσης τους κανόνες για τον υπολογισμό του ποσού των εξόδων.

Ειδικότερα, υπόκεινται σε τέλος τα ακόλουθα έγγραφα:

• δικόγραφο αγωγής/ανταγωγής·
• δικόγραφο σχετικά με την επέκταση ή την τροποποίηση της αγωγής κατά τρόπο που αυξάνει την αξία της διαφοράς·
• εφέσεις (apelacja και zażalenie)·
• αίτηση αναίρεσης (skarga kasacyjna) και αίτηση για την κήρυξη τελεσίδικης απόφασης ως παράνομης·
• ανακοπή ερημοδικίας·
• ανακοπή κατά διαταγής πληρωμής·
• κύρια παρέμβαση (interwencja główna) και πρόσθετη παρέμβαση (interwencja uboczna)·
• αίτηση για διαδικασία εκούσιας δικαιοδοσίας·
• αίτηση πτώχευσης·
• αίτηση εγγραφής/διαγραφής από το κτηματολόγιο·
• αίτηση εγγραφής στο Εθνικό Δικαστικό Μητρώο (Krajowy Rejestr Sądowy, KRS) και στο μητρώο ενεχύρων, καθώς και αίτηση τροποποίησης ή διαγραφής των εν λόγω εγγραφών·
• αίτηση αναθεώρησης δικαστικής απόφασης·
• αγωγή ακύρωσης διαιτητικής απόφασης·
• προσφυγή κατά απόφασης δικαστικού υπαλλήλου·
• προσφυγή κατά πράξεων δικαστικού επιμελητή·
• αίτηση έκδοσης των ακόλουθων εγγράφων βάσει της δικογραφίας: αντιγράφου, αποσπάσματος, πιστοποιητικού, άλλου εγγράφου ή αντιγράφου, και αίτηση για έκδοση αντιγράφου από το κτηματολόγιο (με την καταβολή τέλους μητρώου).

Τα έξοδα περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων:

• έξοδα ταξιδιού διαδίκου που απαλλάσσεται από τα δικαστικά έξοδα, τα οποία σχετίζονται με την παράσταση του διαδίκου στο δικαστήριο, εάν η παράσταση αυτή έχει διαταχθεί από το δικαστήριο·
• επιστροφή εξόδων ταξιδιού και διαμονής και απολεσθέντων αποδοχών ή απολεσθέντος εισοδήματος μαρτύρων λόγω της παράστασής τους στο δικαστήριο·
• αμοιβές και επιστροφή των εξόδων πραγματογνωμόνων, μεταφραστών και επιτρόπων που έχουν διοριστεί για τον διάδικο στην υπόθεση·
• κατ’ αποκοπή έξοδα για τη συλλογή αποδεικτικών στοιχείων σύμφωνα με τη γνώμη επιτροπής δικαστικών πραγματογνωμόνων·
• αμοιβές που καταβάλλονται σε άλλα πρόσωπα ή φορείς και επιστροφή των εξόδων τους·
• έξοδα για τη συλλογή άλλων αποδεικτικών στοιχείων·
• έξοδα μεταφοράς και φύλαξης ζώων και αντικειμένων·
• έξοδα τοποθέτησης και κράτησης·
• κατ’ αποκοπή ποσά που καταβάλλονται σε διορισμένους από το δικαστήριο επιτρόπους για την ολοκλήρωση έρευνας ιστορικού σχετικά με την ακύρωση γάμου, διαζύγιο και δικαστικό χωρισμό, καθώς και για την εποπτεία των προγραμματισμένων από το δικαστήριο επαφών των γονέων·
• έξοδα πιστοποιητικού ιατρού δικαστηρίου·
• έξοδα διαμεσολάβησης μετά την παραπομπή από δικαστήριο·
• έξοδα ανακοινώσεων.

Εκτός εάν προβλέπεται διαφορετικά από τον νόμο, ο διάδικος που καταθέτει στο δικαστήριο έγγραφο το οποίο υπόκειται σε τέλος ή συνεπάγεται δαπάνες υποχρεούται να καταβάλει τα δικαστικά έξοδα.

Ορισμένες οντότητες απαλλάσσονται από τα έξοδα βάσει νόμου (δεν απαιτείται αίτηση), για παράδειγμα:

• διάδικος που ζητεί να θεμελιωθεί η πατρότητα ή η μητρότητα και προβάλει συναφείς αξιώσεις (όταν η αγωγή για τη θεμελίωση της πατρότητας αποδεικνύεται προδήλως αβάσιμη, ωστόσο, στην απόφασή του με την οποία περατώνεται η διαδικασία, το δικαστήριο μπορεί να καταδικάσει τον αιτούντα στην καταβολή των μη καταβληθέντων δικαστικών εξόδων, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις περιστάσεις της υπόθεσης)·
• διάδικος που διεκδικεί διατροφή και ο εναγόμενος σε υπόθεση μείωσης διατροφής·
• διάδικος που ζητεί να κηρυχθούν καταχρηστικές συμβατικές ρήτρες·
• εργαζόμενος ο οποίος ασκεί αγωγή ή υποβάλλει αίτηση για διαδικασία εκούσιας δικαιοδοσίας, εκτός από την περίπτωση στην οποία η αξία της αξίωσης υπερβαίνει τα 50.000 PLN, ή πρόσωπο που ασκεί προσφυγή σε υποθέσεις κοινωνικής ασφάλισης·
• διάδικος σε υπόθεση που αφορά την ψυχική υγεία·
• πρόσωπο ανίκανο προς δικαιοπραξία σε διαδικασία ανάκλησης ή τροποποίησης του καθεστώτος ανικανότητάς του·

Οι δαπάνες καταβάλλονται προσωρινά από το δημόσιο ταμείο εάν σχετίζονται με αυτεπάγγελτη ενέργεια του δικαστηρίου (π.χ. όταν επιτρέπει αποδείξεις που δεν ζητήθηκαν από διάδικο). Άλλα έξοδα καλύπτονται προσωρινά από τον διάδικο που ζήτησε την ενέργεια που προκάλεσε τα εν λόγω έξοδα. Το δικαστήριο μπορεί να απαιτήσει από διάδικο να καταβάλει προκαταβολή για τα έξοδα και δεν προβαίνει στη ζητούμενη ενέργεια εάν δεν καταβληθεί η προκαταβολή. Το δικαστήριο αποφαίνεται σχετικά με την επιστροφή τυχόν αχρεωστήτως καταβληθέντων προκαταβολών και τη διευθέτηση των εξόδων που προέκυψαν από την οριστική απόφαση.

Με την οριστική απόφασή του, το δικαστήριο αποφασίζει επίσης ποιος θα καταβάλει τελικά τα δικαστικά έξοδα και σε ποιο ποσοστό. Στις κατ’ αντιδικίαν διαδικασίες, ο κανόνας είναι ότι ο ηττηθείς διάδικος επιβαρύνεται με το σύνολο των εξόδων (δηλαδή με τα έξοδα που καταβλήθηκαν από τον εν λόγω διάδικο και με τα έξοδα του αντιδίκου). Εάν η αγωγή ευδοκιμήσει εν μέρει, το δικαστήριο μπορεί να διατάξει οι διάδικοι να καταβάλουν τα δικά τους έξοδα (να αποφασίσει ότι κανένας διάδικος δεν υποχρεούται να καταβάλει τα έξοδα του αντιδίκου) ή να τα κατανείμει κατ’ αναλογία (ο νικήσας σε μικρότερο βαθμό διάδικος να υποχρεωθεί να καταβάλει στον αντίδικο μέρος των εξόδων του τελευταίου, όπως ορίζεται από το δικαστήριο). Σε διαδικασίες εκούσιας δικαιοδοσίας (οι οποίες διεξάγονται σε πολλές υποθέσεις, για παράδειγμα, για την έκδοση αποφάσεων σχετικά με σημαντικά ζητήματα που αφορούν παιδιά, για την απόκτηση περιουσίας λόγω κληρονομικής διαδοχής ή για τη λύση συγκυριότητας), ο κανόνας είναι ότι τα έξοδα συμψηφίζονται πλήρως. Ωστόσο, ανάλογα με την κατάσταση, συμπεριλαμβανομένης της συμπεριφοράς των διαδίκων κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, το δικαστήριο έχει τη διακριτική ευχέρεια να αποφασίσει διαφορετικά, για παράδειγμα να καταδικάσει έναν από τους διαδίκους στην καταβολή του συνόλου των εξόδων, συμπεριλαμβανομένων των εξόδων στα οποία υποβλήθηκαν οι λοιποί διάδικοι.

2 Τι είναι ακριβώς το ευεργέτημα της πενίας;

Η νομική συνδρομή παρέχεται για τη διευκόλυνση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη για άτομα που βρίσκονται σε δύσκολες συνθήκες ζωής ή σε δύσκολες οικονομικές συνθήκες.

Η νομική συνδρομή διέπεται από την ακόλουθη νομοθεσία:

α) σε εγχώριες υποθέσεις: από τον κώδικα πολιτικής δικονομίας και τον νόμο για τα δικαστικά έξοδα σε αστικές υποθέσεις·

β) σε διασυνοριακές υποθέσεις: εκτός από τη νομοθεσία που αναφέρεται στο στοιχείο α) ανωτέρω, επίσης από τον νόμο σχετικά με το δικαίωμα νομικής συνδρομής σε αστικές δικαστικές διαδικασίες που διεξάγονται στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και σχετικά με το δικαίωμα νομικής συνδρομής με σκοπό τον φιλικό διακανονισμό διαφοράς πριν από την κίνηση διαδικασίας (Ustawa o prawie pomocy w postępowaniu w sprawach cywilnych prowadzonym w państwach członkowskich Unii Europejskiej oraz o prawie pomocy w celu ugodowego załatwienia sporu przed wszczęciem takiego postępowania).

Διασυνοριακές είναι οι υποθέσεις στις οποίες ο αιτών που έχει την κατοικία ή τη συνήθη διαμονή του σε άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (με εξαίρεση τη Δανία) υποβάλλει αίτηση νομικής συνδρομής σε διαδικασίες που διεξάγονται ή πρόκειται να κινηθούν στη Δημοκρατία της Πολωνίας ή για τον φιλικό διακανονισμό διαφοράς σε αστική υπόθεση για την οποία αρμόδια είναι τα πολωνικά δικαστήρια. Πρόκειται επίσης για περιπτώσεις στις οποίες ο αιτών που έχει την κατοικία ή τη συνήθη διαμονή του στη Δημοκρατία της Πολωνίας αιτείται νομική συνδρομή στο πλαίσιο διαδικασίας που διεξάγεται ή πρόκειται να κινηθεί σε άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (με εξαίρεση τη Δανία) ή για τον φιλικό διακανονισμό διαφοράς σε αστική υπόθεση στην οποία αρμόδια είναι τα δικαστήρια του εν λόγω κράτους.

Η νομική συνδρομή περιλαμβάνει:

• απαλλαγή από τα δικαστικά έξοδα, ώστε ο διάδικος να μη χρειάζεται να καταβάλει προκαταβολικά τέλη και έξοδα κατά την έναρξη της διαδικασίας και κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, συμπεριλαμβανομένων των εξόδων μετάβασης στο δικαστήριο, εάν το δικαστήριο διατάξει τον διάδικο να παραστεί αυτοπροσώπως·
• διορισμό συνηγόρου από το δικαστήριο στις δικαστικές διαδικασίες, μεταξύ άλλων για την προετοιμασία του εισαγωγικού δικογράφου (σε διασυνοριακές υποθέσεις, μεταξύ άλλων για την παροχή νομικών συμβουλών και φιλικού διακανονισμού της εξωδικαστικής διαφοράς), ώστε ο διάδικος να εκπροσωπηθεί δωρεάν από επαγγελματία δικηγόρο·

• επιπλέον, σε διασυνοριακές υποθέσεις στις οποίες ο αιτών έχει υποβάλει αίτηση νομικής συνδρομής στο πλαίσιο διαδικασίας που διεξάγεται ή πρόκειται να κινηθεί σε άλλο κράτος μέλος:

α) απαλλαγή από τις δαπάνες που καλύπτουν τα έξοδα μετάφρασης της αίτησης για χορήγηση νομικής συνδρομής σε άλλο κράτος μέλος και των απαραίτητων εγγράφων προς υποστήριξη της αίτησης·

β) τον διορισμό δικηγόρου ή νομικού συμβούλου για την παροχή νομικής συνδρομής σε αιτούντα στη Δημοκρατία της Πολωνίας για διαδικασίες που διεξάγονται ή πρόκειται να κινηθούν σε άλλο κράτος μέλος, έως την ημερομηνία παραλαβής της αίτησης νομικής συνδρομής από την αρμόδια αρχή του εν λόγω κράτους μέλους.

Η νομική συνδρομή μπορεί να είναι πλήρης ή μερική. Στην τελευταία περίπτωση, μπορεί να καλύπτει μόνο τον διορισμό συνηγόρου από το δικαστήριο χωρίς απαλλαγή από τα δικαστικά έξοδα ή τον διορισμό συνηγόρου από το δικαστήριο με μερική απαλλαγή από τα έξοδα (π.χ. από συγκεκριμένο μέρος αυτών ή από συγκεκριμένο κονδύλιο των εξόδων).

Στην Πολωνία παρέχεται επίσης ad hoc νομική συνδρομή στο πλαίσιο της λεγόμενης «δωρεάν νομικής συνδρομής» (nieodpłatna pomoc prawna). Η δωρεάν νομική συνδρομή διέπεται από τον νόμο, της 5ης Αυγούστου 2015, σχετικά με τη δωρεάν νομική συνδρομή, τη δωρεάν παροχή συμβουλών σε αστικές υποθέσεις και τη νομική εκπαίδευση (Ustawa z 5 sierpnia 2015 r. o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej). Η δωρεάν νομική συνδρομή καλύπτει τα ακόλουθα:

• δωρεάν παροχή νομικών συμβουλών από δικηγόρο ή νομικό σύμβουλο, μεταξύ άλλων σε σχέση με εκκρεμείς δικαστικές διαδικασίες·
• δωρεάν σύνταξη σχεδίου δικογράφου, με εξαίρεση τα διαδικαστικά έγγραφα σε εκκρεμείς δικαστικές διαδικασίες·
• δωρεάν σύνταξη αίτησης απαλλαγής από τα δικαστικά έξοδα και/ή διορισμού συνηγόρου από το δικαστήριο σε εκκρεμείς δικαστικές διαδικασίες·
• δωρεάν διαμεσολάβηση.

3 Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Η νομική συνδρομή σε δικαστικές διαδικασίες παρέχεται τόσο σε φυσικά όσο και σε νομικά πρόσωπα, καθώς και σε οργανωτικές μονάδες που δικαιούνται από τον νόμο να είναι διάδικοι σε τέτοιες διαδικασίες.

Φυσικό πρόσωπο μπορεί να απαλλαγεί από τα δικαστικά έξοδα εάν αδυνατεί να καταβάλει τα εν λόγω έξοδα χωρίς δυσχέρειες για τον εαυτό του ή την οικογένειά του ή εάν τα εν λόγω έξοδα θα το εξέθεταν σε κίνδυνο τέτοιων δυσχερειών.

Νομικό πρόσωπο ή οργανωτική μονάδα, πέραν του νομικού προσώπου που νομιμοποιείται από τον νόμο να είναι διάδικος σε δικαστική διαδικασία μπορεί να απαλλαγεί εάν δεν διαθέτει επαρκή μέσα για την καταβολή των εξόδων. Οι εμπορικές εταιρείες (εκτός από τις περιπτώσεις που το δημόσιο ταμείο είναι ο μοναδικός εταίρος ή μέτοχος) θα πρέπει επίσης να αποδεικνύουν ότι οι εταίροι ή οι μέτοχοί τους δεν διαθέτουν επαρκή μέσα για να αυξήσουν τα περιουσιακά στοιχεία της εταιρείας ή να χορηγήσουν δάνειο στην εταιρεία.

Οι κοινωνικές οργανώσεις που δεν συμμετέχουν σε επιχειρηματικές δραστηριότητες μπορούν επίσης να ζητήσουν απαλλαγή από τα δικαστικά έξοδα στις δικές τους υποθέσεις που αφορούν κοινωνικές, επιστημονικές, εκπαιδευτικές, πολιτιστικές, αθλητικές, φιλανθρωπικές δραστηριότητες ή δραστηριότητες αλληλοβοήθειας όσον αφορά την προστασία των καταναλωτών, την προστασία του περιβάλλοντος και την κοινωνική πρόνοια.

Δεν υπάρχουν καθορισμένα όρια εισοδήματος για τη λήψη νομικής συνδρομής. Το δικαστήριο ασκεί συναφώς τη διακριτική του ευχέρεια, λαμβάνοντας υπόψη τη σύνθεση των εσόδων, των περιουσιακών στοιχείων και των δαπανών του διαδίκου, συμπεριλαμβανομένου του αριθμού των εξαρτώμενων από αυτόν προσώπων. Το δικαστήριο μπορεί επίσης να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο διάδικος δεν διαθέτει επαρκή μέσα για την κάλυψη της αμοιβής συνηγόρου, αλλά διαθέτει επαρκή μέσα για την κάλυψη ορισμένων ή ακόμα και όλων των δικαστικών εξόδων.

Επιπλέον, στις εγχώριες διαδικασίες, το δικαστήριο μπορεί να αρνηθεί να διορίσει συνήγορο, ακόμα και όταν ο διάδικος δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να πληρώσει, εάν κρίνει ότι δεν απαιτείται η συμμετοχή συνηγόρου. Στην πράξη, αυτό συμβαίνει όταν η υπόθεση δεν είναι περίπλοκη, ιδίως εάν ο διάδικος έχει δείξει κατά τη διαδικασία ότι είναι εξοικειωμένος με τον νόμο και τη διαδικασία.

Σε διασυνοριακές διαδικασίες, το δικαστήριο μπορεί να μη χορηγήσει νομική συνδρομή σε πρόσωπα που κατοικούν ή διαμένουν σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ, με εξαίρεση τη Δανία, εάν το υποβληθέν αίτημα ή η υπεράσπιση των δικαιωμάτων είναι προδήλως αβάσιμα. Μπορεί επίσης να μη χορηγηθεί νομική συνδρομή για λόγους που σχετίζονται με την ουσία της υπόθεσης, εάν έχει προηγουμένως χορηγηθεί στον αιτούντα νομική συνδρομή για τον φιλικό διακανονισμό της διαφοράς πριν από την κίνηση διαδικασίας ενώπιον πολιτικού δικαστηρίου, αλλά δεν επιτεύχθηκε διακανονισμός.

Τυπική προϋπόθεση για τη χορήγηση νομικής συνδρομής είναι η υποβολή της αίτησης στο δικαστήριο με τον τρόπο που περιγράφεται στα σημεία 6 έως 8 κατωτέρω.

Ανεξάρτητα από όσα αναφέρονται παραπάνω, πρόσωπο που δεν γνωρίζει την πολωνική γλώσσα μπορεί, κατόπιν αίτησης που υποβάλλεται στο δικαστήριο το οποίο εκδικάζει την υπόθεση (ή το οποίο θα πρέπει να εκδικάσει την υπόθεση, εάν η αίτηση υποβληθεί πριν από την έναρξη της διαδικασίας), να λάβει δωρεάν συνδρομή διερμηνέα κατά τη διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας. Η αίτηση δεν χρειάζεται να πληροί τυπικές προϋποθέσεις, όπως αυτές που ισχύουν για τις αιτήσεις για νομική συνδρομή. Αυτό προβλέπεται στο άρθρο 5 του νόμου, της 27ης Ιουλίου 2001, για την οργάνωση των τακτικών δικαστηρίων (Ustawa z dnia 27 lipca 2001 roku prawo o ustroju sądów powszechnych). Αντιθέτως, ο διάδικος που ζητεί δωρεάν συνδρομή όσον αφορά τη μετάφραση διαδικαστικών και άλλων εγγράφων που πρέπει να υποβληθούν στο δικαστήριο πρέπει να υποβάλει απλή αίτηση για νομική συνδρομή.

Μόνο τα φυσικά πρόσωπα, συμπεριλαμβανομένων των επιτηδευματιών που δεν απασχολούν άλλα πρόσωπα (αυτοαπασχολούμενοι), είναι επιλέξιμα για δωρεάν νομική συνδρομή εάν αδυνατούν να καταβάλουν τα έξοδα αμειβόμενης νομικής βοήθειας.

Δικηγόρος ή νομικός σύμβουλος μπορεί να αρνηθεί να παράσχει δωρεάν νομική συνδρομή για επιτακτικούς λόγους, ενημερώνοντας το επιλέξιμο πρόσωπο για άλλα κέντρα που παρέχουν δωρεάν νομική συνδρομή εντός της κομητείας (powiat).

Εάν διαπιστωθεί ότι το πρόβλημα που γνωστοποιήθηκε από το επιλέξιμο πρόσωπο δεν μπορεί να επιλυθεί εν όλω ή εν μέρει με την παροχή δωρεάν νομικής συνδρομής, και ειδικότερα ότι το πρόβλημα δεν είναι μόνο νομικής φύσης, ο δικηγόρος ή ο νομικός σύμβουλος ενημερώνει το πρόσωπο σχετικά με άλλες δυνατότητες για την παροχή κατάλληλης βοήθειας από παρόχους δωρεάν συμβουλευτικών υπηρεσιών. Για παράδειγμα, μπορούν να παράσχουν πληροφορίες σχετικά με τις υπηρεσίες οντότητας που παρέχει δωρεάν συμβουλές με τη μορφή συμβουλευτικού δελτίου πληροφοριών (karta informacyjna poradnictwa).

Επιπλέον, όταν η δωρεάν νομική συνδρομή καλύπτει δωρεάν διαμεσολάβηση, δεν χορηγείται εάν η υπόθεση έχει παραπεμφθεί για διαμεσολάβηση από δικαστήριο ή άλλη αρχή και υπάρχει εύλογη υπόνοια βίας στη σχέση των μερών.

4 Το ευεργέτημα της πενίας χορηγείται για όλα τα είδη διαδικασιών;

Ναι. Η νομική συνδρομή παρέχεται σε όλες τις αστικές υποθέσεις, συμπεριλαμβανομένων των οικογενειακών, εμπορικών, εργασιακών υποθέσεων και των υποθέσεων κοινωνικής ασφάλισης (π.χ. συντάξεις γήρατος και ετήσιες πρόσοδοι).

5 Υπάρχουν ειδικές διαδικασίες σε περιπτώσεις ανάγκης;

Δεν υπάρχει ειδική διαδικασία για περιπτώσεις ανάγκης.

6 Πώς μπορώ να λάβω το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Δεν υπάρχει επίσημο έντυπο αίτησης για νομική συνδρομή στις εθνικές διαδικασίες. Η αίτηση υποβάλλεται απλώς γραπτώς ή προφορικώς για καταχώριση στο αρχείο.

Στις διασυνοριακές υποθέσεις μπορεί να χρησιμοποιηθεί το επίσημο έντυπο που ορίζεται στο παράρτημα της απόφασης της Επιτροπής 2004/844/ΕΚ, της 9ης Νοεμβρίου 2004, για θέσπιση εντύπου για τη διαβίβαση των αιτήσεων ευεργετήματος πενίας κατ’ εφαρμογή της οδηγίας 2003/8/ΕΚ του Συμβουλίου για βελτίωση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη επί διασυνοριακών διαφορών μέσω της θέσπισης στοιχειωδών κοινών κανόνων σχετικά με το ευεργέτημα πενίας στις διαφορές αυτές. Τα έντυπα διατίθενται στη γραμματεία του δικαστηρίου στο οποίο εκκρεμεί ή πρόκειται να κινηθεί η διαδικασία. Μπορούν επίσης να τηλεφορτωθούν από τον ιστότοπο του Υπουργείου Δικαιοσύνης. Ωστόσο, η χρήση του εντύπου δεν είναι υποχρεωτική. Η αίτηση θα πρέπει να περιλαμβάνει δήλωση στην οποία αναφέρονται λεπτομερώς η οικογενειακή κατάσταση, τα περιουσιακά στοιχεία, το εισόδημα και οι πηγές βιοπορισμού του αιτούντος. Η αίτηση για νομική συνδρομή για τον φιλικό διακανονισμό της διαφοράς πριν από την κίνηση διαδικασίας ενώπιον πολιτικού δικαστηρίου πρέπει επίσης να περιλαμβάνει λεπτομερή περιγραφή των πραγματικών περιστατικών της υπόθεσης.

Η χρήση εντύπου είναι υποχρεωτική μόνο για διασυνοριακές διαφορές για τις οποίες διεξάγεται διαδικασία σε άλλο κράτος μέλος και στις οποίες εμπλέκεται πρόσωπο που είναι Πολωνός υπήκοος ή έχει δικαίωμα μόνιμης διαμονής στην Πολωνία.

Σε διασυνοριακές υποθέσεις, η αίτηση μπορεί να υποβληθεί όχι μόνο στα πολωνικά αλλά και στα αγγλικά.

7 Ποια έγγραφα πρέπει να υποβληθούν μαζί με το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Η αίτηση απαλλαγής από τα δικαστικά έξοδα ή διορισμού συνηγόρου από το δικαστήριο σε εθνική διαδικασία πρέπει να περιλαμβάνει δήλωση σχετικά με την οικογενειακή κατάσταση, τα περιουσιακά στοιχεία, το εισόδημα και τις πηγές βιοπορισμού σύμφωνα με το υπόδειγμα που καθορίζεται στον κανονισμό του υπουργού Δικαιοσύνης, της 3ης Οκτωβρίου 2016, σχετικά με την καταβολή από το δημόσιο ταμείο δωρεάν νομικής συνδρομής που παρέχεται από δικηγόρο διορισμένο από το δικαστήριο (Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu). Τα υποδείγματα είναι διαθέσιμα σε ηλεκτρονική μορφή στα πολωνικά στους ιστοτόπους των δικαστηρίων, στον ιστότοπο του Υπουργείου Δικαιοσύνης και σε έντυπη μορφή στις γραμματείες των δικαστηρίων. Πρόκειται για τυπική απαίτηση και η μη διόρθωση τυχόν ελλείψεων εντός μίας εβδομάδας από την αίτηση του δικαστηρίου συνεπάγεται την απόρριψη της αίτησης. Εάν οι περιστάσεις που αναφέρονται στην αίτηση εγείρουν ανησυχίες, το δικαστήριο μπορεί να διατάξει τη διεξαγωγή έρευνας σχετικά με τις πραγματικές συνθήκες του αιτούντος, ειδικότερα ζητώντας από αυτόν να παράσχει συμπληρωματικές διευκρινίσεις ή έγγραφα.

Σε διασυνοριακές διαδικασίες, πρόσωπο που κατοικεί ή διαμένει μόνιμα σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ, με εξαίρεση τη Δανία, υποχρεούται να επισυνάψει στην αίτηση τα ακόλουθα:

• έγγραφα που επιβεβαιώνουν τα στοιχεία της αίτησης·
• δικαιολογητικά σχετικά με την ιθαγένεια, τον τόπο κατοικίας ή συνήθους διαμονής του αιτούντος και, εάν ο αιτών δεν είναι υπήκοος κράτους μέλους, δικαιολογητικό έγγραφο που βεβαιώνει ότι ο αιτών διαμένει στην επικράτεια του κράτους μέλους σύμφωνα με τη νομοθεσία του εν λόγω κράτους·
• δήλωση του αιτούντος σχετικά με το αν έχει ήδη χορηγηθεί νομική συνδρομή στον αιτούντα για τον φιλικό διακανονισμό της σχετικής διαφοράς και, εάν έχει χορηγηθεί νομική συνδρομή αλλά δεν έχει επιτευχθεί διακανονισμός, διευκρίνιση των σχετικών λόγων.

Τα ανωτέρω έγγραφα θα πρέπει να μεταφράζονται στα πολωνικά ή στα αγγλικά από πρόσωπο εξουσιοδοτημένο να μεταφράζει επίσημα έγγραφα στο κράτος μέλος από το οποίο προέρχεται η αίτηση.

Εάν η αίτηση στο πλαίσιο διασυνοριακής διαδικασίας δεν περιέχει καμία από τις απαιτούμενες πληροφορίες ή εγείρει ανησυχίες ως προς την ακρίβειά της, το δικαστήριο ζητεί από τον αιτούντα να παράσχει πρόσθετες διευκρινίσεις ή έγγραφα εντός καθορισμένης προθεσμίας που δεν υπερβαίνει τον ένα μήνα. Ειδικότερα, ο αιτών μπορεί να προσκομίσει αντίγραφα φορολογικών δηλώσεων, αντίγραφα και αποσπάσματα τραπεζικών λογαριασμών, τραπεζικών καταθέσεων ή καταθέσεων αξιογράφων, ή πιστοποιητικά που αναφέρουν το ποσό μισθού, αμοιβών και άλλων αποδοχών ή παροχών που αποκτήθηκαν, συντάξεων και διατροφών. Σε περίπτωση μη τήρησης της προθεσμίας, το δικαστήριο εξετάζει την αίτηση βάσει των πληροφοριών που έχουν παρασχεθεί.

Στην πράξη, για την ταχεία εξέταση αίτησης σε εθνικές ή διασυνοριακές διαδικασίες, συνιστάται η αίτηση να συνοδεύεται εξαρχής από όλα τα έγγραφα που ο αιτών θεωρεί αναγκαία για την απόδειξη της οικονομικής του κατάστασης, ιδίως εκείνα που αναφέρονται ανωτέρω.

Εάν ζητείται δωρεάν νομική συνδρομή, η αίτηση πρέπει να περιλαμβάνει δήλωση του αιτούντος σχετικά με την έλλειψη επαρκών μέσων για την καταβολή των εξόδων αμειβόμενης νομικής βοήθειας. Το πρόσωπο που ζητεί δωρεάν νομική συνδρομή σε σχέση με την επιχειρηματική του δραστηριότητα πρέπει επιπλέον να υποβάλει δήλωση ότι δεν έχει προσλάβει κανένα άλλο πρόσωπο κατά το τελευταίο έτος. Οι ανωτέρω δηλώσεις πρέπει να συντάσσονται σύμφωνα με τα προκαθορισμένα υποδείγματα που είναι διαθέσιμα στα κέντρα δωρεάν νομικής συνδρομής. Οι δηλώσεις υποβάλλονται στο πρόσωπο που παρέχει τη δωρεάν νομική συνδρομή.

Δεδομένου ότι η δωρεάν νομική συνδρομή παρέχεται συνήθως απευθείας στο κέντρο μετά την υποβολή της αίτησης, ο αιτών θα πρέπει επίσης να φέρει έγγραφο ταυτότητας και όλα τα έγγραφα που είναι αναγκαία για την παρουσίαση του νομικού ζητήματος, ώστε η παρεχόμενη συνδρομή να είναι αποτελεσματική.

8 Πού πρέπει να υποβάλω την αίτηση για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Η αίτηση απαλλαγής από τα δικαστικά έξοδα ή διορισμού συνηγόρου από το δικαστήριο υποβάλλεται στο δικαστήριο ενώπιον του οποίου πρόκειται να κινηθεί ή εκκρεμεί ήδη η διαδικασία στο πλαίσιο εθνικής διαφοράς.

Φυσικό πρόσωπο που κατοικεί ή έχει τη συνήθη διαμονή του σε κράτος μέλος της ΕΕ (με εξαίρεση τη Δανία), το οποίο υποβάλλει αίτηση για νομική συνδρομή σε διασυνοριακή διαδικασία που εκκρεμεί ή που πρόκειται να κινηθεί ενώπιον πολωνικού δικαστηρίου, μπορεί να υποβάλει αίτηση για νομική συνδρομή στο δικαστήριο στο οποίο εκκρεμεί ή πρόκειται να κινηθεί η διαδικασία επί της ουσίας. Εάν η αίτηση αφορά νομική συνδρομή σε διαδικασία εφαρμογής δικαστικής απόφασης ή αναγκαστικής εκτέλεσης, πρέπει να κατατεθεί στο επαρχιακό δικαστήριο που είναι αρμόδιο για την περιοχή στην οποία πρόκειται να εφαρμοστεί η δικαστική απόφαση ή στην οποία θα πραγματοποιηθεί η αναγκαστική εκτέλεση. Οι αιτήσεις για νομική συνδρομή μπορούν επίσης να υποβάλλονται μέσω του Υπουργείου Δικαιοσύνης της Πολωνίας ή ορισθείσας αρμόδιας αρχής του κράτους μέλους στο οποίο ο αιτών έχει την κατοικία ή τη συνήθη διαμονή του. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης διαβιβάζει αμέσως τις αιτήσεις αυτές στο αρμόδιο δικαστήριο.

Φυσικό πρόσωπο που κατοικεί ή έχει τη συνήθη διαμονή του στην Πολωνία και ζητεί νομική συνδρομή στο πλαίσιο διαδικασίας που εκκρεμεί ή πρόκειται να κινηθεί σε άλλο κράτος μέλος (με εξαίρεση τη Δανία) μπορεί να υποβάλει την αίτηση στο αρμόδιο δικαστήριο του άλλου κράτους μέλους. Η αίτηση μπορεί επίσης να υποβληθεί μέσω του περιφερειακού δικαστηρίου που είναι αρμόδιο για τον τόπο κατοικίας ή συνήθους διαμονής στην Πολωνία.

Αίτηση για νομική συνδρομή στο πλαίσιο του καθεστώτος δωρεάν νομικής συνδρομής μπορεί να υποβληθεί σε ένα από τα κέντρα δωρεάν νομικής συνδρομής στην Πολωνία, τα οποία είναι εγκατεστημένα σε κομητείες και πόλεις με καθεστώς κομητείας. Για χάρτη των κέντρων και στοιχεία επικοινωνίας, βλ.: https://darmowapomocprawna.ms.gov.pl/pl/mapa-punktow/

9 Πώς μπορώ να μάθω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Το πολωνικό δικαστήριο επιδίδει στον αιτούντα την απόφασή του σχετικά με την αίτηση απαλλαγής από τα δικαστικά έξοδα ή τον διορισμό συνηγόρου από το δικαστήριο. Πληροφορίες σχετικά με την πορεία της αίτησης και το αν έχει γίνει δεκτή ή όχι μπορούν επίσης να λαμβάνονται μέσω τηλεφώνου ή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου από τη γραμματεία του δικαστηρίου.

Οι αιτούντες δωρεάν νομική συνδρομή ενημερώνονται άμεσα για το αν είναι επιλέξιμοι στο κέντρο παροχής δωρεάν νομικής βοήθειας.

10 Τι πρέπει να κάνω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Δεν απαιτείται καμία περαιτέρω ενέργεια εάν χορηγηθεί απαλλαγή από τα δικαστικά έξοδα. Ωστόσο, εάν υπάρχουν έξοδα στα οποία πρέπει να υποβληθεί ο απαλλασσόμενος διάδικος για την προστασία των δικαιωμάτων του (όπως έξοδα μετάφρασης ή έξοδα ταξιδιού προς το δικαστήριο, εάν ο διάδικος έχει κλητευθεί να παραστεί αυτοπροσώπως), ο διάδικος πρέπει να ζητήσει από το δικαστήριο προκαταβολή για τα εν λόγω έξοδα. Διαφορετικά, το δικαστήριο μπορεί να αναμένει από τον απαλλασσόμενο διάδικο να καλύψει προσωρινά τα έξοδα, τα οποία στη συνέχεια θα του επιστραφούν. Σε περίπτωση χορήγησης προκαταβολής, η προκαταβολή πρέπει να εκκαθαρίζεται βάσει τιμολογίων εντός ενός μήνα από την είσπραξη της προκαταβολής και, σε κάθε περίπτωση, πριν από την έκδοση απόφασης για την οριστική διευθέτηση των εξόδων της διαδικασίας.

Εάν διοριστεί δικηγόρος ή νομικός σύμβουλος, θα πρέπει να υπάρξει επικοινωνία μαζί του. Το δικαστήριο μπορεί να επιδώσει στον αιτούντα αντίγραφο της απόφασης διορισμού δικηγόρου ή νομικού συμβούλου, αλλά χωρίς στοιχεία σχετικά με το ονοματεπώνυμο και τη διεύθυνση επίδοσης του διορισμένου δικηγόρου ή νομικού συμβούλου. Το δικαστήριο κοινοποιεί τα στοιχεία αυτά με μεταγενέστερη επιστολή, αφού ενημερωθεί σχετικά από το αρμόδιο περιφερειακό δικηγορικό συμβούλιο ή το αρμόδιο περιφερειακό επιμελητήριο νομικών συμβούλων.

Πρόσωπο που απαλλάσσεται από το δικαστήριο από το σύνολο ή μέρος των δικαστικών εξόδων πριν από την κίνηση της δικαστικής διαδικασίας υποχρεούται να επισυνάψει αντίγραφο της απόφασης απαλλαγής στην αίτηση ή σε άλλο έγγραφο με το οποίο κινείται η διαδικασία.

Στο πλαίσιο του καθεστώτος δωρεάν νομικής συνδρομής, το πρόσωπο που κρίνεται επιλέξιμο για νομική συνδρομή τη λαμβάνει απευθείας με την αναμενόμενη μορφή στο κέντρο δωρεάν νομικής συνδρομής.

11 Ποιος επιλέγει τον/τη δικηγόρο μου αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Ο δικηγόρος ή ο νομικός σύμβουλος, κατά περίπτωση, διορίζεται από το αρμόδιο περιφερειακό δικηγορικό συμβούλιο ή το αρμόδιο περιφερειακό επιμελητήριο νομικών συμβούλων, αλλά εάν στην αίτηση αναφέρεται συγκεκριμένος συνήγορος, ορίζεται αυτός ως συνήγορος του αιτούντος στο μέτρο του δυνατού και με τη σύμφωνη γνώμη του. Ο δικηγόρος ή ο νομικός σύμβουλος μπορεί να αρνηθεί να αναλάβει την υπόθεση για επιτακτικούς λόγους, οπότε ο αυτορρυθμιζόμενος φορέας διορίζει άλλον συνήγορο. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας μπορεί να ζητηθεί αλλαγή ήδη διορισμένου συνηγόρου, επίσης για επιτακτικούς λόγους.

Στην αίτηση μπορεί να διατυπωθεί προτίμηση σύμφωνα με την οποία ο συνήγορος θα πρέπει να γνωρίζει καλά συγκεκριμένη ξένη γλώσσα και να προέρχεται από συγκεκριμένο κλάδο του νομικού επαγγέλματος, ειδικότερα ότι θα πρέπει να είναι δικηγόρος ή νομικός σύμβουλος. Στην πράξη, το δικαστήριο κάνει δεκτή την αίτηση αυτή.

Στο πλαίσιο του καθεστώτος δωρεάν νομικής συνδρομής, δεν είναι δυνατή η επιλογή δικηγόρου ή νομικού συμβούλου. Η εν λόγω νομική συνδρομή παρέχεται από τον δικηγόρο ή τον νομικό σύμβουλο υπηρεσίας στο κέντρο νομικής συνδρομής της επιλογής του αιτούντος ή από ασκούμενο δικηγόρο εξουσιοδοτημένο από τον εν λόγω δικηγόρο ή νομικό σύμβουλο.

12 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει όλα τα έξοδα των διαδικασιών;

Ο διάδικος στον οποίο χορηγείται πλήρης απαλλαγή από τα δικαστικά έξοδα δεν καταβάλει δικαστικά τέλη και δεν επιβαρύνεται με κανένα έξοδο. Σε περίπτωση μερικής απαλλαγής από τα δικαστικά έξοδα, ο διάδικος πρέπει να καλύψει τα δικαστικά τέλη και έξοδα, στον βαθμό που δεν καλύπτονται από την απαλλαγή. Εάν ο εν λόγω διάδικος κερδίσει την υπόθεση, το δικαστήριο διατάσσει τον ηττηθέντα διάδικο να επιστρέψει τα εν λόγω έξοδα στον νικήσαντα διάδικο με την απόφαση με την οποία περατώνεται η διαδικασία.

Εάν ένας διάδικος που απαλλάσσεται από τα δικαστικά έξοδα ηττηθεί εν όλω ή εν μέρει, στην απόφαση περάτωσης της διαδικασίας το δικαστήριο διατάσσει τον εν λόγω διάδικο να επιστρέψει τις δικαστικές δαπάνες στις οποίες υποβλήθηκε ο αντίδικος (αλλά όχι τα έξοδα τα οποία κατέβαλε το δημόσιο ταμείο).

13 Ποιος επωμίζεται τα λοιπά έξοδα, αν δικαιούμαι μερική χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Πρόσωπο που απαλλάσσεται εν μέρει από τα δικαστικά έξοδα υποχρεούται να καταβάλει τα υπόλοιπα δικαστικά έξοδα.

14 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει και τα ένδικα μέσα;

Η νομική συνδρομή που χορηγείται από το πρωτοβάθμιο δικαστήριο περιλαμβάνει επίσης τις διαδικασίες έφεσης και αναγκαστικής εκτέλεσης. Διάδικος που δεν εκπροσωπείται από συνήγορο (π.χ. δικηγόρο) σε πρώτο βαθμό μπορεί να ζητήσει αυτήν τη μορφή βοήθειας στον δεύτερο βαθμό. Όταν είναι αναγκαία η άσκηση έκτακτου ένδικου μέσου, ο διάδικος πρέπει να υποβάλει ειδική αίτηση, η οποία έχει ως αποτέλεσμα την έκδοση ειδικής απόφασης σχετικά μόνο με την εν λόγω νομική ενέργεια.

15 Μπορεί το ευεργέτημα της πενίας να ανακληθεί πριν από την ολοκλήρωση των διαδικασιών (ή ακόμη και να αρθεί μετά την περάτωση των διαδικασιών);

Το δικαστήριο μπορεί να ανακαλέσει τη νομική συνδρομή που χορηγήθηκε τόσο με τη μορφή απαλλαγής από τα δικαστικά έξοδα όσο και με τον διορισμό συνηγόρου από το δικαστήριο, εάν διαπιστωθεί ότι οι λόγοι βάσει των οποίων χορηγήθηκε δεν συνέτρεχαν ή έπαψαν να συντρέχουν. Και στις δύο περιπτώσεις, ο διάδικος υποχρεούται να καταβάλει όλα τα εφαρμοστέα τέλη και να επιστρέψει τα έξοδα, με εξαίρεση ότι, στην τελευταία περίπτωση, το δικαστήριο μπορεί επίσης να διατάξει τον διάδικο να το πράξει μόνο εν μέρει, ανάλογα με τη μεταβολή της κατάστασης του διαδίκου.

Κατά την ανάκληση της απαλλαγής, το δικαστήριο μπορεί να επιβάλει κυρώσεις σε διάδικο που απαλλάχθηκε από τα δικαστικά έξοδα βάσει εσφαλμένης παρουσίασης των συνθηκών εν γνώσει του, με πρόστιμο έως 1.000 PLN, και σε διάδικο που έλαβε τη βοήθεια συνηγόρου που διορίστηκε από το δικαστήριο βάσει των ανωτέρω συνθηκών με πρόστιμο έως 3.000 PLN. Ανεξάρτητα από την υποχρέωση καταβολής του προστίμου, ο διάδικος πρέπει να καταβάλει όλα τα εφαρμοστέα τέλη και να καλύψει τα έξοδα που βαρύνουν τον διάδικο ή να καταβάλει την αμοιβή του διορισμένου από το δικαστήριο συνηγόρου.

Η εκ νέου αίτηση απαλλαγής από τα δικαστικά έξοδα από πρόσωπο το οποίο εν γνώσει του έχει παρουσιάσει εσφαλμένα τις συνθήκες που ισχύουν γι’ αυτό όσον αφορά την οικογενειακή κατάσταση, τα περιουσιακά στοιχεία, το εισόδημα και τις πηγές βιοπορισμού απορρίπτεται από το δικαστήριο και το εν λόγω πρόσωπο υποχρεώνεται να καταβάλει πρόστιμο ύψους έως 2.000 PLN.

Κατά της απόφασης για την επιβολή προστίμου σε διάδικο μπορεί να ασκηθεί έφεση, κατά τα εκτιθέμενα στο σημείο 16 κατωτέρω.

16 Μπορώ να προσβάλω την άρνηση χορήγησης ευεργετήματος της πενίας;

Ναι. Κατά της απόφασης άρνησης απαλλαγής ή διορισμού συνηγόρου από το δικαστήριο μπορεί να ασκηθεί έφεση ή, εάν εκδόθηκε από δικαστικό υπάλληλο, μπορεί να ασκηθεί προσφυγή κατά της απόφασης του τελευταίου. Πριν από την προσβολή μιας απόφασης, πρέπει να υποβληθεί αίτηση γραπτής αιτιολόγησης εντός μίας εβδομάδας από την επίδοση της απόφασης. Μετά την παραλαβή της απόφασης που περιλαμβάνει γραπτή αιτιολόγηση, η έφεση πρέπει να ασκηθεί εντός μίας εβδομάδας, απευθυνόμενη στο δικαστήριο που εξέδωσε την απόφαση. Δεν επιβάλλονται τέλη για αίτηση γραπτής αιτιολόγησης ή για έφεση ή προσφυγή κατά απόφασης δικαστικού υπαλλήλου. Παρόμοια διαδικασία εφαρμόζεται σε περίπτωση ανάκλησης προηγουμένως χορηγηθείσας απαλλαγής από τα δικαστικά έξοδα ή διορισμού συνηγόρου από το δικαστήριο.

Αντιθέτως, ένα πρόσωπο στο οποίο δεν χορηγήθηκε δωρεάν νομική συνδρομή δεν μπορεί να προσβάλει την άρνηση αυτήν.

Περισσότερες πληροφορίες

• Νόμος, της 28ης Ιουλίου 2005, για τα δικαστικά έξοδα σε αστικές υποθέσεις.
• Κώδικας πολιτικής δικονομίας της 17ης Νοεμβρίου 1964.
• Νόμος, της 17ης Δεκεμβρίου 2004, σχετικά με το δικαίωμα νομικής συνδρομής σε αστικές δικαστικές διαδικασίες που διεξάγονται στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και σχετικά με το δικαίωμα νομικής συνδρομής με σκοπό τον φιλικό διακανονισμό διαφοράς πριν από την κίνηση διαδικασίας.
• 2004/844/ΕΚ: Απόφαση της Επιτροπής, της 9ης Νοεμβρίου 2004, για θέσπιση εντύπου για τη διαβίβαση των αιτήσεων ευεργετήματος πενίας κατ’ εφαρμογή της οδηγίας 2003/8/ΕΚ του Συμβουλίου για βελτίωση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη επί διασυνοριακών διαφορών μέσω της θέσπισης στοιχειωδών κοινών κανόνων σχετικά με το ευεργέτημα πενίας στις διαφορές αυτές.
• Νόμος, της 5ης Αυγούστου 2015, σχετικά με τη δωρεάν νομική συνδρομή, τη δωρεάν παροχή συμβουλών σε αστικές υποθέσεις και τη νομική εκπαίδευση.
• https://www.gov.pl/web/nieodplatna-pomoc/npp·
• https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/formularze
• Ιστότοποι επιμέρους επαρχιακών και περιφερειακών δικαστηρίων.

17 Η αίτηση χορήγησης ευεργετήματος της πενίας έχει ως αποτέλεσμα την αναστολή της προθεσμίας παραγραφής;

Στις περιπτώσεις αιτήσεων απαλλαγής από δικαστικά έξοδα, η κατάθεση της σχετικής αίτησης ή η προσφυγή κατά απόφασης απόρριψης της αίτησης απαλλαγής δεν αναστέλλει, κατ’ αρχήν, την εκκρεμή διαδικασία, εκτός εάν ο αιτών έχει λάβει απαλλαγή από τα δικαστικά έξοδα κατόπιν αίτησης που υποβλήθηκε στο δικόγραφο της αγωγής ή πριν από την άσκηση της αγωγής. Σε περίπτωση οριστικής απόρριψης αίτησης που υποβλήθηκε πριν από τη λήξη της προθεσμίας καταβολής του τέλους του υπομνήματος, η προθεσμία πληρωμής αρχίζει εκ νέου από την ημερομηνία επίδοσης ‘η κοινοποίησης της αίτησης πληρωμής ή, σε ορισμένες περιπτώσεις, όταν ο διάδικος εκπροσωπείται από δικηγόρο ή νομικό σύμβουλο, από την ημερομηνία επίδοσης ή κοινοποίησης της απόφασης με την οποία απορρίπτεται η αίτηση απαλλαγής από τα δικαστικά έξοδα. Ωστόσο, κάθε νέα αίτηση απαλλαγής από τα δικαστικά έξοδα που βασίζεται στις ίδιες περιστάσεις δεν επηρεάζει πλέον την προθεσμία καταβολής του τέλους.

Επίσης, στην περίπτωση αίτησης διορισμού συνηγόρου από το δικαστήριο, η κατάθεση της σχετικής αίτησης ή η προσφυγή κατά απόφασης απόρριψης της αίτησης διορισμού δεν αναστέλλει, κατ’ αρχήν, την εκκρεμή διαδικασία, εκτός εάν ο αιτών έχει λάβει απαλλαγή από τα δικαστικά έξοδα κατόπιν αίτησης που υποβλήθηκε στο δικόγραφο της αγωγής ή πριν από την άσκηση της αγωγής. Ωστόσο, το δικαστήριο μπορεί να αναστείλει την εκδίκαση της υπόθεσης έως ότου εκδοθεί οριστική απόφαση επί της αίτησης. Κατά συνέπεια, δεν μπορεί να ορίσει ακρόαση, αλλά μπορεί να ακυρώσει ή να αναβάλει την προγραμματισμένη ακρόαση.

Όταν η νομική εκπροσώπηση από δικηγόρο ή νομικό σύμβουλο είναι υποχρεωτική για συγκεκριμένη διαδικαστική πράξη [άσκηση έφεσης στον ανώτατο βαθμό δικαιοδοσίας (skarga kasacyjna), αίτηση αναθεώρησης απόφασης, ορισμένα ένδικα μέσα κατά δικαστικών αποφάσεων], η υποβολή αίτησης διορισμού συνηγόρου από το δικαστήριο πριν από τη λήξη της προθεσμίας για την εκτέλεση της εν λόγω πράξης διακόπτει την προθεσμία. Είτε η αίτηση γίνει δεκτή είτε απορριφθεί, η προθεσμία αρχίζει εκ νέου να τρέχει. Ωστόσο, κάθε νέα αίτηση που βασίζεται στις ίδιες περιστάσεις δεν επηρεάζει πλέον την προθεσμία.

Περισσότερες πληροφορίες

• Νόμος, της 28ης Ιουλίου 2005, για τα δικαστικά έξοδα σε αστικές υποθέσεις.
• Κώδικας πολιτικής δικονομίας της 17ης Νοεμβρίου 1964.
• Νόμος, της 17ης Δεκεμβρίου 2004, σχετικά με το δικαίωμα νομικής συνδρομής σε αστικές δικαστικές διαδικασίες που διεξάγονται στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και σχετικά με το δικαίωμα νομικής συνδρομής με σκοπό τον φιλικό διακανονισμό διαφοράς πριν από την κίνηση διαδικασίας.
• 2004/844/ΕΚ: Απόφαση της Επιτροπής, της 9ης Νοεμβρίου 2004, για θέσπιση εντύπου για τη διαβίβαση των αιτήσεων ευεργετήματος πενίας κατ’ εφαρμογή της οδηγίας 2003/8/ΕΚ του Συμβουλίου για βελτίωση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη επί διασυνοριακών διαφορών μέσω της θέσπισης στοιχειωδών κοινών κανόνων σχετικά με το ευεργέτημα πενίας στις διαφορές αυτές.
• Νόμος, της 5ης Αυγούστου 2015, σχετικά με τη δωρεάν νομική συνδρομή, τη δωρεάν παροχή συμβουλών σε αστικές υποθέσεις και τη νομική εκπαίδευση.
• https://www.gov.pl/web/nieodplatna-pomoc/npp·
• https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/formularze
• Ιστότοποι επιμέρους επαρχιακών και περιφερειακών δικαστηρίων.

1 Ποια έξοδα συνεπάγονται οι νομικές διαδικασίες και ποιος πρέπει να τα επωμισθεί κανονικά;

Σύμφωνα με το άρθρο 529 του πορτογαλικού Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, τα δικαστικά έξοδα περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

i. το δικαστικό τέλος

ii. τα έξοδα

iii. τις δαπάνες των διαδίκων.

Συγκεκριμένα:

i. το δικαστικό τέλος καταβάλλεται από τους διαδίκους ως προϋπόθεση για ώστε να προχωρήσει η οικεία διαδικασία. Καθορίζεται ανάλογα με την αξία του αντικειμένου της υπόθεσης ή την πολυπλοκότητά της σύμφωνα με τον κανονισμό για τα διαδικαστικά έξοδα και τους πίνακες που επισυνάπτονται σ’ αυτόν. Το άρθρο 5 του κανονισμού για τα διαδικαστικά έξοδα προβλέπει ότι το δικαστικό τέλος εκφράζεται σε λογιστικές μονάδες (CU). Η αξία της μίας λογιστικής μονάδας θα παραμείνει αμετάβλητη στα 102,00 ευρώ για το 2023. Η τιμή αυτή μπορεί να μεταβάλλεται από έτος σε έτος.

ii. Τα δικαστικά έξοδα είναι αυτά που συνδέονται από τη διεξαγωγή της διαδικασίας (π.χ. πληρωμή της πραγματογνωμοσύνης, υπηρεσίες διερμηνείας) που ζητούνται από τους διαδίκους ή που διατάσσονται από το δικαστήριο — βλ. άρθρο 16 του κανονισμού για τα διαδικαστικά έξοδα.

iii. Οι δαπάνες των διαδίκων περιλαμβάνουν τις δαπάνες στις οποίες έχει προβεί ο κάθε διάδικος στο πλαίσιο της διαδικασίας και για τις οποίες έχει το δικαίωμα να αποζημιωθεί σε περίπτωση ήττας του αντιδίκου, σύμφωνα με το άρθρο 26 του κανονισμού για τα διαδικαστικά έξοδα (για παράδειγμα, δαπάνες για αμοιβές αντιπροσώπου ή δαπάνες δικαστικού επιμελητή).

2 Τι είναι ακριβώς το ευεργέτημα της πενίας;

Η πρόσβαση στη δικαιοσύνη και στα δικαστήρια προβλέπεται από τον νόμο αριθ. 34/2004 της 29ης Ιουλίου.

Σύμφωνα με το άρθρο 6 του νόμου αριθ. 34/2004, η δικαστική προστασία περιλαμβάνει δύο στοιχεία:

i. νομικές συμβουλές

ii. νομική συνδρομή

Συγκεκριμένα:

i. Σύμφωνα με τα άρθρα 14 και 15 του νόμου αριθ. 34/2004, η παροχή νομικών συμβουλών συνίσταται σε τεχνική αποσαφήνιση του εφαρμοστέου δικαίου σε συγκεκριμένες ερωτήσεις ή υποθέσεις και μπορεί να παρέχεται από δικηγόρους.

ii. Το άρθρο 16 του νόμου αριθ. 34/2004 προβλέπει ότι η νομική συνδρομή περιλαμβάνει τα εξής:

• απαλλαγή από το δικαστικό τέλος και από τα λοιπά έξοδα που σχετίζονται με τη διαδικασία·
• διορισμό και καταβολή αμοιβών και άλλων εξόδων (όπως μετακίνηση) στον συνήγορο [π.χ. δικηγόρο ή νομικό αντιπρόσωπο (solicitador)]·
• καταβολή αμοιβής συνηγόρου που ορίζεται από το δικαστήριο (π.χ. δικηγόρου στο πλαίσιο ποινικής διαδικασίας)·
• σταδιακή πληρωμή δικαστικού τέλους και άλλων συναφών εξόδων της διαδικασίας
• διορισμό και σταδιακή καταβολή αμοιβών/εξόδων συνηγόρου·
• σταδιακή καταβολή αμοιβών/εξόδων του συνηγόρου που διορίζεται από το δικαστήριο·
• διορισμό δικαστικού επιμελητή και καταβολή της αμοιβής του (για παράδειγμα, για να προβεί στην επίδοση, για τις διαδικασίες κατάσχεσης και τις λοιπές διαδικασίες που συνδέονται με την εκτέλεση).

3 Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Το άρθρο 7 του νόμου αριθ. 34/2004 προβλέπει ότι οι ακόλουθες κατηγορίες προσώπων δικαιούνται δικαστική συνδρομή, εφόσον αποδεικνύουν ότι δεν διαθέτουν επαρκείς πόρους:

• πρόσωπα πορτογαλικής ιθαγένειας
• πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης
• αλλοδαποί και ανιθαγενείς οι οποίοι διαθέτουν έγκυρη άδεια διαμονής σε κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης
• Αλλοδαποί χωρίς έγκυρη άδεια διαμονής σε κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στον βαθμό που η νομική συνδρομή χορηγείται στα πρόσωπα πορτογαλικής ιθαγένειας βάσει του δικαίου του οικείου κράτους
• Τα νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα έχουν μόνο το δικαίωμα νομικής προστασίας υπό τη μορφή της νομικής συνδρομής

Σημείωση: Τα νομικά πρόσωπα που ασκούν δραστηριότητα κερδοσκοπικού χαρακτήρα και οι μονοπρόσωπες εταιρείες περιορισμένης ευθύνης (estabelecimentos individuais de responsabilidade limitada ) δεν δικαιούνται νομική προστασία.

4 Το ευεργέτημα της πενίας χορηγείται για όλα τα είδη διαδικασιών;

Από το άρθρο 17 του νόμου αριθ. 34/2004 και το άρθρο 7 της υπουργικής απόφασης αριθ. 46/2015, της 23ης Φεβρουαρίου, προκύπτει ότι η νομική συνδρομή παρέχεται:

• σε όλα τα δικαστήρια, ανεξαρτήτως της μορφής της διαδικασίας:
• στα ειρηνοδικεία·
• στα συστήματα εναλλακτικής επίλυσης διαφορών, όπως η δημόσια διαμεσολάβηση (για παράδειγμα σε οικογενειακές υποθέσεις ή σε εργατικές διαφορές)·
• σε διαδικασίες ενώπιον δημόσιων μητρώων·
• σε απογραφές που διενεργούνται ενώπιον των συμβολαιογράφων·
• σε διαδικασίες που αφορούν πλημμελήματα.

Χρήσιμοι σύνδεσμοι:

Σύστημα δημόσιας διαμεσολάβησης σε οικογενειακές υποθέσεις

Σύστημα δημόσιας διαμεσολάβησης σε εργατικές διαφορές

5 Υπάρχουν ειδικές διαδικασίες σε περιπτώσεις ανάγκης;

Σε περιπτώσεις ανάγκης, εφόσον δεν έχει εκδοθεί οριστική απόφαση σχετικά με την αίτηση παροχής νομικής συνδρομής κατά τον χρόνο καταβολής του δικαστικού τέλους και λοιπών εξόδων της δίκης, ο αιτών υποβάλλει το έγγραφο στο οποίο αναφέρεται ότι υπέβαλε αίτηση για τη χορήγηση νομικής συνδρομής και ότι θα ενεργήσει ως εξής (βλ. άρθρο 29 παράγραφος 5 του νόμου αριθ. 34/2004):

1. Σε περίπτωση που δεν έχει ακόμα εκδοθεί η απόφαση της αρμόδιας υπηρεσίας κοινωνικής ασφάλισης, η προθεσμία πληρωμής αναστέλλεται έως ότου κοινοποιηθεί στον αιτούντα η εν λόγω απόφαση·
2. Σε περίπτωση που έχει ήδη ληφθεί απόφαση από την υπηρεσία κοινωνικής ασφάλισης, η καταβολή της πρώτης δόσης πρέπει να διενεργηθεί εντός 10 ημερών από την ημερομηνία κοινοποίησης της απόφασης της στον αιτούντα, με την επιφύλαξη μεταγενέστερης επιστροφής των καταβληθέντων ποσών σε περίπτωση τυχόν βάσιμης προσφυγής κατά της εν λόγω απόφασης·
3. Σε περίπτωση αρνητικής απόφασης της υπηρεσίας κοινωνικής ασφάλισης, η καταβολή πρέπει να διενεργηθεί εντός 10 ημερών από την ημερομηνία κοινοποίησης της απόφασης στον αιτούντα, με την επιφύλαξη μεταγενέστερης επιστροφής των καταβληθέντων ποσών σε περίπτωση τυχόν βάσιμης προσφυγής κατά της εν λόγω απόφασης.

Μετά από 30 ημέρες χωρίς να έχει εκδοθεί απόφαση επί της αίτησης παροχής νομικής προστασίας (παροχής νομικών συμβουλών ή νομικής συνδρομής), θεωρείται ότι η αίτηση έχει γίνει σιωπηρά δεκτή και ο ενδιαφερόμενος μπορεί να επικαλεστεί, ενώπιον του δικαστηρίου ή του δικηγορικού συλλόγου, τη σιωπηρή έκδοση της απόφασης, ανάλογα με τη μορφή της αιτηθείσας νομικής προστασίας — βλ. άρθρο 25 του νόμου αριθ. 34/2004.

6 Πώς μπορώ να λάβω το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Τα έντυπα για την αίτηση παροχής νομικής προστασίας με τη μορφή νομικών συμβουλών ή οποιαδήποτε άλλη μορφή νομικής συνδρομής, συμπεριλαμβανομένου του εντύπου αίτησης παροχής νομικής συνδρομής σε άλλο κράτος μέλος, μπορούν να μεταφορτωθούν από την ιστοσελίδα για την κοινωνική ασφάλιση σ’ αυτόν τον σύνδεσμο.

7 Ποια έγγραφα πρέπει να υποβληθούν μαζί με το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Ο κατάλογος των εγγράφων που πρέπει να επισυνάπτονται στην αίτηση περιλαμβάνεται στον «Πρακτικό οδηγό για τη νομική προστασία» του πορτογαλικού ιδρύματος κοινωνικών ασφαλίσεων (Instituto da Segurança Social, I.P.), ο οποίος δημοσιεύθηκε στον δικτυακό τόπο της υπηρεσίας κοινωνικής ασφάλισης στη σελίδα «Πρακτικοί οδηγοί» (Guias Práticos), που είναι προσβάσιμος από οποιονδήποτε από τους ακόλουθους συνδέσμους:

Ιστότοπος για την κοινωνική ασφάλιση

Πρακτικός οδηγός

8 Πού πρέπει να υποβάλω την αίτηση για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Η αίτηση και τα σχετικά έγγραφα μπορούν να υποβληθούν αυτοπροσώπως ή να αποσταλούν μέσω ταχυδρομείου, φαξ ή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου σε οποιοδήποτε γραφείο εξυπηρέτησης του κοινού του ιδρύματος κοινωνικών ασφαλίσεων.

Ο κατάλογος των περιφερειακών κέντρων κοινωνικής ασφάλισης, οι διευθύνσεις τους, οι αριθμοί φαξ και η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου είναι διαθέσιμα σ’ αυτόν τον σύνδεσμο

9 Πώς μπορώ να μάθω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Στην απόφαση χορήγησης νομικής συνδρομής πρέπει να προσδιορίζονται οι προϋποθέσεις για τη χορήγησή της και η απόφαση εμπίπτει στην αρμοδιότητα του διευθυντή της υπηρεσίας κοινωνικής ασφάλισης του τόπου κατοικίας ή της έδρας του αιτούντος ή του διευθυντή της υπηρεσίας κοινωνικής ασφάλισης όπου έχει υποβληθεί η αίτηση, σε περίπτωση που ο αιτών δεν διαθέτει κατοικία στην Πορτογαλία — βλ. άρθρα 20 και 29 του νόμου αριθ. 34/2004.

Σύμφωνα με το άρθρο 26 του νόμου αριθ. 34/2004, η απόφαση για την παροχή νομικής συνδρομής πρέπει να κοινοποιηθεί στον αιτούντα, κατά κανόνα στη διεύθυνση αλληλογραφίας που έχει υποδείξει ο ίδιος.

10 Τι πρέπει να κάνω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Σε περίπτωση διορισμού συνηγόρου, γνωστοποιείται στον αιτούντα η διεύθυνση του γραφείου του εν λόγω συνηγόρου, στον οποίο ο αιτών έχει υποχρέωση να παράσχει τη συνδρομή του υπό ποινή ανάκλησης της νομικής συνδρομής.

Για να λάβει νομική συνδρομή με τη μορφή ολικής ή μερικής πληρωμής του δικαστικού τέλους και των δικαστικών εξόδων, ο αιτών πρέπει να υποβάλλει το έγγραφο που βεβαιώνει την παροχή της νομικής συνδρομής εντός της προθεσμίας για την καταβολή του δικαστικού τέλους.

11 Ποιος επιλέγει τον/τη δικηγόρο μου αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Ο διορισμός δικηγόρου γίνεται από τον δικηγορικό σύλλογο, ο οποίος τον γνωστοποιεί στον αιτούντα σύμφωνα με τα άρθρα 30 και 31 του νόμου αριθ. 34/2004.

12 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει όλα τα έξοδα των διαδικασιών;

Η νομική συνδρομή καλύπτει τα έξοδα που προβλέπονται στο άρθρο 16 του νόμου αριθ. 34/2004:

• δικαστικό τέλος και λοιπά έξοδα που σχετίζονται με τη διαδικασία·
• καταβολή της αμοιβής του συνηγόρου·
• καταβολή της αμοιβής του συνηγόρου που έχει διοριστεί από το δικαστήριο·
• σταδιακή πληρωμή δικαστικού τέλους και άλλων συναφών εξόδων της διαδικασίας
• σταδιακή καταβολή της αμοιβής του συνηγόρου·
• σταδιακή καταβολή της αμοιβής του συνηγόρου που έχει διοριστεί από το δικαστήριο·
• αμοιβή του δικαστικού επιμελητή·
• καταβολή των εξόδων που προκύπτουν από τον διασυνοριακό χαρακτήρα της υπόθεσης, στην περίπτωση αιτούντος που κατοικεί σε άλλο κράτος μέλος.

13 Ποιος επωμίζεται τα λοιπά έξοδα, αν δικαιούμαι μερική χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Από το άρθρο 29 παράγραφοι 4 και 5 του νόμου αριθ. 34/2004 προκύπτει ότι τα υπόλοιπα έξοδα βαρύνουν τον αιτούντα, με την επιφύλαξη της δυνατότητας να αποζημιωθεί για τις δαπάνες διαδίκου σύμφωνα με το άρθρο 26 του κανονισμού για τα διαδικαστικά έξοδα.

14 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει και τα ένδικα μέσα;

Ναι, η νομική συνδρομή παρέχεται για τους σκοπούς άσκησης ένδικου μέσου, καλύπτει όλες τις διαδικασίες που ακολουθούν τη διαδικασία για την οποία εγκρίθηκε η παροχή του, καθώς και για την κύρια δίκη όταν αυτό παρέχεται για συνεκδικαζόμενη υπόθεση. Η νομική συνδρομή παρέχεται επίσης και για εκτελέσεις που βασίζονται σε απόφαση που εκδόθηκε σε υπόθεση για την οποία αυτό παρασχέθηκε — βλ. άρθρο 18 του νόμου αριθ. 34/2004.

15 Μπορεί το ευεργέτημα της πενίας να ανακληθεί πριν από την ολοκλήρωση των διαδικασιών (ή ακόμη και να αρθεί μετά την περάτωση των διαδικασιών);

Ναι, είναι δυνατόν να ανακληθεί το σύνολο ή μέρος της νομικής συνδρομής πριν από το πέρας της διαδικασίας, στις περιπτώσεις που προβλέπονται στο άρθρο 10 του νόμου αριθ. 34/2004. Ειδικότερα, εάν ο αιτών ή το νοικοκυριό του αποκτήσουν επαρκείς πόρους. Σ’ αυτήν την περίπτωση, ο αιτών οφείλει να δηλώσει ότι έχει τη δυνατότητα να παραιτηθεί, εν όλω ή εν μέρει, από την παροχή νομικής προστασίας, ειδάλλως μπορεί να του επιβληθούν κυρώσεις.

16 Μπορώ να προσβάλω την άρνηση χορήγησης ευεργετήματος της πενίας;

Εάν οι υπηρεσίες κοινωνικής ασφάλισης αποφασίσουν να απορρίψουν την αίτηση, εν όλω ή εν μέρει, πρέπει να ενημερώσουν εγγράφως τον αιτούντα και να του δώσουν προθεσμία 10 ημερών για να απαντήσει. Ο αιτών μπορεί να αποστείλει τα έγγραφα που λείπουν ή να προσκομίσει αποδεικτικά στοιχεία προς επίρρωση των ισχυρισμών του. Εάν ο αιτών δεν απαντήσει εντός 10 εργάσιμων ημερών, η απόφαση καθίσταται οριστική και δεν του αποστέλλεται νέο έγγραφο — βλ. άρθρο 37 του νόμου αριθ. 34/2004, το οποίο παραπέμπει στον Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας.

Ο αιτών δικαιούται να προσφύγει στο δικαστήριο για να προσβάλει την απόφαση των υπηρεσιών κοινωνικής ασφάλισης. Στην περίπτωση αυτή οφείλει να καταθέσει, εντός 15 ημερών, ενώπιον της υπηρεσίας κοινωνικής ασφάλισης που εξέδωσε την προσβαλλόμενη απόφαση. Η υπηρεσία κοινωνικής ασφάλισης μπορεί να ανακαλέσει την απόφαση. Αν δεν το πράξει, πρέπει να αναπέμψει την υπόθεση στο Δικαστήριο — βλ. άρθρα 26 έως 28 του νόμου αριθ. 34/2004.

17 Η αίτηση χορήγησης ευεργετήματος της πενίας έχει ως αποτέλεσμα την αναστολή της προθεσμίας παραγραφής;

Ναι, η αίτηση παροχής νομικής συνδρομής μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την αναστολή της προθεσμίας παραγραφής;

Όταν υποβάλλεται αίτηση νομικής συνδρομής για τον διορισμό δικηγόρου, και επισυνάπτεται στον φάκελο το σχετικό έγγραφο που αποδεικνύει την εν λόγω αίτηση, η τρέχουσα παραγραφή διακόπτεται πέντε ημέρες μετά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης νομικής προστασίας (άρθρο 33 παράγραφος 4 του νόμου 34/2004 της 29ης Ιουλίου και άρθρο 323 παράγραφοι 1 και 2 του αστικού κώδικα).

Μπορείτε να συμβουλευτείτε σχετική δημοσιευμένη νομολογία εδώ:

- Εφετείο Λισαβόνας

• Υπόθεση 439/11.5TTLRS.L1-4
• Υπόθεση 7637/17.7T8LSB.L1-2

- Ανώτατο Δικαστήριο

• Υπόθεση 31/14.3TTCBR.C3.S1

Σημείωση:

Οι πληροφορίες στο παρόν δελτίο δεν δεσμεύουν το σημείο επικοινωνίας του Ευρωπαϊκού Δικαστικού Δικτύου για αστικές και εμπορικές υποθέσεις, ούτε τα δικαστήρια ή άλλες οντότητες και αρχές. Δεν υποκαθιστούν το ισχύον κείμενο του νόμου. Οι εν λόγω πληροφορίες υπόκεινται σε τακτική επικαιροποίηση και σε εξελισσόμενη ερμηνεία τους από τη νομολογία.

1 Ποια έξοδα συνεπάγονται οι νομικές διαδικασίες και ποιος πρέπει να τα επωμισθεί κανονικά;

Κρατική νομική συνδρομή (ευεργέτημα πενίας) μπορεί να παρασχεθεί στις ακόλουθες μορφές:

α) πληρωμή της δαπάνης εκπροσώπησης, νομικής βοήθειας και, κατά περίπτωση, υπεράσπισης από δικηγόρο που διορίζεται αυτεπαγγέλτως ή κατ’ επιλογή του δικαιούχου για τη διασφάλιση της άσκησης ή διαφύλαξης δικαιώματος ή έννομου συμφέροντος ενώπιον δικαστηρίου ή για την αποτροπή της έγερσης διαφοράς (στο εξής: βοήθεια από δικηγόρο)∙

β) πληρωμή της αμοιβής πραγματογνώμονα, μεταφραστή ή διερμηνέα για την παροχή υπηρεσιών κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, με άδεια του δικαστηρίου ή της δικαστικής αρχής, εφόσον η εν λόγω πληρωμή βαρύνει τον αιτούντα κρατική νομική συνδρομή∙

γ) πληρωμή της αμοιβής του δικαστικού επιμελητή∙

δ) απαλλαγές, μειώσεις, καθορισμός νέου χρονοδιαγράμματος πληρωμών ή αναβολή πληρωμής των δικαστικών εξόδων, όπως ορίζονται στον νόμο, περιλαμβανομένων όσων οφείλονται στο στάδιο της αναγκαστικής εκτέλεσης.

Όταν η κρατική νομική συνδρομή παρέχεται σε πολίτη κράτους μέλους της ΕΕ ή σε άλλο πρόσωπο που έχει την κατοικία ή τη συνήθη διαμονή του στην επικράτεια κράτους μέλους, η κρατική νομική συνδρομή που εγκρίνεται μπορεί επίσης να περιλαμβάνει:

α) τα έξοδα μετάφρασης των εγγράφων των οποίων την υποβολή από τον δικαιούχο ζήτησε το δικαστήριο ή η αρμόδια δικαστική αρχή για τη διευθέτηση της υπόθεσης, ενώ τα συναφή αιτήματα και έγγραφα που υποβάλλονται ή παραλαμβάνονται εξαιρούνται από την υποχρέωση επικύρωσης ή άλλης αντίστοιχης διατύπωσης.

β) υπηρεσίες διερμηνέα στη διαδικασία που διεξάγεται ενώπιον του δικαστηρίου / της δικαστικής αρχής∙

γ) τα έξοδα ταξιδίου με τα οποία επιβαρύνθηκε ο δικαιούχος της συνδρομής ή άλλο πρόσωπο για τη μετάβασή του στη Ρουμανία, εφόσον αυτή πραγματοποιήθηκε κατόπιν αιτήματος του δικαστηρίου ή της δικαστικής αρχής ή επειδή ο νόμος επιβάλλει την υποχρεωτική παρουσία οποιουδήποτε από τα εν λόγω πρόσωπα.

Δικαιούχος που πληροί τους όρους που περιγράφονται υπό την ερώτηση 3 δικαιούται επίσης απόδοση της αμοιβής που κατέβαλε στον διαμεσολαβητή, αν αποδείξει ότι, πριν από την κίνηση της δίκης, είχε διεξαχθεί διαδικασία διαμεσολάβησης για την επίλυση της διαφοράς σε διαμεσολάβηση ή αν ζητήσει διαμεσολάβηση μετά την κίνηση της δίκης, αλλά πριν από την πρώτη συζήτηση.

Κρατική νομική συνδρομή μπορεί να χορηγηθεί, αυτοτελώς ή σωρευτικά, σε οποιαδήποτε από τις παραπάνω μορφές. Η αξία της κρατικής νομικής συνδρομής που χορηγείται, αυτοτελώς ή σωρευτικά, σε οποιαδήποτε από τις μορφές της βοήθειας από δικηγόρο, πραγματογνώμονα, μεταφραστή, διερμηνέα ή δικαστικό επιμελητή δεν μπορεί να υπερβαίνει, σε διάστημα ενός έτους, το ανώτατο όριο των 12 εθνικών μικτών ελάχιστων μισθών κατά το έτος κατάθεσης της αίτησης.

(Άρθρα 6, 7, 20 και 44 του έκτακτου διατάγματος αριθ. 51/2008 περί της κρατικής νομικής συνδρομής σε αστικές υποθέσεις, όπως εγκρίθηκε με τον νόμο αριθ. 193/2008, όπως αυτός τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε μεταγενέστερα).

2 Τι είναι ακριβώς το ευεργέτημα της πενίας;

Η κρατική νομική συνδρομή αποτελεί τη μορφή βοήθειας που χορηγείται από το κράτος για τη διασφάλιση του δικαιώματος σε δίκαιη δίκη και τη διαφύλαξη της ισότιμης πρόσβασης στη δικαιοσύνη, προκειμένου να διασφαλιστεί η άσκηση συγκεκριμένων δικαιωμάτων ή έννομων συμφερόντων με δικαστικά μέσα, συμπεριλαμβανομένων αυτών που αφορούν την εκτέλεση δικαστικών αποφάσεων ή άλλων εκτελεστών τίτλων.

(Άρθρο 1 του έκτακτου διατάγματος αριθ. 51/2008 περί της κρατικής νομικής συνδρομής σε αστικές υποθέσεις, όπως εγκρίθηκε με τον νόμο αριθ. 193/2008, όπως αυτός τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε μεταγενέστερα)

3 Δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Κάθε φυσικό πρόσωπο μπορεί να υποβάλει αίτηση για τη χορήγηση κρατικής νομικής συνδρομής εφόσον δεν μπορεί να καλύψει τα δικαστικά έξοδα ορισμένης διαδικασίας ή αυτά που απορρέουν από τη λήψη νομικών συμβουλών για τη διαφύλαξη δικαιώματος ή έννομου συμφέροντος ενώπιον δικαστηρίου, χωρίς να διακυβεύεται η διαβίωση των μελών της οικογένειάς του.

Ως μέλη της οικογένειας νοούνται ο/η σύζυγος, τα τέκνα ή οι άλλοι άμεσοι κατιόντες έως 18 ετών που εξαρτώνται οικονομικά από τον αιτούντα και τα τέκνα ή οι άλλοι άμεσοι κατιόντες άνω των 18 ετών και έως 26 ετών, εφόσον συνεχίζουν τις σπουδές τους και εξαρτώνται οικονομικά από τον αιτούντα. Μέλος της οικογένειας θεωρείται επίσης το πρόσωπο που συμβιοί με τον αιτούντα στην κατοικία ή τον τόπο διαμονής ή το νοικοκυριό, τα τέκνα ή οι άλλοι άμεσοι κατιόντες αυτού έως 18 ετών που εξαρτώνται οικονομικά από τον αιτούντα και τα τέκνα ή οι άλλοι άμεσοι κατιόντες αυτού άνω των 18 ετών και έως 26 ετών, εφόσον συνεχίζουν τις σπουδές τους και εξαρτώνται οικονομικά από τον αιτούντα.

Κρατική νομική συνδρομή δικαιούνται τα πρόσωπα με μέσο μηνιαίο καθαρό εισόδημα ανά μέλος της οικογένειας κάτω των 500 RON (ρουμανικών λέου) κατά τους τελευταίους δύο μήνες πριν από την υποβολή της αίτησης. Σε αυτή την περίπτωση, τα ποσά που αποτελούν την κρατική νομική συνδρομή καταβάλλονται πλήρως από το κράτος. Αν το μέσο μηνιαίο καθαρό εισόδημα ανά μέλος της οικογένειας κατά τους τελευταίους δύο μήνες πριν από την υποβολή της αίτησης δεν υπερβαίνει τα 800 RON, τα ποσά που αποτελούν την κρατική νομική συνδρομή καταβάλλονται από το κράτος σε ποσοστό 50%. Τα εισοδηματικά όρια και το μέγιστο ποσό που μπορεί να χορηγηθεί ως κρατική νομική συνδρομή μπορούν να αναθεωρηθούν με κυβερνητική απόφαση.

Κρατική νομική συνδρομή μπορεί επίσης να χορηγηθεί σε άλλες περιπτώσεις, κατ’ αναλογία με τις ανάγκες του αιτούντος, όταν τα πραγματικά ή τα εκτιμώμενα δικαστικά έξοδα ενδέχεται να περιορίσουν την αποτελεσματική πρόσβαση του αιτούντος στη δικαιοσύνη, λαμβανομένου υπόψη και του διαφορετικού κόστους διαβίωσης μεταξύ του κράτους μέλους όπου έχει την κατοικία ή τη συνήθη διαμονή του ο αιτών και της Ρουμανίας.

Κατά τον καθορισμό του εισοδήματος, λαμβάνονται υπόψη όλα τα τακτικά εισοδήματα, όπως μισθοί, επιδόματα, αμοιβές, ετήσιες πρόσοδοι, μισθώματα, κέρδη από εμπόριο ή αυτοαπασχόληση και λοιπά παρόμοια έσοδα, καθώς και οι τακτικά καταβαλλόμενες υποχρεώσεις, όπως τα μισθώματα και οι υποχρεώσεις διατροφής.

Κρατική νομική συνδρομή χορηγείται ανεξάρτητα από την οικονομική κατάσταση του αιτούντος αν το δικαίωμα νομικής βοήθειας ή δωρεάν νομικής βοήθειας προβλέπεται από ειδικό νόμο ως προστατευτικό μέτρο λόγω ειδικών περιστάσεων, όπως η ανηλικότητα, η αναπηρία, άλλη ειδική κατάσταση ή λοιπές παρεμφερείς περιστάσεις. Σε αυτή την περίπτωση, κρατική νομική συνδρομή χορηγείται ανεξάρτητα από την εκπλήρωση των εισοδηματικών κριτηρίων, με μόνο κριτήριο τη διαφύλαξη ή αναγνώριση συγκεκριμένων δικαιωμάτων ή έννομων συμφερόντων που απορρέουν από ή συναρτώνται με την ειδική περίσταση που δικαιολογεί την αναγνώριση, βάσει νόμου, του δικαιώματος σε νομική βοήθεια ή δωρεάν νομική βοήθεια.

Το δικαίωμα σε κρατική νομική συνδρομή αποσβένεται με τον θάνατο του διαδίκου ή τη βελτίωση της οικονομικής του κατάστασης σε βαθμό που να του επιτρέπει να καταβάλει τα δικαστικά έξοδα.

(Άρθρα 4, 5, 8, 8.1, 9, 10, 10.1, 2, 2.1 και 50 του έκτακτου διατάγματος αριθ. 51/2008 περί της κρατικής νομικής συνδρομής σε αστικές υποθέσεις, όπως εγκρίθηκε με τον νόμο αριθ. 193/2008, όπως αυτός τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε μεταγενέστερα)

4 Το ευεργέτημα της πενίας χορηγείται για όλα τα είδη διαδικασιών;

Η κρατική νομική συνδρομή που προβλέπεται από το παρόν έκτακτο κυβερνητικό διάταγμα χορηγείται σε αστικές υποθέσεις, εμπορικές υποθέσεις, διοικητικές υποθέσεις, εργατικές υποθέσεις και υποθέσεις κοινωνικής ασφάλισης, καθώς και σε άλλες υποθέσεις, εξαιρουμένων των ποινικών υποθέσεων.

(Άρθρο 3 του έκτακτου διατάγματος αριθ. 51/2008 περί της κρατικής νομικής συνδρομής σε αστικές υποθέσεις, όπως εγκρίθηκε με τον νόμο αριθ. 193/2008, όπως αυτός τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε μεταγενέστερα)

5 Υπάρχουν ειδικές διαδικασίες σε περιπτώσεις ανάγκης;

Δεν προβλέπονται διαδικασίες επείγοντος στις υποθέσεις νομικής συνδρομής.

6 Πώς μπορώ να λάβω το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Οι αιτήσεις για τη χορήγηση κρατικής νομικής συνδρομής που υποβάλλονται σύμφωνα με το παρόν κεφάλαιο καταρτίζονται σύμφωνα με το έντυπο της αίτησης που παρατίθεται στο παράρτημα και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του παρόντος έκτακτου διατάγματος (άρθρο 49 του έκτακτου διατάγματος αριθ. 51/2008 περί της κρατικής νομικής συνδρομής σε αστικές υποθέσεις, όπως εγκρίθηκε με τον νόμο αριθ. 193/2008, όπως αυτός τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε μεταγενέστερα ).

ΕΝΤΥΠΟ

αίτησης για τη χορήγηση νομικής συνδρομής σε άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Οδηγίες:

1. Πριν από τη συμπλήρωση του εντύπου της αίτησης διαβάστε προσεκτικά τις παρούσες οδηγίες.

2. Το πρόσωπο που συμπληρώνει την αίτηση πρέπει να παράσχει όλα τα στοιχεία που ζητούνται με το έντυπο.

3. Τυχόν ανακριβή, ανεπαρκή ή ελλιπή στοιχεία μπορεί να καθυστερήσουν τη διεκπεραίωση της αίτησής σας.

4. Η υποβολή ψευδών ή ελλιπών στοιχείων με την αίτηση μπορεί να επιφέρει έννομες συνέπειες και την απόρριψη της αίτησης για τη χορήγηση νομικής συνδρομής∙ μπορεί επίσης να σας απαγγελθούν κατηγορίες.

5. Επισυνάψτε όλα τα δικαιολογητικά έγγραφα.

6. Επισημαίνεται ότι η παρούσα αίτηση δεν επηρεάζει την προθεσμία που πρέπει να τηρηθεί για την κίνηση της δικαστικής διαδικασίας.

7. Υπογράψτε και χρονολογήστε την αίτηση

A1. Προσωπικά στοιχεία αιτούντος

Ονοματεπώνυμο ......................................................

Ημερομηνία και τόπος γέννησης ...................................................

Προσωπικός αριθμός ταυτότητας ......................................................................

Διεύθυνση (κατοικίας ή διαμονής) ........................................

..........................................................................

Τηλ. / Φαξ / Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ...........................................................

A2. Προσωπικά στοιχεία νομίμου αντιπροσώπου (γονέας, επίτροπος, δικαστικός συμπαραστάτης κ.ο.κ.), αν συντρέχει περίπτωση (συμπληρώνεται αν ο αιτών διαθέτει νόμιμο αντιπρόσωπο)

Ονοματεπώνυμο ......................................................

Ημερομηνία και τόπος γέννησης ...................................................

Προσωπικός αριθμός ταυτότητας ......................................................................

Διεύθυνση ...................................................................

Τηλ. / Φαξ / Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ...........................................................

A3. Προσωπικά στοιχεία του δικηγόρου του αιτούντος, αν συντρέχει περίπτωση (συμπληρώνεται αν ο αιτών έχει ήδη δικηγόρο)

Ονοματεπώνυμο ......................................................

Διεύθυνση ...................................................................

Τηλ. / Φαξ / Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ...........................................................

B. Στοιχεία σχετικά με τη διαφορά για την οποία ζητείται η νομική συνδρομή

Επισυνάψτε αντίγραφα όλων των δικαιολογητικών εγγράφων.

B1. Φύση της διαφοράς (διαζύγιο, εργατική διαφορά κ.ο.κ.)

B2. Αξία της διαφοράς εφόσον αποτιμάται σε χρήμα και το νόμισμα αποτίμησης της αξίας της διαφοράς

B3. Περιγραφή της κατάστασης για τη διευθέτηση της οποίας ζητείται κρατική νομική συνδρομή (συμπεριλαμβανομένου του αρμόδιου δικαστηρίου, της ημερομηνίας συζήτησης, των αποδεικτικών στοιχείων κ.ο.κ.)

Γ. Αναλυτικά στοιχεία της διαδικασίας

Επισυνάψτε αντίγραφα όλων των δικαιολογητικών εγγράφων.

Γ1. Τρέχουσα ή επικείμενη ιδιότητά σας στη διαδικασία (ενάγων ή εναγόμενος)

Περιγράψτε το αντικείμενο της αξίωσης προς εκδίκαση ...........................

..........................................................................

Ονοματεπώνυμο και στοιχεία επικοινωνίας του αντιδίκου ...........................

..........................................................................

Γ2. Ειδικοί λόγοι για τους οποίους ζητείται η επείγουσα διεκπεραίωση της παρούσας αίτησης, αν συντρέχει περίπτωση

Γ3. Δηλώστε τα έξοδα που επιθυμείτε να καλυφθούν με την αίτηση (προς έλεγχο):

_

|_| α) βοήθεια από δικηγόρο∙

_

|_| β) αμοιβή πραγματογνώμονα∙

_

|_| γ) αμοιβή του μεταφραστή ή του διερμηνέα για τις υπηρεσίες του κατά τη διάρκεια της διαδικασίας∙

_

|_| δ) πληρωμή της αμοιβής του δικαστικού επιμελητή∙

_

|_| ε) απαλλαγές, μειώσεις, καθορισμός νέου χρονοδιαγράμματος πληρωμών ή αναβολή της πληρωμής δικαστικών εξόδων και/ή εγγυήσεων, όπως ορίζονται στον νόμο, περιλαμβανομένων των εξόδων και εγγυήσεων που είναι πληρωτέα κατά το στάδιο της αναγκαστικής εκτέλεσης.

Γ4. Προσδιορίστε αν η κρατική νομική συνδρομή ζητείται για:

_

|_| Βοήθεια από δικηγόρο στο πλαίσιο εξωδικαστικής διαδικασίας

_

|_| Βοήθεια από δικηγόρο πριν από την κίνηση της δικαστικής διαδικασίας

_

|_| Βοήθεια από δικηγόρο (συμβουλευτικές υπηρεσίες και/ή εκπροσώπηση) στο πλαίσιο εκκρεμούς δικαστικής διαδικασίας. Σε αυτή την περίπτωση, προσδιορίστε:

- τον αριθμό καταχώρισης

- τις ημερομηνίες των συζητήσεων

- την ονομασία του δικαστηρίου

- τη διεύθυνση του δικαστηρίου

_

|_| Βοήθεια από δικηγόρο για την άσκηση ένδικου μέσου κατά εκδοθείσας δικαστικής απόφασης. Σε αυτή την περίπτωση, προσδιορίστε:

- την ονομασία του δικαστηρίου

- την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης

- τον λόγο για τον οποίο ζητείται η συνδρομή

- το ένδικο μέσο κατά της απόφασης

_

|_| Βοήθεια από δικηγόρο σε διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης. Σε αυτή την περίπτωση, προσδιορίστε:

- την ονομασία του δικαστηρίου

- την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης ή του άλλου εκτελεστού τίτλου.

Γ6. Δηλώστε αν διαθέτετε οποιοδήποτε είδος ασφάλισης ή άλλα δικαιώματα και διευκολύνσεις που μπορεί να καλύψουν συνολικά ή μερικά τα νομικά έξοδα.

Αν ναι, παραθέστε λεπτομερή στοιχεία: ............................................

..........................................................................

..........................................................................

Δ. Οικογενειακή κατάσταση

________

Από πόσα μέλη αποτελείται το νοικοκυριό σας;           |________|

Δηλώστε τη σχέση τους μαζί σας

______________________________________________________________________________

| Επώνυμο και   | Σχέση με | Ημερομηνία γέννησης| Είναι αυτό το | Είναι ο       |

| όνομα          | τον αιτούντα| (για   | πρόσωπο   | αιτών     |

|             |             | τους ανηλίκους)   | οικονομικά εξαρτώμενο   | οικονομικά εξαρτώμενος |

|             |             |             | από τον αιτούντα;| από το εν λόγω πρόσωπο;|

|_____________|_____________|______________|________________|__________________|

|             |           |             |       _       |       _         |

|             |             |             |     |_|       |       |_|       |

|_____________|_____________|______________|________________|__________________|

|             |             |             |       _       |       _         |

|             |             |             |     |_|       |       |_|       |

|_____________|_____________|______________|________________|__________________|

Υπάρχουν άλλα εξαρτώμενα μέλη τα οποία δεν διαμένουν μαζί σας;

______________________________________________________________________________

|   Ονοματεπώνυμο |   Σχέση με τον αιτούντα   | Ημερομηνία γέννησης         |

|                       |                             | (για τους ανηλίκους) |

|________________________|_____________________________|_______________________|

|                       |                            |                       |

|________________________|_____________________________|_______________________|

|                       |                             |                       |

|________________________|_____________________________|_______________________|

|                       |                             |                       |

|________________________|_____________________________|_______________________|

Είστε οικονομικά εξαρτώμενος από πρόσωπο που δεν διαμένει μαζί σας;

______________________________________________________________________________

|         Ονοματεπώνυμο         |       Σχέση με τον αιτούντα         |

|_____________________________________|________________________________________|

|                                     |                                       |

|_____________________________________|________________________________________|

|                                     |                                       |

|_____________________________________|________________________________________|

|                                     |                                      |

|_____________________________________|________________________________________|

Ε. Οικονομικές πληροφορίες

Παράσχετε όλα τα στοιχεία που αφορούν εσάς, τον/την συμβίο/συμβία σας ή τον/την σύζυγό σας, οποιοδήποτε πρόσωπο εξαρτάται οικονομικά από εσάς ή, αν συντρέχει περίπτωση, οποιοδήποτε πρόσωπο από το οποίο εξαρτάστε εσείς οικονομικά.

Αν λαμβάνετε άλλες οικονομικές παροχές πλην διατροφής από πρόσωπο από το οποίο εξαρτάστε οικονομικά και το οποίο δεν διαμένει μαζί σας, δηλώστε τις στην ενότητα E.1 «Λοιπά εισοδήματα».

Αν παρέχετε οικονομική συνδρομή σε πρόσωπο το οποίο δεν εξαρτάται οικονομικά από εσάς και δεν διαμένει μαζί σας, δηλώστε το στην ενότητα E.3 «Λοιπές δαπάνες».

Επισυνάψτε όλα τα δικαιολογητικά έγγραφα για τις καταστάσεις που περιγράφονται ανωτέρω.

Προσδιορίστε το νόμισμα έκφρασης των χρηματικών τιμών του πίνακα εφόσον δεν είναι το ρουμανικό λέου (RON).

______________________________________________________________________________

E.1. Στοιχεία |I. Αιτούντος|II. Συζύγου ή|III. Εξαρτώμενων|IV. Προσώπων |

|μηνιαίο εισόδημα       |               |συμβίου/-ας   |προσώπων   |που συντηρούν|

|                   |               |     ||τον|

|                   |               |             |             |αιτούντα|

|____________________|_______________|_____________|_____________|_____________|

|Μισθοί,           |               |             |             |             |

|αποζημιώσεις:       |               |             |             |             |

|____________________|_______________|_____________|_____________|_____________|

|Επιχειρηματικά κέρδη: |               |             |             |             |

|____________________|_______________|_____________|_____________|_____________|

|Συντάξεις:            |               |             |             |             |

|____________________|_______________|_____________|_____________|_____________|

|Εισοδήματα:           |               |             |             |             |

|____________________|_______________|_____________|_____________|_____________|

|Κρατικές                                                         |

|παροχές:                                                                     |

|______________________________________________________________________________|

|1. επιδόματα:       |               |             |             |             |

|____________________|_______________|_____________|_____________|_____________|

|2. επίδομα ανεργίας |              |             |             |             |

|και κοινωνική       |               |             |             |             |

|ασφάλιση:           |               |             |             |             |

|____________________|_______________|_____________|_____________|_____________|

|Εισοδήματα από |               |             |             |             |

|δικαιώματα     |               |             |             |             |

|σε συγκεκριμένα |               |             |             |             |

|κινητά ή ακίνητα περιουσιακά στοιχεία: |               |             |             |             |

|____________________|_______________|_____________|_____________|_____________|

|Λοιπά εισοδήματα:     |               |             |             |             |

|____________________|_______________|_____________|_____________|_____________|

|ΣΥΝΟΛΟ:             |               |             |             |             |

|____________________|_______________|_____________|_____________|_____________|

______________________________________________________________________________

E.2. |Αξία       |I. Αιτών |II. Σύζυγος ή|III. Εξαρτώμενα|IV. Πρόσωπα |

περιουσιακών στοιχείων     |               |συμβίος/-α   |πρόσωπα   |που συντηρούν|

|                   |               |     ||τον|

|                   |               |             |             |αιτούντα|

|____________________|_______________|_____________|_____________|_____________|

|Η κατοικία στην οποία   |               |             |             |             |

διαμένετε:           |               |             |             |             |

|____________________|_______________|_____________|_____________|_____________|

|Άλλο κτίριο:         |               |             |             |             |

|____________________|_______________|_____________|_____________|_____________|

|Οικόπεδα:           |               |             |            |             |

|____________________|_______________|_____________|_____________|_____________|

|Αποταμιεύσεις:           |               |             |             |             |

|____________________|_______________|_____________|_____________|_____________|

|Μετοχές:           |               |             |             |             |

|____________________|_______________|_____________|_____________|_____________|

|Μηχανοκίνητα οχήματα: |               |             |             |             |

|____________________|_______________|_____________|_____________|_____________|

|Λοιπά περιουσιακά στοιχεία:       |               |             |             |             |

|____________________|_______________|_____________|_____________|_____________|

|ΣΥΝΟΛΟ:              |               |             |             |             |

|____________________|_______________|_____________|_____________|_____________|

______________________________________________________________________________

E.3. Μηνιαίες       |I. Αιτών |II. Σύζυγος ή|III. Εξαρτώμενα|IV. Πρόσωπα |

|δαπάνες             |               |συμβίος/-α   |πρόσωπα   |που συντηρούν|

|                   |               |     ||τον|

|                   |               |             |             |αιτούντα|

|____________________|_______________|_____________|_____________|_____________|

|Φόροι:           |               |             |             |             |

|____________________|_______________|_____________|_____________|_____________|

|Εισφορές     |               |             |             |             |

|κοινωνικής ασφάλισης:|               |             |             |             |

|____________________|_______________|_____________|_____________|_____________|

|Τοπικοί φόροι:       |               |             |             |             |

|____________________|_______________|_____________|_____________|_____________|

|Έξοδα         |              |             |             |             |

|υποθηκών:         |               |             |             |             |

|____________________|_______________|_____________|_____________|_____________|

|Έξοδα  |               |            |             |             |

|μισθωμάτων και στέγασης:: |               |             |             |             |

|____________________|_______________|_____________|_____________|_____________|

|Έξοδα   |               |             |             |             |

|εκπαίδευσης:           |               |             |             |             |

|____________________|_______________|_____________|_____________|_____________|

|Έξοδα   |               |             |             |             |

|Έξοδα   |               |             |             |             |

|φροντίδας παιδιών:           |               |             |             |             |

|____________________|_______________|_____________|_____________|_____________|

|Δόσεις:               |               |             |             |             |

|____________________|_______________|_____________|_____________|_____________|

|Αποπληρωμή     |               |             |             |             |

|δανείων:       |               |             |             |             |

|____________________|_______________|_____________|_____________|_____________|

|Διατροφή που καταβάλλεται σε άλλα πρόσωπα |               |             |             |             |

βάσει |              |             |             |             |

|νομικής υποχρέωσης:     |               |             |             |             |

|____________________|_______________|_____________|_____________|_____________|

|Λοιπές δαπάνες:   |               |             |             |             |

|____________________|_______________|_____________|_____________|_____________|

|ΣΥΝΟΛΟ:            |               |             |             |             |

|____________________|_______________|_____________|_____________|_____________|

Δηλώνω υπεύθυνα ότι τα παρεχόμενα στοιχεία είναι αληθή και πλήρη και αναλαμβάνω την υποχρέωση να δηλώνω αμελλητί στην αρμόδια αρχή που διεκπεραιώνει την αίτηση κάθε αλλαγή στην οικονομική μου κατάσταση.

Τόπος ..........................

Ημερομηνία ......................................

Υπογραφή .................................

7 Ποια έγγραφα πρέπει να υποβληθούν μαζί με το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Το αίτημα χορήγησης κρατικής νομικής συνδρομής υποβάλλεται εγγράφως, περιλαμβάνει πληροφορίες για το αντικείμενο και τη φύση της διαδικασίας για την οποία ζητείται κρατική νομική συνδρομή, τα ατομικά στοιχεία, τον προσωπικό αριθμό ταυτότητας, την κατοικία και την οικονομική κατάσταση του αιτούντος και της οικογένειάς του, και συνοδεύεται από δικαιολογητικά που τεκμηριώνουν τα εισοδήματα του αιτούντος και της οικογένειάς του και στοιχεία που αποδεικνύουν τις υποχρεώσεις του καταβολής διατροφής ή άλλων υποχρεώσεων. Η αίτηση συνοδεύεται επίσης από υπεύθυνη δήλωση του αιτούντος στην οποία αυτός δηλώνει αν έχει λάβει κρατική νομική συνδρομή κατά τους τελευταίους 12 μήνες, τη μορφή αυτής, την υπόθεση για την οποία την έλαβε και το ποσό της.

Το δικαστήριο μπορεί να ζητήσει διευκρινίσεις και αποδεικτικά στοιχεία από τους διαδίκους ή γραπτές πληροφορίες από τις αρμόδιες αρχές.

Εξωδικαστική συνδρομή χορηγείται από την Υπηρεσία Νομικής Συνδρομής που λειτουργεί σε κάθε δικηγορικό σύλλογο, βάσει αίτησης της οποίας το υπόδειγμα έχει εγκριθεί από το Τμήμα Συντονισμού Νομικής Συνδρομής. Στην αίτηση αναφέρονται το αντικείμενο και η φύση της αίτησης για τη χορήγηση συνδρομής, τα ατομικά στοιχεία, ο προσωπικός αριθμός ταυτότητας, η κατοικία και η οικονομική κατάσταση του αιτούντος και των μελών της οικογένειάς του, και προσαρτώνται δικαιολογητικά που τεκμηριώνουν τα εισοδήματα του αιτούντος και της οικογένειάς του και στοιχεία που αποδεικνύουν τις υποχρεώσεις του καταβολής διατροφής ή άλλων υποχρεώσεων.

Η αίτηση συνοδεύεται επίσης από υπεύθυνη δήλωση του αιτούντος στην οποία αυτός δηλώνει αν έχει λάβει κρατική νομική συνδρομή κατά τους τελευταίους 12 μήνες, τη μορφή αυτής, την υπόθεση για την οποία την έλαβε και το ποσό της.

Ο αιτών οφείλει να προσκομίσει αποδεικτικά στοιχεία της οικονομικής του κατάστασης, κυρίως υποβάλλοντας τα παρακάτω έγγραφα:

• βεβαίωση εισοδημάτων του αιτούντος και των λοιπών μελών της οικογένειάς του∙
• οικογενειακή μερίδα και, αν συντρέχει περίπτωση, τα πιστοποιητικά γέννησης των τέκνων∙
• βεβαίωση αναπηρίας του αιτούντος ή τέκνου, αν συντρέχει περίπτωση∙
• υπεύθυνη δήλωση περί του ότι ο αιτών και τα λοιπά μέλη της οικογένειάς του δεν λαμβάνουν πρόσθετα εισοδήματα∙
• υπεύθυνη δήλωση σχετικά με τα περιουσιακά στοιχεία του αιτούντος και των μελών της οικογένειάς του∙
• υπεύθυνη δήλωση με την οποία ο αιτών και/ή ο άλλος γονέας δηλώνει/-ουν ότι το τέκνο δεν έχει τεθεί υπό την επιμέλεια άλλου εξουσιοδοτημένου ιδιωτικού φορέα ή δημόσιας υπηρεσίας ή άλλου νομικού προσώπου∙
• αποδεικτικά στοιχεία από τις αρμόδιες αρχές για τη δήλωση των φορολογητέων περιουσιακών στοιχείων στο όνομα του αιτούντος ή, αν συντρέχει περίπτωση, στο όνομα των λοιπών μελών της οικογένειάς του∙
• τα λοιπά έγγραφα που τυχόν απαιτούνται για τη στοιχειοθέτηση του δικαιώματος νομικής συνδρομής σύμφωνα με τον νόμο.

(Άρθρο 14 του έκτακτου διατάγματος αριθ. 51/2008 περί της κρατικής νομικής συνδρομής σε αστικές υποθέσεις, όπως εγκρίθηκε με τον νόμο αριθ. 193/2008, όπως αυτός τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε μεταγενέστερα, και άρθρο 73 του νόμου αριθ. 51/1995 περί της οργάνωσης και άσκησης του δικηγορικού επαγγέλματος, όπως αυτός τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε μεταγενέστερα).

8 Πού πρέπει να υποβάλω την αίτηση για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Η αίτηση για τη χορήγηση κρατικής νομικής συνδρομής απευθύνεται στο αρμόδιο δικαστήριο που έχει επιληφθεί της υπόθεσης για την οποία ζητείται η συνδρομή∙ σε περίπτωση που ζητείται κρατική νομική συνδρομή για την εκτέλεση απόφασης, η αίτηση υπάγεται στην αρμοδιότητα του δικαστηρίου της εκτέλεσης. Αν δεν είναι δυνατός ο καθορισμός του αρμόδιου δικαστηρίου κατά τα ανωτέρω, αρμόδιο είναι το τοπικό δικαστήριο στην περιφέρεια του οποίου βρίσκεται ο τόπος κατοικίας ή διαμονής του αιτούντος.

Αν ζητείται κρατική νομική συνδρομή σε τρέχουσα δικαστική διαδικασία, η αίτηση (ή, αν συντρέχει περίπτωση, οι αιτήσεις) για τη χορήγηση κρατικής νομικής συνδρομής διεκπεραιώνεται, πλην αν ο νόμος ορίζει άλλως, από τη σύνθεση που ανέλαβε τη διεκπεραίωση της κύριας αίτησης.

Κρατική νομική συνδρομή χορηγείται οποτεδήποτε κατά τη διάρκεια της δίκης, από την ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης από τον ενδιαφερόμενο, και διατηρείται καθ’ όλη τη διάρκεια του δικονομικού σταδίου κατά το οποίο ζητήθηκε. Η αίτηση για τη χορήγηση κρατικής νομικής συνδρομής δεν υπόκειται σε τέλος χαρτοσήμου.

Κρατική νομική συνδρομή για τις διαδικασίες που κινούνται με άσκηση ενδίκου μέσου μπορεί να χορηγηθεί έπειτα από κατάθεση νέας αίτησης. Η αίτηση για τη χορήγηση κρατικής νομικής συνδρομής σε διαδικασία ένδικου μέσου υποβάλλεται στο δικαστήριο που εξέδωσε την προς προσβολή απόφαση εντός της προθεσμίας που προβλέπεται για την άσκηση του ένδικου μέσου και εξετάζεται με διαδικασία επείγοντος από διαφορετική σύνθεση από αυτή που έκρινε την υπόθεση επί της ουσίας.

Η κατάθεση της αίτησης για τη χορήγηση κρατικής νομικής συνδρομής διακόπτει την προθεσμία άσκησης του ένδικου μέσου μόνο αν ο αιτών υποβάλει τα συναφή δικαιολογητικά έγγραφα το αργότερο εντός δέκα ημερών. Από την ημερομηνία κοινοποίησης της απόφασης επί της αίτησης για τη χορήγηση κρατικής νομικής συνδρομής ή, αν συντρέχει περίπτωση, της απόφασης επί της αίτησης επανεξέτασης αυτής, δηλαδή της απόφασης αποδοχής ή απόρριψης της αίτησης, ξεκινά νέα προθεσμία για την άσκηση του ένδικου μέσου.

Αν η αίτηση για τη χορήγηση κρατικής νομικής συνδρομής γίνει δεκτή, το δικαστήριο κοινοποιεί αμέσως την απόφαση στον αιτούντα και τον δικηγορικό σύλλογο. Ο δικηγορικός σύλλογος πρέπει, εντός 48 ωρών, να διορίσει δικηγόρο με δικαίωμα παράστασης στο δικαστήριο στο οποίο απευθύνεται το ένδικο μέσο. Η ημερομηνία διορισμού του δικηγόρου και τα στοιχεία του κοινοποιούνται στο δικαστήριο και τον αιτούντα το αργότερο εντός 48 ωρών. Από την ημερομηνία διορισμού του δικηγόρου ξεκινά νέα προθεσμία για την άσκηση του ένδικου μέσου.

Εξωδικαστική συνδρομή χορηγείται από την Υπηρεσία Νομικής Συνδρομής που λειτουργεί σε κάθε δικηγορικό σύλλογο, βάσει αίτησης της οποίας το υπόδειγμα έχει εγκριθεί από το Τμήμα Συντονισμού Νομικής Συνδρομής. Στην αίτηση αναφέρονται το αντικείμενο και η φύση της αίτησης για τη χορήγηση συνδρομής, τα ατομικά στοιχεία, ο προσωπικός αριθμός ταυτότητας, η κατοικία και η οικονομική κατάσταση του αιτούντος και των μελών της οικογένειάς του, και προσαρτώνται δικαιολογητικά που τεκμηριώνουν τα εισοδήματα του αιτούντος και της οικογένειάς του και στοιχεία που αποδεικνύουν τις υποχρεώσεις του καταβολής διατροφής ή άλλων υποχρεώσεων.

Η αίτηση συνοδεύεται επίσης από υπεύθυνη δήλωση του αιτούντος στην οποία αυτός δηλώνει αν έχει λάβει κρατική νομική συνδρομή κατά τους τελευταίους 12 μήνες, τη μορφή αυτής, την υπόθεση για την οποία την έλαβε και το ποσό της.

Η αίτηση για τη χορήγηση εξωδικαστικής συνδρομής υποβάλλεται στην Υπηρεσία Νομικής Συνδρομής και διεκπεραιώνεται το αργότερο εντός 15 εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία καταχώρισής της, με απόφαση που εγκρίνει ή απορρίπτει την αίτηση, ανάλογα με την περίπτωση. Η απόφαση επιδίδεται στον αιτούντα εντός πέντε εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία έκδοσής της. Απόφαση που απορρίπτει την αίτηση για τη χορήγηση εξωδικαστικής συνδρομής μπορεί να προσβληθεί ενώπιον του διοικητικού συμβουλίου του δικηγορικού συλλόγου εντός πέντε ημερών από την επίδοσή της. Η προσφυγή κατά της απορριπτικής απόφασης εξετάζεται από το διοικητικό συμβούλιο του δικηγορικού συλλόγου, με διαδικασία επείγοντος, κατά την πρώτη συνεδρίασή του.

(Άρθρα 11, 12 και 13 του έκτακτου διατάγματος αριθ. 51/2008 περί της κρατικής νομικής συνδρομής σε αστικές υποθέσεις, όπως εγκρίθηκε με τον νόμο αριθ. 193/2008, όπως αυτός τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε μεταγενέστερα, και άρθρο 73 του νόμου αριθ. 51/1995 περί της οργάνωσης και άσκησης του δικηγορικού επαγγέλματος, όπως αυτός τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε μεταγενέστερα).

9 Πώς μπορώ να μάθω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Το δικαστήριο αποφασίζει επί της αίτησης για τη χορήγηση κρατικής νομικής συνδρομής, χωρίς κλήτευση των διαδίκων, με αιτιολογημένη απόφαση που εκδίδεται εν συμβουλίω. Ο ενδιαφερόμενος μπορεί να υποβάλει κατά της απορριπτικής απόφασης επί της αίτησης για τη χορήγηση κρατικής νομικής συνδρομής αίτηση επανεξέτασης, εντός πέντε ημερών από την ημερομηνία επίδοσης της απόφασης. Η αίτηση επανεξέτασης εξετάζεται εν συμβουλίω από άλλη σύνθεση και το δικαστήριο εκδίδει αμετάκλητη απόφαση.

Αν η αίτηση για τη χορήγηση κρατικής νομικής συνδρομής εγκρίθηκε για συνδρομή με τη μορφή της βοήθειας από δικηγόρο, η αίτηση και η εγκριτική απόφαση αποστέλλονται αμελλητί στον πρόεδρο του δικηγορικού συλλόγου της περιφέρειας του οικείου δικαστηρίου. Ο πρόεδρος του δικηγορικού συλλόγου ή ο δικηγόρος που έχει εξουσιοδοτηθεί σχετικά από τον πρόεδρο θα διορίσει δικηγόρο από τον κατάλογο δικηγόρων νομικής συνδρομής εντός τριών ημερών και θα του αποστείλει την απόφαση μαζί με την ειδοποίηση διορισμού. Ο πρόεδρος του δικηγορικού συλλόγου πρέπει επίσης να γνωστοποιήσει στον δικαιούχο της κρατικής νομικής συνδρομής το ονοματεπώνυμο του διορισθέντος δικηγόρου. Υπό τις προϋποθέσεις του νόμου, ο δικαιούχος της κρατικής νομικής συνδρομής μπορεί να ζητήσει τον διορισμό συγκεκριμένου δικηγόρου, με τη συγκατάθεση αυτού.

Η αίτηση για τη χορήγηση εξωδικαστικής συνδρομής υποβάλλεται στην Υπηρεσία Νομικής Συνδρομής που λειτουργεί σε κάθε δικηγορικό σύλλογο και διεκπεραιώνεται το αργότερο εντός 15 εργάσιμων ημερών από την καταχώρισή της, με απόφαση που την εγκρίνει ή την απορρίπτει, ανάλογα με την περίπτωση. Η απόφαση επιδίδεται στον αιτούντα εντός πέντε εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία έκδοσής της. Ο πρόεδρος του αρμόδιου δικηγορικού συλλόγου διορίζει δικηγόρο από τον κατάλογο δικηγόρων νομικής συνδρομής του δικηγορικού συλλόγου βάσει της απόφασης για τη χορήγηση εξωδικαστικής συνδρομής. Ο πρόεδρος του δικηγορικού συλλόγου μπορεί να εγκρίνει, εφόσον είναι εφικτό, τη χορήγηση εξωδικαστικής συνδρομής από δικηγόρο που έχει επιλέξει ο δικαιούχος της συνδρομής.

(Άρθρο 15 του έκτακτου διατάγματος αριθ. 51/2008 περί της κρατικής νομικής συνδρομής σε αστικές υποθέσεις, όπως εγκρίθηκε με τον νόμο αριθ. 193/2008, όπως αυτός τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε μεταγενέστερα, και άρθρο 73 του νόμου αριθ. 51/1995 περί της οργάνωσης και άσκησης του δικηγορικού επαγγέλματος, όπως αυτός τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε μεταγενέστερα).

10 Τι πρέπει να κάνω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Η κρατική νομική συνδρομή με τη μορφή της βοήθειας από δικηγόρο χορηγείται σύμφωνα με τον νόμο αριθ. 51/1995 περί της οργάνωσης και άσκησης του δικηγορικού επαγγέλματος, όπως αναδημοσιεύθηκε και τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε μεταγενέστερα, όσον αφορά τη νομική συνδρομή ή τη δωρεάν νομική συνδρομή.

Αν η αίτηση για τη χορήγηση κρατικής νομικής συνδρομής εγκρίθηκε για συνδρομή με τη μορφή της βοήθειας από δικηγόρο, η αίτηση και η εγκριτική απόφαση αποστέλλονται αμελλητί στον πρόεδρο του δικηγορικού συλλόγου της περιφέρειας του οικείου δικαστηρίου. Ο πρόεδρος του δικηγορικού συλλόγου ή ο δικηγόρος που έχει εξουσιοδοτηθεί σχετικά από τον πρόεδρο θα διορίσει δικηγόρο από τον κατάλογο δικηγόρων νομικής συνδρομής εντός τριών ημερών και θα του αποστείλει την απόφαση μαζί με την ειδοποίηση διορισμού. Ο πρόεδρος του δικηγορικού συλλόγου πρέπει επίσης να γνωστοποιήσει στον δικαιούχο της κρατικής νομικής συνδρομής το ονοματεπώνυμο του διορισθέντος δικηγόρου. Υπό τις προϋποθέσεις του νόμου, ο δικαιούχος της κρατικής νομικής συνδρομής μπορεί να ζητήσει τον διορισμό συγκεκριμένου δικηγόρου, με τη συγκατάθεση αυτού.

Η βοήθεια από δικηγόρο μπορεί επίσης να είναι εξωδικαστική και να συνίσταται στην παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών, την υποβολή αιτημάτων, αιτήσεων ή γνωστοποιήσεων ή τη διενέργεια οποιασδήποτε άλλης νόμιμης πράξης, καθώς και στην εκπροσώπηση ενώπιον δημόσιων αρχών ή οργάνων, πλην των δικαστικών αρχών ή των αρχών με δικαστικές εξουσίες, για τη διασφάλιση της άσκησης συγκεκριμένων δικαιωμάτων ή έννομων συμφερόντων. Η εξωδικαστική συνδρομή πρέπει να έχει ως αποτέλεσμα την παροχή στον αιτούντα σαφών και προσβάσιμων πληροφοριών, σύμφωνα με τις ισχύουσες νόμιμες διατάξεις σχετικά με τα αρμόδια όργανα και, αν είναι εφικτό, τις προϋποθέσεις, τις προθεσμίες και τις διαδικασίες που ορίζει ο νόμος για την αναγνώριση, χορήγηση ή άσκηση του δικαιώματος ή του έννομου συμφέροντος που επικαλείται ο αιτών. Η εξωδικαστική συνδρομή χορηγείται σύμφωνα με τον νόμο αριθ. 51/1995, όπως αναδημοσιεύθηκε και τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε μεταγενέστερα.

Η αίτηση για τη χορήγηση εξωδικαστικής συνδρομής υποβάλλεται στην Υπηρεσία Νομικής Συνδρομής που λειτουργεί σε κάθε δικηγορικό σύλλογο και διεκπεραιώνεται το αργότερο εντός 15 εργάσιμων ημερών από την καταχώρισή της, με απόφαση που την εγκρίνει ή την απορρίπτει, ανάλογα με την περίπτωση. Η απόφαση επιδίδεται στον αιτούντα εντός πέντε εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία έκδοσής της. Απόφαση που απορρίπτει την αίτηση για τη χορήγηση εξωδικαστικής συνδρομής μπορεί να προσβληθεί ενώπιον του διοικητικού συμβουλίου του δικηγορικού συλλόγου εντός πέντε ημερών από την επίδοσή της. Η προσφυγή κατά της απορριπτικής απόφασης εξετάζεται από το διοικητικό συμβούλιο του δικηγορικού συλλόγου, με διαδικασία επείγοντος, κατά την πρώτη συνεδρίασή του.

Ο πρόεδρος του αρμόδιου δικηγορικού συλλόγου διορίζει δικηγόρο από τον κατάλογο δικηγόρων νομικής συνδρομής του δικηγορικού συλλόγου βάσει της απόφασης για τη χορήγηση εξωδικαστικής συνδρομής. Ο πρόεδρος του δικηγορικού συλλόγου μπορεί να εγκρίνει, εφόσον είναι εφικτό, τη χορήγηση εξωδικαστικής συνδρομής από δικηγόρο που έχει επιλέξει ο δικαιούχος της συνδρομής.

Αν η αίτηση για τη χορήγηση κρατικής νομικής συνδρομής εγκριθεί με τη μορφή της αμοιβής πραγματογνώμονα, μεταφραστή ή διερμηνέα, η απόφαση που εγκρίνει τη χορήγηση της συνδρομής καθορίζει επίσης την καταβλητέα προσωρινή αμοιβή. Το δικαστήριο θα καθορίσει την οριστική αμοιβή μετά την παροχή της υπηρεσίας για την οποία καταβλήθηκε η προσωρινή αμοιβή.

Αν η αίτηση για τη χορήγηση κρατικής νομικής συνδρομής εγκριθεί με τη μορφή της αμοιβής δικαστικού επιμελητή, η απόφαση που εγκρίνει τη χορήγηση της συνδρομής καθορίζει επίσης την καταβλητέα στον δικαστικό επιμελητή προσωρινή αμοιβή, ανάλογα με την περιπλοκότητα της υπόθεσης κατά την εν λόγω ημερομηνία. Η αίτηση και η εγκριτική απόφαση αποστέλλονται το συντομότερο δυνατόν στον τοπικό σύλλογο δικαστικών επιμελητών της περιφέρειας του οικείου δικαστηρίου. Το διοικητικό συμβούλιο του τοπικού συλλόγου δικαστικών επιμελητών πρέπει να διορίσει δικαστικό επιμελητή εντός τριών ημερών, στον οποίο αποστέλλει τη σχετική απόφαση μαζί με την ειδοποίηση διορισμού. Ο πρόεδρος πρέπει επίσης να γνωστοποιήσει στον δικαιούχο της κρατικής νομικής συνδρομής το ονοματεπώνυμο του διορισθέντος δικαστικού επιμελητή Ο δικαιούχος της κρατικής νομικής συνδρομής μπορεί να ζητήσει τον διορισμό συγκεκριμένου δικαστικού επιμελητή με τοπική αρμοδιότητα.

Αφού ο δικαστικός επιμελητής εκτελέσει τα καθήκοντά του σύμφωνα με τον νόμο και τους κανονισμούς που διέπουν την άσκηση του έργου του, το δικαστήριο θα καθορίσει την οριστική αμοιβή έπειτα από αίτημα του δικαστικού επιμελητή, ανάλογα με την περιπλοκότητα της υπόθεσης και τον όγκο εργασίας που έχει παρασχεθεί, εντός των ορίων των νόμιμων αμοιβών.

Αν η αίτηση για τη χορήγηση κρατικής νομικής συνδρομής εγκριθεί με τη μορφή διευκολύνσεων στην πληρωμή των δικαστικών εξόδων, η απόφαση θα ορίζει είτε απαλλαγή από την πληρωμή είτε το ποσοστό έκπτωσης, τις προθεσμίες πληρωμών και την αξία των δόσεων, κατά περίπτωση. Αν τα καταβλητέα δικαστικά έξοδα υπερβαίνουν το διπλάσιο του μηνιαίου οικογενειακού καθαρού εισοδήματος του αιτούντος κατά τον μήνα πριν από την υποβολή της αίτησης για τη χορήγηση κρατικής νομικής συνδρομής, η πληρωμή επιμερίζεται σε δόσεις, κατά τρόπο ώστε η καταβλητέα μηνιαία δόση να μην υπερβαίνει το ήμισυ του καθαρού οικογενειακού εισοδήματος, εκτός αν το δικαστήριο κρίνει αναγκαία τη χορήγηση ευνοϊκότερης μορφής συνδρομής. Η πληρωμή των δικαστικών εξόδων μπορεί να επιμεριστεί σε 48 κατ’ ανώτατο όριο μηνιαίες δόσεις.

(Άρθρα 23, 24, 25, 32, 33, 34 και 35 του έκτακτου διατάγματος αριθ. 51/2008 περί της κρατικής νομικής συνδρομής σε αστικές υποθέσεις, όπως εγκρίθηκε με τον νόμο αριθ. 193/2008, όπως αυτός τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε μεταγενέστερα, και άρθρα 71 και 73 του νόμου αριθ. 51/1995 περί της οργάνωσης και άσκησης του δικηγορικού επαγγέλματος, όπως αυτός τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε μεταγενέστερα).

11 Ποιος επιλέγει τον/τη δικηγόρο μου αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Η κρατική νομική συνδρομή με τη μορφή της βοήθειας από δικηγόρο χορηγείται σύμφωνα με τον νόμο αριθ. 51/1995 περί της οργάνωσης και άσκησης του δικηγορικού επαγγέλματος, όπως αναδημοσιεύθηκε και τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε μεταγενέστερα, όσον αφορά τη νομική συνδρομή ή τη δωρεάν νομική συνδρομή.

Αν η αίτηση για τη χορήγηση κρατικής νομικής συνδρομής εγκρίθηκε για συνδρομή με τη μορφή της βοήθειας από δικηγόρο, η αίτηση και η εγκριτική απόφαση αποστέλλονται αμελλητί στον πρόεδρο του δικηγορικού συλλόγου της περιφέρειας του οικείου δικαστηρίου. Ο πρόεδρος του δικηγορικού συλλόγου ή ο δικηγόρος που έχει εξουσιοδοτηθεί σχετικά από τον πρόεδρο θα διορίσει δικηγόρο από τον κατάλογο δικηγόρων νομικής συνδρομής εντός τριών ημερών και θα του αποστείλει την απόφαση μαζί με την ειδοποίηση διορισμού. Ο πρόεδρος του δικηγορικού συλλόγου πρέπει επίσης να γνωστοποιήσει στον δικαιούχο της κρατικής νομικής συνδρομής το ονοματεπώνυμο του διορισθέντος δικηγόρου. Υπό τις προϋποθέσεις του νόμου, ο δικαιούχος της κρατικής νομικής συνδρομής μπορεί να ζητήσει τον διορισμό συγκεκριμένου δικηγόρου, με τη συγκατάθεση αυτού.

Όσον αφορά την εξωδικαστική συνδρομή, ο πρόεδρος του αρμόδιου δικηγορικού συλλόγου διορίζει δικηγόρο από τον κατάλογο δικηγόρων νομικής συνδρομής του δικηγορικού συλλόγου βάσει της απόφασης για τη χορήγηση εξωδικαστικής συνδρομής. Ο πρόεδρος του δικηγορικού συλλόγου μπορεί να εγκρίνει, εφόσον είναι εφικτό, τη χορήγηση εξωδικαστικής συνδρομής από δικηγόρο που έχει επιλέξει ο δικαιούχος της συνδρομής.

(Άρθρα 23 και 35 του έκτακτου διατάγματος αριθ. 51/2008 περί της κρατικής νομικής συνδρομής σε αστικές υποθέσεις, όπως εγκρίθηκε με τον νόμο αριθ. 193/2008, όπως αυτός τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε μεταγενέστερα, και άρθρα 71 και 73 του νόμου αριθ. 51/1995 περί της οργάνωσης και άσκησης του δικηγορικού επαγγέλματος, όπως αυτός τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε μεταγενέστερα).

12 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει όλα τα έξοδα των διαδικασιών;

Κρατική νομική συνδρομή μπορεί να παρασχεθεί στις ακόλουθες μορφές:

α) πληρωμή της δαπάνης εκπροσώπησης, νομικής βοήθειας και, κατά περίπτωση, υπεράσπισης από δικηγόρο που διορίζεται αυτεπαγγέλτως ή κατ’ επιλογή του δικαιούχου για τη διασφάλιση της άσκησης ή διαφύλαξης δικαιώματος ή έννομου συμφέροντος ενώπιον δικαστηρίου ή για την αποτροπή της έγερσης διαφοράς (στο εξής: βοήθεια από δικηγόρο)∙

β) πληρωμή της αμοιβής πραγματογνώμονα, μεταφραστή ή διερμηνέα για την παροχή υπηρεσιών κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, με άδεια του δικαστηρίου ή της δικαστικής αρχής, αν η εν λόγω πληρωμή βαρύνει τον αιτούντα κρατική νομική συνδρομή∙

γ) πληρωμή της αμοιβής του δικαστικού επιμελητή∙

δ) απαλλαγές, μειώσεις, καθορισμός νέου χρονοδιαγράμματος πληρωμών ή αναβολή πληρωμής των δικαστικών εξόδων, όπως ορίζονται στον νόμο, περιλαμβανομένων όσων οφείλονται στο στάδιο της αναγκαστικής εκτέλεσης.

Όταν η κρατική νομική συνδρομή παρέχεται σε πολίτη κράτους μέλους της ΕΕ ή σε άλλο πρόσωπο που έχει την κατοικία ή τη συνήθη διαμονή του στην επικράτεια κράτους μέλους, η κρατική νομική συνδρομή που εγκρίνεται μπορεί επίσης να περιλαμβάνει:

α) τα έξοδα μετάφρασης των εγγράφων των οποίων την υποβολή από τον δικαιούχο ζήτησε το δικαστήριο ή η αρμόδια δικαστική αρχή για τη διευθέτηση της υπόθεσης, ενώ τα συναφή αιτήματα και έγγραφα που υποβάλλονται ή παραλαμβάνονται σύμφωνα με το παρόν κεφάλαιο εξαιρούνται από την υποχρέωση επικύρωσης ή άλλης αντίστοιχης διατύπωσης∙

β) υπηρεσίες διερμηνέα στη διαδικασία που διεξάγεται ενώπιον του δικαστηρίου / της δικαστικής αρχής∙

γ) τα έξοδα ταξιδίου με τα οποία επιβαρύνθηκε ο δικαιούχος της συνδρομής ή άλλο πρόσωπο για τη μετάβασή του στη Ρουμανία, εφόσον αυτή πραγματοποιήθηκε κατόπιν αιτήματος του δικαστηρίου ή της δικαστικής αρχής ή επειδή ο νόμος επιβάλλει την υποχρεωτική παρουσία οποιουδήποτε από τα εν λόγω πρόσωπα.

Κρατική νομική συνδρομή μπορεί να χορηγηθεί, αυτοτελώς ή σωρευτικά, σε οποιαδήποτε από τις παραπάνω μορφές. Η αξία της κρατικής νομικής συνδρομής που χορηγείται, αυτοτελώς ή σωρευτικά, σε οποιαδήποτε από τις μορφές της βοήθειας από δικηγόρο, πραγματογνώμονα, μεταφραστή, διερμηνέα ή δικαστικό επιμελητή δεν μπορεί να υπερβαίνει, σε διάστημα ενός έτους, το ανώτατο όριο των 12 εθνικών μικτών ελάχιστων μισθών κατά το έτος κατάθεσης της αίτησης.

(Άρθρα 6, 7 και 44 του έκτακτου διατάγματος αριθ. 51/2008 περί της κρατικής νομικής συνδρομής σε αστικές υποθέσεις, όπως εγκρίθηκε με τον νόμο αριθ. 193/2008, όπως αυτός τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε μεταγενέστερα).

13 Ποιος επωμίζεται τα λοιπά έξοδα, αν δικαιούμαι μερική χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Οι δαπάνες για τις οποίες ο διάδικος έχει λάβει απαλλαγές ή εκπτώσεις λόγω της χορήγησης κρατικής νομικής συνδρομής καταλογίζονται στον αντίδικο, εφόσον ο τελευταίος ηττηθεί στη δίκη. Ο ηττηθείς διάδικος θα κληθεί να καταβάλει τα εν λόγω ποσά στο κράτος.

Αν ηττηθεί ο διάδικος που έλαβε την κρατική νομική συνδρομή, τα δικαστικά έξοδα του κράτους βαρύνουν το κράτος. Ωστόσο, το δικαστήριο μπορεί να διατάξει, με την απόφασή του στην υπόθεση, τον διάδικο που έλαβε την κρατική νομική συνδρομή να επιστρέψει, εν όλω ή εν μέρει, τις δαπάνες με τις οποίες επιβαρύνθηκε το κράτος, αν, λόγω της μη επιμελούς συμπεριφοράς του κατά τη διάρκεια της δίκης, ο διάδικος προκάλεσε την ήττα του στη δίκη ή αν η δικαστική απόφαση διαπίστωσε καταχρηστική άσκηση της αγωγής.

Άρθρα 18 και 19 του έκτακτου διατάγματος αριθ. 51/2008 περί της κρατικής νομικής συνδρομής σε αστικές υποθέσεις, όπως εγκρίθηκε με τον νόμο αριθ. 193/2008, όπως αυτός τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε μεταγενέστερα).

14 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει και τα ένδικα μέσα;

Αν η απόφαση που εκδόθηκε στη δίκη για την οποία χορηγήθηκε κρατική νομική συνδρομή προσβληθεί με ένδικο μέσο, η κρατική νομική συνδρομή που χορηγήθηκε στο προηγούμενο δικονομικό στάδιο με τη μορφή της βοήθειας από δικηγόρο παρατείνεται κατά τον νόμο για να καλύψει την κατάρτιση του εισαγωγικού δικογράφου και του δικογράφου των λόγων του ένδικου μέσου, καθώς και την προσφυγή στον ανώτερο βαθμό δικαιοδοσίας και τη διεξαγωγή της διαδικασίας σε αυτόν.

Η εκδοθείσα απόφαση που υπόκειται σε ένδικο μέσο και αντίγραφο της απόφασης με την οποία εγκρίνεται η κρατική νομική συνδρομή γνωστοποιούνται αμέσως στον δικηγορικό σύλλογο προς επαλήθευση και επιβεβαίωση ή, αν συντρέχει περίπτωση, για τον διορισμό δικηγόρου με δικαίωμα παράστασης ενώπιον του εφετείου. Για τη διαδικασία στον δεύτερο βαθμό ο δικηγόρος δικαιούται ξεχωριστή αμοιβή, η οποία καθορίζεται από το εφετείο σύμφωνα με τον νόμο.

Αν ο διάδικος δεν είχε λάβει κρατική νομική συνδρομή κατά το δικονομικό στάδιο πριν από τη διαδικασία του ένδικου μέσου, η κρατική νομική συνδρομή ζητείται με την υποβολή νέας αίτησης.

Από την ημερομηνία διορισμού ή επιβεβαίωσης του διορισμού δικηγόρου ξεκινά νέα προθεσμία για την άσκηση του ένδικου μέσου. Η ημερομηνία διορισμού του δικηγόρου και τα στοιχεία του κοινοποιούνται στο δικαστήριο και τον αιτούντα το αργότερο εντός 48 ωρών.

Το δευτεροβάθμιο δικαστήριο ελέγχει αν εξακολουθούν να συντρέχουν οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση κρατικής νομικής συνδρομής. Αν το δικαστήριο κρίνει ότι πλέον δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις, εκδίδει απόφαση με την οποία παύει τη συνδρομή προς τον διάδικο και διατάζει τον διάδικο να επιστρέψει, εν όλω ή εν μέρει, τις δαπάνες με τις οποίες επιβαρύνθηκε το κράτος για τη δικηγορική αμοιβή.

(Άρθρο 13.1 του έκτακτου διατάγματος αριθ. 51/2008 περί της κρατικής νομικής συνδρομής σε αστικές υποθέσεις, όπως εγκρίθηκε με τον νόμο αριθ. 193/2008, όπως αυτός τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε μεταγενέστερα).

15 Μπορεί το ευεργέτημα της πενίας να ανακληθεί πριν από την ολοκλήρωση των διαδικασιών (ή ακόμη και να αρθεί μετά την περάτωση των διαδικασιών);

Το δικαίωμα σε κρατική νομική συνδρομή αποσβένεται με τον θάνατο του διαδίκου ή με τη βελτίωση της οικονομικής του κατάστασης σε βαθμό που να του επιτρέπει να καταβάλει τα δικαστικά έξοδα.

Κατά την παραλαβή της αίτησης για τη χορήγηση κρατικής νομικής συνδρομής, ο αιτών ενημερώνεται ότι, αν ηττηθεί στη δίκη, τα δικαστικά έξοδα του αντιδίκου θα τον βαρύνουν και ενδέχεται να αναγκαστεί να επιστρέψει τα ποσά που έλαβε ως κρατική νομική συνδρομή αν κάποιος ενδιαφερόμενος απευθυνθεί στο δικαστήριο που ενέκρινε την κρατική νομική συνδρομή και υποβάλει αποδεικτικά στοιχεία σχετικά με την πραγματική κατάσταση του προσώπου υπέρ του οποίου εγκρίθηκε η αίτηση η κρατική νομική συνδρομή δεν αναστέλλεται κατά τη διάρκεια των νέων ερευνών.

Αν το δικαστήριο διαπιστώσει ότι η αίτηση για τη χορήγηση κρατικής νομικής συνδρομής υποβλήθηκε κακόπιστα, με απόκρυψη της αλήθειας, θα εκδώσει απόφαση με την οποία θα διατάζει το πρόσωπο που έλαβε αδικαιολόγητα την κρατική νομική συνδρομή να καταβάλει ως αποζημίωση τα ποσά από τα οποία απαλλάχθηκε και να καταβάλει πρόστιμο ύψους έως το πενταπλάσιο του ποσού για το οποίο έλαβε αδικαιολόγητα την απαλλαγή. Η εν λόγω απόφαση μπορεί να προσβληθεί μόνο με αίτηση επανεξέτασης, με την οποία παρέχεται η δυνατότητα να ζητηθεί αιτιολογημένα η επανεξέταση της απόφασης ή η μείωση της αποζημίωσης ή του προστίμου. Η αίτηση υποβάλλεται εντός πέντε ημερών από την ημερομηνία επίδοσης της απόφασης και κρίνεται από άλλη σύνθεση με αμετάκλητη απόφαση.

Αν με οριστική και αμετάκλητη απόφαση ο δικαιούχος της κρατικής νομικής συνδρομής αποκτήσει υλικά περιουσιακά στοιχεία ή απαιτήσεις αξίας που υπερβαίνει το δεκαπλάσιο της αξίας της κρατικής νομικής συνδρομής, οφείλει να επιστρέψει την κρατική συνδρομή. Η διαδικασία της επιστροφής ορίζεται στο κεφάλαιο III του παρόντος έκτακτου διατάγματος.

(Άρθρα 10, 14 και 17 και άρθρο 50.2 του έκτακτου διατάγματος αριθ. 51/2008 περί της κρατικής νομικής συνδρομής σε αστικές υποθέσεις, όπως εγκρίθηκε με τον νόμο αριθ. 193/2008, όπως αυτός τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε μεταγενέστερα)

16 Μπορώ να προσβάλω την άρνηση χορήγησης ευεργετήματος της πενίας;

Το δικαστήριο αποφασίζει επί της αίτησης για τη χορήγηση κρατικής νομικής συνδρομής, χωρίς κλήτευση των διαδίκων, με αιτιολογημένη απόφαση που εκδίδεται εν συμβουλίω. Ο ενδιαφερόμενος μπορεί να υποβάλει κατά της απορριπτικής απόφασης επί της αίτησης για τη χορήγηση κρατικής νομικής συνδρομής αίτηση επανεξέτασης, εντός πέντε ημερών από την ημερομηνία επίδοσης της απόφασης. Η αίτηση επανεξέτασης εξετάζεται εν συμβουλίω από άλλη σύνθεση και το δικαστήριο εκδίδει αμετάκλητη απόφαση.

Το αίτημα για τη χορήγηση κρατικής νομικής συνδρομής μπορεί να απορριφθεί αν ζητείται καταχρηστικά, αν το εκτιμώμενο κόστος της είναι δυσανάλογο της αξίας του αντικειμένου της δίκης και αν δεν ζητείται για τη διαφύλαξη έννομου συμφέροντος ή ζητείται για πράξη που αντίκειται στη δημόσια ή τη συνταγματική τάξη.

Αν η αξίωση για τη διευθέτηση της οποίας ζητείται κρατική νομική συνδρομή εμπίπτει στην κατηγορία των αξιώσεων που μπορούν να υπαχθούν σε διαμεσολάβηση ή άλλη διαδικασία εναλλακτικής επίλυσης διαφορών, η αίτηση για τη χορήγηση κρατικής νομικής συνδρομής είναι πιθανόν να απορριφθεί αν προσκομιστούν αποδεικτικά στοιχεία ότι ο αιτών αρνήθηκε να συμμετάσχει σε τέτοια διαδικασία πριν από την κίνηση της δικαστικής διαδικασίας.

Η αίτηση για τη χορήγηση κρατικής νομικής συνδρομής μπορεί να απορριφθεί αν ο αιτών ζητά αποζημίωση για προσβολή της εικόνας, της τιμής ή της υπόληψής του και δεν έχει υποστεί υλική ζημία, καθώς και αν υποβάλλει την αίτηση στο πλαίσιο εμπορικής δραστηριότητάς του ή της άσκησης ελευθέριου επαγγέλματος.

Όταν χορηγείται κρατική νομική συνδρομή σε πολίτες κράτους μέλους της ΕΕ ή σε άλλα πρόσωπα που έχουν την κατοικία ή τη συνήθη διαμονή τους στην επικράτεια κράτους μέλους, η κεντρική αρχή της Ρουμανίας μπορεί να αρνηθεί να διαβιβάσει την αίτηση για τη χορήγηση νομικής συνδρομής σε άλλο κράτος μέλος, αν είναι προδήλως αβάσιμη ή εκτός του πεδίου εφαρμογής της οδηγίας 2002/8/ΕΚ του Συμβουλίου. Αν η αίτηση για τη χορήγηση νομικής συνδρομής απορριφθεί από την αρμόδια αρχή του κράτους μέλους στο οποίο απευθύνεται η αίτηση, η ρουμανική κεντρική αρχή θα ζητήσει από τον αιτούντα να καταβάλει τα έξοδα μετάφρασης.

(Άρθρα 15, 16, 45 και 46 του έκτακτου διατάγματος αριθ. 51/2008 περί της κρατικής νομικής συνδρομής σε αστικές υποθέσεις, όπως εγκρίθηκε με τον νόμο αριθ. 193/2008, όπως αυτός τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε μεταγενέστερα).

Περισσότερες πληροφορίες

Χρήσιμοι σύνδεσμοι:

Εθνική Ένωση Δικηγορικών Συλλόγων Ρουμανίας (Uniunea Naţională a Barourilor din România)

1 Ποια έξοδα συνεπάγονται οι νομικές διαδικασίες και ποιος πρέπει να τα επωμισθεί κανονικά;

Τα έξοδα της διαδικασίας είναι, ειδικότερα, τα έξοδα των διαδίκων και των εκπροσώπων τους, συμπεριλαμβανομένων των δικαστικών εξόδων, τα διαφυγόντα κέρδη των διαδίκων και των νόμιμων εκπροσώπων τους, τα έξοδα συγκέντρωσης αποδεικτικών στοιχείων, οι συμβολαιογραφικές δαπάνες και αμοιβές για πράξεις που εκτελούνται με την ιδιότητα του δικαστικού επιτρόπου, οι αμοιβές και τα έξοδα του εκτελεστή σε διαδικασίες κληρονομικής διαδοχής, τα έξοδα διερμηνείας και τα έξοδα εκπροσώπησης όταν αυτή γίνεται από δικηγόρο.

Οι διάδικοι αναλαμβάνουν ο καθένας τα δικά του δικαστικά έξοδα, καθώς και τα έξοδα των εκπροσώπων τους. Τα κοινά έξοδα καταβάλλονται από τους διαδίκους κατ’ αναλογία προς τη συμμετοχή τους στην υπόθεση και στη διαδικασία.

Όταν διορίζεται δικηγόρος για την εκπροσώπηση των διαδίκων, το δημόσιο καλύπτει τα έξοδα και την αμοιβή του δικηγόρου.

Στις διαδικασίες κληρονομικής διαδοχής, η αμοιβή και τα έξοδα του συμβολαιογράφου καταβάλλονται από τον κληρονόμο, υπό την προϋπόθεση ότι η κληρονομιαία περιουσία δεν είναι αφερέγγυα. Εάν υπάρχουν περισσότεροι από ένας κληρονόμοι, καταβάλλουν τα έξοδα αυτά κατ’ αναλογία προς την καθαρή αξία της κληρονομικής μερίδας τους. Στις λοιπές περιπτώσεις, τα έξοδα αυτά βαρύνουν το δημόσιο.

2 Τι είναι ακριβώς το ευεργέτημα της πενίας;

Η «νομική συνδρομή» ορίζεται στον νόμο αριθ. 327/2005 για την παροχή νομικής συνδρομής σε πρόσωπα που έχουν πραγματική ανάγκη και για την τροποποίηση του νόμου αριθ. 586/2003 σχετικά με το επάγγελμα του δικηγόρου και την τροποποίηση του νόμου αριθ. 455/1991 για την εμπορική δραστηριότητα (νόμος για το εμπόριο), όπως έχει τροποποιηθεί με τον νόμο αριθ. 8/2005 (στο εξής: νόμος για τη νομική συνδρομή). Το άρθρο 4 στοιχείο a) του νόμου για τη νομική συνδρομή έχει ως εξής: «Νομική συνδρομή: η παροχή νομικών υπηρεσιών στους δικαιούχους βάσει του παρόντος νόμου με σκοπό την άσκηση των δικαιωμάτων τους, συμπεριλαμβανομένων, ιδίως, της παροχής νομικών συμβουλών, της συνδρομής σε εξωδικαστικές διαδικασίες, συμπεριλαμβανομένης τηςδιευκόλυνσης της επίλυσης διαφορών μέσω διαμεσολάβησης, της σύνταξης δικογράφων, της παράστασης ενώπιον δικαστηρίου και της εκτέλεσης σχετικών πράξεων, καθώς και της ανάληψης των σχετικών εξόδων εν όλω ή εν μέρει.»

Για περισσότερες πληροφορίες, βλ. τον ιστότοπο του Κέντρου Νομικής Συνδρομής, ο οποίος είναι επίσης διαθέσιμος στα αγγλικά.

3 Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Το Κέντρο Νομικής Συνδρομής παρέχει επίσης προκαταρκτικές συμβουλές.

Κάθε φυσικό πρόσωπο μπορεί να κάνει χρήση της δυνατότητας λήψης προκαταρκτικών συμβουλών. Η παροχή προκαταρκτικών συμβουλών εστιάζεται στα ακόλουθα:

α) τη διευκρίνιση των όρων υπό τους οποίους παρέχεται η νομική συνδρομή·

β) την παροχή βασικών νομικών συμβουλών·

γ) την επισήμανση του κινδύνου που απορρέει από τη μη τήρηση προθεσμίας σε συγκεκριμένες περιπτώσεις·

δ) την παροχή βοήθειας για τη συμπλήρωση αίτησης νομικής συνδρομής.

Προκαταρκτικές συμβουλές παρέχονται μόνο για μία υπόθεση, μόνο μία φορά και για διάστημα που δεν υπερβαίνει τη μία ώρα. Στον νόμο για τη νομική συνδρομή προβλέπεται τέλος ύψους 4,50 ευρώ για την παροχή προκαταρκτικών συμβουλών μία φορά.

Σύμφωνα με τους όρους που προβλέπονται στον νόμο για τη νομική συνδρομή, σε περίπτωση εγχώριων διαφορών, νομική συνδρομή μπορεί να χορηγηθεί σε οποιοδήποτε φυσικό πρόσωπο, ενώ στην περίπτωση διασυνοριακών διαφορών μπορεί να χορηγηθεί μόνο σε φυσικά πρόσωπα που έχουν την κατοικία ή τη συνήθη διαμονή τους σε κράτος μέλος (αυτό περιλαμβάνει όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης πλην της Δανίας).

Ως «δικαιούχοι» νοούνται τα φυσικά πρόσωπα στα οποία χορηγείται η νομική συνδρομή με τελεσίδικη απόφαση του Κέντρου Νομικής Συνδρομής, εφόσον αποδείξουν ότι πληρούν τις προϋποθέσεις του άρθρου 6 του νόμου για τη νομική συνδρομή.

Ως «αλλοδαποί δικαιούχοι» νοούνται τα φυσικά πρόσωπα τα οποία πληρούν τις προϋποθέσεις του νόμου για τη νομική συνδρομή σε ό,τι αφορά το δικαίωμα σε νομική συνδρομή σε διασυνοριακή διαφορά και τα οποία αντλούν το εν λόγω δικαίωμα από οριστική απόφαση του Κέντρου Νομικής Συνδρομής.

Ως «δικαιούχοι εντός της χώρας» νοούνται τα φυσικά πρόσωπα που διαμένουν μόνιμα ή προσωρινά στη Σλοβακική Δημοκρατία και ζητούν νομική συνδρομή σε άλλο κράτος μέλος του οποίου αρμόδιο δικαστήριο έχει επιληφθεί της διασυνοριακής διαφοράς.

Τα φυσικά πρόσωπα δικαιούνται να λάβουν νομική συνδρομή εφόσον πληρούν ταυτόχρονα τις ακόλουθες τρεις προϋποθέσεις (οι προϋποθέσεις αυτές πρέπει να πληρούνται από τα φυσικά πρόσωπα σε περίπτωση διαφορών εντός της χώρας· οι διαδικασίες αφερεγγυότητας φυσικών προσώπων δεν καλύπτονται από τις εν λόγω διατάξεις.):

α) το φυσικό πρόσωπο ουσιώδη ανάγκη, δηλαδή λαμβάνει επίδομα ουσιωδών αναγκών και τις συναφείς παροχές, το εισόδημά του δεν υπερβαίνει το ελάχιστο όριο διαβίωσης πάνω από 1,4 φορές (ή δεν υπερβαίνει το ελάχιστο όριο διαβίωσης πάνω από 1,6 φορές όταν παρέχεται νομική συνδρομή μαζί με τη συνεισφορά του αιτούντος σύμφωνα με τις απαιτήσεις του νόμου) και το φυσικό πρόσωπο δεν είναι σε θέση να εξασφαλίσει τη λήψη νομικών υπηρεσιών με δικά του περιουσιακά στοιχεία (τα έγγραφα που αποδεικνύουν το επίπεδο του εισοδήματος πρέπει να έχουν εκδοθεί εντός των τελευταίων τριών μηνών)·

β) η διαφορά δεν είναι προδήλως αβάσιμη·

γ) η αξία της διαφοράς υπερβαίνει την αξία του κατώτατου μισθού που προβλέπεται από την οικεία νομοθεσία (αυτό δεν ισχύει για διαφορές η αξία του αντικειμένου των οποίων δεν μπορεί να προσδιοριστεί, για παράδειγμα κατά τη λήψη απόφασης σχετικά με γονικά δικαιώματα και υποχρεώσεις έναντι ανηλίκων).

4 Το ευεργέτημα της πενίας χορηγείται για όλα τα είδη διαδικασιών;

Βάσει του νόμου για τη νομική συνδρομή, αυτή μπορεί να χορηγείται σε αστικές υποθέσεις, σε εργατικές διαφορές και σε οικογενειακές υποθέσεις, σε διαδικασίες απαλλαγής από χρέη βάσει ειδικής νομοθεσίας, σε διαδικασίες ενώπιον διοικητικού δικαστηρίου και, σ’ αυτήν την περίπτωση, επίσης σε διαδικασίες ενώπιον του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Σλοβακικής Δημοκρατίας (στο εξής: εγχώριες διαφορές).

Σε διασυνοριακές διαφορές, νομική συνδρομή μπορεί να χορηγηθεί, δυνάμει του νόμου για τη νομική συνδρομή, σε αστικές υποθέσεις, σε οικογενειακές υποθέσεις, σε εμπορικές διαφορές και σε υποθέσεις ασύλου, σε διαδικασίες διοικητικής απέλασης, σε διαδικασίες που αφορούν την κράτηση υπηκόου τρίτης χώρας, σε διαδικασίες που αφορούν την κράτηση αιτούντος, σε διαδικασίες χορήγησης ασύλου και, σ’ αυτές τις περιπτώσεις, επίσης σε διαδικασίες ενώπιον διοικητικού δικαστηρίου και ενώπιον του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Σλοβακικής Δημοκρατίας, καθώς και σε πρόσωπα ως προς τα οποία έχει ανασταλεί η ισχύς πράξης εργατικού δικαίου δυνάμει ειδικής νομοθεσίας σε διαδικασίες που σχετίζονται με αίτηση για τη λήψη μέτρου έκτακτης ανάγκης.

Οι υποθέσεις ποινικού δικαίου δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Κέντρου Νομικής Συνδρομής.

5 Υπάρχουν ειδικές διαδικασίες σε περιπτώσεις ανάγκης;

Ναι, σε περίπτωση που υπάρχει κίνδυνος να μην τηρηθεί προθεσμία, οι αιτούντες μπορούν να υποβάλουν αίτηση στο Κέντρο Νομικής Συνδρομής για προσωρινή νομική συνδρομή ταυτόχρονα με την υποβολή της αίτησής τους· πρέπει να αποδείξουν τον κίνδυνο μη τήρησης συγκεκριμένης προθεσμίας. Στη συνέχεια, το Κέντρο Νομικής Συνδρομής, προτού λάβει την οριστική απόφασή του σχετικά με τη χορήγηση νομικής συνδρομής, λαμβάνει απόφαση χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση για τη χορήγηση προσωρινής νομικής συνδρομής.

6 Πώς μπορώ να λάβω το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Οι αιτήσεις είναι διαθέσιμες στον ιστότοπο του Κέντρου Νομικής Συνδρομής και σε οποιοδήποτε γραφείο του.

7 Ποια έγγραφα πρέπει να υποβληθούν μαζί με το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Έγγραφα που να τεκμηριώνουν τα στοιχεία που παρέχονται στο έντυπο της αίτησης και να αποδεικνύουν τις υλικές ανάγκες του αιτούντος (τα έγγραφα που αποδεικνύουν πραγματική ανάγκη δεν μπορεί να είναι παλαιότερα των τριών μηνών).

8 Πού πρέπει να υποβάλω την αίτηση για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Στο Κέντρο Νομικής Συνδρομής που είναι πλησιέστερο στον τόπο μόνιμης ή προσωρινής διαμονής του αιτούντος. Για περισσότερες πληροφορίες, ανατρέξτε στον ιστότοπο του Κέντρου Νομικής Συνδρομής.

9 Πώς μπορώ να μάθω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Το Κέντρο Νομικής Συνδρομής αποφασίζει εάν θα χορηγήσει νομική συνδρομή εντός 30 ημερών από την παραλαβή της αίτησης (60 ημέρες στην περίπτωση διασυνοριακών αιτήσεων)· η απόφαση αποστέλλεται με συστημένη επιστολή και παραδίδεται στον παραλήπτη αυτοπροσώπως, ή αποστέλλεται ηλεκτρονικά με επικυρωμένη ηλεκτρονική υπογραφή μέσω της ενεργοποιημένης ηλεκτρονικής θυρίδας του αιτούντος.

10 Τι πρέπει να κάνω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Μετά από πρόσκληση του Κέντρου Νομικής Συνδρομής, οι αιτούντες πρέπει να συνάψουν σύμβαση νομικής συνδρομής απευθείας με το Κέντρο ή με τον διορισθέντα δικηγόρο και να παράσχουν εξουσιοδότηση στο Κέντρο ή στον διορισθέντα δικηγόρο για τις πράξεις που συνδέονται με τη χορήγηση της νομικής συνδρομής εντός τριών μηνών από την έκδοση της οριστικής απόφασης με την οποία αυτή χορηγείται.

11 Ποιος επιλέγει τον/τη δικηγόρο μου αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Στην απόφαση για τη χορήγηση νομικής συνδρομής, το Κέντρο Νομικής Συνδρομής διορίζει δικηγόρο, νομικό σύμβουλο ή διαμεσολαβητή για να εκπροσωπήσει τον δικαιούχο στο δικαστήριο ή σε διαδικασία διαμεσολάβησης, εφόσον απαιτείται για τη διασφάλιση των συμφερόντων του δικαιούχου.

12 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει όλα τα έξοδα των διαδικασιών;

Με την απόφαση του Κέντρου Νομικής Συνδρομής παρέχεται δικαίωμα σε πλήρη νομική συνδρομή, δικαίωμα σε νομική συνδρομή με συμμετοχή του αιτούντος στα δικαστικά έξοδα κατά 20 %, είτε απορρίπτεται η παροχή του δικαιώματος αυτού.

13 Ποιος επωμίζεται τα λοιπά έξοδα, αν δικαιούμαι μερική χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Άνευ αντικειμένου.

14 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει και τα ένδικα μέσα;

Ναι, παρέχεται νομική συνδρομή και για την άσκηση τακτικών και έκτακτων ένδικων μέσων, καθώς και για διαδικασίες εκτέλεσης.

15 Μπορεί το ευεργέτημα της πενίας να ανακληθεί πριν από την ολοκλήρωση των διαδικασιών (ή ακόμη και να αρθεί μετά την περάτωση των διαδικασιών);

Ναι, η νομική συνδρομή μπορεί να ανακληθεί πριν από την οριστική περάτωση της διαδικασίας. Οι προϋποθέσεις υπό τις οποίες μπορεί να ανακληθεί η νομική συνδρομή διέπονται από το άρθρο 14 του νόμου για τη νομική συνδρομή.

Το Κέντρο Νομικής Συνδρομής μπορεί να αποφασίσει να ανακαλέσει τη νομική συνδρομή στις ακόλουθες περιπτώσεις:

• σε περίπτωση που ο δικαιούχος δεν συνεργάζεται με το Κέντρο ή με τον διορισθέντα δικηγόρο, όπως απαιτείται·
• εάν, κατά το διάστημα για το οποίο παρέχεται η νομική συνδρομή, μεταβληθούν τα εισοδήματα και η οικονομική κατάσταση του δικαιούχου ώστε να μην πληροί πλέον την προϋπόθεση του άρθρου 6 παράγραφος 1 στοιχείο a) για να εξακολουθήσει να του παρέχεται η νομική συνδρομή·
• εάν ο δικαιούχος δεν συνάψει σύμβαση με τον διορισθέντα δικηγόρο ή δεν παράσχει εξουσιοδότηση στο Κέντρο ή στον διορισθέντα δικηγόρο εντός τριών μηνών από την έκδοση της οριστικής απόφασης για τη χορήγηση της νομικής συνδρομής·
• εάν προκύψει ότι η νομική συνδρομή χορηγήθηκε στον αιτούντα βάσει ψευδών ή ελλιπών στοιχείων·
• ή εάν ο δικαιούχος δεν ανταποκριθεί στο αίτημα του άρθρου 13 παράγραφος 3 (δηλαδή στο αίτημα του Κέντρου να του παρασχεθούν εντός οκτώ ημερών στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι ο δικαιούχος εξακολουθεί να πληροί τις προϋποθέσεις για να λαμβάνει νομική συνδρομή).

16 Μπορώ να προσβάλω την άρνηση χορήγησης ευεργετήματος της πενίας;

Όταν η διαδικασία έχει διακοπεί σύμφωνα με τον Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας (π.χ. λόγω μη υποβολής των απαιτούμενων εγγράφων), είναι δυνατή η άσκηση διοικητικής προσφυγής εντός 15 ημερών από την παραλαβή της απόφασης.

Όταν η διαδικασία ή, πιο συγκεκριμένα, η αίτηση παροχής νομικής συνδρομής δεν γίνει δεκτή σύμφωνα με τον νόμο αριθ. 327/2005 όπως έχει τροποποιηθεί (για παράδειγμα, επειδή η διαφορά είναι προδήλως αβάσιμη ή επειδή ο αιτών δεν πληροί τα εισοδηματικά κριτήρια), είναι δυνατή η άσκηση διοικητικής προσφυγής ενώπιον διοικητικού δικαστηρίου εντός 15 ημερών από την παραλαβή της απόφασης.

Η απόφαση με την οποία απορρίπτεται η παροχή νομικής συνδρομής πρέπει να περιέχει τα στοιχεία που προβλέπονται σε ειδική νομοθεσία [δηλαδή τον νόμο αριθ. 71/1967 για τη διοικητική διαδικασία (Κώδικας Διοικητικής Δικονομίας), όπως έχει τροποποιηθεί], και να πληροφορεί τον αιτούντα ότι, εάν υπάρξει μεταβολή του εισοδήματος ή της οικονομικής του κατάστασης, μπορεί να υποβάλει εκ νέου αίτηση για την ίδια υπόθεση μόνο έξι μήνες μετά την έκδοση της απόφασης.

17 Η αίτηση χορήγησης ευεργετήματος της πενίας έχει ως αποτέλεσμα την αναστολή της προθεσμίας παραγραφής;

Γενικά, η αίτηση παροχής νομικής συνδρομής δεν έχει ως αποτέλεσμα τη διακοπή της παραγραφής. Η μόνη εξαίρεση είναι η προθεσμία για την άσκηση προσφυγής ενώπιον διοικητικού δικαστηρίου. Εάν, πριν από την άσκηση προσφυγής, ο αιτών ζητήσει από το Κέντρο Νομικής Συνδρομής να του παράσχει δικηγόρο σύμφωνα με ειδική νομοθεσία, η προθεσμία για την άσκηση προσφυγής σε διοικητικό δικαστήριο αναστέλλεται από την ημερομηνία υποβολής του εν λόγω αιτήματος έως την έκδοση της τελικής απόφασης επί αυτού.

Σε περίπτωση που υπάρχει κίνδυνος μη τήρησης της προθεσμίας και όταν η αίτηση δεν υποβλήθηκε υπό προφανή πίεση χρόνου (την τελευταία ημέρα της προθεσμίας), το Κέντρο Νομικής Συνδρομής μπορεί να αποφασίσει ότι το δικαίωμα σε νομική συνδρομή για συγκεκριμένη διαδικαστική πράξη (όπως η άσκηση αγωγής, η συμμετοχή σε ακροαματική διαδικασία κ.λπ.) θα πρέπει να χορηγηθεί προσωρινά ακόμη και πριν από την αξιολόγηση της αίτησης νομικής συνδρομής· αυτό μπορεί να γίνει ακόμη και κατ’ επανάληψη για διάφορες διαδικαστικές πράξεις, υπό την προϋπόθεση ότι είναι δυνατός ο ακριβής προσδιορισμός των διαδικασιών και των δικαιωμάτων που ενδέχεται να προσκρούουν στην παραγραφή και υπό την προϋπόθεση ότι τα έγγραφα και τα αποδεικτικά στοιχεία που προσκομίζονται ή προσδιορίζονται στην αίτηση καθιστούν δυνατή την εκτέλεση της σχετικής διαδικαστικής πράξης.

Σύμφωνα με τον νόμο, το Κέντρο μπορεί επίσης να χρεώσει εκ των υστέρων τα έξοδα της διαδικασίας στο ποσό που καθορίζεται βάσει ειδικής νομοθεσίας, εάν από την αξιολόγηση των προϋποθέσεων για τη χορήγηση της νομικής συνδρομής προκύψει ότι ο αιτών δεν πληρούσε τις οικείες προϋποθέσεις.

1 Ποια έξοδα συνεπάγονται οι νομικές διαδικασίες και ποιος πρέπει να τα επωμισθεί κανονικά;

Τα έξοδα της δικαστικής διαδικασίας ποικίλλουν ανάλογα με τη φύση και το αντικείμενο της υπόθεσης. Στα δικαστικά έξοδα συμπεριλαμβάνονται ενδεικτικά: έξοδα και δαπάνες νομικής συνδρομής, έξοδα αποζημίωσης μαρτύρων, έξοδα διερμηνείας και μετάφρασης, έξοδα διεκπεραίωσης, έξοδα χαρτοσήμανσης εγγράφων που εισπράττονται από αρχές, καθώς και έξοδα αναγκαστικής εκτέλεσης που οφείλονται στο Δημόσιο. Τα έξοδα νομικής συνδρομής καταλαμβάνουν την πλειονότητα των εξόδων της δικαστικής διαδικασίας. Κατά κανόνα κάθε διάδικος βαρύνεται με τα δικά του δικαστικά έξοδα. Ωστόσο, το δικαστήριο μπορεί να διατάξει τον ηττηθέντα διάδικο να καταβάλει τα έξοδα του αντιδίκου.

2 Τι είναι ακριβώς το ευεργέτημα της πενίας;

Η νομική συνδρομή με κρατικές δαπάνες χορηγείται σε όσους έχουν ανάγκη τη συνδρομή ειδικού σε νομική υπόθεση αλλά δεν είναι σε θέση να καλύψουν τα έξοδα της διαδικασίας λόγω της οικονομικής τους κατάστασης. Η νομική συνδρομή καλύπτει τις νομικές συμβουλές, τις αναγκαίες ενέργειες και την εκπροσώπηση ενώπιον δικαστηρίου και άλλων αρχών, καθώς επίσης την απαλλαγή από τα έξοδα της διαδικασίας. Αν ο αιτών λαμβάνει ήσσονος σημασίας νομικές συμβουλές τηλεφωνικά ή μέσω άλλων ηλεκτρονικών μέσων επικοινωνίας δεν απαιτείται έλεγχος πόρων.

3 Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Η νομική συνδρομή παρέχεται σε υποθέσεις που ανακύπτουν στο πλαίσιο της φινλανδικής έννομης τάξης σε πρόσωπα που κατοικούν σε δήμο της Φινλανδίας και σε πρόσωπα που κατοικούν ή έχουν τη συνήθη διαμονή τους σε άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) ή του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ). Επιπλέον, η νομική συνδρομή παρέχεται αν η υπόθεση πρόκειται να εκδικαστεί ενώπιον φινλανδικού δικαστηρίου ή αν συντρέχουν ειδικοί λόγοι παροχής του. Σε υποθέσεις που εκδικάζονται στο εξωτερικό, η νομική συνδρομή καλύπτει την παροχή γενικών νομικών συμβουλών.

Η νομική συνδρομή δεν παρέχεται σε εταιρείες ή επιχειρήσεις. Η νομική συνδρομή παρέχεται σε επιχειρηματίες για επιχειρηματικές υποθέσεις, πλην δικαστικών υποθέσεων, μόνον εφόσον συντρέχουν ειδικοί λόγοι.

Η νομική συνδρομή παρέχεται κατόπιν αίτησης, δωρεάν ή με μειωμένη συμμετοχή με βάση την οικονομική κατάσταση του αιτούντος. Η οικονομική κατάσταση του αιτούντος αξιολογείται με βάση τα μηνιαία του εισοδήματα (διαθέσιμους πόρους) και τα περιουσιακά του στοιχεία. Ο γενικός κανόνας είναι ότι οι διαθέσιμοι πόροι υπολογίζονται με βάση τα μηνιαία εισοδήματα, τα αναγκαία έξοδα και την υποχρέωση διατροφής του αιτούντος και του/της συζύγου ή συνοίκου του. Η νομική συνδρομή παρέχεται σε πρόσωπα των οποίων οι διαθέσιμοι πόροι δεν υπερβαίνουν το ποσό που καθορίζεται με κυβερνητικό διάταγμα. Περαιτέρω διατάξεις για το εισόδημα και τα έξοδα που πρέπει να ληφθούν υπόψη, τον αντίκτυπο της υποχρέωσης διατροφής στον υπολογισμό των διαθέσιμων μέσων, τον συνυπολογισμό των περιουσιακών στοιχείων, και τα κριτήρια καθορισμού της συμμετοχής του δικαιούχου νομικής συνδρομής ορίζονται με κυβερνητικό διάταγμα.

Η νομική συνδρομή δεν παρέχεται αν ο αιτών διαθέτει ασφάλιση νομικής προστασίας που καλύπτει την εν λόγω υπόθεση. Ωστόσο, σε υπόθεση που εκδικάζεται από δικαστήριο, το δικαστήριο μπορεί να παράσχει τη νομική συνδρομή στο μέτρο που τα έξοδα της διαδικασίας υπερβαίνουν τη μέγιστη κάλυψη που ορίζεται στην ασφαλιστική σύμβαση. Αν ο αιτών δικαιούται πλήρη νομική συνδρομή με βάση την οικονομική του κατάσταση, η νομική συνδρομή μπορεί επίσης να παρασχεθεί για την κάλυψη της συμμετοχής του ασφαλισμένου που ορίζεται στο ασφαλιστήριο συμβόλαιο.

4 Το ευεργέτημα της πενίας χορηγείται για όλα τα είδη διαδικασιών;

Η νομική συνδρομή παρέχεται σε δικαστικές και εξωδικαστικές υποθέσεις.

Δεν χορηγείται νομική συνδρομή εφόσον:

1. η υπόθεση έχει ελάσσονα σημασία για τον αιτούντα∙
2. η παροχή της θα ήταν πρόδηλα άσκοπη αναλογικά με το δυνητικό όφελος του αιτούντος∙
3. η υπεράσπιση της υπόθεσης θα συνιστούσε κατάχρηση της διαδικασίας∙ ή
4. η υπόθεση βασίζεται σε δικαίωμα που έχει εκχωρηθεί και υπάρχουν ενδείξεις ότι σκοπός της εκχώρησης ήταν η λήψη της νομικής συνδρομής.

Κατά κανόνα, η νομική συνδρομή δεν καλύπτει την αποζημίωση σε:

1. υπόθεση που εισάγεται με αίτηση σε δικαστήριο γενικής δικαιοδοσίας∙
2. απλή ποινική υπόθεση∙
3. υπόθεση που αφορά φορολογία ή κρατική επιβάρυνση∙ ή
4. υπόθεση στην οποία το δικαίωμα να ζητηθεί επανόρθωση ή το δικαίωμα προσφυγής βασίζεται στη συμμετοχή σε δημοτική ή άλλη δημόσια επιχείρηση.

Ακόμη και σε αυτή την περίπτωση, εφόσον κριθεί αναγκαίο, ένας δημόσιος νομικός παραστάτης μπορεί να παράσχει νομικές συμβουλές και να καταρτίσει τα τυχόν απαραίτητα έγγραφα.

5 Υπάρχουν ειδικές διαδικασίες σε περιπτώσεις ανάγκης;

Ο αιτών νομική συνδρομή πρέπει να ενημερώσει το γραφείο νομικής συνδρομής [oikeusaputoimisto] για τον τυχόν επείγοντα χαρακτήρα της υπόθεσης.

6 Πώς μπορώ να λάβω το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Η αίτηση για την παροχή νομικής συνδρομής διατίθεται στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://oikeus.fi/oikeusapu/fi/index/asiointi/lomakkeet.html

Το έντυπο της αίτησης για τη χορήγηση νομικής συνδρομής διατίθεται επίσης από το γραφείο νομικής συνδρομής. Τα στοιχεία επικοινωνίας των γραφείων διατίθενται στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://oikeus.fi/oikeusapu/fi/index/yhteystiedot.html

Αίτηση για τη χορήγηση νομικής συνδρομής μπορεί επίσης να υποβληθεί μέσω της ηλεκτρονικής υπηρεσίας στη διεύθυνση

https://oikeus.fi/oikeusapu/fi/index/asiointi/oikeusavunsahkoinenasiointi.html

7 Ποια έγγραφα πρέπει να υποβληθούν μαζί με το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Στην αίτηση για την παροχή νομικής συνδρομής, ο αιτών οφείλει να παράσχει στοιχεία για την οικονομική του κατάσταση και την υπόθεση για την οποία ζητά νομική συνδρομή, καθώς και την ασφάλιση νομικής προστασίας (βλ. Ερώτηση 6 για τα έντυπα των αιτήσεων παροχής νομικής συνδρομής). Με αίτημα του γραφείου νομικής συνδρομής, ο αιτών πρέπει επίσης να παράσχει δήλωση εσόδων και εξόδων, καθώς και των περιουσιακών στοιχείων και των υποχρεώσεών του. Κατά παρέκκλιση τυχόν διατάξεων περί εμπιστευτικότητας, το γραφείο νομικής συνδρομής έχει το δικαίωμα να λάβει τις αναγκαίες πληροφορίες για να αποδειχθεί το αν ο αιτών δικαιούται νομική συνδρομή βάσει της οικονομικής του κατάστασης και αν ο αιτών διαθέτει ασφάλιση νομικής προστασίας που καλύπτει την υπόψη υπόθεση.

8 Πού πρέπει να υποβάλω την αίτηση για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Αίτηση για την παροχή νομικής συνδρομής μπορεί να υποβληθεί σε οποιοδήποτε γραφείο παροχής νομικής συνδρομής. Τα στοιχεία επικοινωνίας των γραφείων διατίθενται στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://oikeus.fi/oikeusapu/fi/index/yhteystiedot.html

Αίτηση για τη χορήγηση νομικής συνδρομής μπορεί επίσης να υποβληθεί μέσω της ηλεκτρονικής υπηρεσίας στη διεύθυνση

https://oikeus.fi/oikeusapu/fi/index/asiointi/oikeusavunsahkoinenasiointi.html

9 Πώς μπορώ να μάθω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Το γραφείο νομικής συνδρομής αποφασίζει σχετικά με την παροχή νομικής συνδρομής. Η απόφαση αποστέλλεται στη διεύθυνση επικοινωνίας που έχει γνωστοποιηθεί από τον αιτούντα.

10 Τι πρέπει να κάνω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Ο αιτών ή ο νόμιμος εκπρόσωπός του πρέπει να επικοινωνήσει με το γραφείο νομικής συνδρομής για να αποδείξει το δικαίωμά του να λάβει νομική συνδρομή.

11 Ποιος επιλέγει τον/τη δικηγόρο μου αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Η νομική συνδρομή παρέχεται από δημόσιους νομικούς παραστάτες. Ωστόσο, σε υποθέσεις που πρόκειται να εξεταστούν από το δικαστήριο, μπορεί επίσης να διοριστεί ιδιώτης νομικός παραστάτης που έχει συναινέσει στην ανάληψη του καθήκοντος παροχής νομικής συνδρομής. Μόνο δικηγόρος ή αδειοδοτημένος νομικός παραστάτης μπορεί να διοριστεί ιδιώτης νομικός παραστάτης. Αν ο δικαιούχος νομικής συνδρομής προτείνει εξειδικευμένο πρόσωπο ως νομικό του παραστάτη, πρέπει να διοριστεί το εν λόγω πρόσωπο, εκτός αν ειδικές περιστάσεις επιβάλλουν διαφορετικά. Κατά την άσκηση του καθήκοντός του, ο νομικός παραστάτης οφείλει να τηρεί τη δικηγορική δεοντολογία.

12 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει όλα τα έξοδα των διαδικασιών;

Η νομική συνδρομή καλύπτει την αμοιβή του δικηγόρου, εν όλω ή εν μέρει, ανάλογα με τα διαθέσιμα κεφάλαια και τις αποταμιεύσεις του δικαιούχου. Η νομική συνδρομή καλύπτει τις υπηρεσίες παροχής νομικών συμβουλών που αντιστοιχούν σε 80 ώρες κατ’ ανώτατο όριο, εκτός εάν το δικαστήριο αποφασίσει να παρατείνει τη νομική συνδρομή για συγκεκριμένους λόγους. Σε εξωδικαστική νομική υπόθεση, το ανώτατο όριο των 80 ωρών είναι απόλυτο. Η νομική συνδρομή καλύπτει επίσης τα έξοδα διερμηνείας και μετάφρασης, τα έξοδα κατάθεσης στο δικαστήριο και τα έξοδα για την προσκόμιση των απαραίτητων αποδεικτικών στοιχείων, όπως τα ιατρικά αποδεικτικά στοιχεία.

Εάν ο αιτών διαθέτει ασφάλιση νομικών εξόδων και του έχει χορηγηθεί δωρεάν νομική συνδρομή, το Δημόσιο μπορεί να καταβάλει το ποσό της ασφάλισης νομικών εξόδων που εκπίπτει. Δαπάνες που υπερβαίνουν το ανώτατο όριο ασφάλισης μπορούν επίσης να καταβληθούν για ιδιαίτερους λόγους. Το ποσό που πρέπει να καταβληθεί αναφέρεται στην απόφαση για την παροχή νομικής συνδρομής.

Ο αποδέκτης της νομικής συνδρομής λαμβάνει ατελώς, από το δικαστήριο και άλλες αρχές, τα έγγραφα που απαιτούνται για την εξέταση της υπόθεσης, αντίγραφα επίσημων εγγράφων, επίδοση ή κοινοποίηση κ.λπ., καθώς και ανακοινώσεις στην Επίσημη Εφημερίδα και απόπειρες εκτέλεσης.

Ο αιτών που δικαιούται δωρεάν νομική συνδρομή βάσει των διαθέσιμων πόρων του και ο οποίος δεν θεωρείται ότι χρειάζεται νομικό σύμβουλο μπορεί να απαλλαγεί από τις προαναφερθείσες δαπάνες.

Το Δημόσιο δεν καταβάλλει τα έξοδα του αντιδίκου σε περίπτωση που ο δικαιούχος της νομικής συνδρομής χάσει την υπόθεση.

13 Ποιος επωμίζεται τα λοιπά έξοδα, αν δικαιούμαι μερική χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Η συμμετοχή του δικαιούχου της νομικής συνδρομής στα έξοδα της δίκης καθορίζεται βάσει της οικονομικής του κατάστασης. Αν η νομική συνδρομή παρασχέθηκε από δημόσιο νομικό παραστάτη, ο δικαιούχος αυτής οφείλει να καταβάλλει το ποσό της συμμετοχής του στο γραφείο νομικής συνδρομής. Αν η νομική συνδρομή χορηγήθηκε από ιδιώτη νομικό παραστάτη, ο δικαιούχος αυτής οφείλει να καταβάλλει το ποσό της συμμετοχής του στον εν λόγω παραστάτη.

14 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει και τα ένδικα μέσα;

Ναι. Η νομική συνδρομή καλύπτει όλα τα αναγκαία δικαστικά έξοδα του αιτούντος, κατά περίπτωση. Η συμμετοχή του δικαιούχου της νομικής συνδρομής στα έξοδα της δίκης καθορίζεται βάσει της οικονομικής του κατάστασης.

15 Μπορεί το ευεργέτημα της πενίας να ανακληθεί πριν από την ολοκλήρωση των διαδικασιών (ή ακόμη και να αρθεί μετά την περάτωση των διαδικασιών);

Αν διαπιστωθεί ότι δεν συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις για την παροχή της νομικής συνδρομής ή αν μεταβλήθηκαν ή έπαψαν να υφίστανται οι περιστάσεις, το γραφείο νομικής συνδρομής ή το δικαστήριο μπορεί να τροποποιήσει την απόφαση για την παροχή της νομικής συνδρομής ή να αποφασίσει τη διακοπή της. Αν τροποποιηθεί το ποσό της συμμετοχής του δικαιούχου της νομικής συνδρομής, εκδίδεται απόφαση για το αν η τροποποίηση θα έχει αναδρομική ισχύ. Αν αποφασιστεί η διακοπή της νομικής συνδρομής, εκδίδεται απόφαση για το αν ο δικαιούχος οφείλει να αποζημιώσει το δημόσιο για τη νομική συνδρομή που έχει λάβει και καθορίζεται το ποσό της εν λόγω αποζημίωσης.

16 Μπορώ να προσβάλω την άρνηση χορήγησης ευεργετήματος της πενίας;

Εάν δεν παρασχεθεί νομική συνδρομή σύμφωνα με την αίτηση, ο αιτών μπορεί να υπαγάγει το ζήτημα της νομικής συνδρομής στο δικαστήριο και αυτό θα αποφανθεί σχετικά. Η απόφαση της υπηρεσίας νομικής συνδρομής συνοδεύεται από οδηγίες για την υποβολή της απόφασης σε δικαστήριο προς επανεξέταση (υποβολή). Η επανεξέταση πραγματοποιείται γραπτώς και διαβιβάζεται στο γραφείο νομικής συνδρομής που έλαβε την απόφαση. Η υπηρεσία νομικής συνδρομής μπορεί επίσης να τροποποιήσει η ίδια την απόφασή της. Εάν το γραφείο νομικής συνδρομής κρίνει ότι δεν υπάρχει ανάγκη τροποποίησης, παραπέμπει την αίτηση απόφασης στο δικαστήριο για επανεξέταση. Το δικαστήριο μπορεί επίσης να τροποποιήσει την επανεξέταση της υπηρεσίας νομικής συνδρομής εις βάρος του αιτούντος.

17 Η αίτηση χορήγησης ευεργετήματος της πενίας έχει ως αποτέλεσμα την αναστολή της προθεσμίας παραγραφής;

Με αίτηση παροχής νομικής συνδρομής, ζητείται η παροχή νομικής συνδρομής για συγκεκριμένο ζήτημα. Η αίτηση παροχής νομικής συνδρομής δεν εισάγει υπόθεση ενώπιον δικαστηρίου ούτε διακόπτει την παραγραφή.

Περισσότερες πληροφορίες

Στην ποινική διαδικασία, το δικαστήριο μπορεί να διορίσει δημόσιο συνήγορο για τον ύποπτο και νομικό παραστάτη και ειδικό για την παροχή υπηρεσιών επικουρίας στο θύμα κατά την προκαταρκτική εξέταση και τη δίκη. Συνήγορος ή νομικός παραστάτης του θύματος μπορεί να οριστεί μόνο δημόσιος νομικός παραστάτης, δικηγόρος ή αδειοδοτημένος νομικός παραστάτης, εφόσον συντρέχουν ειδικοί λόγοι. Ο ειδικός που παρέχει υπηρεσίες επικουρίας πρέπει να διαθέτει τις αναγκαίες δεξιότητες και πιστοποιήσεις για τη διεκπεραίωση του εν λόγω καθήκοντος. Αν το δικαστήριο κρίνει τον ύποπτο ένοχο για την τέλεση του ποινικού αδικήματος στο πλαίσιο του οποίο διορίστηκε συνήγορος για την προκαταρκτική εξέταση και τη δίκη, ο ύποπτος υποχρεούται να αποζημιώσει το δημόσιο για τις αποζημιώσεις που καταβλήθηκαν από κρατικά κονδύλια. Αν ο ύποπτος πληροί τις οικονομικές προϋποθέσεις για την παροχή νομικής συνδρομής το ποσό της αποζημίωσης δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό της νομικής συνδρομής.

Περαιτέρω πληροφορίες για τη νομική συνδρομή διατίθενται στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://oikeus.fi/oikeusapu/fi/index.html

Η πρωτότυπη γλωσσική έκδοση αυτής της σελίδας τροποποιήθηκε πρόσφατα. Η γλωσσική έκδοση που βλέπετε τώρα βρίσκεται στο στάδιο της μετάφρασης.
Υπάρχει ήδη μετάφραση στις ακόλουθες γλώσσες:

Νομική συνδρομή - Σουηδία

1 Ποια έξοδα συνεπάγονται οι νομικές διαδικασίες και ποιος πρέπει να τα επωμισθεί κανονικά;

Η δικαστική διαδικασία καθεαυτή δεν βαρύνεται με έξοδα στη Σουηδία, πέραν του τέλους υποβολής της αίτησης, το οποίο αντιστοιχεί σήμερα σε 2 800 SEK (σουηδικές κορώνες) (περίπου 265 EUR). Στις υποθέσεις με αξία αντικειμένου της διαφοράς έως 24 150 SEK (2 270 EUR), τα τέλη κατάθεσης ανέρχονται σε 900 SEK (85 EUR).

Αν σας χορηγηθεί νομική συνδρομή (ευεργέτημα πενίας), το κράτος θα καταβάλει τα τέλη κατάθεσης.

2 Τι είναι ακριβώς το ευεργέτημα της πενίας;

Για τις ένδικες διαφορές (αστικές υποθέσεις) προβλέπονται τα παρακάτω είδη νομικής βοήθειας:

• παροχή νομικών συμβουλών
• νομική συνδρομή.

Και τα δύο είδη βοήθειας διέπονται από τον νόμο περί νομικής συνδρομής (rättshjälpslagen) (1996:1619).

3 Δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Παροχή νομικών συμβουλών

Όλοι — φυσικά πρόσωπα, ενώσεις, επιχειρήσεις κ.ο.κ. — μπορούν να λάβουν βοήθεια υπό τη μορφή της παροχής νομικών συμβουλών για οποιαδήποτε νομική υπόθεση.

Νομικές συμβουλές παρέχονται δικηγόρους και βοηθούς δικηγόρου που εργάζονται σε δικηγορικά γραφεία. Η παροχή νομικών συμβουλών είναι δυνατή για έως δύο ώρες και μπορεί να γίνει τμηματικά. Για την παροχή νομικών συμβουλών καταβάλλεται αμοιβή. Η αμοιβή σήμερα ανέρχεται σε
1 802,50 SEK (περίπου 170 EUR) την ώρα. Η αμοιβή μπορεί να μειωθεί κατά το ήμισυ αν το πρόσωπο που λαμβάνει τις συμβουλές δεν διαθέτει επαρκείς πόρους. Τα παιδιά που λαμβάνουν συμβουλές κατά κανόνα δεν οφείλουν αμοιβή. Αν το ποσό της αμοιβής μειωθεί, ο δικηγόρος ή ο βοηθός που παρείχε τις συμβουλές θα εισπράξει το υπόλοιπο ποσό από το κράτος.

Νομική συνδρομή

Νομική συνδρομή παρέχεται μόνο σε φυσικά πρόσωπα και επομένως επιχειρήσεις, ενώσεις κ.ο.κ. δεν μπορούν να λάβουν αυτό το είδος της βοήθειας. Οι κληρονόμοι θανόντος μπορεί υπό προϋποθέσεις να δικαιούνται νομική συνδρομή για την κληρονομιαία περιουσία. Ως προς τη νομική συνδρομή, οι υπήκοοι όλων των κρατών μελών της ΕΕ αντιμετωπίζονται όπως οι υπήκοοι της Σουηδίας.

Νομική συνδρομή μπορεί να χορηγηθεί για την πλειονότητα των νομικών υποθέσεων (βλ. επίσης την ερώτηση 4).

Η χορήγηση της νομικής συνδρομής εξαρτάται από τη συνδρομή ορισμένων προϋποθέσεων.

1. Πρέπει να έχετε λάβει νομικές συμβουλές διάρκειας τουλάχιστον μίας ώρας.
2. Το εισόδημά σας δεν πρέπει να υπερβαίνει το ανώτατο όριο, το οποίο σήμερα ανέρχεται σε 260 000 SEK
   (περίπου 24 500 EUR). Κατά τον υπολογισμό του εισοδήματος λαμβάνονται υπόψη όλες οι οικονομικές περιστάσεις του αιτούντος.
   Για παράδειγμα, λαμβάνονται υπόψη τα έξοδα διατροφής τέκνων, η υφιστάμενη περιουσία και οι οφειλές.
3. Πρέπει να έχετε ανάγκη τη νομική συνδρομή και τις νομικές συμβουλές και να μην είναι εφικτή η απόκτησή τους με άλλον τρόπο.
4. Πρέπει επίσης να θεωρείται εύλογη η συμμετοχή του κράτους στα έξοδα, με βάση τη φύση και τη σπουδαιότητα της συγκεκριμένης υπόθεσης, την αξία του αντικειμένου της διαφοράς και τις άλλες περιστάσεις της υπόθεσης
5. Αν έχετε —ή θα έπρεπε να έχετε— ασφαλιστική σύμβαση νομικής προστασίας, πρέπει να κάνετε πρώτα χρήση αυτής.

Βλ. τον ψηφιακό οδηγό στη διεύθυνση https://www.domstol.se/amnen/rattshjalp/behover-du-rattshjalp/har-du-ratt-till-rattshjalp/

Ένας οδηγός είναι επίσης διαθέσιμος για να σας βοηθήσει να υπολογίσετε αν δικαιούστε νομική συνδρομή βάσει των οικονομικών σας μέσων, βλ. https://www.domstol.se/amnen/rattshjalp/behover-du-rattshjalp/rakna-ut-ditt-ekonomiska-underlag/

4 Το ευεργέτημα της πενίας χορηγείται για όλα τα είδη διαδικασιών;

Παροχή νομικών συμβουλών

Όπως αναφέρθηκε στην ερώτηση 3 ανωτέρω, η παροχή νομικών συμβουλών είναι δυνατή για όλες τις νομικές υποθέσεις.

Για παράδειγμα, πληροφορίες και συμβουλές μπορούν να δοθούν για τα παρακάτω:

• κανόνες που διέπουν τον γάμο και άλλες μορφές συνοίκησης
• κανόνες που διέπουν το διαζύγιο
• πληρωμές διατροφής
• διαθήκες και κληροδοσίες
• αγορές και συμβάσεις.

Νομική συνδρομή

Όπως αναφέρθηκε στην ερώτηση 3 ανωτέρω, νομική συνδρομή μπορεί να χορηγηθεί για τις περισσότερες νομικές υποθέσεις, με ορισμένες εξαιρέσεις. Για παράδειγμα, δεν μπορεί να χορηγηθεί νομική συνδρομή για υποθέσεις στις οποίες θα μπορούσε να παράσχει συνδρομή δημόσιος συνήγορος ή κρατικός νομικός σύμβουλος. Αν είστε θύμα αξιόποινης πράξης, μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να διοριστεί «συνήγορος του παθόντος» (målsägandebiträde) [βλ. τον νόμο 1988:609 περί συνηγόρου του παθόντος (lagen 1988:609 om målsägandebiträde)]. Ο εν λόγω συνήγορος παρέχει δωρεάν τις υπηρεσίες του στο θύμα. Στα καθήκοντά του συμπεριλαμβάνονται η παροχή συνδρομής για την άσκηση αστικών αξιώσεων που απορρέουν από ποινικό αδίκημα, όπως η αξίωση αποζημίωσης. Δεν μπορείτε να λάβετε και νομική συνδρομή αν έχει διοριστεί συνήγορος του παθόντος για λογαριασμό σας.

Ενίοτε πρέπει να συντρέχουν ειδικοί λόγοι για τη χορήγηση νομικής συνδρομής. Σε αυτούς συμπεριλαμβάνονται ζητήματα που πρέπει να διεκπεραιωθούν στο εξωτερικό ή υποθέσεις των οποίων η αξία πρόδηλα δεν θα υπερβεί τις 24 150 SEK (περίπου 2 270 EUR).

5 Υπάρχουν ειδικές διαδικασίες σε περιπτώσεις ανάγκης;

Δεν προβλέπονται ειδικές διαδικασίες για τις περιπτώσεις που απαιτείται η άμεση επεξεργασία της αίτησης για τη χορήγηση νομικής συνδρομής. Από την άλλη, σύμφωνα με τις γενικές αρχές του δικονομικού δικαίου, κάθε υπόθεση ή διαδικασία πρέπει να διεκπεραιώνεται όσο το δυνατόν ταχύτερα.

6 Πώς μπορώ να λάβω το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Η Διεύθυνση των Εθνικών Δικαστηρίων της Σουηδίας (Domstolsverket) έχει εκπονήσει ένα απλό έντυπο αίτησης με οδηγίες για τη συμπλήρωσή του. Το έντυπο διατίθεται από την Αρχή Νομικής Συνδρομής (Rättshjälpsmyndigheten) και τα δικαστήρια.

7 Ποια έγγραφα πρέπει να υποβληθούν μαζί με το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Όπως αναφέρεται στην ερώτηση 6, η Διεύθυνση των Εθνικών Δικαστηρίων της Σουηδίας παρέχει, μεταξύ άλλων, ένα απλό έντυπο αίτησης, το οποίο περιλαμβάνει επίσης οδηγίες για τη συμπλήρωσή του. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνήσετε με τη Διεύθυνση των Εθνικών Δικαστηρίων της Σουηδίας.

Μεταξύ άλλων, η αίτηση για τη χορήγηση νομικής συνδρομής πρέπει να περιλαμβάνει πληροφορίες για τη νομική υπόθεση που αφορά η αίτηση, για το αν η οικεία υπόθεση ενδέχεται να χρειαστεί να διεκπεραιωθεί στο εξωτερικό, για το αν παρασχέθηκαν νομικές συμβουλές για την υπόθεση, για το αν έχετε ή είχατε ασφαλιστική σύμβαση νομικής προστασίας που καλύπτει τη συγκεκριμένη υπόθεση, καθώς και πληροφορίες για τις οικονομικές και λοιπές περιστάσεις σας.

Δεν απαιτείται η επισύναψη άλλων εγγράφων. Ωστόσο, ενδέχεται να ενδείκνυται η επισύναψη των τυχόν άλλων εγγράφων που διαθέτετε προς τεκμηρίωση των παρεχόμενων πληροφοριών.

8 Πού πρέπει να υποβάλω την αίτηση για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Η αίτηση για τη χορήγηση νομικής συνδρομής πρέπει να αποσταλεί στο αρμόδιο δικαστήριο ή την αρμόδια αρχή για την αξιολόγηση της αίτησής σας για τη χορήγηση νομικής συνδρομής.

Αν υπόθεση ή διαδικασία που σχετίζεται με το επίμαχο αστικό ζήτημα εκκρεμεί ήδη ενώπιον δικαστηρίου, το δικαστήριο οφείλει να αξιολογήσει την αίτηση για τη χορήγηση νομικής συνδρομής. Διαφορετικά, η Αρχή Νομικής Συνδρομής αποφασίζει το αν θα πρέπει να χορηγηθεί νομική συνδρομή ή όχι.

9 Πώς μπορώ να μάθω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Η Αρχή Νομικής Συνδρομής ή το δικαστήριο που αξιολογεί την αίτησή σας για τη χορήγηση νομικής συνδρομής θα σας γνωστοποιήσει γραπτώς την απόφαση που θα λάβει.

10 Τι πρέπει να κάνω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Αν σας χορηγηθεί νομική συνδρομή, ταυτόχρονα θα διοριστεί για λογαριασμό σας συνήγορος νομικής συνδρομής. Συνεπώς, θα πρέπει να συμβουλευτείτε αυτόν για περισσότερες πληροφορίες.

11 Ποιος επιλέγει τον/τη δικηγόρο μου αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Ο συνήγορος νομικής συνδρομής πρέπει να είναι δικηγόρος, βοηθός δικηγόρου ή άλλο κατάλληλο πρόσωπο. Αν έχετε προτείνει εσείς κατάλληλο πρόσωπο, πρέπει να διοριστεί αυτό, εκτός αν ο διορισμός του συνεπάγεται σημαντική αύξηση της σχετικής δαπάνης ή αν υπάρχει κάποιος ιδιαίτερος λόγος που να υπαγορεύει τον διορισμό άλλου προσώπου.

12 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει όλα τα έξοδα των διαδικασιών;

Σε περίπτωση χορήγησης νομικής συνδρομής, το κράτος αναλαμβάνει τα παρακάτω έξοδα:

1. την αμοιβή του συνηγόρου νομικής συνδρομής για παροχή υπηρεσιών έως 100 ωρών, εκτός αν το δικαστήριο αποφασίσει διαφορετικά
2. εύλογα έξοδα για τη διεξαγωγή αποδείξεων ενώπιον γενικού δικαστηρίου και του Εργατοδικείου (Arbetsdomstolen).
3. εύλογα έξοδα για τη διερεύνηση της υπόθεσης με σκοπό την προάσπιση των δικαιωμάτων σας, έως το ποσό των 10 000 SEK κατ’ ανώτατο όριο (περίπου 942 EUR).
4. τα έξοδα διαμεσολάβησης βάσει του άρθρου 17 του κεφαλαίου 42 του σουηδικού κώδικα δικονομίας (rättegångsbalken)
5. τα τέλη κατάθεσης και επίδοσης, τα πρόσθετα τέλη, καθώς και τα έξοδα εκτέλεσης.

Τα έξοδα που δεν καλύπτονται από τη νομική συνδρομή πρέπει να καλυφθούν από εσάς. Ωστόσο, αν νικήσετε στην υπόθεση, είναι δυνατόν να εισπράξετε τα εν λόγω έξοδα από τον αντίδικο.

Αν σας χορηγηθεί νομική συνδρομή, πρέπει να συνεισφέρετε στα έξοδα καταβάλλοντας τέλος νομικής συνδρομής. Το εν λόγω τέλος αντιστοιχεί σε ποσοστό του κόστους του συνηγόρου νομικής συνδρομής σας. Για το ύψος του τέλους υπάρχουν έξι διαβαθμίσεις, ανάλογα με το εισόδημα του δικαιούχου, οι οποίες αντιστοιχούν σε πάγιες εισοδηματικές κατηγορίες σε σουηδικές κορόνες (SEK). Τα ποσοστά για τις διάφορες κατηγορίες κυμαίνονται από 2 % έως 40 %. Η εισοδηματική κατηγορία στην οποία ανήκετε και επομένως το ποσοστό που θα πρέπει να καταβάλετε καθορίζεται βάσει των οικονομικών σας πόρων. Οι πόροι σας υπολογίζονται βάσει των ετήσιων εισοδημάτων σας, των εξαρτώμενων μελών σας και των περιουσιακών σας στοιχείων. Εσείς πρέπει να καταβάλετε στον συνήγορο νομικής συνδρομής το τέλος νομικής συνδρομής τμηματικά και κατά τον χρόνο που προκύπτουν τα έξοδα.

13 Ποιος επωμίζεται τα λοιπά έξοδα, αν δικαιούμαι μερική χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Η χορήγηση νομικής συνδρομής συνεπάγεται πρόσβαση σε όλα τα οφέλη που καλύπτονται από το σύστημα νομικής συνδρομής της Σουηδίας (βλ. ερώτηση 12 ανωτέρω). Επομένως, δεν είναι δυνατόν να χορηγηθεί μερική μόνο νομική συνδρομή.

Παρόλα αυτά, προβλέπεται η δυνατότητα παροχής οικονομικής βοήθειας για ορισμένες δαπάνες οι οποίες συνδέονται με διαδικασία ενώπιον δικαστηρίου, και συγκεκριμένα για τα έξοδα μετάβασης στον τόπο όπου εδρεύει το εκάστοτε δικαστήριο και τα έξοδα για τους μάρτυρες των οποίων ο δικαιούχος έχει ζητήσει την κλήτευση. Αν είστε διάδικος σε υπόθεση ή δίκη και έχετε κληθεί να παραστείτε σε συνεδρίαση του δικαστηρίου, μπορείτε να ζητήσετε από το κράτος να σας καταβάλει έξοδα μετακίνησης και διαμονής, υπό την προϋπόθεση ότι αυτό θα κριθεί εύλογο (βλ. άρθρο 6 του κεφαλαίου 11 του σουηδικού κώδικα δικονομίας). Αν κριθεί εύλογο βάσει των οικονομικών σας δυνατοτήτων, το κράτος μπορεί επίσης να καταβάλει αποζημίωση σε μάρτυρα για τα αναγκαία έξοδα ταξιδίου και διαμονής του, καθώς και για τη δαπάνη του σε χρόνο (βλ. άρθρο 24 του κεφαλαίου 36 του σουηδικού κώδικα δικονομίας). Αποζημίωση για έξοδα ταξιδίου και διαμονής που συναρτώνται με την εμφάνιση στο δικαστήριο δεν παρέχεται σε νομικά πρόσωπα.

14 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει και τα ένδικα μέσα;

Ναι, ωστόσο η αποζημίωση του συνηγόρου νομικής συνδρομής καλύπτει υπηρεσίες έως 100 ωρών κατ' ανώτατο όριο. Αν οι 100 ώρες καλυφθούν κατά τη διάρκεια της διαδικασίας στον πρώτο βαθμό, δεν θα καλυφθούν οι διαδικασίες στον δεύτερο βαθμό.

15 Μπορεί το ευεργέτημα της πενίας να ανακληθεί πριν από την ολοκλήρωση των διαδικασιών (ή ακόμη και να αρθεί μετά την περάτωση των διαδικασιών);

Η νομική συνδρομή λήγει φυσιολογικά όταν ολοκληρωθεί η σχετική νομική υπόθεση. Καταρχήν, η νομική συνδρομή διακόπτεται επίσης μόλις ο συνήγορος νομικής συνδρομής συμπληρώσει 100 ώρες εργασίας. Ωστόσο, το δικαστήριο μπορεί να αποφασίσει τη συνέχιση της νομικής συνδρομής.

Ενίοτε, η νομική συνδρομή διακόπτεται πριν από το εν λόγω σημείο. Αυτό συμβαίνει, για παράδειγμα, αν ο δικαιούχος δεν καταβάλει το τέλος νομικής συνδρομής ή αν διαπιστωθεί ότι ο δικαιούχος έχει δηλώσει ανακριβή στοιχεία και ότι η αίτησή του για την παροχή νομικής συνδρομής θα είχε απορριφθεί εάν είχε δηλώσει τα αληθή στοιχεία. Μία ακόμη περίπτωση νωρίτερης διακοπής της νομικής συνδρομής είναι η συμπλήρωση 100 ωρών εργασίας από τον συνήγορο νομικής συνδρομής που έχει ορισθεί, υπό την προϋπόθεση ότι το δικαστήριο δεν έχει αποφασίσει τη συνέχιση της νομικής συνδρομής.

16 Μπορώ να προσβάλω την άρνηση χορήγησης ευεργετήματος της πενίας;

Ναι. Έχετε το δικαίωμα να προσβάλετε απορριπτική απόφαση επί της αίτησης για τη χορήγηση νομικής συνδρομής. Αν η απόφαση εκδόθηκε από δικαστήριο, προσβάλλεται όπως και οι άλλες δικαστικές αποφάσεις. Όταν το δικαστήριο σας γνωστοποιήσει γραπτώς την απόφαση, θα σας παράσχει επίσης πληροφορίες για τον τρόπο προσφυγής κατά της απόφασης. Αν, αντιθέτως, η απόφαση εκδόθηκε από την Αρχή Νομικής Συνδρομής, πρέπει να προσβληθεί ενώπιον του Συμβουλίου Νομικής Συνδρομής (Rättshjälpsnämnden).

Επιπλέον πληροφορίες

Για περισσότερες πληροφορίες για το σουηδικό σύστημα παροχής νομικής συνδρομής και για την παραγγελία εντύπων αιτήσεων, μπορείτε να επικοινωνήσετε με τη Διεύθυνση των Εθνικών Δικαστηρίων της Σουηδίας στην παρακάτω διεύθυνση:

Domstolsverket

SE-551 81 JÖNKÖPING

https://www.domstol.se/amnen/rattshjalp/

Τηλ. +46 36 15 53 00

1 Ποια έξοδα συνεπάγονται οι νομικές διαδικασίες και ποιος πρέπει να τα επωμισθεί κανονικά;

Τα δικαστικά έξοδα εξαρτώνται από το συγκεκριμένο είδος της υπόθεσης. Οι δικηγόροι (solicitors) υποβάλλονται σε δαπάνες μετά από ρητή εντολή που λαμβάνουν από τους πελάτες τους οι δαπάνες αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν, πέραν των αμοιβών των ίδιων των δικηγόρων, την καταβολή εξόδων, όπως τα δικαστικά έξοδα και τις αμοιβές εμπειρογνωμόνων. Σε περίπτωση νίκης τους, οι πελάτες μπορεί να είναι σε θέση να εισπράξουν μέρος ή το σύνολο των εν λόγω εξόδων από τον ηττηθέντα διάδικο, αλλά σε περίπτωση ήττας ή αδυναμίας πληρωμής εκ μέρους του ηττηθέντος διαδίκου, είναι τελικά οι ίδιοι υπόχρεοι για την πληρωμή των εξόδων του δικηγόρου τους. Στο τέλος της δίκης, το δικαστήριο αποφασίζει, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις περιστάσεις της υπόθεσης, ποιος είναι υπόχρεος για την καταβολή των δικαστικών εξόδων. Κατά κανόνα, ο ηττηθείς διάδικος διατάσσεται να καταβάλει τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκε ο νικήσας διάδικος, ωστόσο υπάρχουν αρκετές εξαιρέσεις από την εν λόγω αρχή.

2 Τι είναι ακριβώς το ευεργέτημα της πενίας;

Τα διάφορα είδη συνδρομής στις πολιτικές υποθέσεις είναι:

• Η νομική συνδρομή (Legal Help), η οποία καλύπτει την παροχή αρχικών νομικών συμβουλών και συνδρομής σε οποιοδήποτε νομικό πρόβλημα.
• Η δικαστική συνδρομή (Help at Court), η οποία περιλαμβάνει τη συνδρομή ενώπιον του δικαστηρίου στις περιπτώσεις που δεν είναι υποχρεωτική η παρουσία δικαστικού πληρεξουσίου.
• Η οικογενειακή διαμεσολάβηση, κατά την οποία ένας ανεξάρτητος, καταρτισμένος διαμεσολαβητής σάς βοηθά να φτάσετε σε συμφωνία για ζητήματα, όπως είναι:
  • οι ρυθμίσεις που αφορούν τα παιδιά μετά τη διακοπή της έγγαμης συμβίωσής σας (πρόκειται, κατά περίπτωση, για τη λεγόμενη επιμέλεια, διαμονή ή επικοινωνία)
  • η καταβολή διατροφής τέκνων
  • οικονομικά ζητήματα (για παράδειγμα, τι να κάνετε με το σπίτι, τις καταθέσεις, τη σύνταξη, τις οφειλές σας)Ÿ και,
• η εκπροσώπηση ενώπιον δικαστηρίου.

Η νομική εκπροσώπηση (Legal Representation) καλύπτει την εκπροσώπηση διαδίκου ενώπιον δικαστηρίου ή την εκπροσώπηση προσώπου που πρόκειται να είναι διάδικος σε δίκη. Αυτό το είδος της συνδρομής παρέχεται συνήθως στις επείγουσες υποθέσεις οικογενειακού δικαίου και σε άλλες υποθέσεις για τις οποίες χορηγείται δικαίωμα χρηματικής ενίσχυσης από την πολιτεία. Παρέχεται υπό δύο μορφές: Κατά την προδικασία και τη διαγνωστική διαδικασία (Investigative Help) και με δικαστικό πληρεξούσιο ενώπιον δικαστηρίου (Full Representation).

3 Δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Η Υπηρεσία Νομικής Συνδρομής [Legal Aid Agency (LAA)] χορηγεί το ευεργέτημα πενίας μόνο σε φυσικά πρόσωπα τα οποία αντιμετωπίζουν νομικό πρόβλημα που εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της νομικής συνδρομής. Δεν τίθενται κριτήρια ιθαγένειας ή κατοικίας.

Κατά κανόνα, οι αιτούντες πρέπει επίσης:

• να έχουν χαμηλό εισόδημα ή να λαμβάνουν συγκεκριμένα επιδόματα και να διαθέτουν χαμηλού ύψους καταθέσεις ή περιουσία (κριτήρια επάρκειας πόρων) και,
• να αποδείξουν ότι είναι εύλογο, υπό τις περιστάσεις της υπόθεσης, να τους παρασχεθεί το ευεργέτημα της πενίας (κριτήρια βασιμότητας της αίτησης).

Κριτήρια επάρκειας πόρων

Κατά την εξέταση της συνδρομής των προϋποθέσεων για την παροχή του ευεργετήματος της πενίας, η LAA λαμβάνει υπόψη την οικονομική κατάσταση του ενδιαφερόμενου προσώπου. Τόσο για το ευεργέτημα της πενίας όσο και για την εκπροσώπηση ενώπιον δικαστηρίου, η εξέταση της συνδρομής των κριτηρίων επάρκειας πόρων περιλαμβάνει εκτίμηση των μηνιαίων ακαθάριστων εισοδημάτων, των διαθέσιμων μηνιαίων εισοδημάτων και του διαθέσιμου κεφαλαίου.

Αν ο ενδιαφερόμενος λαμβάνει ορισμένα επιδόματα κοινωνικής ασφάλισης που καταβάλλονται με βάση το εισόδημα, γνωστά ως «επιδόματα-διαβατήρια» (passporting benefits), πληροί αυτόματα τα εισοδηματικά κριτήρια, αλλά εκκρεμεί η εκτίμηση του κεφαλαίου.

Τα «επιδόματα-διαβατήρια» περιλαμβάνουν:

• εισοδηματική στήριξη [income Support (IS)]
• επίδομα ανεργίας βασιζόμενο στο εισόδημα [income-based Jobseeker’s Allowance (JSA)]
• καθολικό επίδομα [Universal Credit (UC)]
• επίδομα προς εξασφάλιση της διαβίωσης ως μέρος του επιδόματος σύνταξης [Guarantee Credit element of Pension Credit (GC)]
• εξαρτώμενο από το εισόδημα επίδομα απασχόλησης και στήριξης [income-related Employment and Support Allowance (ESA)]

Αν το πρόσωπο λαμβάνει οικονομική στήριξη δυνάμει του άρθρου 4 ή του άρθρου 95 του νόμου του 1999 για τη μετανάστευση και το άσυλο (Immigration and Asylum Act 1999) από την Εθνική Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο [National Asylum Support Service (NASS)], θεωρείται ότι πληροί τόσο τα εισοδηματικά κριτήρια όσο και τα κριτήρια που αφορούν το κεφάλαιο για τη λήψη του ευεργετήματος της πενίας αποκλειστικά σε υποθέσεις μετανάστευσης και ασύλου, καθώς και για την άσκηση έφεσης ενώπιον του εφετείου (Upper Tribunal).

Τα κριτήρια επάρκειας πόρων δεν εφαρμόζονται σε ορισμένα είδη υποθέσεων, μεταξύ άλλων:

• στις προσφυγές που ασκούνται ενώπιον του ειδικού δικαστηρίου για ζητήματα ψυχικής υγείας (Mental Health Tribunal)
• στην ανάθεση της επιμέλειας παιδιών
• σε υποθέσεις διεθνούς απαγωγής παιδιών.

Κριτήρια βασιμότητας της αίτησης

Οι αιτήσεις για παροχή του ευεργετήματος της πενίας υπόκεινται επίσης σε εξέταση συνδρομής των κριτηρίων βασιμότητας της αίτησης σκοπός αυτής της εξέτασης είναι να εκτιμηθεί αν είναι εύλογη, υπό τις περιστάσεις της υπόθεσης, η παροχή νομικής συνδρομής στον αιτούντα.

Ο υπεύθυνος εξέτασης των αιτήσεων για το ευεργέτημα της πενίας [Director of Legal Aid Casework (DLAC)] λαμβάνει υπόψη του στοιχεία, όπως:

• αν η πιθανή έκβαση είναι ανάλογη με το κόστος προσφυγής στη δικαιοσύνη,
• αν η υπόθεση παρουσιάζει γενικότερο ενδιαφέρον,
• αν ένας διάδικος μεσαίου εισοδήματος θα ήταν διατεθειμένος να καταβάλει με δικούς του πόρους τα έξοδα της σχετικής διαδικασίας, και
• αν η μη χορήγηση του ευεργετήματος της πενίας συνιστά παραβίαση των δικαιωμάτων του αιτούντος.

4 Το ευεργέτημα της πενίας χορηγείται για όλα τα είδη διαδικασιών;

Οι τομείς του δικαίου για τους οποίους παρέχεται το ευεργέτημα της πενίας ορίζονται στο μέρος 1 του πίνακα 1 του νόμου του 2012 για το ευεργέτημα της πενίας και την απαγγελία ποινών και τον σωφρονισμό των παραβατών (Legal Aid, Sentencing and Punishment of Offenders Act 2012).

Σε αυτούς ανήκουν:

• Το δημόσιο οικογενειακό δίκαιο σχετικά με την προστασία των παιδιών.
• Το ιδιωτικό οικογενειακό δίκαιο, όταν υπάρχουν αποδεικτικά στοιχεία που στοιχειοθετούν περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας ή κακοποίησης παιδιών, υποθέσεις απαγωγής παιδιών, υποθέσεις προστασίας από τους καταναγκαστικούς γάμους και υποθέσεις στις οποίες το παιδί συμμετέχει ως διάδικος.
• Οι οφειλές, όταν η οικία του προσώπου βρίσκεται σε κίνδυνο. Αυτή η περίπτωση περιλαμβάνει την περιέλευση της κατοχής της οικίας στον ενυπόθηκο δανειστή, διαταγές εκποίησης της οικίας και την ακούσια πτώχευση, όταν η οικία ανήκει στην περιουσία του προσώπου.
• Η στέγαση, όταν η οικία του προσώπου βρίσκεται σε κίνδυνο ή το πρόσωπο είναι άστεγο. Αυτή η περίπτωση περιλαμβάνει την απόδοση κατοχής της οικίας, την έξωση, την επισκευή μισθωμένου ακινήτου, όταν από τη μη επισκευή τίθεται σοβαρός κίνδυνος για την υγεία ή την ασφάλεια, τη συνδρομή σε άστεγους και περιπτώσεις αντικοινωνικής συμπεριφοράς.
• Την παροχή φροντίδας σε επίπεδο τοπικής κοινότητας
• Οι καταγγελίες κατά δημόσιων αρχών
• Η ψυχική υγεία και νοητική ικανότητα
• Ο δικαστικός έλεγχος
• Οι ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες
• Οι αιτήσεις ασύλου και προσφυγές
• Η κράτηση μεταναστών
• Οι διακρίσεις
• Η ιατρική αμέλεια, όταν ένα παιδί υφίσταται νευρολογική βλάβη που έχει ως αποτέλεσμα να υποστεί σοβαρή αναπηρία κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, του τοκετού ή της μεταγεννητικής περιόδου.
• Μετανάστευση, όταν υπάρχουν ζητήματα ενδοοικογενειακής βίας, εκκρεμεί διαδικασία ενώπιον της ειδικής επιτροπής προσφυγών σε υποθέσεις μετανάστευσης (Special Immigration Appeals Commission) ή ζητήματα εμπορίας ανθρώπων ή δουλείας, οικιακής δουλείας ή αναγκαστικής εργασίας.
• Τα επιδόματα πρόνοιας, αλλά μόνο για ένδικα μέσα ενώπιον του εφετείου διοικητικών διαφορών (Upper Tribunal), του εφετείου (Court of Appeal) ή του ανώτατου δικαστηρίου (Supreme Court) και μόνο για νομικό ζήτημα.

Για άλλους τομείς, το ευεργέτημα της πενίας μπορεί να παρασχεθεί αν συντρέχουν τα κριτήρια της «κατ’ εξαίρεση χορήγησης του ευεργετήματος πενίας σε υπόθεση» (Exceptional Case Funding), όπως αυτά ορίζονται στο άρθρο 10 νόμου του 2012 για το ευεργέτημα της πενίας και την απαγγελία ποινών και τον σωφρονισμό των παραβατών.

5 Υπάρχουν ειδικές διαδικασίες σε περιπτώσεις ανάγκης;

Επείγουσα συνδρομή παρέχεται για επείγουσα εκπροσώπηση ενώπιον δικαστηρίου, προκειμένου να προστατευτούν, για παράδειγμα, τα πρόσωπα και/ή τα παιδιά τους από ενδοοικογενειακή βία.

Όσον αφορά τις υποθέσεις ιδιωτικού οικογενειακού δικαίου με αντικείμενο ενδοοικογενειακή βία, θα χρειαστεί, κατά κανόνα, να προσκομίσετε στοιχεία για να αποδείξετε ότι εσείς ή τα παιδιά σας διατρέχατε κίνδυνο να υποστείτε βλάβη από τον πρώην σύντροφό σας.

Μπορείτε να ζητήσετε αποδεικτικά στοιχεία από:

• τα δικαστήρια
• την αστυνομία
• το διυπηρεσιακό όργανο αξιολόγησης κινδύνων [multi-agency risk assessment conference (MARAC)]
• κοινωνικές υπηρεσίες
• επαγγελματία υγείας, για παράδειγμα, από γιατρό, νοσηλευτή, μαία, ψυχολόγο ή από επισκέπτη υγείας
• διαχειριστή υποθέσεων προσφύγων
• υπηρεσία αρωγής σε υποθέσεις ενδοοικογενειακής βίας
• την τράπεζά σας (για παράδειγμα, λογαριασμούς πιστωτικών καρτών, έγγραφα και καταστάσεις δανείων)
• τον εργοδότη, τον εκπαιδευτικό σας πάροχο ή τον φορέα παροχής κατάρτισης
• τον πάροχο τυχόν επιδομάτων που έχετε λάβει.

Οι νομικοί σύμβουλοι που έχουν συνάψει σύμβαση νομικής συνδρομής μπορούν να υποβάλουν αίτηση για επείγουσα νομική εκπροσώπηση προκειμένου να προβούν σε οποιαδήποτε άμεση ενέργεια. Για κάθε εν εξελίξει υπόθεση πρέπει να υποβληθεί αίτηση παροχής νομικής συνδρομής κατά τον συνήθη τρόπο.

6 Πώς μπορώ να λάβω το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Όλοι οι νομικοί σύμβουλοι, με ή χωρίς σύμβαση νομικής συνδρομής, έχουν καθήκον να ενημερώνουν τους πελάτες τους για κάθε ενδεχόμενη δυνατότητα λήψης νομικής συνδρομής και πρέπει να τους παρέχουν την επιλογή να προσφεύγουν σε πάροχο νομικής συνδρομής.

Η τηλεφωνική υπηρεσία παροχής νομικών συμβουλών σε πολιτικές υποθέσεις [Civil Legal Advice (CLA)], οι δικηγόροι με ή χωρίς δικαίωμα παράστασης στο δικαστήριο (barristers και solicitors, αντίστοιχα) ή οι μη κερδοσκοπικές οργανώσεις που έχουν συνάψει σύμβαση με την LAA στον οικείο τομέα του δικαίου μπορούν να παρέχουν υπηρεσίες νομικής συνδρομής σε πολιτικές υποθέσεις. Η εύρεση συμβούλων παροχής νομικής συνδρομής είναι δυνατή ηλεκτρονικά μέσω της ιστοσελίδας του Δικηγορικού Συλλόγου «Find a Solicitor - The Law Society».

Οι πελάτες μπορούν επίσης να απευθύνονται στην τηλεφωνική υπηρεσία παροχής συμβουλών CLA για τον αρχικό καθορισμό του αντικειμένου της υπόθεσης και της συνδρομής ή μη των οικονομικών κριτηρίων.

7 Ποια έγγραφα πρέπει να υποβληθούν μαζί με το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Θα πρέπει να παράσχετε πληροφορίες τόσο για εσάς όσο και για τον σύντροφό σας (ανάλογα με την περίπτωση) σχετικά με τα εξής:

• επιδόματα — συμπεριλαμβανομένων των δηλώσεων επιδομάτων
• εισόδημα, καταθέσεις και δαπάνες — συμπεριλαμβανομένων των εκκαθαριστικών σημειωμάτων μισθοδοσίας και των αντιγράφων κίνησης τραπεζικών λογαριασμών
• εθνικούς αριθμούς κοινωνικής ασφάλισης

Θα χρειαστείτε επίσης αντίγραφα των σχετικών με την υπόθεσή σας αποδεικτικών στοιχείων, π.χ.:

• δικαστικά έγγραφα
• πιστοποιητικό γάμου και γέννησης (για υποθέσεις οικογενειακού δικαίου)
• σχετικές επιστολές

8 Πού πρέπει να υποβάλω την αίτηση για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Οι αιτήσεις υποβάλλονται στην LAA για λογαριασμό του ενδιαφερόμενου προσώπου από δικηγόρους που έχουν συνάψει σύμβαση νομικής συνδρομής. Βλ. ανωτέρω σχετικά με την εύρεση δικηγόρου.

9 Πώς μπορώ να μάθω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Ο δικηγόρος σας θα σας πει αν η αίτησή σας έχει γίνει δεκτή και αν χρειάζεται να καταβάλετε τυχόν συνεισφορά.

10 Τι πρέπει να κάνω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Θα σας συμβουλεύσει ο δικηγόρος σας.

11 Ποιος επιλέγει τον/τη δικηγόρο μου αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Θα τον επιλέξετε εσείς (βλ. ανωτέρω), αλλά θα πρέπει να είναι δικηγόρος συμβεβλημένος με την LAA.

12 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει όλα τα έξοδα των διαδικασιών;

Αν σας παρασχεθεί το ευεργέτημα της πενίας, αυτό θα καλύψει όλες τις δαπάνες του δικηγόρου σας, όπως την καταβολή των δικαστικών εξόδων, αλλά μπορεί να σας ζητηθεί να καταβάλετε μία πάγια μηνιαία συνεισφορά ανάλογα με τους πόρους σας.

13 Ποιος επωμίζεται τα λοιπά έξοδα, αν δικαιούμαι μερική χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Βλ. ανωτέρω.

14 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει και τα ένδικα μέσα;

Σε περίπτωση ήττας σας σε υπόθεση στην οποία μπορεί να παρασχεθεί το ευεργέτημα της πενίας και εφόσον δεν είχατε λάβει ευεργέτημα πενίας από την LAA, μπορείτε να υποβάλετε αίτηση για παροχή ευεργετήματος πενίας για την άσκηση ένδικου μέσου σε ανώτερο βαθμό δικαιοδοσίας. Θα πρέπει να πληροίτε τα κριτήρια επάρκειας πόρων και τα κριτήρια βασιμότητας της αίτησης.

Αν είχατε λάβει ευεργέτημα πενίας από την LAA για την υπόθεσή σας, μπορείτε να ζητήσετε τροποποίηση του πιστοποιητικού χορήγησης ευεργετήματος πενίας που σας δόθηκε, ώστε να καλύπτει και τα ένδικα μέσα. Στο στάδιο αυτό, η LAA θα ελέγξει κατά πόσον εξακολουθείτε να πληροίτε τα κριτήρια επάρκειας πόρων και τα κριτήρια βασιμότητας της αίτησης.

15 Μπορεί το ευεργέτημα της πενίας να ανακληθεί πριν από την ολοκλήρωση των διαδικασιών (ή ακόμη και να αρθεί μετά την περάτωση των διαδικασιών);

Αν τα εισοδήματα και/ή το κεφάλαιό σας αυξηθούν κατά το διάστημα που σας παρέχεται ευεργέτημα πενίας για τη νομική εκπροσώπησή σας, πρέπει να ενημερώσετε αμέσως την LAA και να γίνει επανεκτίμηση των πόρων σας. Αν τα εισοδήματά σας μειωθούν, μπορείτε να υποβάλετε αίτηση για επανεκτίμηση των πόρων σας, ενώ μπορεί να μειωθεί το ποσό της συνεισφοράς σας. Αν αποκτήσετε χρήματα, για παράδειγμα αν λάβετε κληρονομιά, πουλήσετε το σπίτι σας ή κερδίσετε σε τυχερό παιχνίδι ενώ λαμβάνετε ευεργέτημα πενίας για την υπόθεσή σας από την LAA, μπορεί να σας ζητηθεί να καταβάλετε μέρος ή το σύνολο των δικαστικών σας εξόδων από τα χρήματα αυτά.

Αν σας χορηγηθεί ευεργέτημα πενίας, αυτό ενδέχεται να αφορά ορισμένες μόνο ενέργειες, όπως παροχή συμβουλών από δικηγόρο για την υπόθεσή σας, ενώ ενδέχεται να καθοριστεί ένα ανώτατο ποσό. Αν χρειάζεστε επέκταση του ευεργετήματος πενίας ώστε να καλύπτει περισσότερες ενέργειες ή αύξηση του ανώτατου ορίου των εξόδων για τις ενέργειες του δικηγόρου σας, θα πρέπει να υποβάλετε σχετικό αίτημα μέσω του τελευταίου.

Η LLA μπορεί να ανακαλέσει το ευεργέτημα πενίας, αν δεν είναι πλέον εύλογη η χορήγησή του, για παράδειγμα εάν αρνηθείτε εύλογη πρόταση διακανονισμού ή αν καταστεί σαφές ότι η υπόθεσή σας έχει λιγότερες προοπτικές ευδοκίμησης από τις προσδοκώμενες. Με την ανάκληση διασφαλίζεται ότι δεν δαπανώνται δημόσιοι πόροι για ενέργειες στις οποίες πιθανόν δεν θα προέβαινε ένας πελάτης που πληρώνει με δικούς του πόρους. Αν η LAA εξετάζει το ενδεχόμενο να ανακαλέσει το ευεργέτημα πενίας σας, θα σας δοθεί προηγουμένως η ευκαιρία να εκθέσετε τους λόγους για τους οποίους θεωρείτε ότι μια τέτοια απόφαση δεν θα ήταν δικαιολογημένη, και αν εντέλει αποφασίσει την ανάκληση του ευεργετήματος, έχετε δικαίωμα προσφυγής σε ανεξάρτητη επιτροπή νομικών. Αν ανακληθεί το ευεργέτημα πενίας, τα έξοδα στα οποία έχουν ήδη υποβληθεί οι δικηγόροι σας θα καλυφθούν.

Νόμιμες δαπάνες

Ενδέχεται επίσης να σας ζητηθεί να καταβάλετε όλα τα έξοδα ή μέρος αυτών, αν βελτιωθεί η οικονομική σας κατάσταση λόγω της δίκης. Μετά το τέλος της δίκης, η LAA υποχρεούται να εισπράξει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μέρος των εξόδων της. Θα λάβει υπόψη της, πρώτα, κάθε συνεισφορά που καταβάλατε και κάθε δαπάνη που ανακτήθηκε από τον αντίδικό σας. Στη συνέχεια, θα εισπράξει ό,τι απέμεινε από τα τυχόν περιουσιακά στοιχεία ή τα χρηματικά ποσά που ανακτήθηκαν ή διατηρήθηκαν στο πλαίσιο της δίκης. Ο διάδικος που καταβάλλει με δικούς του πόρους τα έξοδα είναι υποχρεωμένος να πληρώσει με τον ίδιο τρόπο κάθε εναπομένουσα δαπάνη, και, επομένως, είναι δίκαιο το αυτό να ισχύει και για τον δικαιούχο του ευεργετήματος πενίας, αν του το επιτρέπει η οικονομική του κατάσταση. Ωστόσο, αν τα εν λόγω περιουσιακά στοιχεία είναι το σπίτι σας (ή χρήματα που έχουν αποταμιευθεί για την αγορά σπιτιού), μπορείτε να αναβάλετε τη σχετική πληρωμή μέχρι την πώληση του σπιτιού, υπό την προϋπόθεση ότι συμφωνείτε να καταβάλετε τόκους για το χρονικό διάστημα που θα μεσολαβήσει.

16 Μπορώ να προσβάλω την άρνηση χορήγησης ευεργετήματος της πενίας;

Ο δικηγόρος/σύμβουλος που έχει συνάψει σύμβαση νομικής συνδρομής μπορεί να αρνηθεί να ενεργήσει για λογαριασμό σας. Η σύμβασή του ορίζει τις περιστάσεις υπό τις οποίες μπορεί να αρνηθεί, π.χ. υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων ή δεν έχει την ικανότητα. Θα πρέπει να σας ενημερώσει για τους λόγους για τους οποίους δεν αναλαμβάνει την υπόθεση, ωστόσο δεν προβλέπεται προσφυγή κατά της απόφασης.

Αν η αίτησή σας απορριφθεί ως αβάσιμη, η LAA θα σας ενημερώσει για την απόφασή της, η οποία θα είναι αιτιολογημένη. Έχετε στη διάθεσή σας 14 ημέρες για την άσκηση προσφυγής. Αρχικά, η προσφυγή θα εξεταστεί εσωτερικά. Αν μετά την εξέταση της προσφυγής, η LAA κρίνει ότι πληρούνται τα κριτήρια για την παροχή νομικής συνδρομής και ακυρώσει την απόφαση, η αίτηση/τροποποίηση θα γίνει δεκτή και θα εκδοθεί πιστοποιητικό χορήγησης νομικής συνδρομής/πιστοποιητικό τροποποίησης.

Αν η LAA κρίνει ότι δεν πληρούνται τα κριτήρια για την παροχή νομικής συνδρομής και επικυρώσει την απόφαση, θα ενημερωθείτε τόσο εσείς όσο και ο δικηγόρος σας για τον λόγο απόρριψης και συγχρόνως για το αν υφίσταται δικαίωμα περαιτέρω προσφυγής σε ανεξάρτητο κριτή για τη χορήγηση ή μη νομικής συνδρομής [Independent Funding Adjudicator (IFA)].

Αν η προσφυγή παραπεμφθεί σε ανεξάρτητο κριτή (IFA), θα εκδοθεί σύσταση με βάση τις πληροφορίες που παρασχέθηκαν προς στήριξη της προσφυγής και τις υφιστάμενες ρυθμίσεις νομικής συνδρομής. Αν το κρίνει σκόπιμο, ο ανεξάρτητος κριτής (IFA) μπορεί να επικοινωνήσει μαζί σας.

Περισσότερες πληροφορίες

Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το ευεργέτημα της πενίας παρέχονται στη διεύθυνση Gov.UK.

1 Ποια έξοδα συνεπάγονται οι νομικές διαδικασίες και ποιος πρέπει να τα επωμισθεί κανονικά;

Τα έξοδα εξαρτώνται από τη φύση της υπόθεσης. Τα έξοδα μπορεί να περιλαμβάνουν την αμοιβή του δικηγόρου (solicitor) που ενεργεί για λογαριασμό του δικαιούχου της νομικής συνδρομής (γνωστής και ως «ευεργέτημα πενίας»), καθώς και δαπάνες όπως τα δικαστικά έξοδα και τα έξοδα για γνωματεύσεις πραγματογνωμόνων.

Στο τέλος της υπόθεσης, το δικαστήριο αποφασίζει ποιος διάδικος θα πρέπει να καταβάλει τα έξοδα. Γενικά, ο νικήσας διάδικος καλείται να καταβάλει τα έξοδα του ηττηθέντος διαδίκου, αλλά υπάρχουν πολλές εξαιρέσεις από την αρχή αυτή. Αν ο δικαιούχος νομικής συνδρομής ηττηθεί ή ο αντίδικος καταδικαστεί να πληρώσει τα δικαστικά έξοδα, αλλά δεν το κάνει, ο δικαιούχος νομικής συνδρομής θα φέρει τα δικαστικά του έξοδα.

2 Τι είναι ακριβώς το ευεργέτημα της πενίας;

Η από δημόσιους πόρους χρηματοδοτούμενη νομική βοήθεια (στο εξής: νομική συνδρομή) επιτρέπει στα άτομα να επιδιώξουν ή να υπερασπιστούν τα δικαιώματά τους ή να πληρώσουν για την υπεράσπισή τους, όταν δεν θα είχαν διαφορετικά την οικονομική δυνατότητα να κάνουν. Το σύστημα νομικής συνδρομής το διαχειρίζεται στη Σκωτία το Scottish Legal Aid Board (SLAB-Σκωτικό Συμβούλιο Νομικής Συνδρομής), δημόσιος φορέας μη υπαγόμενος σε υπουργείο, ο οποίος χρηματοδοτείται από την κυβέρνηση της Σκωτίας.

Υπάρχουν τρία είδη νομικής συνδρομής:

• Παροχή συμβουλών και βοήθειας σε αστικές υποθέσεις: Παροχή προφορικών ή γραπτών συμβουλών σχετικά με την εφαρμογή του σκωτικού δικαίου σε οποιεσδήποτε ειδικές περιστάσεις έχουν προκύψει σε σχέση με το πρόσωπο που ζητά συμβουλή. Οι συμβουλές παρέχονται από δικηγόρο (solicitor) και, κατά περίπτωση, από νομικό σύμβουλο (counsel).
• Παροχή συμβουλών μέσω εκπροσώπησης (ABWOR): Κατηγορία συμβουλών και βοήθειας που επιτρέπει την εκπροσώπηση από δικηγόρο (solicitor) και, κατά περίπτωση, από νομικό σύμβουλο (counsel) σε αστικές διαδικασίες σε καθορισμένα δικαστήρια στη Σκωτία.
• Νομική συνδρομή σε αστικές υποθέσεις: Χωριστό σύστημα που επιτρέπει την εκπροσώπηση από δικηγόρο (solicitor) και, κατά περίπτωση, από νομικό σύμβουλο (counsel) σε αστικές διαδικασίες σε άλλα καθορισμένα δικαστήρια στη Σκωτία.

3 Δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Τα κριτήρια επιλεξιμότητας για την παροχή νομικής συνδρομής σε αστικές υποθέσεις χαρακτηρίζονται από συνέπεια και διαφάνεια, ενώ τα σχετικά αιτήματα υποβάλλονται σε ελέγχους που προβλέπονται από τον νόμο. Οι δύο πρώτοι δύο έλεγχοι αφορούν το νόμω βάσιμο του αιτήματος. Πρέπει να αποδεικνύεται ότι η υπόθεση για την οποία ζητείται νομική συνδρομή στηρίζεται σε νομική βάση («βάσιμο λόγο») και ότι είναι εύλογη η χρήση δημόσιων πόρων για τη στήριξη της υπόθεσης. Ο τρίτος έλεγχος αφορά την οικονομική κατάσταση του αιτούντος.

Η παροχή συμβουλών και βοήθειας από δικηγόρο (solicitor) μπορεί να εγκριθεί αν διαπιστωθεί ότι ο αιτών είναι οικονομικά επιλέξιμος και το θέμα για το οποίο ζητά συμβουλές αφορά το δίκαιο της Σκωτίας. Ο δικηγόρος (solicitor) μπορεί να παρέχει συμβουλές και βοήθεια έως ένα ορισμένο επίπεδο δαπανών. Κάθε εργασία που υπερβαίνει το αρχικό ύψος δαπανών πρέπει να έχει προηγουμένως εγκριθεί από το SLAB, όπως και κάθε εργασία που απαιτεί εκπροσώπηση.

Η διαμονή στη Σκωτία δεν αποτελεί προϋπόθεση για την υποβολή αιτήματος νομικής συνδρομής σύμφωνα με τον σκωτικό νόμο περί νομικής συνδρομής του 1986 [Legal Aid (Scotland) Act 1986]. Παρέχονται συμβουλές και βοήθεια για ζητήματα που άπτονται της εφαρμογής του δικαίου της Σκωτίας (καθώς και του δικαίου του Ηνωμένου Βασιλείου που ισχύει στη Σκωτία). Παρέχεται νομική συνδρομή για διαδικασίες ενώπιον των δικαστηρίων της Σκωτίας.

4 Το ευεργέτημα της πενίας χορηγείται για όλα τα είδη διαδικασιών;

Βλ. ανωτέρω ερώτηση 2.

Παρέχονται συμβουλές και βοήθεια σε αστικές υποθέσεις για θέματα που συνεπάγονται την εφαρμογή του δικαίου της Σκωτίας.

Η ABWOR είναι διαθέσιμη για αστικές διαδικασίες σε ορισμένα δικαστήρια τα οποία ορίζονται στη νομοθεσία. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται τα Immigration Appeal Tribunals (Εφετεία για Θέματα Μετανάστευσης) και τα Employment Tribunals (Εργατοδικεία).

Νομική συνδρομή σε αστικές υποθέσεις παρέχεται για αστικές υποθέσεις σε ορισμένα άλλα δικαστήρια, τα οποία ορίζονται στη νομοθεσία. Σ’ αυτά περιλαμβάνονται το Sheriff Court και το Court of Session, τα κύρια δικαστήρια της Σκωτίας για αστικές υποθέσεις. Νομική συνδρομή παρέχεται επίσης σε ορισμένα δικαστήρια όπως τα δικαστήρια των Social Security Commissioners (δικαστήρια για θέματα κοινωνικής ασφάλισης) και τα Employment Appeal Tribunals (δευτεροβάθμια εργατοδικεία).

Δεν μπορεί να χορηγηθεί νομική συνδρομή σε αστικές υποθέσεις για διαδικασίες που αφορούν εν όλω ή εν μέρει δυσφήμιση· εκλογικές διαφορές· απλουστευμένες αιτήσεις διαζυγίου ενώπιον του Court of Session ή του Sheriff Court· και αιτήσεις του οφειλέτη για θέση της περιουσίας του υπό μεσεγγύηση. Δεν μπορεί να υπάρξει νομική συνδρομή για υποθέσεις που εκδικάζονται από το δικαστήριο μικροδιαφορών (δηλαδή όταν η αξία της απαίτησης είναι μικρότερη των 3000 λιρών, εκτός αν η απαίτηση αφορά σωματική βλάβη).

Ωστόσο, ο δικηγόρος σας μπορεί να σας παράσχει συμβουλές και βοήθεια σχετικά με τα θέματα αυτά.

5 Υπάρχουν ειδικές διαδικασίες σε περιπτώσεις ανάγκης;

Ο δικηγόρος (solicitor) μπορεί, στο πλαίσιο της διαδικασίας, να προβεί σε ορισμένες επείγουσες ενέργειες προκειμένου να προστατεύσει τη θέση του αιτούντος πριν το SLAB αποφανθεί για την αίτηση παροχής νομικής συνδρομής.

6 Πώς μπορώ να λάβω το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Το SLAB δέχεται μόνο αιτήσεις που υποβάλλονται από δικηγόρο (solicitor) ο οποίος ενεργεί για λογαριασμό του αιτούντος.

7 Ποια έγγραφα πρέπει να υποβληθούν μαζί με το έντυπο της αίτησης για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Ο δικηγόρος σας θα σας ενημερώσει για τα έγγραφα που απαιτούνται για την αξιολόγηση της οικονομικής σας επιλεξιμότητας και της ουσίας της υπόθεσής σας.

8 Πού πρέπει να υποβάλω την αίτηση για χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Το SLAB δέχεται μόνο αιτήσεις που υποβάλλονται από δικηγόρο (solicitor) ο οποίος ενεργεί για λογαριασμό του αιτούντος και όχι αιτήσεις που υποβάλλονται απευθείας από τους αιτούντες.

Αν δεν μπορείτε να βρείτε δικηγόρο για να σας εκπροσωπήσει, η Law Society of Scotland (Δικηγορικός Σύλλογος της Σκωτίας) παρέχει στον ιστότοπό της έναν σύνδεσμο για την εξεύρεση δικηγόρου. Ο σύνδεσμος αυτός παρέχει η δυνατότητα αναζήτησης δικηγόρου εξουσιοδοτημένου για την παροχή νομικής συνδρομής. Μπορείτε επίσης να καλέσετε την Law Society στον αριθμό 0131 226 7411.

9 Πώς μπορώ να μάθω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Ο δικηγόρος σας θα σας ενημερώσει για το αν δικαιούστε να λάβετε νομικές συμβουλές και νομική συνδρομή.

Για την παροχή νομικής συνδρομής, ο δικηγόρος σας πρέπει να υποβάλει σχετική αίτηση εξ ονόματός σας και το SLAB θα αποστείλει επιστολή και στους δύο σας μόλις αξιολογηθεί η αίτησή σας για παροχή νομικής συνδρομής σε αστικές υποθέσεις. Το SLAB έχει επίσης στον ιστότοπό του ορισμένους αξιολογητές επιλεξιμότητας που μπορούν να σας βοηθήσουν να κατανοήσετε τι μπορεί να δικαιούστε.

10 Τι πρέπει να κάνω αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Ο δικηγόρος σας θα σας συμβουλεύσει για τις δέουσες ενέργειες.

11 Ποιος επιλέγει τον/τη δικηγόρο μου αν δικαιούμαι ευεργέτημα της πενίας;

Θα πρέπει να συμβουλευτείτε δικηγόρο προτού υποβάλετε αίτηση παροχής συμβουλών και βοήθειας ή νομικής συνδρομής.

Αν δεν μπορείτε να βρείτε δικηγόρο για να σας εκπροσωπήσει, η Law Society of Scotland παρέχει στον ιστότοπό της έναν σύνδεσμο για την εξεύρεση δικηγόρου. Ο σύνδεσμος αυτός παρέχει η δυνατότητα αναζήτησης δικηγόρου εξουσιοδοτημένου για την παροχή νομικής συνδρομής. Μπορείτε επίσης να καλέσετε την Law Society στον αριθμό 0131 226 7411.

Εναλλακτικά, το SLAB παρέχει πληροφορίες σχετικά με τους πλησιέστερους δικηγόρους που παρέχουν τις υπηρεσίες τους μέσω νομικής συνδρομής ή σχετικά με άλλους παρόχους συμβουλών που χρηματοδοτούνται από το SLAB. Για αστικές υποθέσεις, είναι δυνατή η αναζήτηση ανά είδος υπόθεσης. Ακόμη και αν μια εταιρεία είναι καταχωρισμένη ως πάροχος νομικής συνδρομής, δεν υποχρεούται να παράσχει υπηρεσίες σε κανέναν πελάτη ούτε να προσφερθεί να αναλάβει υπόθεση στο πλαίσιο του συστήματος της νομικής συνδρομής.

12 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει όλα τα έξοδα των διαδικασιών;

Βλ. ανωτέρω ερώτηση 1.

Η νομική συνδρομή καλύπτει μόνο τα έξοδα του δικηγόρου σας και άλλα έξοδα που σχετίζονται με την υπόθεσή σας, όπως τα δικαστικά έξοδα και τα έξοδα για γνωματεύσεις πραγματογνωμόνων. Η νομική συνδρομή δεν καλύπτει τα έξοδα του αντιδίκου.

Αν είστε επιλέξιμος για λήψη νομικής συνδρομής, μπορεί να σας ζητηθεί να καταβάλετε συμμετοχή στα έξοδα της υπόθεσης. Το ύψος της συμμετοχής σας θα βασίζεται στην οικονομική σας κατάσταση.

13 Ποιος επωμίζεται τα λοιπά έξοδα, αν δικαιούμαι μερική χορήγηση ευεργετήματος της πενίας;

Αν δικαιούστε μερική χορήγηση της νομικής συνδρομής (του ευεργετήματος πενίας), θα πρέπει να καλύψετε εσείς ο ίδιος τα υπόλοιπα έξοδα της υπόθεσης. Αν χρειαστεί να πληρώσετε συμμετοχή, το ποσό θα εξαρτηθεί από το διαθέσιμο εισόδημά σας, τις αποταμιεύσεις σας και την περιουσία σας. Το SLAB λαμβάνει υπόψη του το εισόδημά σας από την ημερομηνία της αίτησης και το κεφάλαιο που διαθέτετε (αποταμιεύσεις και αντικείμενα αξίας που κατέχετε) για όσο διάστημα διαρκεί η δίκη.

14 Το ευεργέτημα της πενίας καλύπτει και τα ένδικα μέσα;

Το αρχικό πιστοποιητικό νομικής συνδρομής δεν καλύπτει τα ένδικα μέσα κατά της απόφασης που θα εκδοθεί στην υπόθεση. Πρέπει να υποβληθεί νέα αίτηση νομικής συνδρομής και το SLAB πρέπει να πειστεί ότι πληρούνται τα κριτήρια που προβλέπει ο νόμος σε σχέση με το ένδικο μέσο.

15 Μπορεί το ευεργέτημα της πενίας να ανακληθεί πριν από την ολοκλήρωση των διαδικασιών (ή ακόμη και να αρθεί μετά την περάτωση των διαδικασιών);

Το SLAB μπορεί -και το κάνει περιστασιακά- να αναστείλει τη χορήγηση της νομικής συνδρομής για διάφορους λόγους, όπως στην περίπτωση που ο δικηγόρος δεν ανταποκρίνεται σε αίτημα παροχής πρόσθετων πληροφοριών. Σύμφωνα με τα κριτήρια επιλεξιμότητας που προβλέπονται στον νόμο, το SLAB οφείλει να λαμβάνει υπόψη του τη συνεχή αξιολόγηση της οικονομικής κατάστασης του ατόμου και να εξετάζει κατά πόσον εξακολουθεί να είναι εύλογη η χορήγηση νομικής συνδρομής. Μια πτυχή του ελέγχου του εύλογου χαρακτήρα αφορά το ότι ένα άτομο που λαμβάνει νομική συνδρομή αναμένεται να συμμορφώνεται με τις δικαστικές εντολές.

Η νομική συνδρομή μπορεί επίσης να διακοπεί αν το πρόσωπο που τη λαμβάνει παράσχει ψευδείς πληροφορίες ή δεν αποκαλύψει ουσιώδεις πληροφορίες. Στην περίπτωση αυτή, το SLAB μπορεί επίσης να επιδιώξει την ανάκτηση των τυχόν καταβληθέντων ποσών.

16 Μπορώ να προσβάλω την άρνηση χορήγησης ευεργετήματος της πενίας;

Σε περίπτωση άρνησης χορήγησης νομικής συνδρομής, το SLAB οφείλει να προσδιορίσει τον/τους λόγο/-ους της άρνησης. Μπορεί να ζητηθεί επανεξέταση της υπόθεσης, ιδίως σε περίπτωση μεταβολής των συνθηκών. Κάθε επιμέρους περίπτωση μπορεί να συζητηθεί με το SLAB μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (general@slab.org.uk) ή τηλεφωνικώς. Το τηλεφωνικό κέντρο (0131 226 7061) λειτουργεί από τη Δευτέρα έως την Παρασκευή, από τις 8.30 έως τις 17.00.